، تهران , (اخبار رسمی): اکثر افراد در زندگی خود حداقل یک بار سردرد را تجربه کرده‌اند. اگر چه گاهی اوقات ممکن است سردردها بسیار دردناک باشند، اما اغلب بعد از مصرف مسکن‌ها طی یک یا چند ساعت برطرف می‌شوند. با این حال حمله‌های متوالی یا بعضی از انواع سردردها ممکن است نشانی از مشکلی جدی‌تر باشند.
انواع سردردهایی که وجود دارند علائم و عللی متفاوتی نیز دارند. اکثر سردردها کوتاه و زودگذر هستند که اغلب موجب نگرانی نمی‌شوند. با این حال تشخیص نوع سردردی که فرد تجربه می‌کند کمک به یافتن بهترین راه جهت درمان سردرد و یا حتی در صورت نیاز مراجعه به پزشک می‌کند.
اکثر افراد در زندگی خود حداقل یک بار سردرد را تجربه کرده‌اند. اگر چه گاهی اوقات ممکن است سردردها بسیار دردناک باشند، اما اغلب بعد از مصرف مسکن‌ها طی یک یا چند ساعت برطرف می‌شوند. با این حال حمله‌های متوالی یا بعضی از انواع سردردها ممکن است نشانی از مشکلی جدی‌تر باشند.
در این مقاله به بررسی انواع سردرد، دلایل، درمان سردرد، پیشگیری و همچنین زمان مراجعه به متخصص مغز و اعصاب پرداخته شده است.
دانشمندان و محققان بیش از 150 نوع از انواع سردرد را شناسایی کرده‌اند که به دو گروه اصلی اولیه و ثانویه تقسیم می‌شوند.
سردردهای اولیه
سردردهای اولیه بر اثر شرایط و مشکل دیگری به وجود نیامده‌اند. مثال برای این نوع سردرد شامل میگرن و سردرد تنشن است.
میگرن
میگرن یکی از انواع سردرد است ک فرد مبتلا به آن درد شدیدی را در یک طرف سرش احساس می‌کند. فرد ممکن است حساسیت بالایی به نور، صدا و بو داشته باشد. تهوع و استفراغ نیز در بعضی موارد شایع است.
حدود یک سوم افراد قبل از شروع میگرن آورا AURA را تجربه می‌کنند که معمولا بین 5 تا 60 دقیقه طول می‌کشد. برخی علائم میگرن شامل دیدن خطوط زیگزاگ، هاله یا نقطه نورانی
از دست دادن بخشی از بینایی برای مدتی کوتاه، بی حسی، سوزن سوزن شدن، ضعف عضلانی و اختلال در تکلم است.
اگر سردردهای میگرنی به طور مناسبی درمان نشوند معمولا بین 4 تا 24 ساعت طول می‌کشند. 4 ساعت تحمل درد میگرن زمان زیادی است و بهتر است هر چه زودتر جهت درمان آن اقدام شود.
البته باید دقت کرد که این علائم همچنین می‌توانند نشانه بروز سکته مغزی و مننژیت نیز باشند. بنابراین اگر شخصی برای اولین بار این علائم را داشت باید حتما به پزشک مراجعه کند.
میگرن هم در کودکان و هم بزرگسالان اتفاق می‌افتد اما در خانم‌ها احتمال بروز آن 3 برابر بیشتر از مردان است. فرکانس حمله میگرن می‌تواند از چندین بار در هفته تا یک‌بار در سال باشد.
علل میگرن به طور کامل مشخص نیست با این حال میگرن اغلب ارثی است. این بیماری در افرادی که دارای شرایط خاصی از قبیل افسردگی و صرع هستند، رایج است.
عوامل موثر در میگرن عبارتند از استرس و اضطراب، اختلال خواب، تغییرات هورمونی، گرسنه ماندن، کمبود آب، برخی از غذاها و داروها و نور و صدای بلند.
داروهایی مانند ایبوپروفن و آسپرین می‌توانند سردرد را متوقف کنند یا شدت و طول مدت آن را کاهش دهند. پزشکان می‌توانند داروهای ضد تهوع و استفراغ مانند متوکلوپرامید یا اندانسترون را جهت کاهش حالت تهوع تجویز کنند.
