، تهران , (اخبار رسمی): یک کلید مینیاتوری (MCB) مدار الکتریکی را در شرایط غیر نرمال شبکه مانند بار اضافه یا شرایط خطا، به صورت خودکار قطع می کند. این روزها ما فیوز های مینیاتوری (MCB) را در شبکه های الکتریکی فشار ضعیف به جای فیوز استفاده می کنیم.
یک کلید مینیاتوری (MCB) مدار الکتریکی را در شرایط غیر نرمال شبکه مانند بار اضافه یا شرایط خطا ، به صورت خودکار قطع می کند. این روزها ما فیوز های مینیاتوری (MCB) را در شبکه های الکتریکی فشار ضعیف به جای فیوز استفاده می کنیم. در صورت وجود شرایط خطا ممکن است فیوز تشخیص ندهد اما کلید مینیاتوری به صورت قابل اطمینان آن را تشخیص می دهد.
در شرایط اضافه بار کلید مینیاتوری نسبت به فیوز حساس تر است. حمل فیوز مینیاتوری از نظر الکتریکی ایمن تر از فیوز است. هرگاه جریان بیش از حد به صورت مداوم از کلید مینیاتوری (MCB) عبور کند نوار دوفلزی (بی متالیک) خم می شود و و این خم شدن سبب می شود که قفل مکانیکی آزاد شود. کلید مینیاتوری به انگلیسی Miniature Circuit Breaker گفته می شود که به اختصار MCB خوانده می شود.
از آنجایی که این قفل مکانیکی به مکانیزم عملکرد متصل است سبب می شود که کنتاکتهای کلید مینیاتوری باز شود و کلید مینیاتوری OFF شود و از عبور جریان در داخل مدار جلوگیری کند. برای عبور مجدد جریان از مدار باید فیوز مینیاتوری به صورت دستی روشن (ON) شود. این مکانیسم مدار را از خطاهای ناشی از جریان اضافه و بار اضافه محافظت می کند. اما در شرایط اتصال کوتاه افزایش ناگهانی جریان سبب جابه جایی الکترومکانیکی پیستون مربوط به سیم پیچ و یا سولونوئید تریپ می شود. ضربه های پیستون اهرم تریپ سبب باز شدن فوری مکانیزم قفل شده و این فرآیند کنتاکتهای کلید مینیاتوری را باز می کند. کلید مینیاتوری خیلی ساده هیت و استفاده از آن آسان است اما به صورت کلی قابل تعمیر نیست اما به آسانی جایگزین می شود.
بخش تریپ مهمترین بخش کلید مینیاتوری که کارکرد صحیح آن را به عهده دارد. دو نوع اصلی مکانیزم تریپ وجود دارد، مکانیزم اول یک بی متال است که حفاظت در برابر اضافه بار را فراهم می کند و مکانیزم دوم یک الکترومگنت که حفاظت در برابر اتصال کوتاه را فراهم می کند. اگر مدار برای مدت طولانی در شرایط اضافه بار بماند نوار بی متال بیش از حد گرم شده و خم می شود این خم شدگی نوار بی متالیک سبب جابه جایی قفل می شود. حرکت کنتاکت کلید مینیاتوری توسط فشار فنر صورت می پذیرد به این صورت که حرکت کوچک قفل سبب آزاد شدن فنر و نهایتا سبب جابه جایی کنتاکت MCB می شود. سیم پیچ جریان یا سیم پیچ تریپ به گونه ای قرار داده شده اند که در هنگام خطای اتصال کوتاه نیروی حرکت مغناطیسی سیم پیچ (mmf) باعث می شود که پیستون به همان نقطه قفل برخورد کرده و جا به جا شود.
