، مشهد , (اخبار رسمی): تبلیغ تلاشی است برای برقراری یک ارتباط متقاعدکننده به منظور تغییر یا ثبات نگرش قبلی افراد که بیانگر رفتار آینده آنها است. کاربرد تبلیغات از آن جهت است که بتواند اطلاعات را به افراد منتقل کند. بنابراین می‌تواند اطلاعاتی در مورد موضوع و ویژگی‌های مدنظر مهیا کند. در واقع می‌توان گفت، تبلیغات امری حیاتی و اجتناب‌ناپذیر در عصر مدرن است و در این عصر با انفجار تبلیغات در همه زمینه‌ها مواجه هستیم.
تبلیغات انتخاباتی یکی از بخش‌های اجتناب‌ناپذیر هر دوره انتخاباتی است. مدت‌هاست که مساله تبلیغات به صورت یک دانش، مورد توجه دانشمندان قرار گرفته و نیز افراد زیادی نگاه خود را بر این مقوله معطوف کرده‌اند. تبلیغات و مبارزات تبلیغاتی (انتخاباتی) در سال‌های اخیر در سیاست و موقعیت احزاب نقش بسیار پررنگی داشته است. بنابراین هرگروه یا حزب برای خود روش جدید تبلیغاتی معرفی می‌کند و برخی حتی به حیله و فریب دست می‌زنند اما این شیوه‌ها باید متناسب با دیدگاه اجتماعی مردم باشد.
در سال‌های اخیر و با توجه به سلطه کشورهای بزرگ به کانال‌های تلویزیونی و ماهواره‌ها، جنگ تبلیغاتی به‌ویژه در زمینه‌های سیاسی به شیوه کانالیزه و گاهی فریبنده دنبال می‌شود. در این میان، هزینه تبلیغات و مبارزات تبلیغاتی نیز برای فریب مردم افزایش یافته است. انتخاب روانشناس و افراد متخصص در امور تبلیغات از جمله رازهای موفقیت به ویژه در کسب آرای سرگردان در میان مردم است. مدیریت مبارزات انتخاباتی و چگونگی انجام تبلیغات انتخاباتی، مباحثی است که در دنیا، ادبیات گسترده‌ای دارد، اما بی‌توجهی به این مساله در برخی نقاط دنیا سبب شده تا با وجود خرج‌های هنگفت در ایام انتخابات، مبارزات انتخاباتی دقیق و هوشمندانه‌ای صورت نگیرد.
یکی از شیوه‌های مبارزاتی در انتخابات سیاسی، استفاده از ستارگان سینما و ورزشکاران است. در هر کشوری با توجه به محبوبیت این دو قشر برروی آنها سرمایه‌گذاری می‌کنند. در تبلیغات و مبارزات تبلیغاتی یا انتخاباتی باید طراحان و برنامه‌ریزان هوشیار باشند و متاثر از جامعه، شیوه مبارزه را انتخاب کنند. موفقیت یک شیوه در یک جامعه، در جامعه دیگر ممکن است با شکست روبه‌رو شود و گاهی یک شیوه قدیمی ممکن است درعصر معاصر به کمک آید.
شاید طراحی تبلیغات تجاری به ظاهر گران و پرزرق و برق باشد، اما هزینه تبلیغات انتخاباتی بسیار بیشتر است و هرچه کشور پرزرق و برق باشد، میزان هزینه‌ها بالاتر می‌رود.
بدیهی است که تبلیغات حتی در زمینه مسائل سیاسی به یک علم روان‌شناختی از جامعه تبدیل شده است و هر فردی که بتواند از محیط اطراف شناخت بهتری داشته باشد و اسیر احساسات نشود، راندمان بهتری خواهد داشت.
مسلما به خدمت گرفتن وسایل ارتباط جمعی عامل موفقیت در جامعه امروزین، به ویژه در زمینه تبلیغات است و هرچه وسیله ارتباط جمعی قوی‌تر باشد، احتمال موفقیت و تغییر نظر جامعه رای‌دهنده، مصرف‌کننده و بیننده را دارد.
استفاده از ضدتبلیغ در تبلیغات انتخاباتی
تبلیغات فرآیند طبیعی معرفی کاندیداها است که توسط ستادهای انتخاباتی یا نامزدها و هواداران آنها در طول دوران مجاز تبلیغاتی انجام می‌شود، اما ضدتبلیغات یک برنامه روانی است که ممکن است ناشیانه یا عمدا توسط یک نامزد یا هواداران او انجام شود. برنامه‌های تبلیغاتی اگر هدفمند و حساب‌شده باشند، نوعی تبلیغ به شمار می‌آیند، اما اگر برنامه تبلیغی یک نامزد به‌گونه‌‌ای وجهه او را تخریب کند، دیگر تبلیغ نبوده و بلکه ضدتبلیغ است که دلیل آن یا بی‌‌تجربگی ستاد است، یا نفوذ عوامل مخرب رقیب در این نوع ستادها که هر‌دو به شدت خطرناک بوده و می‌توانند در تخریب چهره یک نامزد انتخاباتی نقش زیادی داشته باشند.
