، (اخبار رسمی): بیش فعالی یا اختلال کمبود توجه و فرازمینی (ADHD) یک اختلال رفتاری است که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود، اما ممکن است در بزرگترها نیز ادامه یابد. این اختلال با ویژگیهایی همچون عدم تمرکز، بیاندازهگیری، بیتحمل نسبت به فعالیتهای کنترلی و حرکت بیش از حد همراه است. متخصصان به عنوان یک اختلال
اختلال بیش فعالی یا (ADHD) چیست؟
بیش فعالی یا اختلال کمبود توجه و فرازمینی (ADHD) یک اختلال رفتاری است که بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده میشود، اما ممکن است در بزرگترها نیز ادامه یابد. این اختلال با ویژگیهایی همچون عدم تمرکز، بیاندازهگیری، بیتحمل نسبت به فعالیتهای کنترلی و حرکت بیش از حد همراه است. متخصصان به عنوان یک اختلال عصبی و شناختی شناخته و تحقیقات زیادی بر روی آن انجام شده است.
یکی از ویژگیهای اساسی ADHD، کمبود توجه است. افراد مبتلا به این اختلال توانایی حفظ تمرکز بر روی یک وظیفه را ندارند و به سرعت از یک فعالیت به فعالیت دیگر منتقل میشوند. آنها ممکن است سختی در انجام وظایف مدرسه یا کار داشته باشند و به سختی وظایف طولانی مدت را انجام دهند. علائم کمبود توجه شامل عدم توانایی در گوش دادن به دقت، گم شدن در خیالات، فراموشی متداول و ناتوانی در مدیریت وظایف روزمره میشوند.
دیگر ویژگیهای مهم ADHD شامل فرازمینی یا بیش فعالی هستند. افراد مبتلا به این جنبه از ADHD تمایل به حرکت بیش از حد، بینظمی و بیتحمل در مواجهه با فعالیتهایی که نیازمند تمرکز طولانی مدت هستند، دارند. آنها ممکن است به نظر بیتوجه یا بیقرار نشان داده و در مواقع ناپسند حرکات بیش از حدی انجام دهند.
ADHD در دو نوع اصلی طبقهبندی میشود: ADHD نوع نقص توجه و ADHD نوع بیش فعالی. ADHD نوع نقص توجه بیشتر با کمبود توجه و فراموشی مرتبط است، در حالی که ADHD نوع بیش فعالی بیشتر با فرازمینی و حرکت بیش از حد مرتبط است. همچنین ADHD نوع ترکیبی نیز وجود دارد که ویژگیهای هر دو نوع را در خود دارد.
بسیاری از محققان معتقدند که ADHD علل ژنتیکی و محیطی دارد. عوامل ژنتیکی، نقش مهمی در ارثبری این اختلال ایفا میکنند و مطالعات نشان میدهند که اگر یکی از والدین یا خواهر یا برادر فرزند ADHD داشته باشند، احتمال ابتلا به این اختلال در فرد افزایش مییابد. همچنین، عوامل محیطی مانند مصرف مواد مخدر در دوران بارداری، مشکلات خانوادگی، نقص غذایی و تعدادی از عوامل دیگر نیز ممکن است بر ایجاد ADHD تأثیرگذار باشند.
تشخیص ADHD از طریق ارزیابیهای کلینیکی و استفاده از ابزارهای استاندارد انجام میشود. نقاط مثبت و منفی مختلف مورد بررسی قرار میگیرد تا تصویر کلی از وضعیت افراد مبتلا به ADHD به دست آید. تشخیص این اختلال نیاز به تحلیل جزئیات و شناخت دقیق از نشانهها و علائم دارد.
درمان ADHD معمولاً شامل ترکیبی از روشهای دارویی و روشهای رفتاری است. داروهایی که به عنوان استیمولانتها شناخته میشوند، مثل متیلفنیدات و آمفتامین، معمولاً برای بهبود توجه و کنترل فرازمینی مورد استفاده قرار میگیرند. روشهای رفتاری نیز میتوانند شامل مشاوره خانواده، آموزش والدین، و تغییر رفتار باشند. هدف این روشها افزایش مهارتهای اجتماعی، مدیریت خشم و افزایش توانایی تمرکز و کنترل در افراد مبتلا به ADHD است.
در کل، ADHD یک اختلال پیچیده و تأثیرگذار است که نیاز به تشخیص و درمان دقیق دارد. همکاری مستمر با تیم درمانی و پشتیبانی از خانواده میتواند به بهبود وضعیت افراد مبتلا به این اختلال کمک کند و زندگی آنها را بهبود بخشد.
