، تهران , (اخبار رسمی): اولین دانشکده‌ی دندانپزشکی در سال 1840 میلادی تأسیس شد. به دنبال این اقدام شخصی که فارغ‌التحصیل این دانشکده بود دکتر دندانپزشک (جراح دندان) نامیده می‌شد. همچنین به دلیل طولانی بودن؛ این عنوان اغلب به‌صورت مخفف،DDS عنوان‌شده است.
در چین و فرانسه؛ آرایشگران اولین افرادی بودند که به ارائه خدمات مربوط به دهان و دندان پرداختند. آن‌ها به دو گروه عمده تقسیم می‌شدند؛ "آرایشگرهای ماهر و متخصص" و "آرایشگرهای عمومی".
به گزارش روابط عمومی کاسبان، دندانپزشک؛ که در امریکا به‌عنوان جراح دندان نیز شناخته می‌شود؛ در واقع کسی است که در امور دهان و دندان تخصص دارد. معاینه، جلوگیری از خرابی احتمالی، برطرف کردن مشکل و درمان؛ از وظایف یک دندانپزشک می‌باشد. یک تیم دندانپزشکی تشکیل شده است از دستیاران دندانپزشک، آسیب‌شناسان دندان، تکنسین‌های دندان و در بعضی موارد؛ تراپیست‌های دندان.
قرون وسطی
در چین و فرانسه؛ آرایشگران اولین افرادی بودند که به ارائه خدمات مربوط به دهان و دندان پرداختند. آن‌ها به دو گروه عمده تقسیم می‌شدند؛ "آرایشگرهای ماهر و متخصص" و "آرایشگرهای عمومی".
گروه اول یا به عبارتی "آرایشگران ماهر " افرادی بودند آموزش‌دیده که تنوع و خدمات تخصصی‌شان آن‌ها را از آرایشگرهای عمومی متمایز می‌ساخت. دسته‌ی دوم اما آرایشگرانی بودند که تنها توانایی تراشیدن ریش و کشیدن دندان را داشتند. شایان‌ذکر است که فرانسه در سال 1400 فعالیت‌های دندانپزشکی برای آرایشگران عمومی را ممنوع اعلام کرد و از آن به بعد این دسته از آرایشگرها تنها بهه خدمات آرایشگری می‌پرداختند.
در آلمان همانندِ فرانسه از سال‌های 1530 الی 1575 تنها افرادی می‌توانستند به ارائه خدمات دهان و دندان بپردازند که تألیفی در این حوزه داشته باشند. "امبروس پر" فرانسوی را بعضاً پدر یا بنیان‌گذار دندانپزشکی می‌نامند. او کتابش را پیرامون نگهداری و ترمیم دندان منتشر کرد. پر؛ آرایشگر و دندانپزشکی بود که در دربار پادشاهی فرانسه خدمت می‌کرد.
دندانپزشکی مدرن
"پیر فاچارد " فرانسوی را باید "پدر دندانپزشکی نوین " نامید. علت این امر منتشر کردن اولین کتاب علمی در این حوزه است که به‌طور منطقی، مدون و علمی به بیان تکنیک‌های نگهداری و ترمیم و تعمیر دندان پرداخته است (1728).
سال‌های سال دندانپزشکان آموزش‌دیده از اروپا به امریکا مهاجرت می‌کردند تا به جامعه‌ی ایالات متحده خدمات دندانپزشکی ارائه دهند؛ اما در سال 1760 این کشور بالاخره پزشک بومی خود را یافت. او در ایالات متحده به دنیا آمده بود و به‌صورت تجربی علم دندانپزشکی را آموخته بود. روزنامه‌ها در آن زمان طی روندی فزاینده، به تبلیغ و توسعه‌ی اطلاعات راجع به ضرورت توجه به بهداشت دهان و دندان می‌پرداختند. همان‌طور که متخصصانی در پزشکی قانونی برای کالبدشکافی و سایر تحقیقات روی بدن افراد حاضر هستند؛ در ایالت متحده‌ی امریکا طی سال‌های 1768 الی 1770 بخشی به وجود آمد که وظایف مشابه را در قسمت دهان و دندان به عهده داشت. به‌مرور زمان و با افزایش تعداد دندانپزشکان، به‌مرور روش‌ها و متدهای جدید برای نیل به هدف ارتقای بهداشت دهانی شکل گرفت. این روش‌های جدید عبارت بودند از تراشیدن قسمت آسیب‌دیده‌ی دندان و طراحی صندلی‌هایی مخصوص دندانپزشکان.