تبلیغات و مبارزات تبلیغاتی
طبیعی است که در هر انتخاباتی رقیبان برای ضدتبلیغات برنامه مفصلی تدارک ببینند و این با توجه به وجود نیروهای متخصص در تیم‌های گوناگون متفاوت خواهد بود، اما در جهان مدرن، ضدتبلیغات بخش عمده‌ای از تبلیغات محسوب می‌شود و یک نامزد آمادگی دارد تا هزینه بیشتری به این بخش اختصاص دهد، زیرا اثری که از ضدتبلیغات به صورت غیر‌مستقیم به دست می‌آید، هیچ‌‌گاه از تبلیغات مستقیم به دست نخواهد آمد.
این رفتار در زندگی عادی نیز طبیعی است؛ خراب کردن، تهمت زدن، تخریب و تحقیر افراد نتیجه آنی دارد و رفع آن هم به سادگی امکان‌پذیر نیست و انسان در رقابت می‌تواند با تخریب دیگران خود را تطهیر و تقدیس کند. این نوع رقابت گرچه انسانی و جوانمردانه نیست، اما از لوازم زندگی در دنیای سیاست است؛ ضدتبلیغات در جهان سوم هم نقش دارد و بخشی از آرای انتخاباتی کاندیداها مدیون این روش هنرمندانه است که در این کشورها مهم‌ترین انواع آن را شاید بتوان به دسته‌های زیر تقسیم کرد.
انواع روش‌های ضدتبلیغ در تبلیغات و مبارزات تبلیغاتی
1- تبلیغات برای رقیب: این عنوان شاید خنده‌‌دار باشد که چگونه یک فرد حاضر است برای رقیبش تبلیغات کند؟ اما این از مهم‌ترین روش‌های ضدتبلیغات در دنیای مدرن است که در آن ستاد نامزد الف به‌صورت رایگان برای نامزد ب تبلیغات می‌کند، اما جلوه بیرونی آن به گونه‌ای است که هیچ‌‌کس و حتی ستاد نامزد ب تصور نخواهد کرد که این تبلیغات، ضدتبلیغاتی است که از سوی حریف تدارک دیده شده است، اما این تبلیغات دامنه وسیعی دارد که شامل تبلیغات بد، یعنی سخنان زاویه‌‌دار، تصاویر خنده‌آور، حرفهای تفرقه‌آمیز، فیلم‌های تحریک‌آمیز، رفتارهای زشت و… خواهد بود که در لابه‌لای مواد تبلیغاتی آن نامزد برجسته شده و ذهنیت مردم را تخریب خواهد کرد. حمایت‌های افراد مشکوک و عناصر بدنام، جنایتکاران و ناقضان حقوق بشر و تحرکات بزرگ رسانه‌ای و تبلیغاتی نیز می‌توانند از جمله برنامه‌های تبلیغاتی طراحی‌شده برای بدنام کردن رقیب باشند.
2- نفوذ در ستادهای حریف: نفوذ در ستادهای تبلیغاتی حریفان لازمه رقابت انتخاباتی است و تلاش برای نقش‌آفرینی در مدیریت تبلیغاتی حریفان نوعی ضدتبلیغات محسوب می‌شود که تأثیر زیادی در جلب آرای طرف مقابل دارد. افراد نفوذی در تبلیغات منفی، ضدتبلیغات و … نقش اساسی دارند.
3- نظر‌سنجی برای رقیب: مدیریت نظر‌سنجی در انتخابات، یک برنامه ضدتبلیغاتی است که بخشی از آن برای فریب و هدایت نامزدهای رقیب است و این روش اگر به‌درستی صورت بگیرد، به‌‌راحتی موجب تغییر در آرای نامزدها می‌شود و از این‌رو، هر‌کسی که در این زمینه حرفه‌ای‌تر عمل کند، در پدید آمدن نتیجه انتخابات هم موثر خواهد بود.
