، تهران , (اخبار رسمی): خون در ادرار در پزشکی به عنوان هماچوری شناخته می‌شود و معمولاً وضعیتی اورژانسی به شمار نمی‌رود. اما از آنجا که خون در ادرار می‌تواند نشانه بیماری‌های جدی‌تر باشد، نباید از آن چشم پوشی کرد.
کلیه موارد هماچوری باید توسط پزشک ارزیابی شود. هیچ درمان خاصی برای هماچوری وجود ندارد، زیرا این وضعیت علامتی از بیماری است ولی در عوض، باید علت اصلی چنین وضعیتی کشف شود.
علت خون در ادرار
خون در ادرار می‌تواند ناشی از کلیه‌ها، باشد. همچنین می‌تواند از سایر قسمت‌های دستگاه ادراری نشات گیرد. برخی دیگر از این قسمت‌ها عبارتند از :
- مجرای ادرار (لوله‌هایی که کلیه را به مثانه متصل می‌کند.)
- مثانه (بخشی از بدن که ادرار در آن ذخیره می‌شود)
- مجرای ادرار (لوله‌ای از مثانه به بیرون بدن)
از بیماری‌هایی که موجب خون در ادرار می‌شود، می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- عفونت مثانه یا کلیه
- سنگ مثانه یا کلیه
- برخی از بیماری‌های کلیوی مانند التهاب در سیستم فیلتر کلیه‌ها (گلومرولونفریت)
- پروستات بزرگ شده (هایپرپلازی خوش خیم پروستات) یا سرطان پروستات
- بیماری‌های ارثی مانند کم خونی سلول داسی شکل
- بیماری کلیوی کیستیک
- مصرف برخی داروهای خاص مانند آسپرین، پنی سیلین، هپارین، سیکلوفسفامید و فنازوپیریدین
- تومور در مثانه، کلیه یا پروستات
- آسیب کلیه در اثر تصادف یا ورزش
- ورزش شدید
بعضی اوقات، آنچه در ادرار، خون به نظر می‌رسد در واقع رنگدانه قرمز از منابع دیگر مانند رنگ‌های غذایی، داروها مانند چغندر است. پزشکان از این علت به عنوان بوتریا یاد می‌کنند.
علت خون در ادرار زنان
هماچوری معمولاً زمانی اتفاق بیفتد که بخشی از مجاری ادراری، شامل کلیه‌ها، مثانه و مجرای ادرار آسیب ببیند یا تحریک شود. با این حال، خونی که در ادرار ظاهر می‌شود، همیشه از مجاری ادراری سرچشمه نمی‌گیرد. در خانم‌ها، ممکن است خون از مهبل (واژن)، دهانه رحم یا رحم، در ادرار ظاهر شود. علل خون در ادرار در زنان می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
عفونت ادراری: به دلیل قرار گرفتن مجرای ادرار زنان در نزدیکی مقعد شانس ابتلا به عفونت‌های ادراری (UTI) در آنان بیشتر است. حداقل ۴۰-۶۰٪ از خانم‌ها UTI را در طول زندگی خود تجربه می‌کنند. UTI هنگامی رخ میدهد که باکتری‌های روده وارد مجرای ادرار (لوله‌ای که ادرار را از بدن خارج می‌کند.) شوند. UTI می‌تواند تا مجرای ادرار حرکت کرده و مجرای ادرار، کلیه یا مثانه را آلوده کند. سایر علائم UTI می‌تواند شامل ادرار دردناک، ادرار کدر و خون در ادرار باشد.
آندومتریوز: خون در ادرار که همراه با درد شدید کمر است، ممکن است نشان دهنده آندومتریوز باشد. آندومتریو یک بیماری شایع بهداشتی است که در بیش از ۱۱٪ زنان بزرگسال رخ میدهد. آندومتریوز هنگامی رخ میدهد که بافتی مشابه آندومتر (پوشش رحم) در مناطقی از بدن خارج از رحم رشد کند. اگرچه آندومتریوز می‌تواند بر روی هر بخشی از بدن تأثیر بگذارد، اما معمولاً نواحی شامل پوشش بیرونی رحم، تخمدان‌ها و لوله‌های فالوپ را درگیر می‌کند. اندومتریوز درمان نشده می‌تواند روی باروری تأثیر بگذارد.