حملات میگرن ممکن است توسط با قرار دادن کمپرس یخ یا یک پارچه سرد بر روی پیشانی و نوشیدن آب کاهش یابد.
برای بعضی از میگرن‌های مقاوم به درمان نیز نوعی دارو به نام تریپتان مانند سوماتریپتان یا ریزاتریپتان نیز تجویز می‌شود. برای بهترین اثر باید به محض شروع علائم میگرن این داروها مصرف شود.
افراد مبتلا به میگرن مزمن جهت درمان پیشگیرانه باید به پزشک مراجعه کنند. پزشک در صورتی که علائم زیر را مشاهده کند می‌تواند احتمال وجود میگرن در فرد را تشخیص دهد:
تجربه سردرد بیش از 15 روز در ماه
بیش از یک دوره 3 ماهه
داشتن حداقل 8 نشانه از علائم میگرن
داروهای جهت پیشگیری از میگرن شامل توپیرامات، پروپرانولول و آمی تریپتیلین است. سایر گزینه‌ها برای پیشگیری شامل مکمل‌های غذایی، مدیتیشن، طب سوزنی و درمان نورو مدولاسیون است.
سردردهای تنشن
سردردهای تنشن بسیار رایج هستند و اغلب افراد هر از گاهی آن را تجربه می‌کنند. این نوع سردرد به عنوان یک درد مداوم در دو طرف سر احساس می‌شود. سایر علائم عبارتند از:
حساسیت و درد در نواحی صورت، سر، گردن و شانه
احساس فشار در پشت چشم‌ها
حساسیت به نور و صدا
این نوع از انواع سردرد 30 دقیقه تا چند ساعت ممکن است طول بکشد. شدت درد می‌تواند متفاوت باشد ولی اغلب مانع فعالیت‌های روزانه نمی‌شود. علت سردرد تنشن نامشخص است اما استرس، اضطراب و افسردگی از عوامل اصلی آن هستند. سایر عوامل احتمالی شامل کمبود آب، صدای بلند، ورزش نکردن، کمبود خواب، گرسنگی و خستگی چشم می‌شود.
داروهای مسکن مانند ایبوپروفن، استامینوفن و آسپرین معمولا در جلوگیری یا کاهش درد بسیار موثر هستند. افرادی که بیش از 15 روز در ماه دچار سردرد می‌شوند حتما باید به پزشک مراجعه کنند.
تغییر سبک زندگی در برخی از درمان‌ها ممکن است به جلوگیری از سردرد تنشن کمک کند. از جمله موارد اصلاحی در زندگی عبارتند از خواب کافی، ورزش منظم و انجام حرکات کششی، بهبود و اصلاح وضعیت ایستادن و نشستن، معاینه چشم، مدیریت استرس، اضطراب و افسردگی و طب سوزنی است.
سردردهای خوشه‌ای
سردردهای خوشه‌ای یکی از انواع سردرد هستند که معمولا ناگهانی و بدون علائم قبلی به سراغ فرد می‌آید و بین 15 دقیقه تا 3 ساعت طول می‌کشد. گاهی اوقات اقراد تا 8 روز نیز این سردرد را تحمل می‌کنند.
علت سردرد خوشه‌ای نامشخص است، اما اغلب در افراد سیگاری احتمال حمله بیشتر است. در طول دوران حمله سردرد خوشه‌ای باید از مصرف الکل اجتناب شود.
موارد درمانی جهت درمان، کاهش شدت و فراوانی حملات شامل توپیرامات، سوماتریپتان، استروئیدها، وراپامیل، ملاتونین، اکسیژن درمانی و لیتیوم است. در برخی افراد مقاوم به درمان، پزشک ممکن است عمل جراحی را پیشنهاد دهد.
سردرد فعالیتی Exertional
سردرد فعالیتی بوسیله تمرینات شدید جسمانی به وجود می‌آید. از جمله فعالیت‌هایی که باعث بروز این سردرد می‌شوند شامل دویدن، پریدن، وزنه برداری، مقاربت جنسی و سرفه یا عطسه‌های پشت سر هم است.
این نوع از انواع سردرد معمولا مدت زیادی طول نمی‌کشد اما گاهی ممکن است تا 2 روز ادامه داشته باشد. این درد به صورت خفیف در سراسر سر احساس می‌شود و در کسانی که سابقه خانوادگی میگرن دارند شایع‌تر است.