نشانه های بیش فعالی(ADHD)
نشانههای بیش فعالی یا ADHD میتواند به طور گستردهای متنوع باشد و برای هر فرد متفاوت باشد، اما میتوان برخی از نشانههای رایج را شناسایی کرد. این نشانهها شامل امور زیر میشوند:
حرکت بیش از حد: افراد مبتلا به بیش فعالی تمایل دارند که به طور مداوم حرکت کنند و احساس بیتحمل نسبت به بودن در جایی ثابت را داشته باشند. آنها ممکن است به طور پیوسته پاها یا دستانشان را حرکت دهند یا در موقعیتهایی که انتظار میرود آرامش داشته باشند، بیش از حد بیقراری نشان دهند.
بیتوجهی: عدم توانایی در حفظ تمرکز بر روی یک وظیفه یا فعالیت خاص یکی از ویژگیهای اصلی بیش فعالی است. این شامل سختی در تمرکز بر مطالب درسی یا وظایف کاری، پرت شدن از موضوع به موضوع دیگر، و فراموشی متداول میشود.
ناپایداری در روابط اجتماعی: افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است مشکلاتی در برقراری و حفظ روابط اجتماعی داشته باشند. آنها ممکن است سختی در گوش دادن به دیگران، انجام تعهدات اجتماعی، یا درک و حفظ قوانین اجتماعی داشته باشند.
ناتوانی در مدیریت زمان: افراد مبتلا به ADHD ممکن است مشکلاتی در مدیریت زمان داشته باشند و به طور مداوم به تعویق کارها بیفتند یا وظایف را به طور ناگهانی انجام دهند. این ممکن است به مشکلات در مواقع اضطراری و تأخیرهای مکرر منجر شود.
سازگاری ضعیف در محیطهای آموزشی یا شغلی: افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است دشواریهایی در مدرسه، دانشگاه یا محیطهای کاری داشته باشند. آنها ممکن است عملکرد نهایی خود را به دلیل عدم توانایی در حفظ تمرکز و انجام وظایف روزمره به خوبی انجام ندهند.
پرخاشگری و افزایش خشم: برخی افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است به طور متوسط بیشتر به خشم بیافتند و سریعتر از دیگران عصبانی شوند. آنها ممکن است دشواری در کنترل و مدیریت خشم و خودکنترل داشته باشند.
اضطراب و افسردگی: بسیاری از افراد مبتلا به ADHD با اضطراب و افسردگی نیز مواجه هستند. ناتوانی در مدیریت توجه و فرازمینی میتواند به افزایش استرس و اضطراب منجر شود.
سرعت عمل بیش از حد: برخی از افراد مبتلا به بیش فعالی تمایل به انجام کارها با سرعت بیش از حد دارند بدون اینکه به جزئیات توجه کافی را به آنها بپردازند. این میتواند به اشتباهات و عملکرد نهایی کمتر توجه کند.
ناتوانی در برنامهریزی و سازماندهی: افراد مبتلا به بیش فعالی ممکن است مشکلاتی در برنامهریزی و سازماندهی زمان، وظایف، و اولویتبندی داشته باشند.
عدم کنترل اموشنال: افراد مبتلا به ADHD ممکن است دشواری در کنترل احساسات و رفتارهای اموشنال داشته باشند. این میتواند به تناوب عصبانیت و ترس یا احساسات ناپایدار منجر شود.
مهم است بدانید که این نشانهها به تنهایی کافی نیستند تا بتوان ADHD را تشخیص داد. تشخیص دقیق نیاز به ارزیابی توسط یک متخصص سلامت روانی یا پزشک است. همچنین باید توجه داشت که این نشانهها ممکن است در سایر اختلالات رفتاری یا مشکلات سلامت روانی نیز مشاهده شود.
انواع بیش فعالی(ADHD)
اختلال کمبود توجه و فرازمینی (ADHD) در سه نوع اصلی تشخیص داده میشود، هر یک با ویژگیها و نشانههای خاص:
ADHD نوع نقص توجه (ADHD-I):
عدم توانایی در حفظ تمرکز: افراد مبتلا به این نوع ADHD دشواری در حفظ تمرکز بر روی وظایف یا فعالیتها را تجربه میکنند.
پرت شدن ذهن: عدم توانایی در جلب و حفظ توجه به وظایف، درسها یا فعالیتها.
ADHD نوع بیش فعالی (ADHD-HI):
حرکت بیش از حد: افراد مبتلا به این نوع ADHD تمایل دارند که به طور مداوم حرکت کنند و به سرعت از یک فعالیت به فعالیت دیگر منتقل شوند.
بیقراری و بیتحمل نسبت به استراحت: افراد با ADHD نوع بیش فعالی دشواری در نشستن در جاهای آرام یا به مدت طولانی دارند.
