، تهران , (اخبار رسمی): بیماری مزمن کرون میتواند برای کودکان و نوجوانان دشوار باشد. بیماری کرون همچنین میتواند عملکرد طبیعی روده را به روشهای مختلفی مختل کند.
بیماری کرون یک بیماری جدی و مزمن در سیستم گوارشی، اما بسیار قابل کنترل است. در حالیکه بیماری کرون بیشتر در بزرگسالان جوان تشخیص داده میشود، بر کودکان نیز تأثیر میگذارد.
بیماری کرون معمولاً بر روی قسمت پایین رودهی کوچک که ایلئوم نامیده میشود، اثر میگذارد. این بیماری میتواند بر روی هر قسمت از دستگاه گوارش، از جمله مری، معده، دوازدهه، آپاندیس، رودهی بزرگ رخ دهد. حتی میتواند در دهان ایجاد شود. بیماری کرون گاهی با اشاره به التهاب در بخشی از روده که تحت تأثیر قرار میگیرد، نامگذاری میشود.
بیماری کرون در هر سنی ممکن است ظاهر شود، اما اغلب در افراد بین ۱۳ تا ۳۰ ساله تشخیص داده میشود. در حالی که بیماری کرون باعث مشکلات بسیاری برای افراد در تمام سنین میشود، میتواند چالشهای ویژهای برای کودکان و نوجوانان ایجاد کند. علاوه بر نشانههای مزاحم و اغلب دردناک، بیماری کرون میتواند رشد را کند، استخوانها را ضعیف و بلوغ را به تأخیر اندازد.
علایم بیماری کرون ممکن است گاهی اوقات کودک را از شرکت در فعالیتهای لذت بخش منع کند. مسائل احساسی و روحی زندگی با بیماری مزمن کرون میتواند برای کودکان و نوجوانان دشوار باشد. بیماری کرون همچنین میتواند عملکرد طبیعی روده را به روشهای مختلفی مختل کند. بافت روده ممکن است دچار آسیبهایی شود که عبارتاند از:
- ضخیم شدن دیواره منجر به ایجاد انسداد در داخل روده
- ایجاد زخم در لایههای عمیق دیوارهی روده
- از دست رفتن توانایی جذب مواد مغذی از غذاهای هضم شده به ویژه در ایلئوم که در آن ویتامین B12 و اسیدهای صفراوی جذب میشوند
- ایجاد فضاهای غیر طبیعی ( فیستول ) از یک قسمت روده به قسمت دیگر یا از روده به بافتهای مجاور
علائم بیماری کرون در کودکان و نوجوانان
علایم بیماری کرون در کودکان و نوجوانان ممکن است خفیف یا شدید باشد. اکثر کودکان مبتلا به این بیماری التهاب قسمت پایین بدن را نشان میدهند. بیش از نیمی از این کودکان همچنین دارای التهاب در بخشهای مختلف روده هستند. بعضی از کودکان فقط التهاب روده دارند. بعضیها التهاب را در اطراف رودهی کوچک، عمدتاً در قسمت وسط jejunum و ileum نشان میدهند. تعداد بسیار کمی فقط در معده و قسمت بالای روده کوچک التهاب دارند. شایعترین علایم بیماری کرون بر حسب محل درگیری عبارتند از:
- رودهی کوچک: اسهال آبدار، درد شکمی، تهوع، استفراغ، کاهش وزن، کاهش اشتها و رشد آهسته. رشد تأخیری ممکن است چندین سال قبل از علایم دیگر باشد. اغلب علایم بسیار ظریف هستند
- کولون: اسهال، خونریزی همراه با موکوس، درد کمر، فوریت دفع (حرکت روده)
- آنوس یا رکتوم: دفع دردناک، خونریزی رکتال، درد رکتوم
کودکان و نوجوانان مبتلا به بیماری کرون دارای دورهای از علایم شدید و پس از آن دورههای بدون علایم هستند. دورهای بدون علایم میتواند هفتهها یا سالها ادامه یابد. هیچ راهی برای تشخیص زمان بهبودی یا بازگشت علایم وجود ندارد. علایم دیگر میتوانند بسته به عوارض مربوط به بیماری ایجاد شوند. به عنوان مثال، فردی با فیستول در ناحیهی مقعد ممکن است درد و تخلیه ترشحات رکتوم داشته باشد. عوارض بیماری کرون میتواند منجر به مشکلات جدی در روده و جاهای دیگر بدن شود. این عوارض اغلب این علایم را ایجاد میکنند.:
- ناتوانی
- کم خونی
- آسیب روده
- سرطان کولون
بسیاری از افراد مبتلا به بیماری کرون دارای حداقل یکی از علائم بیماری در خارج از روده هستند.
