، تهران , (اخبار رسمی): مدفوع چرب نشانه‌ای از سو جذب است، که بدن شخص به طور صحیح مواد مغذی را جذب نمی‌کند و علائمی چون اسهال، کاهش وزن و ... دارد.
مدفوع چرب می‌تواند نشانه‌ای از سوء جذب باشد. این بدان معناست که بدن به طور صحیح مواد مغذی را جذب نمی‌کند و یا صفرا آنزیم‌های مورد نیاز برای هضم موثر غذا را تولید نمی‌کند
شاید خیلی‌ها تا به حال به ترکیبات مدفوع خود توجه نکرده باشند. مدفوع به جز آب از مواد مانندی فیبر، باکتری‌ها، مخاط، پروتئین، نمک، پوشش‌های مختلف سلول و چربی‌ها تشکیل شده است. در صورتی میزان چربی به شدت در مدفوع افزایش پیدا کند، به عنوان استئاتریا، مدفوع چرب یا Steatorrhea شناخته می‌شود.
مدفوع چرب می‌تواند نشانه‌ای از سوء جذب باشد. این بدان معناست که بدن به طور صحیح مواد مغذی را جذب نمی‌کند و یا صفرا، آنزیم‌های مورد نیاز برای هضم موثر غذا را تولید نمی‌کند. افرادی که دچار این مشکل شده‌اند باید توسط پزشک معاینه شوند تا بتوانند علت اصلی آن را تحت درمان قرار دهند.
علائم مدفوع چرب
در صورت ابتلا به مدفوع چرب، مدفوع حجیم‌تر، کم رنگ و ناخوشایند خواهد بود. از همه مهمتر این نوع مدفوع به علت چربی بیش از اندازه تمایل به شناور شدن دارد و ممکن است قطرات چربی در آب درون کاسه توالت دیده شود. مدفوع چرب تنها یکی از چندین علائم شایع سوء جذب است. دیگر علائم شامل کاهش وزن، گرفتگی شکم، گاز روده، سوء هاضمه و اسهال است.
علت مدفوع چرب
چربی زیاد در مدفوع نشان می‌دهد که دستگاه گوارش به اندازه کافی مواد غذایی را تجزیه نمی‌کند. در نتیجه ممکن است بدن قسمت‌های مفید غذایی مانند چربی رژیم غذایی را جذب نکند. یکی از شایع‌ترین علل سوء جذب، فیبروز کیستیک است. این بیماری ارثی بر روی غدد عرق و مخاط و همچنین ارگان‌های مختلف بدن تأثیر می‌گذارد.
یکی دیگر از دلایل سوء جذب که می‌تواند منجر به استئاتریا شود، پانکراتیت مزمن است. پانکراتیت التهاب لوزالمعده، ارگانی در نزدیکی معده است. لوزالمعده آنزیم‌هایی را ترشح می‌کند تا به هضم چربی، پروتئین و کربوهیدرات‌ها در روده کوچک کمک کند. سایر علل سوء جذب شامل موارد زیر است:
- عدم تحمل لاکتوز، این بیماری به عدم توانایی هضم قند در فرآورده‌های شیر گفته می‌شود که علت آن عدم تولید آنزیم لاکتاز است.
- بیماری سلیاک، این بیماری در اثر حساسیت به گلوتن، پروتئین موجود در گندم و برخی غلات دیگر بروز می‌کند.
- آترزی صفراوی، انسداد مجاری صفراوی که صفرا را از کبد به کیسه صفرا منتقل می‌کند. (صفرا مایعاتی است که به هضم غذا کمک می‌کند و برخی از مواد زاید را از بین می‌برد.)
- بیماری ویپل، عفونت باکتریایی دستگاه گوارش است که بر نحوه تجزیه چربی‌ها و کربوهیدرات‌ها تأثیر می‌گذارد.