ADHD نوع ترکیبی (ADHD-C):
ترکیبی از نوعهای نقص توجه و بیش فعالی: این نوع ADHD شامل ترکیبی از ویژگیهای نوع نقص توجه و بیش فعالی میباشد. افراد مبتلا به این نوع هم طیف گستردهای از علائم هر دو نوع را تجربه میکنند.
هر یک از این انواع ADHD نشانهها و تأثیرات خاص خود را دارند. برخی از افراد ممکن است بیشتر در حوزه نقص توجه مشکل داشته باشند و برخی دیگر در زمینه بیش فعالی. همچنین، شدت این نشانهها و تأثیرات میتواند در هر فرد متفاوت باشد و از ملایم تا شدید تغییر کند.
تشخیص و درمان ADHD نیازمند ارزیابی توسط یک تخصصی در زمینه سلامت روانی یا پزشک میباشد. درمان معمولاً شامل ترکیبی از روشهای دارویی و روشهای رفتاری میشود تا به بهبود علائم و تأثیرات این اختلال کمک شود.
تاریخچه بیش فعالی یا ADHD
تاریخچه بیش فعالی (ADHD) به طور کامل در گذشته ناشناخته بوده است و تا قرن بیستم به عنوان یک اختلال رفتاری وجود نداشته است. در اینجا چندین مرحله از تاریخچه بیش فعالی را بررسی میکنیم:
قرن نوزدهم و اواخر قرن هجدهم:
در این دوره، مشخصاتی از ADHD نخستین بار توسط پزشکان و روانپزشکان توجه شد. هنری وردر ریچاردسون، یک پزشک انگلیسی، در سال 1798 به یک حالت بیش فعالی که با کمبود توجه همراه بود، اشاره کرد. او این وضعیت را به نام "عدم توجه به توجه" توصیف کرد.
قرن بیستم:
در اواخر قرن بیستم، افزایش توجه به این اختلال آغاز شد. در دهههای 1920 و 1930، تحقیقات بر روی بیش فعالی و کمبود توجه توسط پزشکان و روانپزشکان بیشتر شد. اما هنوز نوعی توافق یا تعریف واحد در مورد این اختلال وجود نداشت.
دوره پس از جنگ جهانی دوم:
پس از جنگ جهانی دوم، استفاده از داروهای استیمولانت برای کنترل علائم بیش فعالی و کمبود توجه افراد افزایش یافت. آمفتامینها به عنوان یکی از داروهای موثر در این خصوص شناخته شدند.
دهه 1960:
در این دوره، تحقیقات بیشتری در زمینه ADHD انجام شد و این اختلال به عنوان یک مشکل رفتاری شناخته شد. داروهای استیمولانت به عنوان گزینههای درمانی مورد تأیید قرار گرفتند.
دهه 1980:
با انتشار نسخه سوم DSM (دستورالعمل تشخیصی و آماری اختلالات روانی)، معیارهای تشخیصی برای ADHD بهبود یافت. این اقدام به توسعه تحقیقات در زمینه تشخیص و درمان این اختلال کمک کرد.
دهه 1990:
با انتشار نسخه چهارم DSM، سه نوع اصلی ADHD (نوع نقص توجه، نوع بیش فعالی، و نوع ترکیبی) به طور واضح تعریف شدند. این تقسیمبندی کمک به تشخیص دقیق تر افراد مبتلا به این اختلال شد.
دهه 2000 تا کنون:
مطالعات و تحقیقات بیشتری در زمینه علمی بیش فعالی صورت گرفته است و مفهوم ADHD برای اطباق بیشتری در سراسر جوامع جهانی شناخته شده است. روشهای درمانی، از جمله داروهای مختلف و روشهای رفتاری، برای کمک به مدیریت علائم این اختلال بهبود یافته است.
اگرچه هنوز بیش فعالی یکی از مسائل مورد بحث و بررسی است و ما آگاهی بیشتری از مکانیسمهای زیربنایی و عوامل موثر در این اختلال را میطلبیم، اما پیشرفتهای زیادی در شناخت و مدیریت آن در طول سالها حاصل شده است.
تاثیر نوروفیدبک بر درمان اختلال بیش فعالی یا ADHD
نوروفیدبک یک روش درمانی مبتنی بر فعالیت مغزی است که میتواند در مدیریت علائم اختلال کمبود توجه و فرازمینی (ADHD) کمک کند. این روش به وسیلهٔ آموزش به افراد چگونه کنترل عملکرد مغز و فعالیتهای نوروفیزیولوژیکی خود را بهبود بخشند.
نوروفیدبک چگونه عمل میکند؟
نوروفیدبک عمدتاً بر اندازهگیری فعالیتهای الکتریکی مغز (EEG) متکی است. این فعالیتها در قالب موجهای الکتریکی به نام موجهای مغزی شناخته میشوند. هنگامی که فرد با ADHD نسبت به یک وظیفه یا فعالیت مشغول به کار میشود، الگوهای خاصی از فعالیت مغزی نشان میدهد.
