، تهران , (اخبار رسمی): عضو هیئت اجرایی شورای هماهنگی فنی مهندسی کشور با اشاره به تحولات مثبت در معماری کشور پس از پیروزی انقلاب اسلامی بر ضرورت توجه بیشتر به بحث حقوق عمومی در معماری تاکید کرد.
به گزارش اخبار رسمی به نقل از روابط عمومی وزارت راه و شهرسازی سعید سادات نیا، عضو هیئت اجرایی شورای هماهنگی فنی مهندسی کشور و عضو هیئت مدیره انجمن صنفی مهندسین مشاور کشور در بحث درباره وضعیت امروز معماری کشور با بیان اینکه درسال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی با درگیر شدن اقشار بیشتری در مسائل اجتماعی، مسائل حقوقی و فضای جمعی درعرصه معماری روبه رو شده‌ایم و تحولات مثبتی رخ داده است، در پاسخ به این پرسش که آیا معماری کشور درحال ورود به عرصه جدیدی هست یا نه؟ توضیح داد: مفهوم معماری بسیار گسترده است و همان‌گونه که سید محمد بهشتی در مراسم بزرگداشتش در مصاحبه با روزنامه شرق درپاسخ به خبرنگار آن رسانه که گفته بود وی کار معماری نکرده است، تاکید کرد که کارهایش در عرصه سینما، تلویزیون، میراث فرهنگی و تدریس به نوعی معماری است؛ بنده نیز می‌گویم که معماری شامل یک توسعه بسیار گسترده، در مقیاس وسیع است.
سادات‌نیا ادامه داد: معماری شهرسازی و طراحی شهری و منظر شهری و مسائل زیست محیطی و توسعه پایدار همچنین مسائل اجتماعی و فرهنگی را دربردارد.
عضو هیئت اجرایی شورای هماهنگی فنی مهندسی کشور با اشاره به این که پس از پیروزی انقلاب اسلامی پایه‌های نظام موجود دگرگون و لایه‌های مدیریتی کشور کاملا زیر و رو شد، گفت: یک لایه بسیار جوان سرکار آمد، بخش بزرگی از نیروهای مجرب از دست رفتند و صدمه زیادی به توسعه وارد شد که با جنگ تحمیلی نیز تشدید شد ولی نهادگذاری‌ها و تلاش‌های نیروهای مترقی منشا تحولات مثبتی شد و با وجود همه تضادها و درگیری‌ها شاهدیم که در سی و هفت سال اخیر گام‌های بلندی برداشته شده است. با از دست دادن بخش بزرگ نیروهای متخصص و مجرب و تاثیرگذار و مهاجرت‌ها و از بین رفتن‌ها و گوشه‌نشینی‌ها و ترک وطن کردن‌ها صدمات زیادی به ما وارد شد ولی به مرور خود را بازیافتیم و وقتی به تحولات اجتماعی نگاه می‌کنیم و لایه‌های شرکت کننده در انقلاب را با لایه‌های آخرین انتخابات مقایسه می‌کنیم می‌بینیم نیروها بسیار فرهیخته‌تر شده‌اند و بدنه جامعه بسیار پیشرفته شده است.
عضو هیئت مدیره انجمن صنفی مهندسین مشاور کشور تاکید کرد: در بخش معماری درسال‌های پس از پیروزی انقلاب اسلامی دچار تحولات مثبتی شده‌ایم و با اینکه هنوز دستاورد خلق بناهای خوب را نداریم با نگاهی به جریان معماری از دوران انقلاب مشروطه به این سو درمی‌یابیم که در دوران تحولات دهه 20 شاید شاخص‌های معماری بهتری داشتیم چون جامعه آرام‌تر بود و حاکمیت نیز پشتیبان معماری بود؛ ولی انقلاب ما هنوز در کشاکش انتقال قدرت است و جای‌گیری نظام جدید هنوز نهایی نشده که البته این چالش‌ها بد نیست. در دوران پهلوی معماری دارای خط مشخصی شده بود و اثرش را درخانه‌های مردم نیز نشان می‌داد و شاهد نوعی برون‌گرایی و بازشدن و رخ برتافتن معماری درون‌گرایانه به برون‌گرایانه بودیم. پس از پیروزی انقلاب اسلامی اتفاقاتی باعث هم گشایش در مسائل اجتماعی و فرهنگی شد و اقشار بیشتری درگیر مسائل اجتماعی و مسائل حقوقی و فضای جمعی شدند که باید به این بخش معماری جمعی و حقوق عمومی بیشتر توجه شود و به عنوان نمونه در واحدهای مسکونی نیز نسبت فضاهای عمومی به خصوصی و تغییر فضاهای تجملاتی به عملکردی بررسی شود.