اولین دانشکده‌ی دندانپزشکی در سال 1840 میلادی تأسیس شد. به دنبال این اقدام شخصی که فارغ‌التحصیل این دانشکده بود دکتر دندانپزشک (جراح دندان) نامیده می‌شد. همچنین به دلیل طولانی بودن؛ این عنوان اغلب به‌صورت مخفف،DDS عنوان‌شده است.
ایالات متحده به‌مرور، اقدام به ایجاد آزمون و روش‌هایی برای آموزش علمی و دقیق‌تر دندانپزشکان کرد. طبیعتاً ثمره‌ی آموزش فراگیر، طراحی آزمون‌هایی دقیق و اجبار به گذراندن آن‌ها است. از سال 1846 الی 1855 تکنیک‌های جدید دندانپزشکی به سایر روش‌های موجود اضافه شدند. به‌عنوان مثال، بیهوشی با استر و همچنین پر کردن دندان با طلا.
در ادامه‌ی این روند، "انجمن دندانپزشکان امریکا " در سال 1859 و پس گردهمایی 26 دندانپزشک از سراسر این کشور بنا نهاده شد؛ و در سال 1867 دانشگاه هاروارد اولین دانشکده‌ی تخصصی دندانپزشکی را تأسیس کرد. لوسی هابز تایلور اولین شخصی بود که موفق به اخذ مدرک از این دانشکده شد. سال 1880 را هم می‌توان سال تولید خمیردندان به شکل امروزی نامید. روند پیشرفت علم دندانپزشکی در ایالات متحده باعث شد تا انجمن ملی محققان دندان امریکا هم به جرگه‌ی سایر اتحادیه‌ها و اصناف اضافه شود.
در سال 1887 اولین آزمایشگاه دندانپزشکی راه‌اندازی شد؛ از این آزمایشگاه برای ساخت دندان‌های مصنوعی استفاده می‌شده است. "ویلهلم رونگتن " پزشکی آلمانی بود که برای اولین بار پای استفاده از اشعه ایکس (X-Ray) را به علم دندانپزشکی گشود.
در قرن بیستم اختراعات جدیدی در حوزه‌ی دندانپزشکی انجام شد. روکش دندان (1903)؛ پروکئین (نوعی بی‌هوش کننده)1905؛ پر کردن دندان (1907)؛ مسواک (1938)؛ افزودن فلوراید به آب آشامیدنی (1945)؛ خمیردندان حاوی فلوراید (1950)؛ وسایل و ابزارآلات دندانپزشکی که با هوا فشار هوا عمل می‌کنند (1957)؛ لیزرها (1960)؛ مسواک الکتریکی (1960)؛ سفیدکننده‌های دندان (1989) از جمله‌ی این پیشرفت‌ها هستند. لازم به ذکر است که ابزارآلات پزشکی امروزه بسیار سریع و کارآمدتر شده‌اند.
آموزش
تمامی دندانپزشکان در ایالات متحده امریکا بایستی با موفقیت دوره‌ی دبیرستان را به پایان رسانیده باشند. به‌علاوه لازمه‌ی ادامه تحصیل در رشته‌ی دندانپزشکی گذراندن واحدهای درسیِ زیست‌شناسی عمومی، شیمی عمومی، شیمی آلی، فیزیک و حساب و دیفرانسیل در دوره‌ی دبیرستان است؛ و تقریباً همه‌ی دانشکده‌های تخصصی دندانپزشکی برای پذیرش به‌عنوان پیش‌شرط؛ یک مدرک چهارساله از کالج را تقاضا می‌کنند (در موارد محدودی دوره‌ی سه ساله هم مقبول واقع قرار می‌گیرد).
