، تهران , (اخبار رسمی): بی اختیاری مدفوع شامل ناتوانی در کنترل خروج مدفوع از رکتوم و یا مقعد است که شامل درجات متعددی است. این بی اختیاری می‌تواند شامل خروج گاز از روده، مدفوع آبکی و یا مدفوع جامد باشد.
اسهال و یبوست‌های مکرر از عوامل ایجاد کننده بی‌اختیاری مدفوع به شمار می‌روند اما با این حال این بیماری بیشتر زنان را درگیر می‌کند زیرا زایمان یکی از عوامل مهم در ایجاد این بیماری به شمار می‌رود
بی اختیاری مدفوع بیماری خجالت آوری است که وابسته به عوامل متعددی روی می‌دهد و در هر دو جنس قابل مشاهده است. بی اختیاری تهدید کننده زندگی نیست اما کیفیت آن را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
عوامل بی اختیاری مدفوع
اعصاب و عضلات زیادی در ناحیه مقعد وجود دارند که با یکدیگر همکاری می‌کنند و هنگامی که راست روده یا رکتوم پر می‌شود، اعصاب سیگنالی را به مغز می‌فرستند. در زمانی که بی‌اختیاری در دفع ایجاد می‌شود، یعنی اعصاب و عضلات به درستی با یکدیگر همکاری نمی‌کنند و موجب بی‌اختیاری در دفع می‌شود. عوامل متعددی می‌توانند در بروز این مشکل دخیل باشند، که از جمله آنها می‌توان به این موارد اشاره کرد:
یبوست: ابتلا به یبوست یا مدفوع متراکم یکی از شایع‌ترین عواملی است که موجب بی اختیاری مدفوع می‌شود. زیرا مدفوع متراکم عضلات رکتوم را ضعیف می‌کند و وقتی مدفوع آبکی است این عضلات توانایی نگهداری آن را نخواهند داشت در نتیجه مدفوع نشت می‌کند.
اسهال: یکی از شایع‌ترین عوامل است زیرا عضلات رکتوم برخی از افراد ضعیف است و توانایی نگهداری مدفوع آبکی را ندارد.
سندروم روده تحریک پذیر (IBS): این بیماری باعث اسهال و یبوست‌های مکرر می‌شود و از این طریق زمینه را برای ابتلا به بی اختیاری مدفوع فراهم می‌کند.
بواسیر: زمانی که هموروئید ملتهب می‌شود، اسفنکتر مقعد به طور کامل بسته نشده در نتیجه بی اختیاری در دفع پدید می‌آید.
آسیب به عضلات اسفنکتر: هرگونه آسیب به این عضلات می‌تواند سبب پدید آمدن بی اختیاری مدفوع شود، این آسیب می‌تواند ناشی از افزایش سن، زایمان واژینال سخت، جراحی‌هایی مثل هموروئیدکتومی یا اسفنکتروتومی، پرتو درمانی و ..روی دهد.
پرولاپس رکتوم: این شرایط موجب بیرون زدگی بافت مقعد و به دنبال آن بی اختیاری مدفوع می‌شود.
محدودیت حرکتی: افرادی که برای حرکت نیازمند کمک دیگران هستند می‌توانند در عین سلامت عضلات مقعد دچار بی اختیاری در دفع شوند.
بیماری التهابی روده: ابتلا به کرون، کولیت و زخم مقعد، موجب می‌شود دیواره راست روده کشش لازم را نداشته باشد در نتیجه فرد به این بیماری مبتلا شود.
بیماری‌های مزمن : مثل دیابت، اسکلروز، سکته و ضربه‌ی نخاعی و اختلالات سیستم عصبی
رکتوسل: پیش روی راست روده در واژن می‌تواند موجب بی اختیاری در دفع مدفوع شود.
ناهنجاری‌های مادرزادی: برخی از ناهنجاری‌های نادر مثل اسپینا بیفیدا و میلومننگوسل با آسیب طناب نخاعی از عوامل این بیماری است.
آلزایمر: این بیماری در مراحل انتهایی خود می‌تواند موجب بی اختیاری شود.
سرطان مقعد: ایجاد تومور در رکتوم می‌تواند به عضلات این ناحیه آسیب وارد کرده و موجب بی اختیاری مدفوع شود.
