، تهران , (اخبار رسمی): نقشه برداری به علم و هنر تعیین موقعیت‌های مکانی و تعیین فاصله و زوایای موجود در آنها و در نهایت تلفیق، تحلیل و مدیریت و پردازش داده‌ها و اطلاعات بدست آمده گفته می‌شود.
تعریف نقشه برداری
نقشه برداری از زمانی که انسان تصمیم به توسعه محیط زیست خود گرفت به عنوان یک عنصر اصلی و اولیه و به شیوه‌های مختلف به کار گرفته شد و تا امروز و در شاخه‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفته است.
در واقع می‌توان گفت نقشه برداری تلفیقی از هندسه، مثلثات، رگرسیون، فیزیک، علم مهندسی، اندازه گیری و زبان‌های برنامه نویسی است که در زمینه‌های مختلف کاربرد دارد و به شیوه‌های گوناگون مورد استفاده قرار می‌گیرند.
علم نقشه برداری در حالت کلی از دو بخش جمع آوری داده و اطلاعات و ارائه نتایج تشکیل شده است که در هر بخش از نرم افزار و سخت افزارهای مختلفی استفاده می‌شود. جمع آوری اطلاعات بیشتر با سخت افزارها سر و کار دارد و تحلیل و ارائه نتایج با نرم افزارهای خاصی انجام می‌شود.
انواع نقشه برداری
علم نقشه برداری دارای شاخه‌های مختلفی است و در هر یک از تجهیزات خاصی استفاده می‌شود. در حالت کلی می‌توان گفت نقشه برداری شامل نقشه برداری زیر زمینی، مسیر، هیدروگرافی، ساختمانی، نظامی، ثبتی و نقشه برداری شهری است.
تاریخچه علم نقشه برداری
رد پای نقشه برداری از زمان ساخت اولین سازه‌های بزرگ به چشم می‌خورد. در مصر باستان و در 2700 سال قبل از میلاد مسیح نشانه‌هایی از این علم در ساخت سازه‌های گروما در بین النهرین دیده می‌شد و نشانه‌هایی وجود دارد که نشان می‌دهد در 2500 سال قبل میلاد از هندسه، میله گذاری و طناب در Mesopotamia استفاده شده است.
رومی‌ها در سال‌های 300 میلادی نقشه برداری را به عنوان علم حرفه‌ای توسعه دادند و اندازه گیری و محاسبات را به آن اضافه کردند. نقشه برداران رومی به Gromatici شهرت داشتند.
به مرور و با شکل گیری مرز بین اراضی مختلف و توسعه ساخت و ساز این علم با رشد بسیار زیادی مواجه شد و هر روز در تجهیزات و شیوه جمع آوری اطلاعات و تحلیل آنها تغییراتی اعمال شد.
با شروع قرن بیستم تجهیزات به کار رفته در نقشه برداری با توسعه بسیار زیادی مواجه شدند، به طوری که دکتر Trevor Lloyd Wadley در سال 1950 Tellurometer را معرفی کرد و برای اولین بار با استفاده از دو فرستنده/ گیرنده ماکروویو اندازه گیری انجام شد.
در اواخر دهه 50 میلادی نیز Geodimeter تجهیزات الکترونیکی اندازه گیری فاصله (EDM) را معرفی کرد و امکان اندازه گیری بین نقاط با فاصله چند کیلومتر را فراهم کرد.
به مرور تجهیزات ماهواره‌ای نیز به نقشه برداری افزوده شدند و با معرفی GPS توسط نیروی هوایی آمریکا علم نقشه برداری وارد دنیای جدیدی شد و زمینه فعالیت در شاخه‌ها و موقعیت‌های مکانی مختلف برای مهندسان معدن، عمران و غیره فراهم شد.
تجهیزات علم نقشه برداری
در حالت کلی و با توجه به تعریف علم نقشه برداری، تجهیزات به کار رفته در آن شامل سخت افزار و نرم افزار است. که سخت افزار در ادامه توضیح داده شده است.
- سخت افزار
این ابزارها بیشتر در مرحله جمع آوری اطلاعات و داده‌ها کاربرد دارند و از طیف بسیار وسیعی برخوردار هستند. از جمله سخت افزارهای کاربردی در این زمینه می‌توان به توتال استیشن، تئودولیت جی پی اس، مترهای لیزری، ترازیاب اشاره کرد.
تئودولیت: تئودولیت از اصلی ترین تجهیزات در فرآیند نقشه برداری و جمع آوری اطلاعات است و کاربرد اصلی آن اندازه گیری زوایای افقی و عمودی است. تئودولیت در واقع همان دوربینی است که در تمام فرآیندهای نقشه برداری مورد استفاده قرار می‌گیرد و نوع جدید آنها دارای تلسکوپ‌های متحرک هستند.
توتال استیشن یا TST: توتال استیشن یکی از پرکاربردترین تجهیزات در نقشه برداری صنعتی و مدرن است که در واقع وسلیه‌ای نوری-الکترونیکی برای اندازه گیری زوایا و فاصله بین نقاط است. این تجهیزات ترکیبی از تئودولیت الکترونیکی و EDM یا فاصله یاب نوری بوده و برخی از آنها به GPS مجهز هستند.
GPS نقشه برداری: جی چی اس مورد استفاده از فرآیند جمع آوری اطلاعات و ثبت نقشه با جی پی اس که در سایر صنایع استفاده می‌شود تفاوت زیادی دارد. GPS استاتیک از دو گیرنده تشکیل شده است که برای مدت زمان قابل توجهی در موقعیت مورد نظر قرار می‌گیرد و به گیرنده‌ها اجازه می‌دهد تا برای مدت طولانی داده‌ها را مانند مدار ماهواره‌ها مقایسه کنند. از پرکاربردترین جی پی اس‌ها در این حوزه می‌توان به جی پی اس سه فرکانسه و جی پی اس گارمین اشاره کرد.
متر لیزری: از اصلی ترین سخت افزار و تجهیزات به کار رفته در فرآیند ثبت اطلاعات و اندازه گیری در نقشه برداری، متر لیزری است. اندازه گیری فاصله، زاویه، سطح و غیره در مدت زمان بسیار کوتاه با این وسیله انجام می‌شود.
کاربرد بسیار آسان، سرعت و دقت بالا در اندازه گیری و محاسبات، فراهم شدن شرایط اندازه گیری نقاط دور بدون نیاز به فرد یا وسیله‌ای که سر دیگر متر را بگیرد و همچنین داشتن قدرت بالا در محاسبه سطح و حجم از جمله مزایای این نوع وسایل اندازه گیری است.
با توجه به تنوع بسیار زیاد برندهایی که مترهای لیزری را ارائه می‌دهند، در نتیجه بهتر است چند ویژگی مهم در این قطعات را قبل از خرید مد نظر داشت. رنج و فاصله‌ای که متر می‌تواند اندازه گیری کند، اندازه دستگاه، میزان نور و وضوح تصویر در صفحه نمایش متر، باتری و مدت زمان ماندگاری انرژی در آن، قیمت، مقاومت در برابر آب و رطوبت و گارانتی و ضمانت کالا از جمله مواردی هستند که قبل از خرید مترهای لیزری باید به آن توجه زیادی داشت.
علاقه مندان برای اطلاعات بیشتر می توانند به سایت نقشه برداری توتالی به ادرس www.totali.ir مراجعه کنند.
### پایان خبر رسمی