وی گفت: در مقطع انقلاب اسلامی اغتشاش و آشوبی رخ داد که باعث شد دوباره خود را بازیابیم و به تدریج ارزش فضاهای تاریخی و فرهنگی و عمومی را درک کنیم. حتی درسال‌های اخیر شاهدیم با اینکه شهرداری تهران در 20 و 30 سال اخیر تا امروز نگاهی بسیار کاسبکارانه داشته و به فروش آینده شهری و فضاهای آتی برای کسب درآمد پرداخته و نگاه‌های غلطی داشته که صدمات جبران‌ناپذیری را وارد کرده، ولی در سال‌های اخیر به ایجاد میادین و نگهداشت خانه‌ها و بافت مرکزی پرداخته که اتفاقی میمون است. درعرصه‌های آموزشی نیز با اینکه یک نوع ولنگاری را شاهدیم و 800 تا 900 موسسه آموزش معماری روی کارآمده‌اند و پاسخی کاسبکارانه به خواست عمومی دارند، باز شاهد روند و تکامل خوبی هستیم.
سادات‌نیا مشکل اصلی معماری امروز را جنگ میان مال‌اندوزی و کوتاه‌نگری بسیار کاسبکارانه با حرکت‌های ارزشمند و عمیق و بنیانگذار و پایه‌گذار روند متداوم و پیوسته تکامل رو به احقاق عمومی و توسعه پایدار عنوان کرد و توضیح داد: می‌توان مثال‌هایی از روند کاسبکارانه ساخت و ساز درعرصه شهر تهران زد و اگر نگاهی به این شهر از گردنه قوچک و سوهانک تا چیتگر و انتهای منطقه 22 داشته باشیم می‌بینیم که تمام عرصه درگیر ساخت و ساز وحشتناک متجاوزانه است و 10 درصد عرصه نیز درخدمت نیازهای جمعی نیست. درعین حال شاهد تحولات و اتفاقات مثبتی هم بوده‌ایم که ازجمله آنها می‌توان به تغییر کاربری زندان قصر به باغ موزه اشاره کرد. البته شاهدیم که مدیریت جدید باغ موزه آن را غرفه غرفه کرده و در آن کباب و پارچه و روبالشی می‌فروشند درحالیکه می‌شد نگاهی فرهیخته‌تر به آن داشت و احترام بیشتری برای فرهنگ ملی و تاریخ و هویت قائل بود. یا به عنوان نمونه اگر جلوی اعمال کاسبکارانه درباره عمارت مسعودیه گرفته می‌شد، بهتر بود.
