، (اخبار رسمی): نمایشگاه بین المللی فرانچایز و توسعه کسب و کار تهران در حالی از ۳۰ دی تا ۳ بهمن ۱۴۰۰ در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد که به گفته مهرداد محمدرضا، کارشناس بین المللی فرانچایز و یکی صاحب نظران این حوزه، هنوز این مفهوم و صنعت در ایران به اندازه کافی تعریف و نهادینه نشده است.
رئیس کمیسیون بین الملل انجمن فرانچایز ایران، تنها ایرانی عضو فرانچایز ترکیه، تنها ایرانی عضو سازمان موسیاد ترکیه (بزرگترین سازمان بازرگانی ترکیه است که زیر نظر رئیس جمهور اداره میشود) هستم.
نمایشگاه بین المللی فرانچایز و توسعه کسب و کار تهران در حالی از ۳۰ دی تا ۳ بهمن ۱۴۰۰ در محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد که به گفته مهرداد محمرضا، کارشناس بین المللی فرانچایز و یکی صاحب نظران این حوزه، هنوز این مفهوم و صنعت در ایران به اندازه کافی تعریف و نهادینه نشده است. این در حالی است که در حال حاضر کسب و کارهای جهان به سرعت به سمت فرانچایزی شدن حرکت می کنند و ایران یکی از بکرترین بازارها برای برندهای فرانچایزی را دارد. در حاشیه این نمایشگاه با مهرداد محمدرضا، مدیر هلدینگ مدیاپل، درباره وضعیت فرانچایز در ایران گفت و گویی انجام داده ایم که در ادامه می خوانید:
آقای محمدرضا، لطفا به عنوان سوال اول درباره خدماتی که در مجموعه شما ارائه میشود توضیح مختصری دهی.
هلدینگ مدیاپل در زمینههایی همچون بانکداری الکترونیک، بازرگانی، حوزه املاک، آموزش و... فعالیت دارد، اما آن چیزی که در حال حاضر به خاطر آن در نمایشگاه حضور یافتیم مبحث فرانچایزهاست.
فرانچایزها یک الگویی برای توسعه کسب و کارها به صورت خطی در بازار است. در دنیا تقریبا مرسوم شده است، کسب و کارهای سنتی وجود ندارند و همه به سمت فرانچایزی یا فرانچایزور بودن پیشرفتهاند.
شرکتها در ایران همیشه برندها و محصولات خارجی را وارد بازار ایران میکنند و از این بابت نیز خوشحال هستند. باید بدانیم بازار ایران برای فروش محصولات خارجی سقفی دارد و ما در مجموعه مدیاپل شرایط را تسهیل میکنیم تا محصولات داخلی و خارجی را به خارج از کشور نیز گسترش دهیم، تا آنها کارهای پشتیبانی و خدمات را انجام دهند و نمایندگی واگذار کنند و خودشان را به دنیا معرفی کنند.
از موفقیت و دستآوردهای خود در این حوزه بیشتر توضیح دهید.
اگر حمل بر خودستایی نباشد میتوان گفت قوی ترین مرد فرانچایزی ایران هستم. رئیس کمیسیون بین الملل انجمن فرانچایز ایران، تنها ایرانی عضو فرانچایز ترکیه، تنها ایرانی عضو سازمان موسیاد ترکیه (بزرگترین سازمان بازرگانی ترکیه است که زیر نظر رئیس جمهور اداره میشود) هستم.
تقریبا ۱۱ برند دارم که هر کدام از اینها هفت یا بیشتر شعبه دارند در استانبول، ازمیر، آنتالیا، تهران، مشهد، اصفهان، تبریز، عمان و اربیل عراق نیز به زودی افتتاح خواهد شد. انبار و تجهیزات، قوانین و برنامه ریزی کاملی داریم و بیش از ۳۰۰ نفر پرسنل در مجموعه به طور مستقیم کار میکنند و بیش از هزار نفر به طور غیر مستقیم با من همکاری دارند.
