، تهران , (اخبار رسمی): بیش از 75 درصد پلیمرهای مصرفی در بسته بندی، پلی اتیلن و پلی پروپیلن هستند که میزان مصرف پلی‌پروپیلن بعد از پلی اتیلن پر مصرف‌ترین پلیمر مصرفی است. در این مطلب به بررسی فرآیندهای تولید فیلمهای BOPP یکی از پرکاربرترین انواع فیلمهای پلی پروپیلنی پرداخته می‌شود.
طیف گسترده‌ای از فیلم پلی‌پروپیلن در بازار وجود دارد که هر کدام تکنولوژی تولید خود را داشته و به سه دسته عمده زیر تقسیم شود.
فیلم تخت پلی پروپیلن (CPP)
فیلم دمشی پلی پروپیلن (OPP)
فیلم دو محوری پلی پروپیلن (BOPP)
BOPP یا biaxially oriented polypropylene به مفهوم آن است که در زمان تولید، علاوه بر اکسترود شدن لایه به صورت آبشاری، از طرفین نیز کشیده شده است که نسبت به انواع دیگر یعنی OPP یا CPP از ثبات ابعادی و حرارتی بیشتری در زمان چاپ و بسته‌بندی برخوردار است. کاربرد عمده فیلمهایBOPP در تولید بسته‌بندی‌های انعطاف‌پذیر (Flexible Packaging) مانند بسته بندی چیپس، اسنک، بیسکویت، بستنی، ماکارونی و مانند آن است که به صورت های مختلف لمینیت شده، تک لایه، متالایز شده و غیره قابل استفاده هستند. سختی فیلم BOPP سه برابر فیلم تخت پلی پروپیلن و هشت برابر فیلم پلی اتیلن است.
تولید فیلمهای جهت یافته دومحوری BOPP برای بسته بندی به دو نوع تقسیم می‌شوند.
فیلمهای جهت یافته دو محوری لوله ای(Tubular Biaxially Oriented Films)
فیلمهای جهت یافته دو محوری تخت (Tentered Biaxially Oriented Films)
فرایند تولید فیلم جهت یافته دو محوری لوله‌ای
مزیت اصلی استفاده از فرایند تولید فیلم جهت یافته دو محوری لوله‌ای که معمولا با عنوان فرایند «دو حبابی» نیز شناخته می‌شود، سرمایه‌گذاری پایین‌تر است ولی با توجه به تولید محصولی با یکنواختی پایین‌تر، چالش‌های کنترل فرآیند و خروجی کم خط تولید، این مزیت کمرنگ می‌شود. بنابراین از فرایند دو حبابی در تولید فیلمهایBOPP کمتر استفاده می‌شود، ولی فیلمهای جهت یافته دو محوری نایلون یا پلی آمید (BON یا BOPA) با استفاده از فرایند دوحبابی به خوبی فرایند تخت تولید می‌شوند. بسیاری از فیلمهای جهت یافته دو محوری پلی‌پروپیلن (BOPP) و پلی استر (BOPET) مورد استفاده در بسته بندی با این روش تولید می‌شوند.
در این فرایند، لوله‌ای با دیواره‌ای از حدیده حلقه‌ای و از بالای مندرلی که با آب سرد شده به سمت پایین اکسترود می‌شود سپس در آب، بیشتر سرد می‌شود که این اولین حباب بوده و در حدود 3/0 تا5/1 میلیمتر ضخامت دارد که 30 تا 40برابر ضخامت محصول نهایی است. برای جلوگیری از چین خوردن لوله، آن را مجدد تا دمای 160-140 درجه سانتیگراد گرما داده و سپس در دومین حباب، به وسیله دمیدن تا حد 6 تا 7 برابر قطر لوله، کشیده می‌شود و درهمان حال، به طور همزمان در ماشین نیز کشیده می‌شود. بدین ترتیب، افزایش اساسی در بلورینگی رخ می‌دهد که باعث سخت شدن کرنشی در فیلم می‌شود.
فرایند فیلمهای جهت یافته دو محوری
امروزه فرایند فیلمهای جهت یافته دو محوری تخت برای تولید BOPP به دلیل هزینه کمتر، که نتیجه خروجی خیلی زیاد و در دسترس بودن گسترده فناوری آن نسبت به فرایند دو حبابی است، متداول‌تر است. فیلم با تجهیزات ساخت به پهنای 3 تا 10متر و سرعت خط تا300متر بر دقیقه که خروجی بیش از 3600 کیلوگرم بر ساعت دارد، تولید می‌شود.
فرایند کشیدن تخت که در تصویر بعدی آمده است، از روش لوله‌ای که در آن، فیلم در جهت‌گیری مداوم قرار می‌گیرد، متفاوت است. در فرایند تخت، ورق اکسترود شده ابتدا در جهت ماشین(MD) به میزان 4 تا 6 برابر و سپس در پهنا یا جهت متقاطع (CD) تا حدود 7 تا 10 برابر کشیده می‌شود، تا نسبت کاهش ضخامت کل از 40:1به 55:1 برسد.
فیلم لوله‌ای معمولا دارای خواص تعادلی در جهت MD دربرابر CD است، در حالی که کشش بیشتر در جهت CD که در فیلمهای تهیه شده به روش کشیدن تخت انجام می‌گیرد، شقی بیشتر و استحکام بیشتری را در این جهت ایجاد می‌کند.
اکسترودرهایی با محدوده قطری از 110تا 300 میلیمتر این خط عظیم را تغذیه می‌کنند. در برخی از عملیات، از اکسترودهای آبشاری استفاده می‌شود. اکسترودر اول، رزین را مذاب کرده و آن را به اکسترودر دوم، که معمولا بزرگتر است، منتقل می‌کند. این اکسترودر مذاب را همگن و به مقدار دقیق به سمت حدیده هدایت می‌کند. در سایر سیستم‌ها، از اکسترودر طولانی منفرد استفاده شده و به منظور ایجاد دقت بیشتر، مذاب پمپ می‌شود.
ورق جهت نیافته اولیه از حدیده اکستروژن ورق مسطح با شیار حدیده 5/1 تا 3 میلیمتر اکسترود می‌شود. افزون بر مجموعه سه غلتک، اغلب از دو غلتک سردکن نیز استفاده می‌شود. هماننداکستروژن فیلمهای مسطح(CPP)، در این مورد نیز از چاقوی بادی و دوخت لبه برای ایجاد تماس دائمی بین مذاب و غلتک سردکن استفاده می‌شود.
علاقه‌مندان در صورت نیاز به جزئیات بیشتری در خصوص این فرآیند و همچنین دسترسی رایگان به سایر گزارش‌های مرتبط با صنعت پتروشیمی و صنایع تکمیلی آن، می‌توانند به وبسایت مجموعه پترونومیکس به نشانی www.petronomics.ir مراجعه کنند.
### پایان خبر رسمی