امروزه طیف گسترده ای از کلید های مینیاتوری (MCB) با قدرت قطع 10KA تا 16 KA ، در کلیه زمینه های کاربردهای داخلی ، تجاری و صنعتی به عنوان وسیله ای قابل اطمینان مورد استفاده قرار گرفته می گیرد. فیوزهای مینیاتوری تجهیزاتی کند کار هستند و یا تاخیر عمل می کنند به این معنی که هر وقت مقدار جریان اضافه مدت زمان طولانی در مدار وجود داشته باشد این کلید کار می کند. بنابراین کلیدهای مینیاتوری برای بارهایی مانند سرج سوئیچها و جریانهای راه اندازی موتور مناسب ناست. عموما این کلیدهای مینیاتوری طراحی شدند برای عمل در کمتر از 2. 5 میلی ثانیه در طول خطاهای اتصال کوتاه و در حدود 2 ثانیه الی 2 دقیقه در حالت اضافه بار (وابسته به سطح جریان).
کلیدهای مینیاتوری در تعداد پلهای مختلفی ساخته شده اند مانند ساختارهای تک پل و دو پل و سه پل و چهار پل با سطح جریان خطای متفاوت. در حالت استفاده از فیوز مینیاتوری سه پل اگر یک فاز مشکل داشته باشد کلید مینیاتوری کل مدار را قطع می کند و از این رو جداسازی کامل مدار فراهم می گردد. این ویژگی در خصوص حفاظت از موتورهای سه فاز مفید است.
ساختار فیوز مینیاتوری
یک فیوز مینیاتوری یک محفظه کامل با یک ماده عایق کاری شده است به صورتی که از نظر مکانیکی قوی بوده و ایزوله کامل باشد. سیستم سوئیچینگ از یک کنتاکت قابل حرکت و یک کنتاکت فیکس تشکیل شده است که سیم های ورودی و خروجی به آن متصل می شود. فلز یا بخش حمل جریان از مس الکترولیتیک یا آلیاژ نقره بسته به رنج کلید مینیاتوری ساخته شده است. شماتیک کلید مینیاتوری به شکل زیر است:
به دلیل اینکه در شرایط اضافه بار و اتصال کوتاه کانتکتها جدا می شوند یک آرک (قوس) الکتریکی تشکیل می شود. تمام کلیدهای مینیاتوری مدرن برای کنترل فرآیند قطع قوس طراحی شده اند که در آن استخراج انرژی قوس و خنک کردن آن توسط صفحات شکاف قوس انجام می شود. این صفحات توسط یک ماده عایق در وضعیت مناسبی نگهداری می شوند.
انواع کلید مینیاتوری
انواع تیپ های کلید مینیاتوری بر اساس جریان های تریپ آنی به سه دسته کلی تقسیم بندی می شوند:
- تیپ B
- تیپ C
- تیپ D
کلید مینیاتوری تیپ B
این نوع از فیوزمینیاتوری در بازه 3 تا 5 دقیقه به صورت آنی تریپ خواهد داد،این کلیدها معمولا برای بارهای مقاومتی یا اندوکتانسی کوچک که دارای موجهای سوئیچینگ کوچک هستند مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین این کلید مینیاتوری جهت تاسیسات ساختمانی و روشنایی به کار می رود.
کلید مینیاتوری تیپ C
این نوع از فیوز مینیاتوری در بازه 5 تا 10 دقیقه به صورت آنی تریپ خواهد داد،این کلیدها معمولا برای بارهای اندوکتانسی(القایی) بالا که موج سوئیچینگ آنها بالا است نظیر موتورهای کوچک و روشنایی فلورسنت مورد استفاده قرار می گیرند. در خصوص مقدار جریانهای بالاتر اتصال کوتاه کلیدهای مینیاتوری تیپ B ترجیح داده می شوند. بنابراین این کلیدهای مینیاتوری برای مصارف صنعتی مورد استفاده قرار می گیرند.
کلید مینیاتوری تیپ D
این نوع کلید مینیاتوری به صورت آنی با نرخ ده تا بیست و پنج برابر جریان نامی خود تریپ می دهد. این نوع ازکلیدهای مینیاتوری معمولا برای بارهای اندوکتانسی (القایی)بسیار زیاد که جریان هجومی بالا دارند مورد استفاده قرار می گیرند. بنابراین این کلیدها برای کاربردهای خاص تجاری و صنعتی مورد استفاده قرار می گیرد. از جمله این کاربردها می توان دستگاههای اشعه ایکس و سیستمهای UPS و تجهیزات جوشکاری صنعتی و موتورهای سیم پیچ بزرگ را می توان نام برد.