وی با تاکید بر اینکه نگاه بازآفرینی شهری مترقی‌تر از طرح‌های قدیمی جامع و تفصیلی است، گفت: البته باید این طرح وقتی به مرحله اجرا رسید پاسخ درستی دریافت کند. متاسفانه بدنه دولت دراین عرصه فربه و ناکارآمد شده و مدیران مترقی نیز که با رای مردم برخاسته‌اند درگیر این بدنه می‌شوند مانند راننده خوبی که سوار ماشین ناکارآمدی است و برای رفع این مشکل نیازمند بازنگری در سیستم دولتی هستیم. البته در بخش خصوصی و مهندسی نیز نگاهی کاسبکارانه وجود دارد که در تقابل جدی با نگاه بازآفرینی شهری است و جنگ بسیار جدی درجریان است که چون شفاف‌سازی نمی‌شود درست دیده نمی‌شود. اگر این جنگ و چالش علنی شود مردم می‌توانند درست انتخاب کنند و سمت و سو بگیرند. البته در تمام دنیا نیز این مشکل وجود دارد و گرنه 85 درصد سرمایه دراختیار پنج درصد جمعیت نبود و 60 درصد مردم از حداقل امکانات محروم نبودند. درکشور ما حاشیه نشینی میلیونی در تهران و کلان‌شهرهای دیگر به این مسئله دامن زده و سرمایه مهارنشده عامل اصلی مشکلات شده است. اگر سرمایه درچارچوب قانونمندی قرار گیرد و دولت سرجای خود باشد و به برنامه‌ریزی و ایجاد امنیت فضای کاری بپردازد و از بخش خصوصی تقاضای کار جدی و با انضباط داشته باشد محصول خوبی ایجاد می‌شود ولی وقتی سرمایه در جریان روابط خصوصی بچرخد و بدترین گزینه‌ها انتخاب شوند چون زمین متعلق به فلان مسئول یا منافع فلان گروه دخیل است چالش ایجاد می‌شود و تاسف بارتر اینکه رسانه‌ها نیز نمی‌توانند نقش خود را به خوبی ایفا کنند. به گفته دکتر روحانی وقتی یک طرف همه امکانات مالی و رسانه‌ای و تولیدی و قانونی را دراختیار دارد و طرف دیگر محروم است مشکل ایجاد می‌شود.
سادات نیا افزود: اگر دراین عرصه شفاف‌سازی شود محصول عالی ایجاد می‌شود که باعث بالندگی و ارتقای رفاه عمومی می‌شود.
عضو هیئت اجرایی شورای هماهنگی فنی مهندسی کشور تاکید کرد: معماری بسیار گسترده است و در ساخت چند بنا خلاصه نمی‌شود بلکه جریانی بزرگ در مقیاس کلان است که باید بستر توسعه را فراهم کند. حضور مردم به عنوان شاهد، ناظر و قاضی نهایی باید وجود داشته باشد و شفاف‌سازی شود و همه در توسعه معماری کشور سهیم شوند. صد سال مهندسی علمی و فنی با تراز جهانی داریم که در 15 سال اخیر بسیار صدمه خورده و 50 درصد نیروهای خود را از میان مهندسین مشاور و شرکت‌های مهندسی از دست داده که همگی حامل تجربه‌های مفیدی بوده‌‌اند ولی براثر توزیع ناعادلانه کار و فروبستگی‌های قانونی و کاری بسیار صدمه خورده‌اند و امروز با بحران جدی نیروی انسانی کارآمد مواجه شده‌ایم. وظیفه دولت جدید این است که این مشکل را جبران کنند و در صحبت‌های مسئولین دولت از رئیس جمهوری و معاونان وی و وزیران نیز می‌بینیم که برنامه‌های مترقی دارند ولی پایشان در مرحله عمل در قیر گیر می‌کند. امیدواریم مجموعه حاکمیت بتواند به شفاف‌سازی برسد و در جهت منافع عمومی و بسط فضای عمومی و شادابی و سرزندگی در شهر و ایجاد حقوق شهروندی در عرصه معماری گام‌های موثری بردارد؛ چرا که سرزمین و تاریخ و ملت ایران استثنایی‌ترین هستند و کشور ما از نظر موقعیت ژئوپلتیکی، امکانات زیست بومی و تاریخی و جغرافیا و فرهنگ همچنین امکانات توسعه صنایع و کشاوری بی‌نظیر است ولی ما مانند تشنگانی هستیم که بر سر قنات نشسته‌ایم و نمی‌توانیم از آب آن استفاده کنیم. باید با سعه صدر و تحمل افکار دیگر اندیشان کار را پیش ببریم و معماری را تجات دهیم. مشکل ما کمبود دانش شهرسازی و تکنولوژی و نیروی انسانی نیست و مشکل جدی‌تری داریم.
### پایان خبر رسمی