، مشهد , (اخبار رسمی): دماسنج یا ترمومتر گونه ای ابزار اندازه گیری است که بر اساس درجه بندی گرادیان به کنترل دما در حجم های مختلف می پردازد. عمده دماسنج ها به کمک ترمیستو و ترموکوپل کار می کنند. در ادامه با تست ابزار همراه باشید تا اطلاعات جامع و کاملی از دماسنج ها و انواع آن ها بدست آورید
تست ابزار مجموعه مفتخر است که در دسته ابزار آلات فیزیکی و محیطی می تواند انواع دماسنج ها و ترموکوپل ها را برای شما فراهم نماید. جهت اطلاعات بیشتر با تست ابزار در ارتباط باشید...
تاریخچه تولد دماسنج ها
در ابتدا گالیله اولین ابزار علمی برای اندازه گیری درجه دما و حرارت را در قرن 15 میلادی به گونه متفاوتی اختراع کرد. آن ابزار به اینگونه عمل می کرد که، یک بطری باریک انتخاب نمود و داخل آن را با یک محلول همچون آبِ رنگی که تا نیمه آن پر شده بود داخل یک ظرف به صورت بالعکس قرار داد . داخل ظرف را نیز با محتوی آبِ رنگی پر نمود. پس از آن با تغییر درجه هوا محیط، دمای موجود در بطری و ظرف نیز تغییر می کرد و محتوا داخل شیشه بالا و پایین می رفت و به عبارتی منبسط ، منقبض می شد. درست است که این وسیله یک نمایش از تغییر دما بود اما قدرتی برای اندازه گیری درجه دما نداشت.
پس از گالیله در قرن 16 میلادی توسط پزشک ایتالیایی به نام سانتوریو، دماسنج اختراع شد و تا حدود قرن 18 میلادی زمان لازم بود تا استاندارد سازی این ابزار صورت گیرد. پس از آن گابریل فارنهایت در هلند موفق شد تا اولین دماسنج جیوه ای را تولید کند که بر اساس مقیاس دمایی فارنهایت قابل اندازه گیری بود. که اولین مقیاس استاندارد اندازه گیری دما نام گرفت.
دماسنج ها که تنها برای اندازه گیری دما مورد استفاده قرار می گرفتند رفته رفته جایگاه خود را در صنعت متفاوتی همچون خودرو سازی، فیزیک، شیمی، پزشکی، تولیدات الکترونیک از جمله ابزار های ارتباطی، تلفن های همراه و ... به دست آوردند. امروزه دماسنج هامختلفی مانند ترمومتر های لیزری ، ترموگراف دما ، دماسنج های نفوذی و... می توانند دما را بر اساس واحد های متفاوتی از جمله؛ کلوین، درجه سانتی گراد، فارنهایت و ... اندازه گیری کنند.
دماسنجی با قدرت اندازه گیری تغییرات اتم مهم ترین، جدیدترین دماسنج تولید شده مربوط به سال 2014 میلادی است که می تواند بر اساس نانو کلوین به تعیین درجه دمایی بپردازد. از دقت عمل این ابزار می توان به قدرت اندازه گیری تغییر درجه و دما اتم های اشیا را بررسی نماید. چنان که ذکر شده است این ابزار قدرت اندازه گیری تا 50 میلیاردم دمای اشیا را نیز شامل می شود . هم اکنون آخرین اختراع و تولید جدید در حوزه ترمومتری می باشد.
اصول چگونگی کارکرد دماسنج ها مطلق و تجربی دماسنج ها بر اساس دو محور تجربی و مطلق طبقه بندی می شوند. دماسنج های مطلق توسط مقیاس دمای مطلق ترمودینامیکی برای نمایش عددی کالیبراسیون می شوند. اما دماسنج های تجربی که به طور کلی از گروه مطلق متفاوت می باشند به صورت عددی نیز کالیبره نیستند .
پس از تحقیقات بسیار، برای آن که این دو گروه تطابق میانگینی بدست آورند مبنی بر آن شد تا گروه تجربی دماسنج هایی باشند تا در دو محیط متفاوت جسم های شیشه آن ایزوله شود تا قابلیت تشخیص تغییر دما در گروه تجربی ایجاد گردد. پس از آن می توان به داده آماری دماسنج های تجربی نیز اکتفا کرد.
