، مشهد , (اخبار رسمی): بدون برنامهریزی هم احتمالا میتوان به اهداف دست پیدا کرد ولی برنامهریزی، احتمال رسیدن به اهداف را بسیار بالا میبرد. پس من "برنامه ریزی" را روشی برای رسیدن به هدف تعریف میکنم. برای تعیین این مسیر، ابتدا باید اهداف خود را مشخص کنید، فعالیتهای اضافه را حذف کنید و به کار خود سرعت و قطعیت بخشید.
برنامهریزی یکی از زیر مجموعههای مدیریت است. مدیریت در کسب و کار یک علم محسوب نمیشود و در واقع تجربه است. به همین دلیل ما مقولهای به نام قوانین مدیریت در کسب و کار نداریم بلکه نظریههای مختلف داریم
محصولات: گوشیهای برند الجی از شرکت ......، گوشیهای برند سامسونگ از شرکت ......، گوشیهای برند مایکروسافت از آقای ......، لوازم جانبی از شرکت ......، با توجه به سرمایه کم، ما تمام محصولات را به صورت اعتباری (چک، سفته، آشنایی و ...) تهیه میکنیم و سرمایههای از این بابت در نظر نمیگیریم.
شناخت و بررسی رقبا: دیجیکالا که به صورت مستقیم کالا را هم در سایت و از طریق اپلیکیشن میفروشد و تبلیغات بسیار زیادی در سایتهای مختلف دارد و در رتبههای اول گوگل قرار میگیرد، و سایر وبسایتها و نحوه فعالیت آنها
روشهای فروش اینترنتی: همکاری با وبسایتهای همکاری در فروش، فروش از طریق تلگرام، فروش از طریق اینستاگرم، فروش نقدی در فروشگاه اینترنتی، فروش به صورت پرداخت پس از تحویل درب منزل در فروشگاه اینترنتی و ....
انتخاب مدل تجاری:
بسیار خب، حالا همه چیز آماده است تا ما طرح خود را انتخاب کنیم و برنامهریزی برای یک یا دو ماه اول را انجام دهیم. با توجه به قدرت رقبا در فروش اینترنتی، به نظر میرسد که فروش به صورت تحویل درب منزل میتواند برای ما یک مزیت باشد پس انتخاب ما تمرکز بر روی فروش اینترنتی در وبسایت، هم به صورت نقدی و هم به صورت تحویل درب منزل است و به طور همزمان تبلیغات مختلفی در گروههای تلگرامی انجام میدهیم. هدف ما رسیدن به 10 فروش تا یک ماه آینده از طریق فعالیت در گروههای مختلف تلگرامی با تاکید بر مزیت " پرداخت پس از تحویل" میباشد.
به همین راحتی برنامهریزی ماه اول انجام شد. توجه کنید که برنامهریزی تنها یک مورد از 7 مسئولیت مهم مدیر سازمان است. موارد دیگری مانند استخدام، هماهنگی، بودجهبندی و گزارشگیری وجود دارد که همگی بر عهده مدیر سازمان هستند. اما گزارشگیری ارتباط مستقیم با برنامهریزیهای آینده خواهند داشت. برنامه ماه آینده بر اساس گزارشات این ماه چیده خواهد شد پس توجه به گزارشها و بازخوردها اهمیت بسیار زیادی در برنامهریزی دارد. فرض کنید ما در طول ماه 500 بازدید داشتهایم، 10 سفارش به صورت "پرداخت بعد از تحویل" و یک سفارش نقدی ثبت کردیم. 7مورد از این 10 سفارش تقلبی بودند و مشتری سفارش را دریافت نکرده و 3 مورد به دست مشتری رسیده است. در مجموع 4 فروش در ماه اول با صرف هزینههای ثابت و هزینههای احتمالی که برای تبلیغ در تلگرام انجام شده است داشتهایم و ما به اولین هدف کوتاهمدت خود نرسیدیم. البته نباید نگران باشیم، در مقالهای خواندم که "کوکاکولا در سال اول فقط 50 دلار فروش داشته در حالیکه 70دلار هزینه تولید داشته و در واقع ضرر کرده است" .