مصرف طولانی مدت ملین‌ها
علائم و نشانه‌های بی اختیاری مدفوع
ممکن است افراد مبتلا به بی اختیاری مدفوع این مشکل را در طول روز و بارها تجربه کنند، همچنین ممکن است این افراد مبتلا به بی اختیاری فوریتی باشد یعنی قبل از مراجعه به سرویس بهداشتی نشت مدفوع اتفاق افتد. این بیماری وابسته به شدت آن به صورت روزانه، هفتگی یا ماهانه رخ می‌دهد. این مشکل معمولاً با علائم زیر همراه می‌شود:
درد در ناحیه شکم
نفخ
یبوست
اسهال
خارش مقعد
بی‌اختیاری در دفع ادرار
روشهای درمان بی اختیاری مدفوع
این بیماری راهکارهای درمان بسیاری دارد که به بازیابی کنترل دفع کمک می‌کند، در اغلب موارد این بیماری قابل درمان است ولی توصیه می‌شود از چند روش درمانی به طور همزمان استفاده شود. روشهای درمانی بی اختیاری مدفوع شامل تغییر رژیم غذایی، مصرف برخی داروها، تمرینات ویژه‌ی کمک کننده به کنترل روده و عمل جراحی است. در ادامه به شرح درمان‌های این بیماری پرداخته می‌شود:
پیشگیری از یبوست
اگر بی اختیاری مدفوع ناشی از یبوست مزمن رخ داده است نیاز به درمان یبوست است، این درمان شامل مصرف خوراکی‌های دارای فیبر، افزایش مصرف مایعات و افزایش فعالیت‌های بدنی است. استفاده از مکمل‌های ملین مانند شیر منیزی نیز می‌تواند از بروز یبوست جلوگیری به عمل آورد.
پیشگیری از اسهال
به همین ترتیب اگر بی اختیاری مدفوع ناشی از اسهال روی داده است می‌توان با درمان آن و جلوگیری از عفونت‌های دستگاه گوارش از بروز اسهال پیشگیری کرد. برای پیشگیری از اسهال می‌توان مصرف غذاهای چرب، کافئین، غذاهای ادویه‌دار و فرآورده‌های لبنی را متوقف ساخت. همچنین استفاده از داروهای ضد اسهال مثل لوپرامید، لوموتیل، عوامل آنتی کولینرژیک، کلونیدین، متیل سلولز، آلوسترون می تواند کمک کننده باشد.
پرهیز از زور زدن
زور زدن برای دفع که معمولا در اثر ابتلا به یبوست است می‌توانند در تضعیف عضلات این ناحیه نقش داشته باشد، پس بهتر است از این عمل پرهیز شود.
ورزش
انجام تمرینات ورزشی مختلف می‌تواند به قوی‌تر شدن عضلات اسفنکتر کمک کند، انقباض منظم عضلات کف لگن می‌تواند با افزایش قدرت عضلات اسفنکتر در بهبود کنترل دفع ادرار و مدفوع موثر باشد. این ورزش‌ها به خصوص برای زنانی که به تازگی زایمان کرده‌اند نیز توصیه می‌شود.
انجام ورزش فیدبک که با قرار دادن پروب حساس به فشار انجام می‌شود، این پروب قدرت عضلات را ثبت کرده و بیمار می‌تواند انقباض عضلات را تمرین و چگونگی تقویت عضلات مقعد خود را فرا بگیرد.
تنظیم زمان اجابت مزاج
در برخی موارد آموزش روده به دفع تنظیم منظم می‌تواند در درمان بی اختیاری‌های مدفوع موثر باشد، به طور مثال پزشک توصیه می‌کند بعد از صرف غذا تلاش آگاهانه‌ای برای داشتن حرکات روده‌ای داشته باشید.
تنقیه
این روش خروج مدفوع متراکم از طریق یک لوله کوچک است که رکتوم را شستشو داده و تخلیه می‌کند.
تحریک اعصاب خاجی
این اعصاب وظیفه تنظیم احساس رکتال و قدرت عضلات دریچه‌ای مقعد را بر عهده دارد، در روش تحریک عصب خارجی عضلات توسط یک مولد پالس خارجی مثل (ضربان ساز) تحریک شده و در نتیجه تعداد انقباضات مقعد بیشتر خواهد شد. با انجام این روش درمانی علائم بی اختیاری مدفوع در طول دو الی سه هفته بهبود می‌بخشد، حتی ممکن است نیاز باشد تا یک مولد پالس دائمی در بدن فرد کاشته شود. این روش برای بیماران با آسیب عصبی موثر است.
جراحی
جراحی زمانی انجام می‌شود که بدن فرد به درمان‌های غیر تهاجمی پاسخ ندهد. برخی از روشهای درمان بی اختیاری مدفوع به این شرح است:
اسفنکتروپلاستی: این روش جراحی به ترمیم عضلات دریچه مقعد می‌پردازد و اغلب برای زنانی که در حین زایمان دچار آسیب مقعدی شده اند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاشت کاف: قرار دادن کاف در اسفنکتر مقعد به روش جراحی می‌تواند در درمان بی اختیاری روده موثر باشد.
گراسیلوپلاستی: نوعی از روش جراحی درمان بی اختیاری است که با جایگزینی مقدار کمی از عضلات ران بیمار به جای عضله مصنوعی در دریچه‌ی مقعد انجام می‌شود.
کولوستومی: این روش آخرین راهکار درمانی بی‌اختیاری روده است و وقتی انجام می‌گیرد که بدن بیمار به هیچ یک از روش‌ها و جراحی‌ها پاسخ مثبت ندهد. در این روش جراح با تغییر مسیر روده بزرگ و ایجاد سوراخی در پوست شکم جریان مدفوع را به کیسه‌ای قابل تعویض روی شکم منتقل می‌کنند.
علاقه‌مندان جهت کسب اطلاعات بیشتر می‌توانند به کلینیک مهنا مراجعه کنند.
### پایان خبر رسمی