چقدر طول کشید که این کسب و کار را توسعه دهید؟
من این بیزینس را با دو هزار لیر معادل دو میلیون ایجاد کردم و در پنج سال به اینجا رسیدم. لازم به ذکر است که با عنوان مدیا پل پنج سال است و از قبل نیز فعالیتهای پراکنده داشتم. تحصیلاتم کارشناسی ارشد بازرگانی بین الملل است و در این سالها در دانشگاهها تدریس کردم. مفهوم واژه هایی همچون صادرات شغل، سرمایه عملیاتی، حق فرانچایز و ... اولین بار، بنیان گذارش خودم بودم که مستندات آن همراه با تاریخ انتشارش در سایت شخصی خودم درج شده است.
نمایشگاه فرانچایز امسال را در مقایسه با سالهای گذشته به چه صورت میبینید؟
خوشبختانه در ایران نیز هر ساله این امر بهتر و ملموس تر میشود. من چندین سال است که در نمایشگاه های فرانچایز ایران شرکت میکنم، اما امسال نسبت به سالهای گذشته خیلی بهتر شده و کاملا فرانچایزی شده است. در سال اول نمایشگاه بسیار غیر تخصصی بود، چون فرانچایزی وجود نداشت و فقط مجبور به پر کردن سالن بودند، اما در حال حاضر افراد خودشان را به روز کرده، در دورهها شرکت کرده اند و قطعا روز به روز هم بهتر میشوند.
در حال حاضر حداقل غرفههایی وجود دارد که مربوط به فرانچایز هستند و نامربوط نیست. از برندهای مختلف هر کدام با چند شعبه اینجا حضور دارند. بسیار جای خرسندی دارد که مردم ما با این صنعت بیشتر آشنا شدهاند. به خوبی حضور ذهن دارم که چند سال پیش وقتی در این مورد با مردم صحبت میکردم، بدون استثنا همه چنان دافعهای میگرفتند و اصلا توانایی پذیرش آن را نداشتند.
از هدف خود برای حضور در این نمایشگاه بگویید.
ما در نمایشگاه سه گروه مخاطب داریم: کسانی که بازدید کننده هستن و گردش میکنند. کسانی که تمایل به گرفتن نمایندگی دارند و نیز کسانی که میخواهند برند و نمایندگی واگذار کنند. ما برای آن دو گروهی که میخواهند نمایندگی بدهند یا بگیرند، برنامه داریم. مذاکرات ما هم به این سمت و سو هست و قراردادهای خاص خود را داریم.
درباره فرانچایز بیشتر توضیح دهید و اینکه چه مزایایی نصیب دریافت کننده فرانچایز میشود؟
این الگو منافع مشترک زیادی را برای طرفین فراهم میکند و برد - برد محسوب میشود. وقتی نمایندگی یک شرکت را میگیرید گویا با کسی شریک میشوید که سالها تجربه و دانش فنی دارد و کاملا پذیرفته شده است. هویت بصری و برند خودش را دارد، اما شما یک جا و یک ساعته آن را میخرید و صاحب همه این موارد گفته شده، میشوید.
برخی موارد باید در ایجاد یک کسب و کار رعایت شود. مثلا در چه مکانی شرکت زده شود. موارد حقوقی را رعایت کنیم که در آینده با مشکل روبهرو نشویم. از نظر زیرساخت محل ساخت دکوراسیون، تجهیزات، جذب و آموزش پرسنل، مراسم افتتاحیه و بعد از آن تامین مواد اولیه، مارکتینگ و بازاریابی، درآمدهای پایدار، فروش آنلاین و ... تمام این موارد را فرانچایزیهای صاحب برند، خرید خدمت میکنند و از همان شروع فعالیت مثل این میماند که ۱۰ سال سابقه دارند. لذا از این نظر برای فرانچایزیها بسیار جذاب است.
چرا فرانچایز برای مشتریها جذاب است؟
برای مثال اگر شما در استارباکس قهوه خوب و خوش طعمی را خورده و لذت بردید، اکنون هر جای دنیا که بروید نیز میتوانید آن طعم را تجربه کنید، چون استانداردهایی رعایت میشود و محصول با همان کیفیت و ویژگیها عرضه میشود.
فرانچایز، برای فرانچایزور چه سود و مزایایی دارد؟
چون شکل بیزنسش متفاوت میشود و از حالت شعبهداری خارج میشود و پشتیبانی که از دیگران میکند میتواند منافع زیادی برایش داشته باشد. فرانچایزورها مثل پدر خانواده عمل میکنند. گاهی بنا به صلاحدید اخم میکنند، تند میشوند؛ اما میدانیم که فقط بهخاطره صلاح خانواده و یا فرزند است.