- مشکلات رشد و توسعه: رشد و تکامل جنسی تأخیری و یا بلوغ دیررس از مشکلات رایج در کودکان و نوجوانان مبتلا به بیماری کرون است. محققان بر این باورند که این مشکلات عمدتاً به خاطر فقر تغذیهای است.
- آرتروز: درد مفاصل شایعترین تظاهر بیماری کرون در خارج از روده است. معمولاً میآید و میرود و مفاصل را تغییر میدهد. این مورد اغلب در مفاصل بزرگ باسن و پا و در ستون فقرات اتفاق میافتد.
- مشکلات پوستی: شایعترین علامت پوستی که در بیماری کرون مشاهده میشود، اریتماتوز ندوموس است که شامل برانگیختن و قرمزی است. این وضعیت در کودکان کمتر از بزرگسالان رخ میدهد.
- زخم دهان: زخمهای دهان دردناک ممکن است در طوفان بیماری رخ دهد. گاهی اوقات آنها اولین علامت بیماری هستند.
- مشکلات چشم: قسمتهای مختلف چشم میتوانند باعث تحریک، التهاب و دردناک شوند. در برخی موارد، این مورد میتواند بینایی را مختل کند.
- مشکلات ادراری: بیماری کرون میتواند مشکلاتی در کلیهها (سنگها) و مثانه (مثلا عفونت ادراری) ایجاد کند. این اغلب ناشی از عدم تعادل شیمیایی مربوط به تغذیه و جذب بدن است.
- بیماری کبد و کیسه صفرا: مشکلات مختلف کبد و کیسه صفرا در افراد مبتلا به بیماری کرون، از جمله هپاتیت، کبد چرب، سنگ صفراوی و التهاب مجاری صفراوی رخ میدهد. در بعضی موارد، اینها به سبب عوارض جانبی درمان ایجاد میشوند، نه خود بیماری.
- لخته شدن خون غیر طبیعی: افرادی که دارای بیماری کرون هستند، در معرض خطر بیشتر لخته شدن خون در رگهای خونی هستند.
- عوارض جانبی مرتبط با درمان: داروهای قوی برای کنترل بیماری کرون ممکن است بر سیستمهای بدن مانند کبد، کیسه صفرا، پانکراس، ریهها، قلب و سیستم عصبی تأثیر بگذارد. علایم داروها متفاوت است.
باید توجه داشت که برخی علایم در کودکان مانند خونریزی مستقیم یا درد شدید در شکم یا رکتوم، اسهال مداوم یا مکرر، استفراغ، کاهش وزن غیر قابل توضیح، خستگی، درد مفاصل، رشد ناگهانی و تأخیر بلوغ نیاز به مراقبت پزشکی فوری و ارزیابی حرفهای دارد.
علت بیماری کرون در کودکان و نوجوانان
علت بیماری کرون شناخته شده نیست. این احتمال وجود دارد که کرون یک بیماری ارثی باشد که باعث پاسخ غیر طبیعی سیستم ایمنی بدن در دستگاه گوارش شود. افراد مبتلا به بیماری کرون بیشتر احتمال دارد بیماری خود را توسعه دهند.
