، (اخبار رسمی): هرچه حضور بشر روی کره زمین خطرناک‌تر می‌شود، میل عمومی به حفاظت از محیط‌زیست در جنبه‌های مختلف زندگی، از جمله سفر و گردشگری، افزایش می‌یابد.
اکوتوریسم یا بوم گردی تلاش بشر برای کمک به محیط‌زیست و جوامع محلی در طول سفر است. با وجود افزایش تعداد اقامتگاه‌های بوم گردی و رشد چشمگیر محبوبیت آنها، بد نیست کمی بیشتر درباره این پدیده محبوب بدانیم و دقیقا بفهمیم چرا تا این اندازه اهمیت دارد.
تعریف بوم گردی
واژه «اکوتور» برای اولین بار در سال ۱۹۷۳ میلادی و بعد از آن «اکوتوریسم» در سال میلادی ۱۹۸۲ ثبت شد. این اصطلاح به شکلی از گردشگری اشاره دارد که ضمن حفاظت از محیط‌زیست از آسیب‌های احتمالی صنعت سفر، رفاه مردم محلی را بهبود می‌بخشد: نوعی گردشگری مسئولانه در مناطق طبیعی که هدفش کاهش اثرات منفی بر محیط‌زیست و میراث فرهنگی است. با وجود مزایای این شکل از سفر، هم برای گردشگر و هم برای جوامع محلی، رشد فزاینده محبوبیت انواع بوم گردشگری طی چند سال گذشته اتفاق عجیبی نیست.
براساس هدفی که اقامتگاه بوم گردی طراحی و بنا می‌شود، انواع بوم گردشگری در چند دسته قرار می‌گیرند:
- اکولودینگ یا بوم گردی برای حفظ محیط‌زیست؛
- اگروتوریسم یا بوم گردی جهت حمایت از جوامع کشاورزی روستایی؛
- بوم گردی جهت حفاظت از زمین و معیشت جوامع در معرض تهدید؛
- اکو ترک یا بوم گردی جهت گشت‌وگذار در مکان‌های عجیب‌وغریب.
بوم گرد کیست ؟
برای آنکه بفهمید بوم گرد هستید یا نه، این چند پرسش را از خود بپرسید:
- آیا به وضعیت خانه، شهر، کشور و سیاره خود اهمیت می‌دهید؟
- آیا دوست دارید فرزندتان در جهان زیباتری زندگی کند؟
- آیا وجدانتان به شما اجازه می‌دهد هر جایی زباله بریزید؟
- آیا به جامعه محلی مناطقی که بازدید می‌کنید، اهمیت می‌دهید؟
- اگر پاسختان به این سؤالات مثبت است، شما نسبت به محیط‌زیست خود «آگاه» هستید.
اکوتوریست یک گردشگر آگاه به محیط‌زیست است یعنی شخصی که از منطقه‌ای بازدید می‌کند و برای تفریح، تجارت، سلامتی و غیره، در آن منطقه هزینه می‌کند.
چند ویژگی مشترک در همه بوم گردها دیده می‌شود:
- اثرات منفی ناشی از حضورشان در منطقه را به حداقل می‌رسانند؛
- برای آگاهی و احترام به محیط و فرهنگ منطقه تلاش می‌کنند؛
- برای دیگر مسافران و میزبان تجربه مثبتی می‌سازند؛
- حضورشان برای میزبان و مردم محلی با مزایای مالی همراه است؛
- آگاهی و حساسیت کافی نسبت به جو سیاسی، زیست‌محیطی و اجتماعی منطقه میزبان دارند.
تاریخچه مختصر اکوتوریسم
مفهوم اکوتوریسم برای اولین بار در سال ۱۹۰۱ با برنامه گردشگری سازمان محیط‌زیستی سیرا کلاب (Sierra Club) مطرح شد. در این برنامه کوهنوردان را به خلوتگاه رشته‌کوه سیرا نوادا بردند و شگفتی‌های طبیعی را به آنها نشان دادند تا به کارگرانی باانگیزه و فعال جهت حفظ جنگل‌ها تبدیل شوند.
بعدها عده زیادی از فعالان محیط‌زیست در پژوهش‌ها و کتاب‌های خود مسئله اکوتوریسم را بررسی کردند. برخی منابع نشان می‌دهند این اصطلاح را اولین بار یک معمار مکزیکی فعال محیط‌زیست به‌نام هکتور سبالوس-لاسکوراین ابداع کرد و معنایش سفر به مناطق بکر و دست‌نخورده برای لذت‌بردن از زیبایی و فرهنگ طبیعی آنها بود.
در حال حاضر بوم گردی یکی از بخش‌های به‌سرعت در حال رشد صنعت سفر محسوب می‌شود و حدود ۶ درصد از تولید ناخالص داخلی در سراسر دنیا را به خود اختصاص می‌دهد.
«تهیه بلیت اتوبوس برای سفرهای هیجان انگیز زمینی»
اهمیت بوم گردی
اگرچه هدف نهایی بوم گردشگری حفاظت از محیط‌زیست مقصد و ساکنانش است، چند اصلی که در ادامه معرفی می‌کنیم، ستون‌های اصلی این شکل از سفر محسوب می‌شوند:
۱. ایجاد آگاهی
هرچه بیشتر بدانیم، بهتر عمل می‌کنیم. به تعبیر دیگر وقتی می‌دانیم اعمال ما به کسی یا چیزی آسیب می‌رساند، راحت‌تر می‌توانیم جلوی آسیب‌های ناشی از رفتار خود را بگیریم. از طرفی سرمایه‌گذاری روی هر چیز، حس حمایت و توجه انسان را بیشتر برانگیخته می‌کند. زمانی که در خانه‌های بوم گردی اقامت می‌کنیم و بیشتر درباره مردم محلی یاد می‌گیریم، قلبا دوست داریم بیشتر به آنها کمک کنیم و بدون شک این آگاهی را بعد از سفر به دیگران منتقل می‌کنیم.