فرانچایزی و کسانی که نماینده میگیرند دیگر هزینه آزمون و خطا نمیدهند. این آزمونها و استاندارسازیها از قبل شده است.
آیا فرانچایز ویژگی (نقطه) منفی نیز دارد؟
بله، در کار خلاقیت ندارید چون قبلا شخصی یک مسیر را رفته است و به این رسیده است که اکنون این استاندارد برای کار مناسب است. اگر شما پذیرفتید باید طبق همین استاندارد و اصول و قواعد پیش بروید.
فرانچایز در ایران با چه محدودیتها، ضعفها و خلاءهایی همراه است؟
متاسفانه در ایران به عنوان یک مفهوم لوکس و ناشناخته تفسیرهای غلطی از آن شده است و آدمهای پیشرو این حوزه آن را سفارشی سازی و بومیسازی کرداند. اشتباه بزرگ نیز از همین بومیسازی میآید، چراکه فرانچایز یک الگوی بین المللی است و قابلیت اجرا در تمام دنیا را دارد.
در انجمن فرانچایز، اینجانب به عنوان رئیس بخش بین الملل کمیسیون فرانچایز هستم و در حال اصلاح این روندها هستیم که از همان پایه مسائل درست و صحیح باشند.
و اما درباره خلأ ها باید گفت که اولین خلائی که در آن میبینم قراردادها است. یک سری قراردادهای یک طرفه و بدون پشتوانه حقوقی هستند و یک طرفه به سمت فرانچایزرو و منافع فرانچایزی در آن دیده نشده است. چون در این قراردادها تعهداتی داریم که اگر اجرا نشوند باید جریمه صورت گیرد و عوامل بازدارنده وجود داشته باشد. قرادادهای ایران همچون قراردادهای ترکمانچایی هستند به سمت فرانچایزور که باید اصلاح شود. کسی نمایندگی میگیرد نمیداند باید چه حق و حقوقی را طلب کند. کارهای این چنینی نیازمند یک سری قراردادهای سفت و سخت دو طرفه هستند.
مشکل بعدی، مطالعه بازار است. برخی هلدینگها هستند که اگر پایین تر از ونک واقع شوند شکست میخورند. چرا که آنها بازار را به خوبی مطالعه و شناسایی نکردهاند. اکثر دفاتر در نیاوران واقع شده است که فقط برای یک قشر روبه بالای جامعه مناسب است و این با مفهوم فرانچایز در تضاد است. لذا این عامل برندهای مواد غذایی را محدود میکند و آنها نمیتوانند توسعه پیدا کنند.
بحثهای حقوقی و مالی صفر است. هزینهها اشتباه محاسبه میشود. از کسی سوال کردم سود ناخالص برندتان چقدر است، نمیدانست سود خالص چقدر است. میداند هزینه و دیگر مواد اولیه چقدر است. اما نمیداند هزینه استهلاک خودرو، آن شخصی که مسئولیت قبول کرده و ... چقدر است. برای همین اغلب این جمله را می شنویم که گفته میشود «خوبه کاسبی، اما برکتها رفته»، یعنی شخص پول خوبی درمیآورد، اما در آخر چیزی برای وی نمیماند. به علت اشتباه در محاسبات مجبور به پرداخت هزینه شده و حتی گاهی مجبور به فرش محصول زیر قیمت بازار میشود.
اجاره مغازه، زیرساخت مغازهها، آب، برق، گاز، تجهیزات و دکوراسیون توسط کسی که شعبه را میخرد اتفاق میافتد و استانداردی برای آن تعریف نشده است و این در تضاد مفهوم فرانچایز است. برای مثال اگر شما محصول مرغ سوخاری دارید ۳۰۰ مدل سرخ کن در بازار وجود دارد که اگر صاحب برند بگویید این مدل مارک را بخر که مثلا اینقدر لیتر روغن بگیرد، در مصرف مواد و کیفیت محصول بسیار تاثیرگذار است.
دکوراسیون در ایران بسیار سلیقه ای است. دکورها باید در راستای فروش قرار گیرد. یک فیلم سینمایی را متصور شوید که اگر موسیقی متن در راستای متن و فیلمنامه باشد، بسیار لذت بخش است و به جان مینشیند. وقتی دکوراسیون به عنوان هویت بصری در یک راستا باشد، نهایتا احساس بهتری به مشتری داده و موجب فروش بهتر میشود.