همچنین قبل از پذیرش از متقاضیان آزمون مقدماتی دندانپزشکی (DAT) گرفته می‌شود. "انجمن دندانپزشکان امریکا" توصیه کرده است که متقاضیان یک سال قبل از ورود به دانشکده آزمون مقدماتی دندانپزشکی را بگذرانند. می‌توان این‌گونه گفت که اخذ پذیرش در دانشکده‌های دندانپزشکی بسیار رقابتی است. قبولی و تسلط به منابع آزمون DAT و GAP؛ داشتن تحقیقات در حوزه‌های مربوطه؛ توصیه‌نامه از اساتید شناخته‌شده همه و همه عواملی است که در روند پذیرش موردبررسی قرار می‌گیرند.
برای تبدیل‌شدن به یک دندانپزشک معتبر علاوه بر گذراندن واحدهای مربوط به دانشکده‌ی دندانپزشکی؛ گذراندن دوره‌های کلینیکی لازم و همچنین قبولی در "آزمون‌های جامع ملی" موردنیاز است.
بیشتر برنامه‌های تدوین‌شده در دانشکده‌های دندانپزشکی ساعت‌ها تمرین و دوره‌ی عملی را در دل خود جای داده‌اند. همچنین بعضی از ایالت‌ها مثل نیویورک پس از گذراندن واحدهای درسی دانشجویان را به دوره‌های کارآموزی می‌فرستد و سپس فارغ‌التحصیل می‌کند؛ و برای بعضی ایالت‌های دیگر مانند کالیفرنیا ارائه مدرک کارآموزی محلی در سطح PGY-1 قابل‌قبول است.
امروزه در ایالات متحده به فارغ‌التحصیلان دانشکده‌های دندانپزشکی دو نوع مدرک داده می‌شود. دندانپزشک جراح (DDS) ؛ و یا دکتر دندانپزشک (DMD) ، بسته به واحدها و تخصصی که اخذ کرده‌اند. لازم به ذکر است که جایگاه دو مدرک یکسان است؛ و فقط گرایش مربوطه تفاوت دارد. همچنین برای اخذ تخصص در هر یک از حوزه‌ها؛ دوره‌هایی از 2 الی 6 سال وجود دارند. در آخر باید ذکر کرد که کنگره‌ها، سخنرانی و سایر همایش‌هایی که در طول سال برگزار می‌شوند به دندانپزشک ها کمک می‌کند که اطلاعات خود را به‌روز کرده و از روش‌های نوین آگاه شوند.
اختیارات
با توجه به آموزش‌هایی که دندانپزشکان در طول تحصیل می‌بینند توانایی گسترده‌ای در ارائه خدمات متنوع درمانی و بهداشتی در حوزه دهان و دندان دارند. تمیز کردن تخصصی دندان؛ پر کردن دندان؛ ارتودنسی؛ پروتز؛ ریشه‌درمانی؛ پریودنتال تراپی؛ جراحی‌های دهان (مثل کشیدن دندان و غیره)؛ رادیوگرافی و غیره همه و همه در حوزه‌ی فعالیت یک دندانپزشک است. باید توجه داشته که همچنین یک دندانپزشک اختیار تجویز داروهایی نظیر آنتی‌بیوتیک ها؛ فلوراید؛ مسکن‌ها؛ بی‌حسی‌های موضعی؛ آرام‌بخش‌ها (حتی خواب‌آور) و به‌طورکلی هر دارویی در حوزه‌ی کاری خود (که سر و گردن را در بر گیرد) را دارد.
برای کسب اختیارات بیشتر نظیر بیهوشی عمومی (کل بدن)؛ جراحی‌های دهان؛ فک و صورت هر دندانپزشک می‌تواند تخصص مربوطه را کسب و سپس اقدام کند. باید توجه داشت که اهمیت این حوزه به‌قدری است که هر بیماری در دهان و دندان می‌تواند منشأ یک عفونت و مشکل در کلِ بدن گردد. پوکی استخوان، دیابت، ایدز و بیماری‌های خونی از جمله‌ی این مشکلات و بیماری‌ها هستند.