بررسی گزارشات:
بدون توجه به اینکه به هدف مورد نظر خود رسیدهاید یا خیر، باید برنامهریزی ماه آینده را بر اساس گزارشات قبلی انجام دهید. همواره میزان بازدید سایت خود را رصد کنید و از طریق گوگل آنالایتیک ورودیهای خود را مورد ارزیابی قرار دهید. در این مثال راههای متفاوت را مینویسیم تا بتوانیم یک یا چند مورد را انتخاب کنیم:
حذف روش پرداخت پس از تحویل و مانور بر روی گارانتی و قیمت
نگه داشتن روش پرداخت پس از تحویل و مانور بر روی گارانتی و قیمت
حفظ حالت فعلی و اضافه کردن مرحله تائید هویت قبل از ارسال کالا از طریق تماس تلفنی با مشتری
اضافه کردن تبلیغات در سایتهای اینترنتی به مبلغ 200 هزار تومان برای یک ماه
برای یک ماه آینده 20 فروش طبق روال سابق و اضافه شدن تبلیغات به مبلغ 200 هزار تومان و تائید هویت مشتری قبل از ارسال را به عنوان هدف انتخاب میکنیم.
نکته: توجه کنید که این مثال بسیار سطحینگرانه و بدون در نظر گرفتن بسیاری از جزئیات و فقط به جهت درک بهتر مطلب بیان شده و ارزش واقعی ندارد.
بررسی گزارشات در بدو کار بسیار ساده است (البته به این معنی نیست که اهمیت آن کم است) چون حجم مشتریان، سفارشات و در کل حجم اطلاعات کم است، در عوض با انتخابهای مبهم زیادی روبرو هستید. روشهای برخورد با مشتری، روشهای فروش، روشهای تبلیغات و سایر روشهایی که از بازخورد و نتیجه هیچکدام اطلاع دقیقی ندارید و هر کدام به نوبه خود یک نوع ریسک برای شما محسوب هستند. تصمیمهای مدیران در این موارد، آینده سازمان را میسازند. این تصمیمها همانطور که قبلا هم اشاره کردم بر اساس خلقیات، قدرت ریسک، تجربه، مدلهای رفتاری و غیره در افراد مختلف کاملا متفاوت هستند. به تناسب ویژگیهای هر کسب و کار و همچنین ویژگیهای سازمان و مدیر سازمان، در سازمانهای مختلف، مدتزمان متفاوتی طول خواهد کشید تا سازمان به یک مرحله از پختگی و بلوغ ابتدایی دست پیدا کند. به این معنی که سازمان از موارد زیر تا حدودی با اطلاع میشود:
تواناییهای سازمان شامل همه مراحل فروش و پشتیبانی و ...
روشهای مختلف فروش و بازدهی آنها
روشهای مختلف تبلیغات و بازدهی آنها
میزان هماهنگی بخشهای مختلف سازمان
وضعیت بازار و رقبای موجود
جایگاه سازمان در بازار
چالشهای پیش رو در کسب و کار
انتظارات مشتریان از کسب و کار
در این مرحله، سازمان با استفاده از دانشی که پیدا کرده است، میتواند برای خود استراتژی سازمانی تدوین کند. استراتژی سازمان یعنی تعیین هدفهای بلند مدت سازمان که همواره باید برنامهریزیها و اهداف کوتاهمدت در راستای رسیدن و حتی رد شدن از آنها تنظیم شوند. برای کسی که 50000 عروسک از یک کشور خارجی وارد کرده و قصد فروش اینترنتی آنها را دارد، هدف نهایی تنها فروش و منفعت مادی است و پیچیدگی زیادی ندارد ولی برای کسی که نمایندگی 50 شرکت خارجی ساخت عروسک را دارد و به فروش اینترنتی میپردازد، یا کسی که تولیدکننده عروسک در ایران است، هدف نهایی تنها فروش نخواهد بود و نباید باشد. امروزه هدف نهایی در سازمانهای معتبر که قصد فعالیت بلندمدت را دارند، مفاهیم ارزشی، اعتباری و برندسازی است. برای برنامهریزی استراتژیک، مدیران نیازمند بررسی گزارشات هستند. مبحث گزارشات در مدیریت بسیار گسترده و خارج از حوصله این مقاله است ولی به طور خلاصه در سازمانهایی که استراتژیهای مشخصی دارند، گزارشگیری