علائم همراه هماچوری
اگر خون در ادرار وجود داشته باشد، رنگ ادرار به جای زرد کم رنگ به رنگ‌های صورتی، قرمز، قهوه‌ای مایل به قرمز تغییر می‌یابد. این همان چیزی است که پزشکان آن را هماچوری ماکروسکوپی می‌نامند. بعضی اوقات، خون در ادرار با چشم غیر مسلح قابل مشاهده نیست و مشاهده وجود گلبول‌های قرمز تنها زیر میکروسکوپ امکان پذیر است که پزشکان آن را هماچوری میکروسکوپی می‌نامند. هماچوری ممکن است بدون علائم دیگر رخ دهد. با این حال، برخی از دلایل اصلی با علائم دیگری همراه است که می‌تواند از متوسط تا شدید متغیر باشد. این علت‌ها عبارتند از :
عفونت مثانه (سیستیت حاد): در بزرگسالان، عفونت مثانه معمولاً باعث سوزش یا درد همراه با ادرار می‌شود. نوزادان مبتلا به عفونت مثانه ممکن است تب داشته، تحریک پذیر بوده و تغذیه نامناسبی داشته باشند. کودکان ممکن است هنگام ادرار کردن، دچار فوریت و درد شکم، تب، درد و سوزش شوند.
عفونت‌های کلیوی (پیلونفریت): علائم این بیماری ممکن است شامل تب، لرز و درد پهلو باشد که به درد در ناحیه کمر اشاره دارد.
سنگ کلیه، علائم این عارضه ممکن است شامل درد شدید شکم یا لگن باشد. عواملی مانند کم آبی، مصرف مقدار زیادی نمک، شرایط دستگاه گوارش مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو، مشکلات تیروئید و اضافه وزن می‌تواند خطر ابتلا به سنگ را در فرد افزایش دهد.
بیماری‌های کلیوی، علائم این عارضه ممکن است شامل ضعف، فشار خون بالا و تورم بدن از جمله پف دور چشم باشد.
تشخیص هماچوری (خون در ادرار)
پزشک برای یافتن علت بیماری نیاز به بررسی سابقه پزشکی بیمار دارد. همچنین از تست‌های آزمایشگاهی دیگری برای یافتن علت بیماری استفاده می‌کند. این آزمایشات عبارتند از :
آزمایش ادرار: بررسی ادرار شامل سیتولوژی ادرار است که از میکروسکوپ برای یافتن سلول‌های غیر طبیعی در ادرار استفاده می‌کنند.
آزمایش خون: ممکن است این آزمایش توصیه شود. به خصوص اگر خون حاوی مقادیر زیادی ضایعات باشد که کلیه‌ها باید آن را حذف می‌کردند، این مورد می‌تواند نشانه‌ای از بیماری کلیوی باشد.
علاوه بر آزمایش ادرار و خون، ممکن است به آزمایشات تصویربرداری اضافی نیز نیاز باشد. این آزمایشات شامل موارد زیر است:
اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT): سی تی اسکن یک اسکن مخصوص اشعه ایکس است و می‌تواند به شناسایی مشکلات مثانه یا سنگ کلیه، تومورها و سایر ناهنجاری‌های مثانه، کلیه‌ها و مجاری ادرار کمک کند.
سونوگرافی کلیه: سونوگرافی از امواج صوتی برای ایجاد تصویری از ساختار کلیه استفاده می‌کند.
پیروگرام داخل وریدی (IVP): این پرتونگاری از دستگاه ادراری است که به رنگ نیاز دارد.
سیستوسکوپی: این آزمایش شامل قرار دادن یک لوله کوچک، دوربین دار داخل مثانه از طریق مجرای ادرار است. که وجود سلول‌های غیرطبیعی یا سرطانی را بررسی می‌کند. ممکن است نمونه‌هایی از بافت مثانه (بیوپسی) دریافت شود.
بیوپسی کلیه (کلیوی): در این آزمایش یک نمونه بافت کوچک از کلیه خارج می‌شود و برای بررسی بیماری‌های کلیه تحت میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد.
درمان خون در ادرار
درمان خون در ادرار با توجه علت اصلی آن انجام می‌شود. پس از معالجه، پزشک مجدداً ادرار بیمار را از نظر دارا بودن خون بررسی می‌کند. اگر همچنان خون در ادرار وجود داشته باشد، ممکن است به آزمایش‌های اضافی نیاز باشد یا ممکن است بیمار به متخصص اورولوژی ارجاع داده شود.
اگر هیچ دلیل اساسی در ارزیابی اولیه پیدا نشود، به فرد توصیه می‌شود هر سه تا شش ماه یک بار آزمایش ادرار و فشار خون را انجام دهد ، به خصوص اگر در معرض عوامل خطر سرطان مثانه، مانند سن ۵۰ سالگی یا بالاتر، سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی صنعتی باشد.
### پایان خبر رسمی