دندانپزشکی (Dentistry)
دندانپزشکی شاخه‌ای است از علم پزشکی که به مطالعه و آسیب‌شناسی دندان؛ تعمیر و نگهداری آن؛ حفظِ سلامت و بهداشت دهان؛ ساختمان دندان و مخاطِ دهان؛ بافت محیط دهان و دندان؛ و سلامت فک و صورت می‌پردازد. همان‌طور که مشاهده می‌شود و برخلاف تصور عموم؛ علم دندانپزشکی تنها به دندان محدود نمی‌شود؛ اما واژه‌ی دندانپزشکی یا Dentistry ریشه‌ای یونانی دارد؛ اودونتولوژی؛ یعنی مطالعه‌ی ساختار و درمانِ اختلالات دندان؛ اما به دلیل ارتباط تنگاتنگ دهان و دندان اغلب به‌صورت دهان‌پزشکی هم مورد استفاده قرار گرفته است (علم مطالعه‌ی دهان و برطرف ساختن مشکلاتش)؛ و حوزه‌ی امروزی این علم هم که در بالا ذکر شد.
دندانپزشکی علمی است که نقش ویژه‌ای در سلامت کلی بدن ایفا می‌کند. عملیات‌های دندانپزشکی توسط تیم‌های دندانپزشکی اداره می‌شوند. هر تیم دندانپزشکی از به‌طور معمول متشکل از یک دندانپزشک؛ و خدمه‌ی دندانپزشک (شامل دستیاران دندانپزشک، تکنسین‌های دندانپزشکی و در صورت لزوم تراپیست ها) هستند. دندانپزشک ها اغلب علاقه دارند در مطب‌های خصوصی فعالیت داشته باشند. سپس در درمانگاه‌های دندانپزشکی و در آخر در مراکزی مثل زندان‌ها و پادگان‌های نظامی.
تحقیقات عمر علم دندانپزشکی را به 7000 سال قبل از میلاد نسبت می‌دهند. شواهدی در دست است که نشان می‌دهد یک دندان 3300 سال قبل از میلاد تعمیر شده است (در تمدن دره سند). به این ترتیب پس بی‌راه نگفته‌ایم اگر دندانپزشکی را اولین و قدیمی‌ترین شاخه‌ی پزشکی بنامیم.
درمان دندان
دندانپزشکی تنها به دندان محدود نشده و تمامی محیط دهان را در بر می‌گیرد. امروزه به سبب تغییرات رفتاری جوامع؛ مشکلات دهان و دندان شکل عمومی‌تری به خود گرفته و به‌این‌علت بر اهمیت این شاخه از پزشکی افزوده‌شده است. عمده خدمات دندانپزشکی منحصر به دو مشکل عمده‌ی دهانی هستند؛ پوسیدگی دندان و بیماری‌های مربوط به لثه؛ و در سوی دیگر بیشترین اقدامات درمانی که توسط پزشکان ارائه می‌شود عبارت‌اند از؛ ترمیم دندان، کشیدن دندان (در بعضی مواقع احتیاج به جراحی دارد)، جرم گیری، عصب کشی و درمان ریشه.
در ایالات متحده برای ورود به دانشکده‌ی دندانپزشکی؛ حداقل سه سال یا معادل یک مدرک کارشناسی؛ تحصیل موردنیاز است. پس از این دوره‌ی حداقل سه ساله؛ چهار سال دیگر در دانشکده‌ی دندانپزشکی صرف آموزش می‌شود تا یک فرد لقب دکتر دندانپزشک (DMD) و یا جراح دندانپزشک (DDS) را یدک بکشد؛ پرواضح است که برای اخذ تخصص نیاز به گذراندن دوره‌های عالی و آزمون‌های تکمیلی است. رهاورد دوره‌های تخصصی به دست آوردن اختیار فعالیت در حوزه‌های جراحی فک و صورت است.
اما با همان مدرک دندانپزشکی و بدون گذراندن دوره‌های تخصصی بسیاری از خدمات دندانپزشکی را می‌توان ارائه داد. به‌عنوان مثال؛ پر کردن یا ترمیم دندان؛ پروتز گذاری؛ درمان ریشه و عصب کشی؛ درمان بیماری‌های لثه؛ کشیدن دندان (که گاهی به جراحی نیاز دارد) و رادیوگرافی از این جمله هستند. به این‌ها بی افزایید اختیار تجویز داروهایی از قبیل آنتی‌بیوتیک ها؛ بی‌حسی‌های موضعی و غیره را.
