، تهران , (اخبار رسمی): فیستول مقعد به ندرت ممکن است بدون درمان زخم ایجاد شده التیام یابد. در اغلب موارد، جراحی برای درمان فیستول مورد نیاز است. بسته به نوع فیستول مقعد (ساده یا پیچیده) و موقعیت آن چندین تکنیک استفاده می‌شود که عبارتند از فیستولوتومی، استن، فلپ آدوانسمنت و پلاگین بیولوژیکی.
درمان فیستول مقعد با عمل جراحی
فیستول مقعد به ندرت ممکن است بدون درمان زخم ایجاد شده التیام یابد. در اغلب موارد، جراحی برای حذف فیستول مورد نیاز است. بسته به نوع فیستول مقعد (ساده یا پیچیده) و موقعیت آن چندین تکنیک استفاده می‌شود که عبارتند از فیستولوتومی، استن، فلپ آدوانسمنت و پلاگین بیولوژیکی.
اکثر روش‌های جراحی فیستول مقعد را می توان به صورت سرپایی و بدون نیاز به بستری انجام داد. در فیستول‌های بزرگ و عمیق ممکن است نیاز به مدتی مراقبت پس از جراحی در بیمارستان باشد. معمولاً بیماران می‌توانند در همان روز بعد از عمل جراحی به خانه برگردند، با این حال، نیاز به استراحت برای حداقل چند روز بعد از عمل جراحی برای کمک به روند بهبود وجود دارد. هر یک از تکنیک‌های جراحی مزایا و معایبی به همراه دارند که با توجه به موقعیت و محل قرارگیری فیستول توسط پزشک انتخاب می‌‌شوند، این روشها شامل:
- فیستولوتومی: روشی است که در ۸۵ الی ۹۵ درصد موارد استفاده شده و به صورت یک برش باز در تمام طول فیستول به منظور بررسی و رفع آسیب‌های وارده به تمامی قسمت‌ها انجام می‌شود. در این روش پوست و عضله‌ی تونل موجود کامل باز شده و اجازه‌ی ترمیم فیستول از داخل به خارج را می‌دهد و پس از مدتی تبدیل به یک شیار می‌شود. یک الی دو ماه زمان نیاز است تا زخم ناشی از جراحی بهبود یابد.
- تکنیک استن: این روش سابقه‌ی دیرینه در درمان فیستول مقعد دارد که در روش سنتی با موی دم اسب یا کتان انجام می‌شده است. در فیستول‌های پیچیده‌تر که در قسمت‌های بالایی قرار گرفته و قسمتی از عضله اسفنکتر را نیز درگیر کرده است، یک نخ بخیه یا لوله‌ی باریک ویژه‌ی تخلیه را برای حداقل شش الی دوازده هفته در فیستول قرار می‌دهند تا به تخلیه‌ی کامل چرک و بهبود فیستول کمک کند. سپس در صورت لزوم جراحی قطعی مورد نیاز انجام می‌شود. این روش برای افراد در معرض خطر ابتلا به بی‌اختیاری مقعدی از جمله بی‌اختیاری گاز روده مناسب است. گاهی اوقات چندین جراحی مورد نیاز دارد.
- روش فلپ آدوانسمنت: این گزینه معمولاً در فیستول پیچیده مورد استفاده قرار می‌‌گیرد که برای افراد در معرض خطر بی‌اختیاری مقعدی کاربرد دارد. با استفاده از قسمتی از بافتی که از رکتوم یا پوست اطراف مقعد برداشته شده است، فیستول را ترمیم می‌کنند. میزان عود گزارش شده از این روش ۵۰ درصد است. شرایط خاصی، مانند بیماری کرون، بدخیمی و سیگار کشیدن احتمال شکست را افزایش می‌دهد. در حد خفیف تا متوسط نیز بی‌اختیاری مقعدی از آن گزارش شده است.
- پلاگین بیولوژیکی: یک پلاگین مخروطی شکل ساخته شده از بافت انسانی (مخاط روده انسانی) که برای جلوگیری از باز شدن داخلی فیستول مقعد استفاده می‌شود. این پلاگین را با بخیه به سر داخلی فیستول مقعد متصل می‌کنند. بافت جدید معمولاً در اطراف پلاگین رشد می‌کند و به درمان فیستول کمک خواهد کرد. این روش هیچ خطری برای بی‌اختیاری مقعدی ندارد و میزان مؤفقیت این روش بیش از ۸۰ درصد است اما میزان مؤفقیت بلند مدت آن نامشخص و احتمالاً کمتر از ۵۰ درصد است. این روش نیاز به بستری ۲۴ ساعت در بیمارستان دارد. این تکنیک با خطر بیشتری عوارضی مانند درد، تشکیل آبسه و یا احتمال جابجایی پلاگین همراه است.