بیشتر حملات با مسکن‌ها درمان می‌شوند. مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی یا بتابلوکر کننده‌ها قبل از فشارهای جسمانی ممکن است به جلوگیری از سردرد کمک کند.
سردرهای ثانویه
سردردهای ثانویه به خاطر عوامل دیگری بروز پیدا می‌کنند و نشانه بیماری یا شرایط خاصی هستند مانند آسیب به سر یا قطع ناگهانی مصرف کافئین.
سردرد به علت استفاده بیش از اندازه داروها
این نوع سردرد ممکن است در افرادی که سردردهای مکرر میگرنی، خوشه‌ای یا تنشی دارند بر اثر استفاده بیش از حد داروهای ضد درد ایجاد شود. مصرف بیش از حد داروهای مسکن در اثر سردرد باعث می‌شود فرد در چرخه‌ای معیوب قرار بگیرد و بعد از از بین رفتن اثر دارو و برگشت درد باز هم مسکن مصرف کند و همچنان این چرخه ادامه پیدا کند.
این سردردها ممکن است در ابتدا به داروهای مسکن واکنش نشان دهند اما دوباره درد باز خواهد گشت.
مصرف مسکن‌ها بیش از 15 روز در ماه به ایجاد این گونه سردردها منجر می شود. از جمله داروهایی که باعث این نوع سردرد می‌شوند شامل افیون‌ها، استامینوفن تریپتان‌ها مانند سوماتریپتان و داروهای ضدالتهاب غیر استروئیدی مانند آسپرین و ایبوپروفن است
تنها درمان برای این سردرد جلوگیری از مصرف دارو بعد از شروع درد است که البته این کار باید تحت نظر پزشک انجام شود.
سردردهای سینوسی
سردردهای سینوسی ناشی از سینوزیت و تورم سینوس‌ها است که معمولا نتیجه عفونت یا آلرژی است. علائم این نوع از انواع سردرد شامل درد خفیفی در اطراف چشم‌ها، گونه‌ها و پیشانی است. درد ممکن است بر اثر حرکت و انقباض بدتر شود و گاهی اوقات به دندان‌ها و فک گسترش یابد. سایر علائم ممکن است شامل مسدود شدن بینی، تب، حالت تهوع و حساسیت به نور و صدا باشد.
سردرد سینوسی از انواع سردرد بسیار نادری است و در صورتی که علائم مسدود شدن بینی وجود نداشته باشد احتمالا سردرد میگرنی است.
سردردهای ناشی از ضربه به سر
ضربه‌های خفیف و آرامی که ممکن است به سر و گردن وارد شوند معمولا جایی برای نگرانی ندارند. اما گاهی اوقات بلافاصله پس از ضربه وارد شدن به سر، ممکن است سردردی ایجاد شود. این نوع از سردردها شبیه به سردردهای میگرنی یا تنشن هستند و اغلب با مسکن‌ها درمان می‌شوند.
اگر فردی سردردش طولانی و بدتر شد حتما باید به پزشک مراجعه کند. حتما بعد از وارد شدن ضربه جدی به سر یا کسی که در اطراف است باید با آمبولانس تماس گرفت. اگر فردی این علائم را داشت سریعا او را به بیمارستان رسانید:
بی هوشی
تشنج
استفراغ
از دست دادن حافظه
گیجی
مشکلات بینایی یا شنوایی
چه وقت به پزشک مراجعه کنیم؟
اکثر سردردها به ندرت نشانی از مساله‌ای جدی‌تر هستند و اغلب افراد بعد از مصرف مسکن‌ها دردشان بهبود می‌یابد. با این حال در صورتی که سردردهای شدید، مداوم و مکرر ایجاد شود حتما باید به متخصص مغز و اعصاب مراجعه کرد. از جمله علائمی که باید بعد از مشاهده آنها به پزشک مراجعه کرد شامل سردردهای ناگهانی و بسیار دردناک، سردردهای مداوم در کودکان، سردرد پس از ضربه شدید وارد شده به سر، گیجی، اختلال در بینایی، تعادل و تکلم همراه با سردرد، سردرد همراه با بی حسی و ضعف همراه با تشنج و تب و همراه با استفراغ مکرر است.
### پایان خبر رسمی