، تهران , (اخبار رسمی): بیشتر ستارههای آسمان به صورت دوتایی هستند. برخی از این دوتاییها ستارههای دوقلویی هستند که همزمان متولد شدهاند و محور چرخش آنها با هم همتراز است.
دانشمندان میخواهند درباره تولد ستارههای دوقلو بیشتر بدانند، زیرا بیشتر ستارههای جهان، بخشی از یک دوتایی هستند. نتایج جدیدی که آلما کسب کرده، اولین مراحل این فرایندِ تولد را روشن کرده است.
ستارههای زیادی در کهکشان راه شیری به صورت دوقلو هستند، دو ستاره که همزمان متولد شدهاند. گاهی اوقات این ستارههای دوقلو، یک دوتایی نزدیک تشکیل میدهند. آنها در فاصله کمی از یکدیگر دور هم میچرخند. اما ستارهشناسان دوتاییهای زیادی هم پیدا کردهاند که در آنها ستارههای دوقلو خیلی دور از هم قرار گرفتهاند. رصدهای جدید رصدخانه امواج رادیویی آلما (ALMA) چگونگی تولد این دوتاییهای دور از هم را نشان میدهد.
ستارهها از ابرهای گاز و غبار متولد میشوند. ابرِ گاز و غبار باتوجه به گرانش خود، منقبض میشود، مسطح میشود و با سرعت بسیار بالایی شروع به چرخیدن دور خود میکند. در نهایت ستارهای در مرکز ابر تشکیل میشود و دور آن را یک دیسک چرخان احاطه میکند. (ممکن است غبار موجود در این دیسک به هم بپیوندد و سیاره تشکیل شود.)
در برخی موارد، این ابرِ مسطحشده به دو قسمت جداگانه خُرد میشود. درنتیجه دو دیسک خواهیم داشت که هر یک ستارهای در مرکز دارد. این دو دیسک در یک صفحه قرار دارند و محور چرخش ستارهها به دور خود با یکدیگر همتراز است. این چیزی است که در دوتاییهای ستارهای نزدیکِ هم میتوان دید.
برخی ستارهشناسان فکر میکنند که شاید یک دوتاییِ ستارهایِ نزدیک به یک دوتایی دور تبدیل شود: به برخی دلایل، ستارههای دوقلو ممکن است از هم دور شوند. اگر این مورد درست باشد، محور چرخش آنها به دور خود همچنان همتراز باقی میماند.
رصدهای آلما از سیستمهای دوتاییِ تازهمتولدشدهی دورازهم نشان میدهد که دو ستاره جهتگیریهای بسیار متفاوتی دارند. هر یک از آنها از ابرگازیِ کوچکِ خود تشکیل شدهاند و ظاهرا ابر اولیه گاز و غبار، بسیار آشفته بودهاست. در نتیجه به قطعات مختلفی شکستهشده و هر یک جهتگیریهای خود را دارد.
دانشمندان میخواهند درباره تولد ستارههای دوقلو بیشتر بدانند، زیرا بیشتر ستارههای جهان، بخشی از یک دوتایی هستند. نتایج جدیدی که آلما کسب کرده، اولین مراحل این فرایندِ تولد را روشن کرده است.
نام ستاره دوتایی که آلما آن را بررسی کرده است، IRAS 04191+1523 است. اولین بار ماهواره نجومیِ آمریکایی-هلندیِ مادونِ قرمز (IRAS) در اوایل دهه ۱۹۸۰ این دوتایی را کشف کرد. هر دو ستاره بسیار سبک هستند: حداکثر ۱۰ درصد جرم ستاره منظومه شمسی، خورشید، جرم دارند. این دو همچنین خیلی جواناند: فقط چندصد میلیون سال. این دو ستاره در فاصلهای حدود ۱۳۵ میلیون کیلومتر دور یکدیگر میچرخند، ۳۰ برابر فاصله بین خورشید و سیاره نپتون.
رصدهای آلما از دوتایی IRAS 04191+1523 را گروهی از ستارهشناسان به رهبری ژئونگ-ایون لی از دانشگاه کیونگ-هی از کره انجام دادهاند. ژئونگ-ایون با همکاری اخترشناسانی از کره، ژاپن و آمریکا این کار را انجام داده است. نتایج کار آنها سال گذشته در نشریه نیچر منتشر شدهاست.
منبع: kids.alma.cl
### پایان خبر رسمی