دندانپزشک ها به عموم مردم پیشنهاد می‌دهند که برای جلوگیری از بروز بیماری‌های دهان و دندان حداقل سالی دو بار به مطب یک دندانپزشک حاذق مراجعه کنند. رعایت نکردن بهداشت دهان و دندان می‌تواند عواقب سنگینی به همراه داشته باشد؛ پوکی استخوان، دیابت و سرطان خطرناک‌ترین‌ها هستند. همچنین مطالعات بسیاری وجود دارند که تصریح می‌کنند بیماری و عفونت‌های لثه می‌تواند خطر ابتلا به دیابت و حمله‌ی قلبی را افزایش دهد.
دندانپزشکی، دیروز تا امروز
دکتر جان هریس مؤسس اولین دانشکده‌ی اختصاصی دندانپزشکی دنیاست. او این دانشکده را در 21 فوریه سال 1828 در اوهایو امریکا گشود و اکنون آن مکان موزه‌ی دندانپزشکی است؛ و اما اولین کالج دندانپزشکی، کالج بالتیمور بوده که در سال 1840 در مریلند ایالات متحده آغاز به کارکرده است. به دنبال این اقدام؛ در سال 1852 دومین کالج دندانپزشکی ایالات متحده در فیلادلفیا بازگشایی می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهد که دندانپزشکان فارغ‌التحصیل کشورهای مختلف، حتی آن‌ها که در یک کشورند اما از دانشکده‌های مختلف فارغ‌التحصیل شده‌اند در موارد یکسان، تجویزهای متفاوتی دارند. برای مثال دندانپزشکان فارغ‌التحصیل دانشگاه‌های فلسطین‌اشغالی (اسرائیل) در یک مورد خاص احتمالاً کشیدن دندان‌های عقل را توصیه می‌کنند، درحالی‌که دندانپزشکان منطقه‌ی اروپای شرقی و یا امریکای لاتین رأی به نگه‌داشتن این دندان‌ها می‌دهند.
در منطقه‌ی تحت هدایت بریتانیا (متشکل از انگلستان، ولز، اسکاتلند و ایرلند شمالی) از سال 1878 بین تخصص، عنوان و حوزه‌ی اختیارات یک دکتر دندانپزشک dentist و جراح دندانپزشک dental surgeon عملاً تفاوت اعمال شد. این در حالی است که در سایر نقاط دنیا دندانپزشکان به‌طور قانونی می‌توانند عناوینی همچون متخصص دندانپزشکی را به‌طور عمومی و کلی استفاده کنند. در بریتانیا از سال 1921 قوانین، آزمون‌ها و آموزش‌های جامع و واحدی برای کسب تخصص دندانپزشکی طراحی شد؛ درحالی‌که انجمن دندانپزشکان بریتانیا در سال 1880 به ریاست "سر جان توماس " تشکیل شده بود.
در کره، تایوان، ژاپن، فنلاند، سوئد، برزیل، شیلی، ایالات متحده و کانادا پس از فارغ‌التحصیلی از دانشکده‌ی دندانپزشکی، شخص، قانونا این حق را دارد که به فعالیت پرداخته و به‌عنوان یک دکتر دندانپزشک (DMD) و یا جراح دندانپزشک (SSD) بسته به تخصصی که گرفته شناخته می‌شود؛ اما این مدرک معادل BDS, BDent, BChD, BDSc در بریتانیا است؛ و به این معنی است که هنوز راهی چهار یا پنج‌ساله در پیش است تا اجازه‌ی فعالیت مستقل به‌عنوان یک دندانپزشک اخذ شود. البته در بیشتر کشورهایی که از این مدل پیروی می‌کنند این امکان برای دانشجو وجود دارد تا در کنار این دوره‌ی چندساله یا پس از آن مدتی به‌عنوان کارآموز فعالیت کنند تا آموخته‌هایش را به‌صورت عملی تمرین کند.
تخصص
بعضی از دندانپزشک ها پس از فارغ‌التحصیلی درصدد گرفتن تخصص برمی‌آیند. در پایین حوزه‌هایی که در این دوره‌ها می‌توانند در آن کسب تخصص کنند آمده است:
- بهداشت عمومی دهان و دندان که یک تخصص غیر بالینی در دندانپزشکی است و همان‌طور که از نامش پیداست به بهداشت عمومی دهان و دندان می‌پردازد.