- بیماری کرون، یکی از چندین بیماری تحت عنوان بیماری التهابی روده (IBD) است.
تشخیص مدفوع چرب
اگر مدفوع شناور باشد یا مدفوع علائمی مانند چربی، تغییر رنگ و بوی غیر طبیعی دارد، باید با پزشک خود مشورت شود. به خصوص اگر سایر علائم سوء جذب مانند کاهش وزن یا گرفتگی عضلات را نیز تجربه می‌شود.
علاوه بر مرور تاریخچه پزشکی و علائم بیمار، پزشک احتمالاً دو آزمایش معمول را برای شناسایی علائم مدفوع چرب توصیه می‌کند. یکی تست کیفی چربی مدفوع و دیگری تست کمی چربی مدفوع است.
آزمون کیفی
آزمایش کیفی، تعداد گلبول‌های چربی را در یک نمونه مدفوع اندازه‌گیری می‌کند. این اندازه گیری توسط میکروسکوپ انجام شده و کمتر از ۵۰ گلبول چربی سطح طبیعی و کمتر از ۱۰۰ گلبول چربی مدفوع چرب در نظر گرفته می‌شود.
آزمون کمی
برای یک آزمایش کمی، بیمار باید نمونه مدفوع خود را در طی یک دوره دو تا چهار روز جمع‌آوری کند. سپس تمام نمونه‌ها برای تعیین مقدار چربی موجود در مدفوع هر روز مورد مطالعه قرار می‌گیرند. نتایج طبیعی این تست به این شرح است:
- بزرگسالان، نتایج تست طبیعی برای بزرگسالان دو تا هفت گرم در هر ۲۴ ساعت، با چربی کمتر از ۲۰ درصد از نمونه مدفوع جامد است.
- شیرخوار، این مقدار باید برای شیرخواران در هر ۲۴ ساعت از یک گرم کمتر باشد.
- برای نوزادان که با شیرخشک تغذیه می‌شوند، چربی باید ۳۰ تا ۵۰ درصد از نمونه مدفوع را تشکیل دهد.
تست D-Xylose
آزمایش دیگری که هنگام سوء جذب انجام می‌شود، آزمایش جذب D-Xylose است. D-Xylose نوعی قند است. این آزمایش میزان این قند را در خون یا ادرار اندازه‌گیری می‌کند.
تست‌های دیگر
پزشک ممکن است آزمایش‌های دیگری را برای تشخیص انجام دهد. به عنوان مثال، اگر بعد از خوردن گندم یا فرآورده‌های شیر علائمی دارید، پزشک ممکن است آزمایشات خاصی را برای بررسی بیماری سلیاک یا عدم تحمل لاکتوز انجام دهد.
درمان مدفوع چرب
درمان مدفوع چرب بستگی به علت اصلی بیماری دارد. از آنجا که سوء جذب می‌تواند دلایل زیادی داشته باشد، تشخیص صحیح در این مورد بسیار مهم است.
اگر علت بروز بیماری وابسته به رژیم غذایی است، (مانند بیماری‌های بیماری سلیاک یا عدم تحمل لاکتوز) اجتناب از غذاهایی است که علائم را تحریک می‌کند، می‌تواند درمان موثری باشد. به طور مثال اگر علت مدفوع چرب بیماری مانند عدم تحمل لاکتوز است، لازم است از مصرف فرآورده‌های شیر پرهیز شود و یا آنها را در دوزهای بسیار کمی مصرف کرد. این امر بستگی به شدت عدم تحمل لاکتوز دارد. همچنین برای جلوگیری از بروز علائم بیماری سلیاک، پرهیز از مصرف گندم و سایر غذاهایی که حاوی گلوتن هستند، مؤثرترین درمان خواهد بود.
در مواردی مانند فیبروز کیستیک یا پانکراتیت مزمن، داروها و تغییر شیوه زندگی ضروری خواهد بود.
### پایان خبر رسمی