، (اخبار رسمی): بسیاری از صاحبان کسبوکارها و حتی برخی از حسابداران بهخوبی تفاوت حسابداری نقدی و تعهدی را نمیدانند. در این مقاله سعی داریم علاوه بر تعریف مبنای ثبت، شیوههای مختلف آن و ویژگیهای هر یک از حسابداریهای نقدی و تعهدی را بیان کنیم.
در اصول حسابداری تاکید میشود که شرکتهایی که به قصد کسب سود تاسیس میشوند باید از روش ثبت تعهدی برای ثبت و طبقهبندی اطلاعات مالی شرکت خود استفاده کنند.
مقایسۀ میان حسابداری نقدی و تعهدی
بسیاری از صاحبان کسبوکارها و حتی برخی از حسابداران بهخوبی تفاوت حسابداری نقدی و تعهدی را نمیدانند. در این مقاله سعی داریم علاوه بر تعریف مبنای ثبت، شیوههای مختلف آن و ویژگیهای هر یک از حسابداریهای نقدی و تعهدی را بیان کنیم.
انواع روشهای ثبت حسابداری
برای اینکه بتوانیم تفاوت حسابداری نقدی و تعهدی را به خوبی درک کنیم ابتدا باید انواع روشهای ثبت حسابداری را بهخوبی بشناسیم. پنج شیوه ثبت اطلاعات حسابداری به شرح زیر است:
- · حسابداری نقدی
- · حسابداری تعهدی
- · حسابداری نیمه تعهدی
- · حسابداری تعهدی تعدیل شده
- · حسابداری نقدی تعدیل شده
حسابداری نقدی
حسابداری نقدی مبنای پذیرفتهشده برای ثبت، شناسایی و تحلیل اطلاعات مالی در سازمان های دولتی و غیرانتفاعی است. بهاینمعنی که در سازمانهای دولتی کدام هزینه و درآمدها تا زمانی که تراکنش مالی نداشته باشند ثبت سیستم حسابداری نمیشوند. بهطور مثال ممکن است یک تعمیرکار برای تعمیرات مقطعی شوفاژ هر هفته به سازمان ما سر بزند. پیمانکار باید فاکتور تعمیرات خود را نیز به واحد مالی ارائه دهد. اما تا زمانی که هزینۀ تعمیرات به تعمیرکار منظور نشود، هیچ گونه ثبتی در فرآیند حسابداری سازمان درج نخواهد شد. پس عملاً حسابی به اسم حسابهای پرداختی یا اسناد پرداختی در دفاتر سازمانهای دولتی وجود نخواهد داشت.
حسابداری تعهدی
حسابداری تعهدی مخصوص سازمانهای سودمحور یا انتفاعی است. هر سازمانی که به قصد کسب سود به فعالیتی مبادرت ورزد، مجبور است از قوانین بازار پیروی کند. مبنای معاملات بازار اعتباری یا لااقل ترکیبی از اعتباری و نقدی است. بنابراین سیستم حسابداری باید در لحظۀ عقد بلافاصله درآمد یا هزینههای مذکور را شناسایی کند. همچنین در دفاتر حسابداری ذیل سرفصلهای حسابهای دریافتنی و پرداختنی و هزینهها و درآمدهای محقق نشده نماید. سودهای سهام، هزینه های استهلاک، چکهای پرداختنی و حسابهای معین از روش حسابداری تعهدی شکل گرفتهاند.
روش حسابداری نقدی تعدیلشده
این شیوه از ثبت اطلاعات مالی درست برعکس شیوۀ تعهدی تعدیلشده است. در مبنای حسابداری تعهدی تعدیلشده، هزینهها به صورت یکسان و بیقید و شرط و درآمدها به صورت مشروط طبقهبندی و ثبت میشوند. در مبنای نقدی تعدیلشده، درآمدها صرفا به صورت نقدی شناسایی و ثبت میشوند. در حسابداری تعدیلشده تا دریافت وجه صورت نگیرد ثبتی انجام نمیشود. اما شناسایی و ثبت هزینهها مشروط میشود و دیگر تحقق هزینه شرط ثبت آن نخواهد بود. بدین صورت که یا باید قرارداد به صورت کامل انجام پذیرد و کالا و خدمات تحویل سازمان شود یا وجهی به صورت قطعی برای هزینه ای پرداخت شود تا هزینه فوق قابل شناسایی و ثبت باشد.
تفاوت حسابداری نقدی با حسابداری تعهدی
در حسابداری چند شرط و اصل پذیرفته شده ثابت وجود دارد که مسئول حسابداری باید آن را بپذیرد. برای برپایی یک سیستم حسابداری صحیح اطمینان از اجرای این اصول ضروری است. در اصول حسابداری تاکید میشود که شرکتهایی که به قصد کسب سود و انتفاع تاسیس میشوند باید از روش ثبت تعهدی برای ثبت و طبقهبندی اطلاعات مالی شرکت خود استفاده کنند. زیرا مبنای معاملات در کل بازار بر اساس معاملات اعتباری است و کم پیش میآید شرکتی کل عملیات تجاری خود را به صورت نقدی پیش ببرد.
به طور کلی تفاوت حسابداری نقدی و حسابداری تعهدی در زمان ثبت آرتیکل مالی است. در شیوۀ حسابداری تعهدی به محض عقد قرارداد، فارغ از اینکه وجهی تبادل شده است یا نه، آرتیکل مورد نظر در سیستم حسابداری ثبت میشود. برای انجام دقیق و صحیح این ثبتها از طرف حسابهایی نظیر حسابها یا اسناد دریافتنی و پرداختنی بهجای وجه نقد استفاده میگردند. ولی در شیوۀ حسابداری نقدی معیار شناسایی و ثبت یک فرآیند مالی صرفاً دریافت و پرداخت وجه است. و تا زمانی که پولی از حساب سازمان کسر یا به حساب سازمان وارد نشده، هیچ عملیات حسابداری ای ثبت نمیگردد.
### پایان خبر رسمی