، اهواز , (اخبار رسمی): کپسولیت چسبنده که غالباً به آن شانه منجمد گفته می شود، به اختلالی در دامنه حرکتی یکی از مفاصل فعال و منفعل شانه به نام گلنوهومرال ، گفته می شود. این بیماری ممکن است به عنوان یک بیماری محدود کننده دامنه حرکتی در نظر گرفته می شود که از 6 ماه تا 11 سال ادامه پیدا کند.
کپسولیت چسبنده (Adhesive Capsulitis)، که غالباً به آن شانه منجمد یا کپسولیت شانه گفته می شود، به اختلالی در دامنه حرکتی یکی از مفاصل فعال و منفعل شانه به نام گلنوهومرال (GH)، گفته می شود. اختلال شانه منجمد یا شانه یخ زده در ابتدا بسیار دردناک است ولی به تدریج درد آن کم می شود. البته اختلال شانه یخ زده ممکن است در دوره زمانی مختلف بسته به آناتومی بدن هر فرد، به صوت خود به خود بهبود پیدا کند.
نام های متداول کپسولیت چسبنده، عبارت است از شانه منجمد، شانه یخ زده، شانه سفت و دردناک و یا پری آرتریت (Periarthritis). مشخصه این اختلال و ایجاد درد شانه، التهاب و سفتی تدریجی پیشرونده و محدودیت قابل توجه دامنه حرکتی بیمار است. در معاینات بالینی، برای اغلب پزشکان تشخیص شانه منجمد و تمایز آن با سایر آسیب های شانه، دشوار است.
شانه منجمد یا کپسولیت چسبنده از طریق سه مرحله بالینی پیشرفت می کند:
- حاد (انجماد): شروع تدریجی درد شانه در حالت استراحت که همراه با درد شدید حتی به هنگام خواب است و 2 الی 9 ماه طول می کشد.
- چسبنده (یخ زدن): این مرحله شامل کاهش تدریجی حرکت مفصل گلنوهومرال (GH) و شروع درد می شود و دوره آن 4 الی 12 ماهه دارد.
- بهبود (ذوب شدن): بازگشت دامنه حرکتی در مفصل شانه به صورت خود به خود که می تواند از 5 ماه تا 24 ماه طول بکشد. با وجود این، طبق برخی تحقیقات، کپسولیت چسبنده می تواند تا سال ها ادامه داشته باشد.
به طور کلی، شانه منجمد یا شانه یخ زده یا کپسولیت چسبنده به عنوان یک بیماری محدود کننده دامنه حرکتی در نظر گرفته می شود که ممکن است از 6 ماه تا 11 سال ادامه پیدا کند. علائم شانه یخ زده، ممکن است هرگز به طور کامل در بسیاری از بیماران بهبود نیابد.
دلایل بروز اختلال شانه منجمد
ممکن است دلایل زیادی نظیر عوامل ژنتیکی و محیطی سبب بروز شانه منجمد شود؛ ولی معمولا شانه یخ زده، می تواند به صورت زیر باشد:
1- شروع بدون دلیل
2- در نتیجه یک علت شناخته شده مانند عاملی که این بیماری را تحریک می کند و خودش شامل چند زیر مجموعه است:
- سیستمیک (دیابت و...)
- عوامل خارجی (بیماری قلبی ریوی، دیسک گردن، سکته مغزی، شکستگی استخوان بازو و...)
- عوامل ذاتی (آسیب های روتاتور کاف، تاندینوپاتی عضله دو سر، تاندینوپاتی کلسیفیک، آرتریت مفصلی و...)
کپسولیت چسبنده (AC) معمولا به صورت التهابی در زیر بغل رخ داده و به دنبال آن سفتی و چسبندگی در مفاصل شانه ایجاد می شود. اگر فردی مبتلا به شانه یخ زده شود، ممکن است برای او این مشکل در شانه مقابل نیز بروز کند. شانه منجمد در زنان شایع تر است و همچنین، این بیماری در جمعیت دیابتی به دلیل مقاومت بدنشان نسبت به درمان، با میزان شیوع 20 درصدی همراه است. در بیماران مبتلا به کم کاری تیروئید نیز به دلیل دردهای عضلانی، حساسیت و سفتی عضلات، امکان ابتلا به شانه یخ زده با افزایش روبرو است.