برای آموزش پرسنل هیچ برنامه ای وجود ندارد. برنامه ریزی درستی برای افتتاحیهها وجود ندارد و وقتی افتتاح شد کار فرانچایزور در ایران تمام میشود و مثل این میماند که وی تابلو فروشی کرده است. هم برای خودش ضرر است هم یک فرانچایزی. چون منافع فرانچایزور روی تامین مواد اولیه، روی سهمی از درآمد و تبلیغات است ...که در ایران چشمها را بسته و خود را محدود به تابلو فروشی میکنند. هم خود و هم نماینده خود را از منافع محروم و محدود میکنند. همین عامل موجب میشود تا شما در بازه زمانی کوتاهی میبینید که برندی اوج گرفته است و بعد از مدتی از بازار محو شده است.
درآمدهای پایدار برای کسب و کارهای دارای اهمیت بسیار زیادی است. صاحب برند باید بتواند برای نمایندههایش درآمد پایدار ایجاد کند. باید بتواند فروش آنلاین ایجاد کند، تبلیغات موثر کند، تبلیغات بلاگری همه جا جواب نمیدهد .
بخشی از ضعفها بود که برای یک صنعت نوپا طبیعی است اما اگر از الان اصلاح نشود راه کجی هست که دیگر اصلاح نمیشود.
اینجانب با برندهای متفاوت و معروفی مانند مک دونالد برگر کینگ و ... کار میکنم تمام دانش و توان خودم را آوردم اینجا تا در اختیار دوستان قرار دهم، اصلاح رویه کنند و ما نیز همچون سایر دنیا از این صنعت به خوبی استفاده و سود آوری کنیم.
پشتیبانی نیاز دارد. خیلی از شرکتها تصور می کنند داشتن یک لوگو آنها را دارای برند میکند. اما برند نیستند و اگر میخواهد محصولش را بفروشد باید بتواند ساپورت کند. بنابراین نیاز به انبار، سردخانه، شبکه حمل و نقل و... دارد. چون صاحبان برند یا این موارد را ندارند یا از پذیرش چنین مسئولیتهای شانه خالی میکنند، لذا به شعبه دار فشار میآید و در نهایت برای شعبه دار هیچ سود مالی به دست نمیآورد و جمع نمیشود.
چه راهکار و پیشنهادی دارید؟
وقتی ضعف شناسایی شود راهکارها به دنبالش میآیند و قابل اجرا هستند. کسی که با هوش بوده و دانش فنی کار را داشته باشد یک مشاور استخدام کرده و ساختار درست و مناسب را ایجاد میکند.
روند توسعه این کسب و کار را در ایران چطور میبینید؟
بهتر است از محاسن این حرفه در ایران بگویم. بازار ایران به شدت بکر است. هیچ کشوری را سراغ ندارم که به اندازه ایران خلا برند داشته باشد و الان هر کس در حوزه ای برای فرانچایز وارد شود، موقعیت بسیار مناسبی است.
ما فرانچایز را در ایران محدود به مواد غذایی کرده ایم و حتی در همین نمایشگاه نیز میبینید غرفههای زیادی هستند که فروش زنجیره ای مواد غذایی ایجاد کرده اند و فرانچایز نیستند. چون با مفهوم فرانچایز به درستی آشنایی ندارند.
در دنیا همه محصولات فرانچایز میشوند. سوپر مارکتها، آموزشگاههای زبان، آموزشگاههای موسیقی، مهدهای کودک، مدارس خصوصی، دانشگاهها، حوزه پوشاک و... . در واقع وسعت این کار بسیار گسترده است که متاسفانه در این نمایشگاه به چشم من نخورده است.اولینها همیشه خوش درخشیده اند الان زمانش فرا رسیده است، تا از این بازار بکر استفاده شود.
راه ارتباطی با شما و مجموعهتان به چه صورت است؟
علاقه مندان می توانند برای اطلاعات بیشتر به سایت ما به نشانی www.mediapolgroup.com.tr مراجعه کرده و یا با شماره واتساپ ۹۰۵۴۲۶۲۰۱۳۹۰+ تماس بگیرند.
### پایان خبر رسمی