انتخاب صحیح کلید مینیاتوری
تصمیم برای استفاده انواع کلید مینیاتوری تیپ B و C و D برای محافظت مدار نهایی در ساختمان های عمومی و صنعتی و بازرگانی و یا مسکونی دارای قوانین ساده ای است. با این حال درک تفاوت مابین انواع این کلیدهای مینیاتوری می تواند به نصب کننده این کلیدها کمک کند که بتواند بر مشکلات تریپ ناخواسته فائق آید . باید تاکید کرد که هدف اصلی وسایل حفاظت مدار مانند فیوز مینیاتوری و یا فیوزها محافظت از کابل پایین دست دستگاه است.
تمایز اساسی بین انواع B و C و D براساس توانایی آنها در اداره جریان سرج بدون تریپ است.
جریان سرج معمولا در تاسیسات خانگی کم هستند بنابراین در این صورت فیوز مینیاتوری تیپ B کافی است. برای مثال جریان هجومی وابسته به یک یا دو لامپ فلورسنت و یا در موتور کمپرسور یخچال و یا فریزر بعید است که باعث تریپ ناخواسته شود البته گاهی خرابی لامپ های رشته ای تنگستن می تواند باعث قطع شدن کلیدهای مینیاتوری نوع B در تاسیسات خانگی شود ، که قطع شدن کلید مینیاتوری به علت قوس بالای جریانی است که در حین خرابی اتفاق می افتد و معمولا این اتفاق وابسته است به کیفیت پایین لامپ های مورد استفاده و باید تا حد امکان مصرف کننده از لامپ های با کیفیت استفاده کند و اگر هم چنان مشکل ادامه داشته باشد باید یکی از اقدامات زیر صورت پذیرد:
اگر تریپ های ناخواسته ادامه داشته باشد باید یک کلید نوع C جایگزین کلید نوع B بشود به خصوص در کاربردهای تجاری ،یا به صورت راه جایگزین می توان از کلید مینیاتوری MCB نوع B مدل بالاتر استفاده کرد به عنوان مثال کلید نوع B با رنج 10 آمپر به جای 6 آمپر ، هر راه حلی انتخاب شود باید نصب بر اساس آن صورت پذیرد.
تغییر از نوع C به نوع D بعد از در نظر گرفتن شرایط نصب با دقت کافی صورت پذیرد به ویژه در خصوص زمان عملکرد .
عملکرد کلید مینیاتوری سه فاز
دانستن کلید مینیاتوری تک فاز، پایه و اساس تمام ساختار کلید مینیاتوری را فراهم می کند. کلید مینیاتوری تحت بار تحریک شده فنر طراحی شده است. کلید مینیاتوری برق را از طریق یک "پل" قابل جمع شدن متصل می کند. وقتی برق از روی پل یا شکن به سطح ناامن برای کل مدار می رسد ، پل خراب می شود یا قطع کننده قطع می شود ، بلافاصله جریان برق را قطع کرده و مدار را باز می کند.
مزایای سیستم برق چند فاز
در سیستمی که به ولتاژ و انتقال نیرو به سطح بالایی نیاز دارد ، یک سیستم چند فاز ارجح است. برق را تصور کنید که آب از طریق یک سری لوله ها جریان دارد مقدار آبی که می تواند از طریق یک لوله با قطر بزرگ عبور کند نیز می تواند توسط دو یا سه لوله کوچک که با هم کار می کنند ، انتقال یابد. به همین ترتیب ، یک سیستم الکتریکی چند فاز برای این منظور طراحی شده است - برای تأمین سطح بالاتر انرژی از طریق سیم کشی کوچکتر ، در نتیجه یک سیستم انتقال قدرت قابل کنترل تر ایجاد می کند.
### پایان خبر رسمی