علائم شانه یخ زده
همان طور که قبلا هم گفتیم شانه یخ زده با دردی شدید و کم شدن دامنه حرکتی همراه خواهد بود. درد تا آنجا پیش می رود که فرد مبتلا به شانه منجمد به دلیل شروع درد شانه، از هر حرکت اضافه ای در این قسمت می پرهیزد و حتی از خواب شبانه بیدار می شود. شانه منجمد، سبب مشکلات تنفسی و از دست دادن چرخش خارجی شانه در موقعیتی وابسته به بازو می شود. به همین سبب، بیمار به طور مرتب برای انجام فعالیت هایی که در آنها احتیاج به بالا بردن دست به بالای سر است، با مشکلاتی مواجه است.
درمان شانه منجمد
با اینکه درمان قطعی برای شانه منجمد وجود ندارد، اما منتظر ماندن برای درمان خود به خودی ممکن است مدت زمان زیادی طول بکشد. همچنین مزایای قابل توجه شروع درمان، نسبت به عدم مداخله قابل چشم پوشی نیست. به چند مورد از روش های پزشکی برای درمان التهابات و انقباضات، اشاره می کنیم:
- درمان دارویی: داروهای ضد درد که به صورت موضعی و خوراکی جهت درمان شانه منجمد تجویز می شود.
- تزریق کورتیکواستروئید: تزریق کورتیکواستروئید می تواند چسبندگی درون مفصل شانه یخ زده را محدود و دوره بیماری را کوتاه کند. از این رو ممکن است این درمان در مراحل اولیه مفیدتر باشد و در مراحل آخر که انقباضات فیبری بیشتر نمایان هستند، تاثیری نداشته باشد. موارد منع مصرف کورتیکواستروئیدها شامل سابقه عفونت، انعقاد خون یا دیابت کنترل نشده است.
- تکنیک دستی تحت بیهوشی: این نوع تکنیک برای درمان شانه یخ زده، موقعیتی کنترل شده و اجباری در محدوده انتهایی استخوان بازو است که شامل حرکات فیزیولوژیک مثل خم شدن و چرخش می شود. در این تکنیک، به عضلات شانه اجازه داده می شود تا کاملاً شل شوند و نیرو را به سایر ساختار های مفاصل برساند. این امر به دلیل خطرات و عوارض بی شمار از جمله در رفتگی، شکستگی کتف یا استخوان بازو، فلج عصب، پارگی کاف روتاتور و آسیب های کششی بازو، باید بعد از درمان های محافظه کارانه انجام شود. از این روش فقط در صورت نداشتن سابقه شکستگی یا دررفتگی استفاده می شود.
- جایگزین برای تکنیک دستی تحت بیهوشی: این روش برای درمان شانه منجمد شامل استفاده از چند نمونه تکنیک است که شامل سر خوردن و تحرکات نوسانی با سرعت کم می شود. به نظر می رسد این روش یک جایگزین ایمن و کارآمد برای درمان بیماران مقاوم به درمان محافظه کارانه نیز باشد.
- کپسول آرتروسکوپی: ترشح کپسول آرتروسکوپی در بیماران مبتلا به کپسولیت چسبنده، روش ترجیحی نسبت به جراحی است. این روش، کپسول ضخیم، متورم و ملتهب را از بین برده و به بازگرداندن حرکت طبیعی مفصل کمک می کند.
- جراحی و مراقبت های پس از عمل جراحی: عمل جراحی به درمان شانه یخ زده با برش ناحیه و کمک به رفع اختلال کپسولیت چسبنده می شود. در صورت عمل جراحی، پزشکان باید پس از عمل جراحی، یکپارچگی اعصاب محلی را در نظر بگیرند، زیرا به بسیاری از اعصاب محلی مفصل شانه تحت جراحی آسیب رسیده است. ممکن است شانه برای مدت ها، قادر به تحرک بیش از حد نباشد.
