علائم سندرم دامپینگ، روش‌های درمان دارویی و عمل جراحی معده

یک‌شنبه 98/6/10، تهران , (اخبار رسمی): سندرم دامپینگ شرایطی است که ممکن است بعد از عمل جراحی معده و یا مری ایجاد شود و مهمترین عارضه پس از عمل بای پس معده است.

سندرم دامپینگ شرایطی است که ممکن است بعد از عمل جراحی معده و یا مری ایجاد شود و موجب شود، تمام یا بخشی از معده بعد از جراحی از بین برود. این سندروم مهمترین عارضه پس از عمل بای پس معده به منظور کوچک کردن معده برای کاهش وزن بدن است. تخلیه سریع معده نام دیگر سندرم دامپینگ است و هنگامی اتفاق می‌افتد که غذا به خصوص قندها خیلی سریع از معده به روده کوچک منتقل شود.

بیشتر افراد مبتلا به سندرم دامپینگ ۱۰ تا ۳۰ دقیقه بعد از خوردن غذا دچار علائمی مانند گرفتگی شکم و اسهال می‌شوند. دسته‌ای دیگر از این افراد یک تا سه ساعت بعد از صرف غذا دچار این علائم می‌شوند و برخی دیگر هم علائم زودرس و دیررس دارند.

به طور کلی، با تغییر رژیم غذایی بعد از عمل می‌توان به جلوگیری از سندرم دامپینگ کمک کرد. این تغییرات ممکن است شامل صرف وعده‌های غذایی کوچک‌تر و محدود کردن غذاهای پرقند باشد. در موارد جدی‌تر سندرم دامپینگ، ممکن است به داروها یا جراحی نیاز باشد.

علائم سندروم دامپینگ

علائم و نشانه‌های سندرم دامپینگ به طور کلی بلافاصله بعد از خوردن غذا به خصوص بعد از صرف وعده غذایی سرشار از قند غذا (ساکارز) یا قند میوه (فروکتوز) ایجاد می شود. علائم سندروم دامپینگ زودرس عبارتند از احساس نفخ یا پری بعد از خوردن غذا، حالت تهوع، استفراغ، گرفتگی شکم، اسهال، گرگرفتگی، سرگیجه، ضعف و افزایش ضربان قلب است.

علائم سندرم دامپینگ دیررس یک تا سه ساعت بعد از صرف وعده غذایی با قند زیاد شروع می‌شود. این علائم و نشانه‌ها به علت تولید مقادیر زیادی انسولین بعد از صرف غذا برای جذب قندهای موجود در روده کوچک آزاد می‌شوند. علائم و نشانه‌های سندرم دامپینگ دیررس می‌تواند شامل تعریق، گرگرفتگی، سرگیجه، ضعف و افزایش ضربان قلب باشد.

بعضی از افراد هم علائم زودرس و هم دیررس دارند. سندرم دامپینگ می‌تواند سال‌ها بعد از عمل ایجاد شود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت مشاهده هر یک از موارد زیر باید با پزشک مشورت کرد.

• علائم و نشانه هایی دارید که ممکن است ناشی از سندرم دامپینگ باشد، حتی اگر جراحی نکرده باشید.
• علائمی که با تغییر رژیم غذایی کنترل نمی شوند.
• کاهش وزن زیاد ناشی از سندرم دامپینگ

علت سندرم دامپینگ

در سندرم دامپینگ، مواد غذایی و آب از معده سریعاً و به شکلی کنترل نشده‌ای به روده کوچک شما می‌شود. این مشکل بیشتر مربوط به تغییرات معده همراه با جراحی است. سندرم دامپینگ می‌تواند بعد از هر عمل جراحی معده یا جراحی اصلی مری مانند از بین بردن مری ایجاد شود.

عوامل خطر

شرایط زیر احتمال سندرم دامپینگ را افزایش می‌دهند:

جراحی بای پس معده: جراحی بای پس معده باعث تغییر معده می‌شود و خطر ابتلا به سندرم دامپینگ را افزایش می‌دهد. این جراحی غالباً برای درمان چاقی انجام می‌شود.

