، تهران , (اخبار رسمی): در این مقاله؛ کارشناسان حقوقی داتا ضمن تعریف مفاهیم اولیه در مورد دادخواست به مباحثی همچون؛ ماهیت دادخواست، موارد نیاز دادخواست، ادبیات حقوقی دادخواست، نگارش قوانین مرتبط با خواسته و شیوه‌های پرکردن دادخواست پرداخته‌اند.
دادخواست یک نوع درخواست‌نامه ویژه است که در ساختار و فرم ویژه مخصوص دادخواست، به دادگاه تسلیم میشود و اساسا؛ دادگاه‌های ایران پس از دریافت دادخواست به درخواست متقاضی رسیدگی می‌کنند
در راستای درخواست پر شمار مخاطبان در زمینه‌ی نگارش دادخواست‌های مختلف؛ گروه حقوقی موسسه داتا اقدام به تهیه مقاله‌ای جامع و مفید در خصوص نگارش دادخواست کرده است. در این مقاله؛ کارشناسان حقوقی داتا ضمن تعریف مفاهیم اولیه در مورد دادخواست به مباحثی همچون؛ ماهیت دادخواست، موارد نیاز دادخواست، ادبیات حقوقی دادخواست، نگارش قوانین مرتبط با خواسته و شیوه های پرکردن دادخواست پرداخته‌اند.
با استفاده از این آموزش شما خواهید بود، دادخواست‌هایی از جمله: دادخواست تعدیل اقساط مهریه، دادخواست مطالبه‌ی مهریه، ارائه‌ی دادخواست به دیوان عدالت اداری، دادخواست انحصار وراثت، دادخواست حکم رشد، دادخواست واخواهی، دادخواست طلاق توافقی و به طور کلی هر دادخواستی که مورد نیاز باشد را نگارش کرد.
البته باید در نظر داشت که موسسه حقوقی آنلاین داتا دارای بانک قدرتمندی از دادخواست‌های پرکاربرد است که می‌توان به آن‌ها دسترسی داشت.
تعداد پرشمار پرونده‌های قضایی یک واقعیت نگران‌کننده و تامل برانگیز است که در سال‌های اخیر، از جانب مسئولان هر سه قوه نظام جمهوری اسلامی ایران مورد توجه قرار گرفته است و هر یک از زاویه دید متفاوتی به این مبحث پرداخته‌اند.
در تیرماه سال ۱۳۹۷؛ سید علیرضا آوایی وزیر دادگستری جمهوری اسلامی ایران، اعلام داشت که: «سالانه ۱۶ میلیون پرونده قضایی وارد دستگاه قضایی میشود.»
البته این آمار نیازمند تحلیل بیشتر از جانب مسئولان ذی‌ربط است که پرداخت به این موضوع از حوصله این نوشتار خارج است ولی این حجم از پرونده‌های قضایی، یک پیام روشن به فعالان حوزه حقوق می‌دهد: «مردم نیاز به کمک و راهنمایی در زمینه حقوق و پرونده‌های قضایی دارند!»
دادخواست چیست؟!
معنی لغوی دادخواست، دادخواهی کردن است و در اصطلاح حقوقی به شروع اقامه دعوا از سوی «خواهان علیه خوانده» از طریق بستر دادگستری گفته میشود. در بسیاری از مواد قانونی دادخواست به معنی برگه دادخواست استفاده میشود یعنی برگه‌ای که شخص به وسیله آن دادخواهی خود را به دادگاه ارائه می‌کند.
دادخواست یک نوع درخواست نامه ویژه است که در ساختار و فرم ویژه مخصوص دادخواست، به دادگاه تسلیم میشود و اساسا؛ دادگاه‌های ایران پس از دریافت دادخواست به درخواست متقاضی رسیدگی می‌کنند.
تنظیم و تسلیم دادخواست در برگه مخصوص دادخواست برای دعاوی حقوقی الزامی است ولی در خصوص دعاوی کیفری الزامی در مورد شکایت و درخواست طرفین دعوی در فرم مخصوص دادخواست نم‌یباشد و این امکان وجود دارد که؛ طرح شکایت و دعوی به روی کاغذ عادی صورت پذیرد.
با تنظیم و تسلیم دادخواست به دادگاه؛ دادگاه مکلف به رسیدگی به پرونده میشود و متقاضی نیز باید نسبت به پیگیری و سپری کردن روند قانونی اقدام کند.
آموزش نگارش دادخواست
نکاتی که در هنگام نگارش دادخواست باید به آن توجه شود.
- زبان نگارش دادخواست
طبق قانون؛ زبان نوشتاری دادخواست بایستی زبان رسمی کشور( فارسی) باشد و این بدان معنا است که قومیت‌های مختلف کشور نمی‌توانند دادخواست خود را با زبان و لهجه بومی خود به نگارش برسانند و اساسا دادخواست‌هایی که به زبان فارسی تسلیم دادگاه نشود، مورد پذیرش دادگاه قائل نمی‌شود.