به طور کلی به دو جنبه داخلی و محیطی تقسیم میشود. گزارشهای داخلی که مشخص هستند. مواردی مانند بازخوردهای مشتریان، گزارشات فروش، عملکرد کارکنان و غیره از این جمله است. اما گزارشهای محیطی شامل مواردی مانند تغییر بازار، ورود رقبای جدید، ایجاد روشهای نوین فروش و مواردی از این دست هستند. در مثال تولیدی حصار فلزی که در ابتدای مقاله مطرح شد، ورود تورهای پلاستیکی به بازار برای این تولیدی یک "تغییر بازار" محسوب میشود. مدیرانی که "هوش محیطی" بهتری دارند، زودتر میتوانند این موارد را شناسایی کرده و در مقابل آنها استراتژی لازم را پیادهسازی کنند. برای اینکه بتوانید برنامهریزی استراتژیک انجام دهید باید گزارشهای دقیق و منظم داخلی و محیطی داشته باشید. در سازمانهای بزرگ، برای این منظور گروههایی را تشکیل میدهند که این کار تنها وظیفه آنها است. به عنوان مثال شرکتهای بزرگی مثل گوگل و مایکروسافت، افرادی را در سازمانهای خود دارند که دائما در حال رصد کردن تکنولوژیهای جدید و نوآوریهای دنیای دیجیتال هستند و هر چند ماه در اخبار میشنویم که مایکروسافت فلان تکنولوژی را خریده است و یا گوگل فلان شرکت را خریده است.
اهداف بلندمدت سازمان، مسیر سازمان را مشخص میکنند. این اهداف باید به طور عمومی عنوان شوند و تمام ارکان سازمان اعم از مشتریان و کارکنان و حتی رقبای شما از آنها مطلع شوند. بیل گیتس بعد از تاسیس شرکت مایکروسافت، هدف استراتژیک و بلندمدت خود را "هر خانه یک کامپیوتر" قرار داد که تقریبا به آن دست پیدا کرد.
برنامه ریزی استراتژیک:
در سازمانهای کوچک، برنامه ریزی های استراتژیک توسط مدیر سازمان انجام میشود ولی با توسعه سازمان و حجیم شدن اطلاعات، معمولا گروه برنامهریزی در سازمانها تشکیل میشود که البته مدیر سازمان تصمیم گیرنده نهایی و فرد اصلی در این گروه میباشد. در کل برنامهریزی 3 سطح مختلف دارد :
1- استراتژیک: برنامههای کلی برای رسیدن به اهداف استراتژیک و بلندمدت. به عنوان مثال اگر هدف بلندمدت یک سازمان، شهرت در زمینه کیفیت محصولات باشد، " به هیچ عنوان کالای بی کیفیت چینی در سازمان فروخته نمیشود" میتواند یک برنامه ریزی استراتژیک در این مسیر باشد.
2 - تاکتیکی: هدفگذاریهای کوتاه مدت برای رسیدن به اهداف بلند مدت و استراتژیک.
3 - عملیاتی: تعیین روشها و فعالیتهایی که باید در جهت رسیدن به اهداف کوتاه مدت اجرا شوند.
سخن پایانی
برنامه ریزی یکی از زیرمجموعههای مدیریت است. مدیریت در کسب و کار یک علم محسوب نمیشود و در واقع تجربه است. به همین دلیل ما مقولهای به نام قوانین مدیریت در کسب و کار نداریم بلکه نظریههای مختلف داریم که هر کدام بر اساس تجربیات افراد مختلف مطرح شدهاند. این نظریه ها با تغییر شرایط دائما در حال پیشرفت و تغییر هستند و نظریههای فعلی، هیچکدام روش 100درصد مطمئن در کسب و کار شما نخواهند بود، ممکن است روش مدیریتی الف برای چندین سازمان کاربرد و نتیجه مثبت داشته باشد ولی در سازمان شما به درستی عمل نکند. هدف این مقاله بیشتر جلب توجه شما عزیزان به اهمیت برنامهریزی در کسب و کار و درک این موضوع است که تا چه حد میتوان با استفاده از برنامهریزی، درصد موفقیت و رشد سازمان را بالا برد. حال اینکه شما از چه روش مدیریتی برای سازمان خود استفاده میکنید به خود شما باز میگردد.
### پایان خبر رسمی