، تهران , (اخبار رسمی): تفاوت مهم بین نکاح موقت و دائم در خصوص مهریه این است که در ازدواج دائم، تعیین مهریه شرط صحت عقد نیست و طرفین می‌توانند پس از عقد نیز درباره آن توافق کنند. اما در عقد موقت، تعیین دقیق میزان مهریه ضروری است و عدم تعیین آن موجب باطل شدن عقد می‌شود.
مهریه در عقد موقت جایگاه ویژه‌ای دارد و حتی در صورت فوت زن یا عدم رابطه زناشویی، حق زن بر مهریه از بین نمی‌رود.
عقد موقت یا صیغه، یکی از موضوعات مهم و پرسش برانگیز در حقوق خانواده است که همواره مورد توجه افراد مختلف قرار می‌گیرد. یکی از سوالات پرتکرار در این زمینه، وضعیت مهریه در این نوع عقد است. آیا به زن در عقد موقت مهریه تعلق می‌گیرد؟ اگر بله، چگونه تعیین و مطالبه می‌شود؟ پاسخ به این پرسش‌ها نه تنها برای روشن شدن حقوق طرفین، بلکه برای آگاهی و جلوگیری از هرگونه سوء تفاهم نیز اهمیت دارد. در ادامه، به بررسی کامل این موضوع می‌پردازیم تا تمامی ابهامات را برطرف کنیم.
نکاح موقت و مهریه آن عقد موقت یا ازدواج صیغه‌ای
در نظام حقوقی و اجتماعی ایران به عنوان یک رخداد قانونی پذیرفته شده است. این نوع ازدواج نیازمند دو شرط اساسی است:
- تعیین مهریه
- مشخص کردن مدت زمان
- قانونگذار به این دلیل بر تعیین مهریه در ازدواج موقت تأکید دارد که چون معمولاً این نوع ازدواج ثبت رسمی نمی‌شود،
- مهریه می‌تواند تضمینی برای حقوق زن باشد. طبق مواد قانون مدنی، حتی در صورت فوت زن، بدون آنکه رابطه زناشویی صورت گرفته باشد، مهریه او محفوظ می‌ماند.
تفاوت مهم بین نکاح موقت و دائم در خصوص مهریه این است که در ازدواج دائم، تعیین مهریه شرط صحت عقد نیست و طرفین می‌توانند پس از عقد نیز درباره آن توافق کنند. همچنین در صورت عدم تعیین مهریه، زن می‌تواند مهر المثل یا مهر المتعه دریافت کند. اما در عقد موقت، تعیین دقیق میزان مهریه ضروری است و عدم تعیین آن موجب باطل شدن عقد می‌شود.
آیا تعیین مهریه در عقد موقت الزامی است؟
طبق قانون مدنی، تعیین مهریه در عقد موقت الزامی است و عدم تعیین آن موجب بطلان عقد می‌شود. علاوه بر شرایط عمومی صحت قراردادها، عقد موقت نیازمند دو شرط اصلی است: مهریه در عقد موقت جایگاه ویژه‌ای دارد و حتی در صورت فوت زن یا عدم رابطه زناشویی، حق زن بر مهریه از بین نمی‌رود. همچنین، شفاهی بودن عقد مانعی برای مطالبه مهریه نیست. این موارد اهمیت تعیین مهریه را در صحت عقد موقت روشن می‌کند.
حداقل مهریه در عقد موقت چگونه تعیین می‌شود؟
برای تعیین مهریه در عقد موقت، سه شرط اساسی باید رعایت شود: براساس مواد قانون مدنی، میزان مهریه کاملاً به توافق طرفین بستگی دارد و حداقل مشخصی برای آن تعیین نشده است. تنها نکته مهم این است که مهریه باید متعلق به شوهر باشد، و اگر به دیگری تعلق دارد، باید با رضایت مالک تعیین شود. مثلاً مهریه می‌تواند شامل چیزهایی با ارزش مالی اندک باشد، مانند یک دسته گل، یک جلد کتاب، یا هر چیزی که شرایط ذکر شده را داشته باشد.
بنابراین قانون محدودیتی برای حداقل مهریه قائل نشده و تنها رعایت این شرایط کافی است.
حکم قضایی ندادن مهریه
در ازدواج موقت، عدم پرداخت مهریه نیز مانند ازدواج دائم دارای ضمانت‌های اجرایی قانونی است. برای مهریه تا سقف ۱۱۰ سکه، امکان توقیف اموال و حتی صدور حکم حبس برای مرد وجود دارد. اما اگر مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه باشد، ضمانت اجرایی تنها به توقیف اموال محدود می‌شود و حبس شامل بخش مازاد نمی‌گردد.
نکته قابل توجه این است که در صورت مطالبه مهریه از سوی زن، مرد موظف به پرداخت آن است و در غیر این صورت، ضمانت‌های قانونی اعمال خواهد شد. قوانین مرتبط با مهریه در عقد موقت و دائم مشابه هستند و تنها تفاوت در روش مراجعه به مراجع قانونی برای پیگیری این حقوق است.
برای وصول مهریه بیشتر از ۱۱۰ سکه، زن می‌تواند با ارائه اطلاعات مربوط به اموال مرد به واحد اجرای احکام، نسبت به توقیف اموال او و دریافت مهریه اقدام کند. این فرآیند نشان دهنده جدیت قانون در حمایت از حق زن در دریافت مهریه است.
- مشخص کردن مدت عقد: طبق مواد قانون مدنی، تعیین بازه زمانی عقد موقت الزامی است و بدون آن، این نوع ازدواج باطل خواهد بود. تعیین مهریه: قانون مدنی نیز به صراحت بیان کرده است که عدم تعیین مهریه در عقد موقت، موجب بطلان آن می‌شود.
- ارزش مالی داشتن؛ یعنی مهریه باید چیزی باشد که دارای ارزش مالی باشد. امکان مالک شدن؛ یعنی زن بتواند آن را به مالکیت خود درآورد. مشروعیت؛ یعنی مهریه باید با قوانین شرعی و حقوقی هماهنگ باشد.
### پایان خبر رسمی