نوروفیدبک این اطلاعات را به فرد ارائه میدهد تا او بتواند الگوهای فعالیت مغزی خود را شناسایی کند و تلاش کند تا آنها را بهبود بخشد. این آموزش بر اساس تقویت یا کاهش فعالیتهای مغزی خاص استوار است.
تأثیرات نوروفیدبک در درمان ADHD:
افزایش توجه و تمرکز: نوروفیدبک میتواند به افراد کمک کند تا توانایی حفظ تمرکز بر روی وظایف را بهبود بخشند. آموزش به فرد چگونه کنترل فعالیتهای مغزی خود را برای افزایش توجه آموزش میدهد.
کاهش فرازمینی و بیش فعالی: با بهبود کنترل فعالیتهای مغزی، نوروفیدبک میتواند به کاهش حرکات بیش از حد و رفتارهای فرازمینی کمک کند.
افزایش عملکرد تحصیلی و شغلی: تحقیقات نشان میدهند که نوروفیدبک ممکن است در بهبود عملکرد تحصیلی و شغلی افراد مبتلا به ADHD مؤثر باشد.
کاهش استرس و اضطراب: بهبود کنترل عملکرد مغز میتواند به کاهش استرس و اضطراب مرتبط با ADHD کمک کند.
افزایش سطح انرژی و خلقی: ممکن است نوروفیدبک به افراد کمک کند تا سطح انرژی و خلقی خود را بهبود بخشند.
به هر حال، تأثیرات نوروفیدبک ممکن است در هر فرد متفاوت باشد و این روش نمیتواند درمان کاملی برای ADHD باشد. ضروری است که هر درمانی به همراه تحت نظر متخصصان سلامت روانی صورت گیرد و از ترکیب روشهای مختلف درمانی بهرهمند شود.
نوروفیدبک چیست؟
نوروفیدبک یک روش درمانی نسبتاً نوین است که بر اصل انتقال اطلاعات از فعالیتهای الکتریکی مغز به فرد متمرکز است. این روش بر مبنای فهم از دقیقترین نحوهٔ عملکرد مغز و ارتباط آن با رفتارها و وضعیتهای فیزیولوژیکی استوار است. در این مقاله، به بررسی اصول عملکرد نوروفیدبک، روشهای اجرایی، و کاربردهای این تکنیک در درمان اختلالات مختلف، به ویژه اختلالات روانی مانند اختلال کمبود توجه و فرازمینی (ADHD) میپردازیم.
مدیریت علائم ADHD:
یکی از کاربردهای اصلی نوروفیدبک، مدیریت علائم ADHD است. افراد با ADHD معمولاً الگوهای مغزی خاصی دارند که نشان دهنده عدم توانایی در تنظیم توجه و کنترل حرکت است. نوروفیدبک با آموزش به این افراد کنترل بیشتری بر روی فعالیتهای مغزیشان میدهد و بهبود مداخله در زمینههای توجه و کنترل حرکت میانهای آنها ممکن میشود.
کاهش ناپایداری حرکتی و بیتوجهی:
با توجه به اینکه نوروفیدبک به فرد کمک میکند تا توجه خود را بر روی یک وظیفه مرکز کند و حرکات بیش از حد را کاهش دهد، این تکنیک میتواند در کاهش ناپایداری حرکتی و بیتوجهی کودکان و نوجوانان با ADHD مؤثر باشد.
بهبود کارایی تحصیلی:افراد با ADHD ممکن است با مشکلات در مدیریت زمان و توجه به درسها مواجه شوند. با ارائه نوروفیدبک به عنوان یک ابزار در مدیریت علائم، میتوان کارایی تحصیلی آنها را بهبود بخشید.
افزایش توجه به افراد نورمال:
علاوه بر کاربرد در درمان ADHD، نوروفیدبک میتواند به افراد نورمال کمک کند تا توجه خود را بهبود دهند و در کنترل استرس، اضطراب، و سایر وضعیتهای روانی بهبود یابند.
بحث و نتیجهگیری:
نوروفیدبک به عنوان یک روش مبتنی بر علم درمانی، توانسته است نقش مهمی در بهبود کیفیت زندگی افراد با اختلالات روانی و افراد نورمال ایفا کند. این تکنیک نه تنها به عنوان یک گزینه درمانی برای ADHD مطرح شده است بلکه در زمینههای متنوع دیگری نیز کاربرد دارد. با توجه به ادامه تحقیقات و پیشرفتهای تکنولوژی، امکان پیشرفتهای بیشتر در فهم و کاربرد نوروفیدبک در درمان اختلالات مغزی بسیار ممکن به نظر میرسد.
### پایان خبر رسمی