افراد نژاد یهودی نیز در معرض خطر بیشتری قرار دارند. رژیم غذایی و استرس باعث بیماری کرون نمیشود. آنها میتوانند نشانهها را بدتر کنند، اما علت این بیماری نیستند. ظاهراً رویداد ناشناخته باعث تغییر واکنش ایمنی در فرد حساس از نظر ژنتیکی میشود. این پاسخ ایمنی غیر طبیعی منجر به التهاب در رودهها میشود.
اختلالات ایمنی مختلف در افراد مبتلا به بیماری کرون معمول است. در برخی افراد، این بیماری در خانواده اتفاق میافتد. این مورد به خصوص در افرادی که در سن جوانتر مبتلا میشوند، وجود دارد. چندین ژن به این بیماری مرتبط هستند، اما هیچ روش مشخصی برای این که چگونه این ژنها باعث ایجاد بیماری شوند، وجود ندارد.
جهش در یک ژن، به نام CARD15، در درصد قابل توجهی از افراد مبتلا به بیماری کرون وجود دارد. با این حال، این ژن نیز اغلب در افراد سالم وجود دارد که هرگز این بیماری را توسعه نمیدهند. باکتریهایی که به طور طبیعی در رودهها (یا بعضی از باکتریها یا ویروسهای دیگر) زندگی میکنند، ممکن است نقش مهمی در شروع بیماری داشته باشند. متأسفانه هیچ راهی برای جلوگیری از بیماری کرون نیز وجود ندارد.
تشخیص بیماری کرون در کودکان و نوجوانان
در کودکان و نوجوانان نیز همانند بزرگسالان ابتدا پزشک سوابق خانوادگی و پزشکی فرد را بررسی کرده و سپس تستهایی را برای تشخیص نهایی درخواست میکند. البته این والدین هستند که بیشتر پاسخگوی برخی سؤالات پزشک خواهند بود، این سؤالات عبارتاند از:
- علائم کودک و چگونگی شروع آنها
- مشکلات پزشکی فعلی و گذشته کودک و سایر اعضای خانواده
- داروهای مصرفی کنونی و گذشته کودک
- رژیم غذایی
- عادتها و سبک زندگی
معاینه فیزیکی شامل لمس دقیق شکم و احتمالاً رکتوم است. رشد فیزیکی و رشد جنسی کودک نیز بررسی خواهد شد. تستها شامل آندوسکوپی (مانند کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی)، آزمایش خون به منظور بررسی کم خونی یا تعداد گلبولهای سفید خون و باریم انما است که در کودکان کمی با سختی انجام خواهد شد. هیچ آزمایش وجود ندارد که بتواند از ابتلای کودک به بیماری کرون کاملاً مطمئن شود. آزمایش خون ممکن است به دنبال شواهدی از بیماری مانند التهاب، کم خونی یاکمبودهای تغذیهای درخواست شود.
نمونه مدفوع ممکن است به منظور بررسی خون یا علایم عفونت بررسی شود. مطالعات تصویربرداری میتواند کودک را برای تشخیص میزان بیماری و عوارض ممکن تحت بررسی قرار دهد. مطالعات کنتراست باریم در تعیین ماهیت، توزیع و شدت بیماری بسیار مفید است. مادهی کنتراس باریم اجازه میدهد تا رودهها بهتر توسط اشعه ایکس بررسی شود.
باریم انما همانند مطالعات کنتراست باریم در دستگاه گوارش فوقانی است، اما باریم از داخل مجرای معده به داخل مجرای رکتوم وارد میشود. این آزمایش گاهی اوقات برای بررسی درگیری کولون و رکتوم مورد استفاده قرار میگیرد.
سی تی اسکن یا در بعضی موارد سونوگرافی در ارزیابی عوارض خارج از روده مانند فیستول، آبسه مقعدی یا ناهنجاریهای کبدی، مجرای صفراوی یا کلیه مفید است، ممکن است در مواردی MRI به جای آن استفاده شود. اسکن گلبولهای سفید خون دارای برچسب رادیونوکلئید میتواند در تعیین موقعیت و میزان شدت بیماری مورد استفاده بسیار مفید باشد.
### پایان خبر رسمی