اما به جز روش‌های تهاجمی و جراحی گفته شده امروزه روش دیگری نیز کشف شده که در حال حاضر تنها راه درمان غیر جراحی فیستول مقعد محسوب می‌شود. چسب فیبرینروشی است که در آن ماده‌ی فیبرینی از طریق منفذ فیستول تزریق شده و درون آن را می‌پوشاند، سپس منفذ فیستول با بخیه مسدود می‌گردد. این روش اجازه‌ی رسیدن بافت‌ها به هم و درمان فیستول از قسمت‌های داخلی به خارجی را می‌دهد. این یک روش ساده، امن و بدون درد است که حداقل میزان استرس را در بیمار ایجاد کرده و خطر بی‌اختیاری مدفوعی سایر روشها را نیز ندارد، اما در دراز مدت نتایج این روش ضعیف است. میزان مؤفقیت اولیه آن بالا و در حد ۷۷ درصد است که طی ۱۶ ماه به ۱۴ درصد کاهش می‌یابد.
مراقبت بعد از عمل جراحی فیستول مقعد
پس از اتمام جراحی فیستول مقعد و به هوش آمدن بیمار، در اکثر موارد فرد قادر به حرکت، خوردن و نوشیدن بلافاصله پس از هوشیاری خواهد بود و حتی می‌تواند در همان روز ترخیص شود و به منزل باز گردد. اما ممکن است در اعمال جراحی پیچیده نیاز به بستری طولانی‌تر در بیمارستان باشد. در هر صورت ترخیص بیمار به معنی نادیده گرفتن عمل جراحی نیست و فرد باید در منزل تا بهبود نسبی زخم ناشی از جراحی استراحت کند و به توصیه‌های پزشک خود عمل کند. اقدامات مراقبتی و حمایتی پس از جراحی فیستول مقعد شامل:
- مصرف داروی ضد درد: بسیاری از افراد پس از عمل جراحی تمایل و نیاز به استفاده از مسکن برای تسکین درد خود دارند که باید با دوز و فاصله‌ی زمانی تجویز شده توسط پزشک خود مصرف نمایند؛
- مصرف آنتی‌بیوتیک در صورت لزوم: در افراد سالمی که نشانه‌‌ای از تب و عفونت ندارند، نیازی به تجویز آنتی‌بیوتیک پس از جراحی نیست. اما آنتی‌بیوتیک ممکن است برای برخی از افراد، از جمله افراد مبتلا به دیابت یا اختلال ایمنی بدن به عنوان پیشگیری تجویز شود؛
- تعویض پانسمان: پانسمان ناحیه نیاز به تعویض هر چند روز یک بار دارد که بهتر است فرد برای انجام آن در بیمارستان آموزش ببیند و یا توسط یک پرستار انجام شود. زخم ناحیه طی شش هفته بهبود می‌یابد؛
- رژیم غذایی ملین: در دوره‌ی کمون پس از جراحی فرد موظف به رعایت رژیم غذایی پرفیبر و ملین است تا از ابتلا به یبوست جلوگیری کند؛
- حمام نشسته‌ی آب گرم: حمام نشسته‌آب گرم به مدت ۱۵ دقیقه سه بار در روز نیز طی یک هفته پس از عمل جراحی فیستول به سرعت بهبودی زخم کمک می‌کند؛
- پرهیز از نشستن روی زخم: گاهی گذاشتن یک بالش در زیر باسن هنگام نشستن به کاهش فشار روی زخم کمک می‌کند؛
- ویزیت پیگیری: برای پیگیری روند درمانی در موعد تعیین شده باید به پزشک معالج مراجعه شود. البته در صورت وجود عارضه یا مشکلی نباید تا ویزیت پیگیری صبر کرد و هر چه زودتر پزشک را از مشکل خود مطلع کرد.
عارضه‌های احتمالی بعد از عمل جراحی فیستول مقعد که در صورت بروز نیاز به پیگیری دارد شامل:
- خونریزی شدید
- تورم، ترشح یا درد افزایش یافته
- حرارت ۳۸ درجه‌ی بدن یا بالاتر
- تهوع
- یبوست
- مشکل در دفع ادرار
- بی‌اختیاری مقعدی
- عفونت
### پایان خبر رسمی