- ریشه‌درمانی یا اندودنتیکس در واقع علم و هنر تعمیر و ترمیم ریشه‌ی دندان قبل از خرابی و ایجاد سوراخ در آن می‌باشد. اندودانتیکس با مغز دندان (پالپ) و بافت‌های پیرامون ریشه دندان سروکار دارد. اگر برای پالپ دندان مشکلی ایجاد شود باید باا عمل درمان ریشه معالجه گردد.
- دندانپزشکی جرم شناسانه علم جمع‌آوری و استفاده از اطلاعات دندانپزشکی در قانون. این کار توسط هر دندانپزشک باتجربه و کارکشته‌ای میسر می‌شود. کارکرد اصلی این حوزه، تشخیص هویت و تائید یا تکذیب شواهد است.
- دندانپزشکی سالمندان شامل مراقبت‌هایی است که برای بزرگ‌سالان مسن ارائه می‌شود. این مراقبت‌ها اعم از تشخیص، پیشگیری و درمان دهان و دندانی است که با افزایش سن ایجاد می‌شود. یک تیم شامل متخصصان رشته‌های مختلف در مراکزز سلامتی به درمان این بیماران می‌پردازند.
- آسیب‌شناسی دهان، فک و صورت، مطالعه آسیب‌شناسی و در برخی موارد درمان بیماری‌هایی که به این حوزه ارتباط دارند.
- رادیولوژی دهان، فک و صورت، مطالعه و تفسیر رادیولوژی؛ شامل مبانی فیزیکی و تکنیک‌های تصویربرداری، تفسیر ضایعات دهان و فک و صورت در انواع تصویربرداری‌ها و حفاظت در برابر تشعشعات کاربردی است.
- جراحی دهان و فک و صورت، همان‌طور که از نامش برمی‌آید به جراحی، ترمیم و در بعضی موارد زیبایی دهان و فک و صورت پرداخته می‌شود.
- زیست‌شناسی دهان، تحقیق و پژوهش در زیست‌شناسی دهان، دندان، سر و صورت.
- کاشت دندان، علم و هنر جایگزین کردن جای خالی دندان کشیده شده.
- بیماری‌های دهان، ارزیابی بالینی و تشخیص بیماری‌های مخاط دهان.
- ارتودنسی (و ارتوپدی فک و دندان)، منظم کردن و قرار دادن دندان‌ها در محل مناسب و صحیح.
و همچنین چندین تخصص دیگر مثل متخصص دندانپزشکی کودکان، لثه درمانی و پروتزهای دندانی (ثابت و متحرک) از این دسته هستند.
تاریخ دندانپزشکی
در جوامع ابتدایی و حتی قبل از جوامع کشاورزی پوسیدگی دندان موضوع جدی تلقی نمی‌شد زیرا به دلیل نوع رژیم غذایی و شیوه‌ی زندگی نرخ پوسیدگی دندان در سطح بسیار پایینی قرار داشته است. قدیمی‌ترین اثر دندانپزشکی (سندی که بتوان آن را حاصل یک اقدام دندانپزشکانه دانست) بین 13820 الی 14160 سال پیش در ایتالیای امروز یافت شده است. اثرات، اسناد و شواهدی هم در "تمدن دره سند " یافت شده که به 7000 سال قبل از میلاد می‌رسد. از این گذشته در منطقه "مهرگره " شواهدی از خالی کردن قسمت خراب و کرم خورده‌ی دندان به چشم‌خورده است. شاید وسیله‌ی این امر نوعی مته بوده باشد (که از مهره‌ی مار ساخته‌شده بود است). بررسی‌ها نشان می‌دهد که روش‌های ابتدایی آن‌ها مفید و تأثیرگذار بوده است.
یک نوشته‌ی باستانی از تمدن سومری وجود دارد که علت پوسیدگی را "کرم دندان" معرفی می‌کند. شواهدی دیگر وجود دارند که نشان می‌دهد، هندی‌ها، چینی‌ها، ژاپنی‌ها و مصری‌ها هم اعتقادی مشابه داشته‌اند. گفته می‌شود که در اثر حماسی، افسانه‌ی هومر؛ هم به کرم دندان اشاره شده است. تا اواخر قرن 14 میلادی همچنان در صور این مدعا دمیده می‌شده است.