گاسترکتومی: گاسترکتومی بخشی از درمان سرطان معده، سرطان مری و سایر شرایط است. که در آن بخشی یا تمام معده برداشته می‌شود. بعد از این عمل جراحی، معده کوچک‌تر می‌شود و به این معنی است که شخص دیگر به اندازه سابق قادر به خوردن غذا نیست.

تشخیص سندرم دامپینگ

ممکن است پزشک از روش‌های زیر برای تعیین ابتلا به سندرم دامپینگ استفاده کند.

پزشک معمولاً می‌تواند با دریافت سابقه پزشکی، به خصوص انجام جراحی معده علت این علائم را تشخیص دهد.

آزمایش قند خون، از آنجا که قند خون پایین گاهی اوقات با سندرم دامپینگ همراه است، ممکن است پزشک آزمایش تحمل گلوکز خوراکی را انجام دهد تا میزان قند خون را در زمان اوج علائم اندازه‌گیری کند.

آزمایش تخلیه معده، در این آزمایش بیمار ماده‌ای رادیواکتیو را مصرف می‌کند تا میزان سرعت عبور غذا از معده اندازه‌گیری شود.

درمان سندرم دامپینگ

معمولاً سندرم دامپینگ زودرس ظرف مدت سه ماه برطرف می‌شود. در ضمن، این احتمال وجود دارد که تغییرات رژیم غذایی علائم را کاهش دهد. در غیر این صورت، پزشک ممکن است داروها یا جراحی را توصیه کند.

داروها

برای افرادی که علائم و نشانه‌های شدیدی دارند که تغییر رژیم غذایی بهبودی حاصل نمی‌شود، پزشکان معمولا اوکتروتاید (با نام تجاری ساندوستاتین) تجویز می‌کنند. این داروی ضد اسهال با تزریق زیر جلدی وارد بدن می‌شود، عوارض جانبی احتمالی این دارو شامل تهوع، استفراغ و ناراحتی معده است.

عمل جراحی

در صورتی که بدن بیمار به رویکردهای محافظه کارانه پاسخ ندهد. پزشکان از روش‌های جراحی برای معالجه سندرم دامپینگ استفاده می‌کنند. این عمل جراحی می‌تواند شامل تکنیک‌های ترمیمی، مانند بازسازی پیلور یا معکوس کردن عمل جراحی بای پس معده باشد.

طب جایگزین

برخی از افراد از مکمل‌هایی مانند پکتین، صمغ گیاه گوار، اسید سیاه و پسیلیوم برای درمان اسهال و کند شدن حرکات روده استفاده می‌کنند. اگر شخصی تصمیم دارد یک مکمل را امتحان کند، باید با پزشک خود در مورد هرگونه عوارض جانبی احتمالی یا اثر متقابل با سایر داروهایی که مصرف می‌کند، مشورت کند.

سبک زندگی و داروهای خانگی

انجام راهکارهای زیر می‌تواند علائم را به حداقل کاهش دهد:

کاهش تعداد وعده‌های غذایی، به جای سه وعده حجیم، باید سعی شود روزانه پنج یا شش وعده غذایی کوچک میل شود.

از خوردن مایعات با وعده‌های غذایی خودداری شود، مایعات را فقط بین وعده‌های غذایی نوشید. از مصرف مایعات به مدت نیم ساعت قبل از غذا و نیم ساعت بعد از خوردن غذا خودداری کرد.

رژیم خود را تغییر داد، پروتئین بیشتری خورد، مصرف گوشت، مرغ، کره و کره بادام زمینی و کربوهیدرات‌های پیچیده، جو دوسر و سایر غذاهای غلات سبوس دار حاوی فیبر توصیه می‌شود. غذاهای پرقند مانند آب نبات، شکر، شربت و آب میوه را محدود کرد. قند طبیعی لبنیات (لاکتوز)، ممکن است علائم را بدتر کند. در ابتدا مقادیر کمی را به صورت آزمایشی مصرف کرد، اگر مشکل ایجاد شد، آنها را حذف کرد.

مصرف فیبر را افزایش داد، پسیلیوم، صمغ گوار و پکتین موجود در مواد غذایی یا مکمل‌ها می‌توانند جذب کربوهیدرات‌ها را در روده کوچک به تأخیر بیاندازند.

### پایان خبر رسمی