۲. کمک به جوامع محلی
یکی از عناصر کلیدی اکوتوریسم کمک به جوامع محلی است. این کمک می‌تواند به‌روش‌های مختلف، از ایجاد شغل گرفته تا حمایت از مشاغل محلی، با مخرج مشترک «بهبود وضعیت مالی منطقه» انجام شود. مردمانی که در یک منطقه کوچک دورافتاده زندگی می‌کنند، نبض تپنده آن منطقه هستند و مراقبت از آنها امری حیاتی است.
۳. حمایت از طرح‌های حفاظتی
از آنجا که اکوتوریسم برای حفاظت از یکپارچگی اکوسیستم آسیب‌پذیر یک منطقه طبیعی طراحی شده است، اصل اول لذت‌بردن از زیبایی‌ها بدون آسیب‌رساندن به آنهاست. یک بوم گرد در طول سفر به فعالیت‌هایی مشغول می‌شود که به‌نفع محیط‌زیست هستند.
۴. آموزش و یادگیری
آموزش پایه و اساس اکوتوریسم یا بوم گردی است. هم بازدیدکننده و هم میزبان بوم گردی باید بدانند رفتارشان چه اثراتی بر محیط مقصد می‌گذارد. بگذارید با یک مثال توضیح دهیم. دولت تایلند به جوامع محلی می‌آموزد به‌جای آنکه از نمایش‌ها و سواری‌دادن فیل‌ها پول دربیاورند، با نگهداری و مراقبت از آنها امرارمعاش کنند.
۵. توجه و احترام
احترام با آگاهی و آموزش گره خورده و برای توانمندسازی مردم محلی فوق‌العاده حیاتی است. اکوتوریسم یک منطقه را به پارک موضوعی تبدیل نمی‌کند بلکه با فرهنگ واقعی منطقه پذیرای مسافران است.
فواید بوم گردی برای جوامع محلی
علاوه‌بر حفاظت از محیط‌زیست، مهم‌ترین فایده بوم گردی برای جوامع محلی، ورود پول به منطقه است. این هزینه‌ها به شکل مستقیم و غیرمستقیم در قالب برگزاری تور، هزینه ورود به شهر، هزینه اقامت، هزینه خوراک، انعام و غیره از مسافر دریافت می‌شوند و به اقتصاد منطقه کمک می‌کنند.
فواید بوم گردی برای مسافران
سفر مسئولانه یک تجربه بی‌نهایت لذت‌بخش است، خاطره‌ای که مدت‌ها در ذهن باقی می‌ماند. در سفرهای بوم گردی به‌جای بازدید از جاذبه‌های گردشگری و صرف غذا در رستوران‌های زنجیره‌ای، با ساکنان بومی منطقه هم‌کلام می‌شوید، غذاهای محلی می‌خورید و سبک زندگی آنان را تجربه می‌کنید. این هم‌صحبتی ناخودآگاه ذهن را آبستن ایده‌های تازه می‌کند.
فواید بومگردی برای محیط زیست
یکی از اهداف اصلی اکوتوریسم حفاظت از تنوع زیستی و اکوسیستم مقصد است. مثال تایلند را به‌خاطر دارید؟ این کار از نسل فیل‌های دوست‌داشتنی که به‌شدت در خطر انقراض هستند، محافظت می‌کند. یک نمونه دیگر جنگل‌های بارانی کاستاریکا است..
چند توصیه برای بوم گردها
رعایت اصول اکوتوریسم و توجه به نکات ریزودرشت سفرهای این‌چنینی، تأثیر شگرفی بر تحریک رشد مالی کشورهای در حال توسعه و تقویت اقتصاد جهانی دارد. توصیه می‌کنیم در سفرهای بوم گردی این چند توصیه را به خاطر داشته باشید:
- سبک سفر کنید: هرچه سبک‌تر کوله ببندید، هزینه حمل بار کمتر، مصرف سوخت کمتر و آلودگی‌های زیست‌محیطی کمتر خواهد بود.
- در مصرف آب صرفه‌جویی کنید: سعی کنید در طول سفر دوش کوتاه بگیرید، با یک لیوان آب مسواک بزنید و حتی‌الامکان رخت‌چرک‌ها را در مقصد نشویید.
- انرژی کمتری مصرف کنید.: تا آنجا که در توانتان هست، چراغ‌ها، وسایل الکترونیکی و سیستم گرمایشی و سرمایشی را خاموش نگه دارید تا انرژی کمتری مصرف شود.
- از مشاغل محلی خرید کنید: برای خریدهای شخصی و سوغاتی، سراغ صنعتگران بومی بروید و با خرید از آنها، به اقتصاد محلی کمک کنید.
- مراقب طبیعت باشید: برای آنکه آسیبی به گیاهان بومی و حیات وحش نزنید، از مسیرهای مشخص عبور کنید و حتما کیسه‌ای برای جمع‌آوری زباله‌ها داشته باشید.
### پایان خبر رسمی