در سال 1550 قبل از میلاد در پاپیروس ابرس (کتاب داروسازی مصر باستان) و چندین کتاب دیگر به‌جامانده از مصر باستان دستور غذاهایی وجود دارد که برای دندان درد، شل شدن و عفونت دندان کاربرد دارند و همچنین نمونه‌هایی از بیماری‌های دندان و درمان دندان درد، در آن‌ها یافت می‌شود. علاوه به این‌ها در قرن 18 قبل از میلاد، در بخشی از قوانین حمورابی به کشیدن دندان به‌عنوان مجازات مجرم اشاره شده است. باید افزود بررسی‌هایی که در مصر باستان، یونان و روم به‌عمل‌آمده، مشخص کرده که نوعی پروتز دندانی در باقی‌مانده‌ی اجساد وجود دارد. هرچند ممکن است که انگیزه‌ی این کار زیبایی جسد بعد از مرگ بوده باشد.
دانشمندان یونان باستان؛ بقراط و ارسطو در مورد دندانپزشکی نوشته‌اند، از جمله‌ی نوشته‌هایشان می‌توان به مفاهیم و موضوعاتی همچون الگوی رویش دندان، درمان دندان‌های پوسیده و بیماری‌های لثه، استخراج دندان با استفاده از انبر و نکته‌ی جالب؛ استفاده از سیم برای ایجاد ثبات دندان شل و فک شکسته اشاره کرد. بسیاری معتقدند استفاده از لوازم و ابزارآلات در دندانپزشکی به تمدن اتروسک؛ 700 سال قبل از میلاد مسیح باز می‌گردد. "حسی رع"، در مصر باستان را نخستین دندانپزشک آن ناحیه می‌دانند زیرا موفق شد که با سیم طلا دندان‌ها را در محل خود محکم قرار داده و قابل‌استفاده کند. نمی‌توان از تاریخ و پیشرفت‌های تاریخی سخن راند و نامی از روم به میان نیاورد؛ آلوس کورنلیوس سلسوس دانشمندی است که نوشته‌هایی راجع به علم پزشکی از خود به‌جای گذاشته است. پرداختن به بیماری‌های دهان و دندان، روش‌های درمان و استفاده از مواد مخدر برای تسکین درد موضوع مطالبی است که او به رشته‌ی تحریر درآورده است. اولین بار در یک متن پزشکی چینی به آمالگام دندانی (ماده‌ای سیاه یا نقره‌ای که دندان را با آن پر می‌کنند) اشاره شده است. این اتفاق برای آلمان‌ها در 1528 رخ‌داده است.
به‌طور تاریخی به دلایل زیادی بیرون کشیدن دندان انجام می‌گرفته است. گویی ذهنیتی وجود داشته که باعث علمِ به تأثیرگذاری دندان خراب و دهان عفونی در سلامت عمومی بدن می‌شده است. در تمام قرون وسطی و قرن 19 میلادی، دندانپزشکی شاخه‌ای مجزا به حساب نمی‌آمد و توسط آرایشگران و یا پزشکان عمومی انجام می‌گرفت؛ اما باید توجه داشت آرایشگران اغلب فقط توانایی خارج کردن دندان عفونی را داشتند و برای دریافت خدمات پیشرفته‌تر مراجعه به پزشک و متخصص ضروری بوده است.
اولین کتابی که به‌طور تخصصی و کامل به دندانپزشکی اختصاص داده‌شده است Artzney Buchlein نام دارد و در سال 1530 نگاشته شده. همچنین اولین کتابی که به زبان انگلیسی به این شاخه از علم پزشکی پرداخته در سال 1865 توسط چارلز آلن با عنوان "عملکرد دندان" منتشر گردیده است.
در انگلستان تا سال 1859 میلادی هیچ‌گونه نظارتی بر افرادی که به ارائه خدمات دندانپزشکی می‌پرداختند وجود نداشت و این امر در سال 1921 محقق گشت. از آن سال به بعد تنها با اخذ مدرک رسمی و معتبر به‌عنوان یک متخصص در این امر اجازه‌ی فعالیت صادر می‌شد. کمیسیون سلطنتی خدمات بهداشت ملی بریتانیا در سال 1979 گزارش داد که تعداد دندانپزشکان در این سال به دو برابر چیزی که در سال 1921 بوده، رسیده است.