- نوع شکایت (کیفری یا حقوقی)
همان‌طور که در بالا بیان شد؛ شکایت و درخواست حقوقی باید در فرم ویژه و مخصوص دادخواست تنظیم شود ولی در خصوص شکایت‌های کیفری، الزامی به تنظیم شکایت و درخواست در فرم ویژه دادخواست نیست ومتقاضی می‌تواند شکایت خود را روی ورق عادی و حتی به صورت شفاهی مطرح کند.
- مشخصات هویتی خواهان یا درخواست کننده
دادخواست باید شامل؛ نام، نام خانوادگی، کد ملی، شماره شناسنامه، نشانی محل زندگی، نشانی محل کار و… باشد و در صورتی که طرح دعوی و تنظیم دادخواست توسط وکیل یا نماینده حقوقی انجام میشود بایستی مشخصات شناسایی و حقوقی وکیل مربوطه در دادخواست درج شود.
بر اساس ماده ۵۶ آیین دادرسی مدنی؛ «هر گاه در دادخواست، خواهان یا محل اقامت او معلوم نباشد ظرف دو روز از تاریخ رسید دادخواست به موجب قراری که مدیر دفتر دادگاه و در غیبت مشارالیه جانشین او صادر می‌کند، دادخواست رد میشود. اما اگر نقص مربوط به سایر موارد ماده ۵۱ قانون مذکور باشد مدیر دفتر دادگاه به خواهان ابلاغ می‌کند وی نیز ظرف مدت ۱۰ روز از ابلاغ نسبت به رفع نقص دادخواست اقدام می‌کند اما اگر خواهان رفع نقص نکند مدیر دفتر دادگاه قرار رد دادخواست را صادر می‌کند.»
- مشخصات شناسایی شخصیت حقوقی (شرکت یا ارگان دولتی و غیر دولتی)
در مواردی که خواهان و تنظیم کننده دادخواست، شخصیت حقوقی است اعم از؛ شرکت‌ها، سازمان‌های دولتی، بانک‌ها و… باید مشخصات شناسایی و هویتی شخصیت حقوقی (منطبق با اداره ثبت اسناد و املاک کشور) به صورت کامل در دادخواست مربوطه لحاظ شود.
- مشخصات و نشانی طرف دعوی( خوانده)
خواهان یا شاکی در دادخواست باید نسبت به تکمیل مشخصات شناسایی، محل زندگی یا محل کار طرف دعوی یا خوانده اقدام کند و دادخواست‌هایی که فاقد این موارد باشند، ترتیب اثر داده نمی‌شوند.
نکته : در صورتی که نشانی محل سکونت یا محل کار خوانده (طرف دعوی) در اختیار خواهان نباشد، دادگاه ابلاغیه خوانده را در روزنامه‌های کثیرالانتشار آگهی می‌کند و روند قانونی پرونده طی میشود.
- تعیین خواسته
خواهان باید به صورت شفاف، درخواست خود را در دادخواست اعلام کند تا دادگاه به رسیدگی به موضوع درخواست بپردازد و در صورتی که؛ تعیین خواسته توسط خواهان به خوبی مشخص نشده باشد؛ دادگاه اقدام به توقیف دادخواست کرده و در مرحله بعد با ارسال اخطار رفع نقص؛ خواهان را موظف به اصلاح موارد نقص می‌کند.
لازم به ذکر است؛ تعیین خواسته مهم‌ترین شالوده دادخواست است که باید به صورت کامل تنظیم شود.
- تناسب و انسجام خواسته های مندرج در دادخواست
مقررات این امکان را برای خواهان ایجاد کرده است که؛ چندین خواسته را در یک دادخواست درج کند ولی مشروط به آنکه؛ خواسته‌های مندرج دارای ارتباط با یکدیگر بوده و در قالب یک پرونده قابل رسیدگی باشند. بنابراین توصیه میشود؛ در خصوص درخواست‌های مندرج در دادخواست، توجه لازم به عمل آید.
چگونه یک دادخواست خوب بنویسیم؟!
بهای خواسته در دعاوی مالی
دادخواست این گونه دعاوی باید شامل تعیین (تقویم) بهای خواسته (مبلغ ریالی) باشد و عدم تعیین بهای خواسته، سبب توقیف دادخواست میشود.
تعیین بهای خواسته فقط در دعاوی مالی الزامی است و الزامی در خصوص درج آن در دادخواست سایر دعاوی غیرمالی وجود ندارد.
مثال : در دعوی تقاضای پنجاه میلیون ریال از طرف دعوی (خوانده)؛ نیازی به تعیین بهای خواسته نیست، چون؛ در موضوع دادخواست به میزان بهای درخواست شده اشاره صریحی شده است.
نکته: تعیین بهای خواسته در خصوص تعیین هزینه دادرسی دادگاه مورد اهمیت است و براساس میزان بهای خواسته شده و مقطع یا مرحله پرونده ( بدوی، واخواهی، تجدید نظر و…) محسابه میشود.
ادامه مقاله آموزش نگارش دادخواست و نکات حقوقی مرتبط به آن را در مقاله آتی، از طریق وب‌سایت موسسه حقوقی داتا ارائه خواهد شد.
علاقه‌مندان در صورت هر گونه سوال یا ابهامی می‌توانند با کارشناسان حقوقی موسسه داتا تماس حاصل کنند.
### پایان خبر رسمی