4- جلب حمایت برای رقیب: هر نامزد حامیانی دارد که برخی ممکن است واقعی باشند، اما بسیاری از حمایت‌های سیاسی انتخاباتی فقط یک بازی انتخاباتی و برای فریب افکار عمومی‌اند. این نوع دروغ‌های بزرگ مرتب ساخته می‌شوند، اما جالب است که گاهی خوشنام‌ترین آدم‌های غیر‌سیاسی از بد‌نام‌ترین نامزدهای سیاسی حمایت می‌کنند یا بر‌عکس، افراد بدنام از یک نامزد خوشنام حمایت می‌کنند. ممکن است این نوع حمایت‌ها برای بسیاری مهم نباشد، اما اسم فارسی آن چیزی جز بازی روانی یا حملات ضدتبلیغاتی برای جلب آرای عمومی نیست.
5- ارسال هدیه به نام افراد: این مورد شاید یکی از خنده‌دارترین روش‌های ضدتبلیغاتی باشد. به عبارتی، ارسال هدایا و مواد تبلیغاتی، بسته‌های پستی و… هم نوعی شگرد روانی است که از سوی نامزدهای مختلف و به‌نام رقیبان انجام می‌شود. تصور کنید همان‌‌قدر که ارسال یک بسته مفید و یک هدیه مناسب می‌تواند افراد را جذب کند، فرستادن بسته‌های مجهول و آثار بی‌هویت در ذهن افراد تصویر منفی خواهند داشت و این یک ضدتبلیغات مخرب برای تغییر در جریان انتخابات است.
6- مقایسه نامزدها: تهیه سوابق افراد و بررسی آن ضرورت مبارزه انتخاباتی است، اما انگشت نهادن بر روی ضعف‌ها و اشتباهات رقیبان و برجسته کردن آن و در مقابل به تصویر کشیدن یک قهرمان بی‌بدیل و اسطوره ملی از یک شخصیت سیاسی، ارائه و برجسته کردن خصلت‌های مثبت و نادیده گرفتن ضعف‌های یک نامزد دیگر و مقایسه آنها نشانه‌ای از بازی تبلیغاتی است که خود ممکن است به یک ضدتبلیغات منجر شود.
7- مظلومنمایی انتخاباتی: در روند مبارزه انتخاباتی، مظلومنمایی تبلیغاتی یک شگرد منحصر‌به‌‌فرد است که در مواردی می‌تواند با جلب توجه افکار عمومی به‌نفع رقیب مظلوم تمام شود. سوژه مظلومنمایی یا توسط حریف ناشی و ستادهای او در اختیار رقیب قرار می‌گیرد، یا خود با ساختن یک واقعه ساختگی آن را در معرض افکار عمومی قرار داده و چنین القا می‌کند که ناجوا‌نمردانه مورد حمله قرار گرفته و بدون دلیل نامزدهای رقیب آبرو و حیثیت او را قربانی مطامع سیاسی خود ساخته‌اند. برای مظلومنمایی روش‌های زیادی وجود دارد که جمع‌آوری، پاره کردن، رنگ‌‌مالی روی پوسترها یا حمله صوری فیزیکی و دادن شعارهای زشت در کمپین تبلیغاتی یک نامزد یکی از ساده‌‌ترین روش‌های مظلومنمایی به شمار می‌رود.
8- تبلیغات ضدتبلیغاتی: تبلیغات بد، نوعی تبلیغات مخرب است که البته ربطی به نامزدهای رقیب یا ستادهای آنها ندارد. این نوع تبلیغات که به ضدتبلیغات تبدیل می‌شود، یا از سوی نامزد انتخاباتی است یا از سوی عوامل ستادی و نیروهای او که درک درستی از مسائل تبلیغاتی ندارند. به همین دلیل، تبلیغات ارزش زیادی دارد، اما این نیروی مفید و کاردان است که تبلیغات را رهبری کرده و اجازه نمی‌دهد تبلیغات به ضدتبلیغات تبدیل شود. تبلیغات بد موجب نمی‌شود که نامزد تخریب شود، بلکه رقیبان با استفاده از آن قادرند رقیب خود را از میدان رقابت خارج کنند.
آنچه بیان شد، برخی از روش‌های ضدتبلیغات بود که در دنیای امروز متداول هستند و این نشان می‌دهد که اگر تبلیغات اهمیت دارد، ضدتبلیغات اهمیت بیشتری خواهد داشت که انسان می‌تواند روی آن سرمایه‌گذاری کند. اما شرح این مسائل به مفهوم مشروعیت استفاده از آنها و تخریب طرف مقابل نیست؛ بلکه این شرح به منظور آگاهی از دنیای سیاست و تبلیغات سیاسی است که نامزدهای یک انتخابات و ستادهای آنها باید با آن آشنا باشند تا در روند تبلیغات گرفتار برنامه‌های دیگران نشوند.
علاقه‌مندان می‌توانند برای خواندن ادامه این مطلب به آدرس www.rasadrasane.com مراجعه کنند.
### پایان خبر رسمی