یائسگی چیست؟

دوشنبه 98/6/11، تهران , (اخبار رسمی): یائسگی (Menopause) وضعیتی طبیعی در زنان است که همه آن را تجربه می‌کنند. یائسگی به معنی متوقف شدن دوره‌های قاعدگی و پایان دوران باروری و تولید مثل است.

چه عواملی باعث یائسگی می شوند؟

زنان با تعداد محدود و مشخصی تخمک به دنیا می‌آیند که در تخمدان‌ها ذخیره می‌شود. تخمدان‌ها هورمون‌های استروژن و پروژسترون تولید می‌کنند که قاعدگی و تخمک گذاری را تنظیم می‌کند. یائسگی در زنان زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ها دیگر هر ماه تخمک آزاد نمی‌کنند و قاعدگی رخ نمی‌دهد.

یائسگی زنان بخشی طبیعی از فرایند افزایش سن است و سن یائسگی معمولا پس از چهل سالگی است. اما بعضی از زنان در اثر عواملی مثل عمل جراحی برداشن رحم (هیسترکتومی) یا در اثر صدمه دیدن تخمدان‌ها زودتر یائسه می شوند. یائسگی اگر پیش از 40 سالگی اتفاق بیفتد عامل آن هر چه که باشد، یائسگی زودرس خوانده می‌شود.

یائسگی طبیعی

یائسگی طبیعی به این معنی است که هیچ عامل پزشکی یا جراحی باعث آن نشده است. این فرایند تدریجی و طی سه مرحله اتفاق می‌افتد:

• پیش یائسگی

معمولا چند سال قبل از یائسگی، پیش یائسگی تجربه می‌شود که تخمدان‌ها به تدریج استروژن کمتری تولید می‌کنند. پیش یائسگی تا زمان یائسگی ادامه دارد. در یکی دو سال آخر پیش یائسگی، افت میزان استروژن سریع اتفاق می‌افتد. در این مرحله بسیاری از زنان علائم یائسگی را تجربه می‌کنند.

• یائسگی

در این مرحله فرد یک سال است که قاعدگی نداشته است. در این مرحله تخمدان‌ها دیگر تخمک آزاد نمی‌کنند و بیشتر استروژن تولید می‌کنند.

• پس از یائسگی

چند سال بعد از یائسگی را دوران پس از یائسگی زنان می‌گویند. در این مرحله علائم یائسگی مثل گر گرفتگی در بیشتر زنان فروکش می‌کند. اما عوارض مربوط به عدم تولید استروژن با افزایش سن افزایش می‌یابد.

یائسگی زودرس  

یائسگی زودرس در نتیجه ژنتیک، بیماری‌های خود ایمنی یا درمان‌های پزشکی اتفاق می‌افتد. وضعیت‌های دیگری که ممکن است منجر به یائسگی زودرس شوند عبارتند از:

نارسایی زودرس تخمدان: در حالت طبیعی تخمدان‌ها هم استروژن و هم پروژسترون تولید می‌کنند. زمانی که به دلایل نامعلوم تخمدان‌ها رها سازی تخمک را متوفق می‌کنند، تغییر در میزان این دو هورمون رخ می‌دهد. این شرایط اگر پیش از چهل سالگی باشد به آن نارسایی زودرس تخمدان (Premature Ovarian Failure) گفته می‌شود. نارسایی زودرس تخمدان بر خلاف یائسگی زودرس، همیشه دائمی نیست.

یائسگی القایی:  یائسگی القایی (Induced menopause) زمانی اتفاق می‌افتد که تخمدان‌ها طی عمل جراحی که به دلایل پزشکی انجام می‌شود (مانند سرطان رحم یا اندومتریوز) ، از بدن خارج می‌شوند. یائسگی القایی ممکن است حاصل صدمه دیدن تخمدان‌ها در اثر پرتو درمانی یا شیمی درمانی باشد.

علائم یائسگی چیست؟

بیشتر زنانی که به یائسگی می‌رسند گرگرفتگی را تجربه می‌کنند. گرگرفتگی احساس ناگهانی گرماست که در بالاتنه احساس می‌شود و اغلب با مقداری تعریق و سرخ شدن همراه است. شدت گر گرفتگی از خفیف تا شدید متغیر است. علائم دیگر می‌تواند به صورت زیر باشد:

گر گرفتگی، نامنظم بودن یا جا افتادن قاعدگی، بی خوابی، نوسان خلق، خستگی، افسردگی، تحریک پذیری، افزایش سرعت ضربان قلب، سردرد، درد مفصل و عضله، تغییر میل جنسی، خشکی واژن، مشکلات کنترل مثانه و ...

لازم به ذکر است همه زنان همه این علائم را تجربه نمی‌کنند. اگر علائم یائسگی شدید باید باید در مورد روش‌های مدیریت و درمان با پزشک صحبت شود.

علاقه مندان برای نوبت دهی اینترنتی دکتر جلالی می‌توانند به سامانه نوبت دهی اینترنتی ویکلینیک به ادرس vclinic.io مراجعه کنند.

### پایان خبر رسمی