دندانپزشکی مدرن
بین سال‌های 1650 و 1800 بود که دندانپزشکی دوره تحول و یا به عبارتی گذار به مدرنیته و عصر جدید خود را می‌پیمود. خالی از لطف نیست که به نامه‌ی توماس بروان، پزشک انگلیسی (1656-1690) که به دوستی نوشته توجه کنیم، البته باید توجه داشت که لحن این نامه طنزگونه است:
مومیایی‌های مصری که تابه‌حال دیده‌ام؛ همه با دهانی باز و درحالی‌که خمیازه بوده‌اند. درنتیجه دیدن دندان‌هایشان کار دشواری نبود؛ اما نکته اینجاست که در دهانشان هیچ دندان خراب یا پوسیده‌ای یافت نمی‌شد.
جراح فرانسوی "پیر فاچارد" را باید "پدر دندانپزشکی نوین" نامید. این جراح حاذق و کارکشته در اواخر قرن 17 و اوایل قرن 18 علی‌رغم کمبود وسایل و تکنولوژی پیشرفته موفق به کسب دستاوردهایی شگفت‌آور در حوزه‌ی جراحی دندان شد. به‌طور دقیق‌تر باید گفت که او ابایی از تقلید و یادگیری از آرایشگران، طلاسازها و حتی ساعت‌سازها نداشت. فاچارد به کار و ابزارآلات این سه قشر نگاه می‌کرد و ابزارهای موردنیاز خود را با توجه و الهام گیری از آن‌ها می‌ساخت. به‌طور دقیق‌تر باید گفت که پر کردن دندان راهی بود که پیر فاچارد فرانسوی برای حل مشکل پوسیدگی دندان ارائه داد. علاوه بر این او دریافت که شکر در دهان تولید اسیدهایی می‌کند و درنتیجه باعث پوسیدگی این عضو می‌شود. همچنین از دیگر یافته‌های او می‌توان به معرفی مشکلاتی که دندان پوسیده در لثه ایجاد می‌کند اشاره کرد.
فاچارد از پیشگامان پروتز دندان هم به شمار می‌آید. او برای اولین بار راه‌های علمی فراوانی را برای جایگزینی دندان از بین رفته و پر کردن جایش با شیئی دیگر امتحان کرد. استخوان و آج شکل داده‌شده از ابتدایی‌ترین پیشنهادت او در این حوزه بودند. او را باید به‌نوعی مخترع و پایه‌گذار شاخه‌ی تخصصی ارتودنسی هم دانست. در ابتدا اگرچه او از نوعی قالب طلایی برای فرم دادن و قرار دادن دندان‌ها در جای خود استفاده کرد اما مهم‌تر از این کشف، او بود که پرده از رفتار دندان برداشت و روشن ساخت که می‌توان آن را به محل صحیح خودش هدایت کرد.
پس از اقدامات و تألیفات فاچارد؛ پیشرفت‌های دندانپزشکی سرعت گرفتند. به‌عنوان مثال "جان‌هانتر"، جراح انگلیسی دو کتاب در این حوزه منتشر کرد؛ تاریخ طبیعی دندان (1771) و رساله‌ی بیماری‌های دندان (1778) نام این دو کتاب مهم و تأثیرگذار هستند. در سال 1763 همکاری او با یکی از مجرب‌ترین دندانپزشکان لندن به نام "جیمز اسپنس" آغاز شد. در این فرصت؛ جان‌هاتر به بررسی احتمال "پیوند دندان" از یک شخص به دیگری کار می‌کرد. او دریافت شانس پیوند دندان افزایش می‌یابد اگر دندان انتقالی تازه و هم اندازه‌ی محلی باشد که قرار است در آن قرار بگیرد. این یافته‌ها امروزه در پیوندهای داخلی موردتوجه و کاربرد هستند. اگرچه او موفق به این کار نشد اما یافته‌های ارزشمند او همان‌طور که ذکر شد تا به امروز مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تحول عظیم علم دندانپزشکی را به‌طور خاص باید محصول قرن 19 میلادی دانست. در این قرن دندانپزشکی از یک تجارت تغییر شکل داد و در قامت یک حرفه‌ی تخصصی عرض اندام کرد. قرن 19 را همچنین باید قرن وضع قوانینی منحصربه‌فرد علم دندانپزشکی و قرار گرفتن این حوزه زیر نظر دولت‌ها خواند.
### پایان خبر رسمی