دماسنج های تجربی بر اساس رابطه فشار، حجم و دمای مواد قابل استفاده قرار گرفته اند و اندازه گیری درجه را انجام می دهند. در ادامه به موارد تجربی که شامل دماسنج های جیوه ای نیز می باشند نیز به صورت جامع تر توضیح داده خواهد شد. نکته لازم به ذکر این است که دماسنج های جیوه ای باید از 3 قانون مهم؛ گرمایش و سرمایش سریع،برگشت پذیر و یکنوا تبعیت کنند.
دماسنج های جیوه و کاربرد ماده جیوه در آن ها دماسنج های جیوه ای که شامل گروه تجربی می شوند از گونه پر طرفدار در ترمومتری می باشند. این دماسنج ها که بر اساس حجم و فشار مایع جیوه مورد استفاده قرار می گیرند می توانند دما را اندازه نموده و مورد بررسی آماری قرار دهند. و در تمام صنایع قابل استفاده هستند.
علت استفاده از ماده جیوه حتما شده است که فکر کنید چرا از مایع جیوه در این ابزار استفاده می شود؟ لازم است بدانید استفاده از جیوه به جای آب به این علت است که برای مثال آب بی رنگ بوده و نمی توان تغییرات دمایی را با آن به خوبی مشاهده نمود. همچنین آب به دلیل داشتن ظرفیت گرمایی بالا نسبت به تغییرات دما حساس نیست. آب چگالی و دانسیته کمی به نسبت جیوه دارد و همچنین به علت چسبندگی زیاد به دیواره می چسبد . به همین دلایل است که مورد استفاده قرار نمی گیرد. و جیوه می تواند انتخاب خوبی باشد. همچنین لازم به ذکر است که درجه جوش و تبخیر آب و یا شدت دمای یخ زدگی آن مانع از استفاده آن در این وسیله شده است.
انواع دماسنج ها همانطور که قبل تر ذکر گردید دماسنج ها در صنعت های مهمی قابل استفاده هستند که به از معروف ترین آن ها می توان به دماسنج های جیوه ای و الکلی که بیشتر در حوزه های آزمایشگاهی قابل استفاده می باشند اشاره کرد. عمده کارکرد این دماسنج ها بر اساس انبساط یا انقباض دما می باشد که با تغییرات مایع داخل شیشه دما را نمایش می دهند. دیگر دماسنج ها در علم و صنعت از جمله؛
دماسنج های طبی
کارکرد اینگونه از دماسنج ها در حوزه پزشکی و صنایع مرتبط از جمله تمام تجهیزات پزشکی، درمانی و آزمایشگاهی می باشد.
دماسنج های دیجیتالی
دماسنج های دیجیتالی گونه ای از ابزار های اندازه گیری می باشند که قابل استفاده در صنعت ارتباطات، دیجیتال، صنعت خودرو سازی هستند.
دماسنج های نواری و دیواری
دماسنج های خانگی که در زندگی روز مره برای دریافت اطلاعات مختصر از درجه دمایی کودکان در خانه ها نیز پیدا می شود و مورد استفاده در زندگی روزمره می باشد. به طبع این گروه تقاضا خرید و فروش بسیاری را نیز شامل می شوند. و طرفداران بسیار زیادی دارند. هر چند ممکن است داده های قابل نمایش آن به نسبت دماسنج های دقیق پزشکی مورد استناد نباشند.
دماسنج های مقاومت الکتریکی
کاربرد این گونه در تغییرات مقاومت الکتریکی در وسایل و ابزارآلات الکترونیکی که با افزایش دما کاهش مقاومت الکتریکی را شامل می شوند.
دماسنج های نمک پارامغناطیس
این گروه از دماسنج ها عملکرد خودگیری مغناطیسی را شامل می شوند. و در صنعت خاص خود پر فروش می باشند.
دماسنج های ترموکوپلی عملکرد دماسنج های ترموکوپلی به گونه است که نیروی محرکه الکتریکی را بررسی نموده و مورد اندازه گیری دقیق قرار می دهد. این نوع دماسنج ها به کمک یک پراب بحث اندازه گیری را انجام میدهند. البته این نوع دماسنج میتواند به عنوان مکمل نیز در دیگر دستگاه ها مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال در ph متر ها به دلیل وابستگی ph به دما ، باید بحث دماسنجی و جبران سازی دمایی صورت گیرد.
دماسنج های بخار هلیوم این گونه از ابزار های دماسنج بخار هلیوم بر اساس تغییر فشار عمل نموده و داده آماری دقیقی را در اختیار کاربر قرار می دهند.
### پایان خبر رسمی