- توانبخشی و فیزیوتراپی شانه منجمد: پیشنهاد پزشکان برای درمان شانه یخ زده، درمانی مبتنی بر فیزیوتراپی شانه به همراه اقدامات ضد التهابی است. بنابراین، مطمئن ترین و کم خطر ترین راه برای بهبود دامنه حرکت و کاهش درد و ناتوانی در بیماران مبتلا به شانه منجمد، شرکت در برنامه های فیزیوتراپی شانه یخ زده در یک کلینیک فیزیوتراپی استاندارد است.
درمان ها باید متناسب با مرحله بیماری باشد؛ زیرا شانه یخ زده، پیشرفت قابل پیش بینی ای دارد. علاوه بر این، باید عوامل ایجاد کننده بیماری و ماهیت بدن بیمار در نظر گرفته شود. به عنوان مثال، اگر بیمار دیابتی باشد، مدت زمان بهبودی طولانی تری خواهد داشت و حتما نیاز به روش های درمانی خاصی دارد.
فیزیوتراپی شانه منجمد
اگر چندین راهکار پزشکی برای یک بیمار، مورد مطالعه قرار بگیرد، معمولا شرکت در یک برنامه درمانی فیزیوتراپی شانه، کلید بهبودی است. همچنین، نکته مهم برای درمان شانه یخ زده، آموزش بیمار در کمک به کاهش ناامیدی و تشویق به رعایت موارد ضروری است. از آنجا که کپسولیت چسبنده برای فرد دردناک، مزمن و به طور کلی استرس زا است، بنابراین در نظر گرفتن یک برنامه درمانی و انجام تکنیک های آرام سازی به صورت همزمان در فیزیوتراپی شانه یخ زده مهم هستند.
استراتژی های درمان درد شانه، شامل عدم حساسیت به تحرکات شانه، تمرینات تنفسی، شناخت رفتار های حرکتی بیمار، پرت کردن حواس بیمار از درد و انگیزه دادن به بیمار برای به دست آوردن توانایی های حرکتی است. ارائه دستورالعمل های با کیفیت به بیمار و ایجاد یک برنامه ورزشی خانگی مناسب می تواند کمک کننده باشد.
تمرینات ورزشی مثل تحرک بسیار ملایم شانه، طب سوزنی و انجام درای نیدلینگ می تواند برای تسکین درد در مرحله التهاب دردناک، کمک کند. بسته های گرم همراه با کشش می تواند با کاهش درد عضله و آرامش با واسطه عضله عصبی، به بهبود کشیدگی عضله و دامنه حرکت کمک کند. از تحرک و کشش های نرم و خاص مفصل شانه، تکنیک های آزاد سازی بافت های همبند و عضلات، تمریناتی برای بازیابی دامنه حرکتی و تقویت قدرت می توان برای بازگشت سریع عملکرد مفاصل شانه استفاده کرد.
تمرینات ورزشی که هدف از آنها، ترمیم الگوی عملکرد شانه و کتف است و شامل موارد زیر است:
- حرکات دامنه انتهایی با خم شدن، چرخش و کشش خارجی
- فعالیت های مربوط به چرخش داخلی و کشش افقی
- کشش رباط Coracohumeral
- فعالیت های مربوط به چرخش خارجی در ارتفاع
- تحرکات خلفی و قدامی سر استخوان بازو در حالت خوابیده
- تکنیک های دستی شامل توانبخشی و بازتوانی برای درمان درد شانه استفاده می شود. این تکنیک ها، توسط فیزیوتراپیست انجام می گیرد و سبب کاهش التهاب و اختلالات بدن و درمان شانه یخ زده می شود. خدمات کلینیک فیزیوتراپی آرنیکا برای درمان شانه منجمد کلینیک فیزیوتراپی آرنیکا، علاوه بر خدمات تکنیک های دستی فیزیوتراپی شانه از جمله درمان کپسولیت چسبنده، از شاک ویو تراپی و لیزر درمانی نیز استفاده می کند. برای دریافت اطلاعات دقیق از مجموعه خدمات مرکز فیزیوتراپی آرنیکا در اهواز، به عنوان یک مرکز فیزیوتراپی خوب در اهواز با این مرکز تماس بگیرید.
### پایان خبر رسمی