، تهران , (اخبار رسمی): فرابورس ایران یکی از ارکان بازار سرمایه کشور به شمار می‌رود که تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار به فعالیت مشغول است و بررسی روند عرضه‌های اولیه نشان از جذابیت بالای این بخش برای فعالان بورسی دارد.
به گزارش پایگاه خبری نسیم اقتصاد، بارها شاهد بوده‌ایم که سهامداران برای خرید سهام شرکت‌هایی که برای اولین‌بار و در برخی موارد با قیمت‌های مناسب وارد بازار می‌شوند، اشتیاق بیشتری داشته‌اند چراکه در بیشتر موارد نیز چند روز پس از عرضه، بازدهی مناسبی را از این محل کسب کرده‌اند.
عرضه‌های اولیه از یکسو فضای مناسبی برای جذب سرمایه‌ها و افزایش نقدینگی است و از سوی دیگر به استحکام هر چه بیشتر بازار سهام و بهبود شاخص‌های عملکرد شرکتهای بورسی کمک خواهد کرد.
با نشانه‌های خروج از دوران رکودی بورس و در شرایطی که سیل عظیمی از نقدینگی به سوی بازار روانه شده است، باید به راهکارهایی برای بیراهه نرفتن این نقدینگی در بازار اندیشید. در این راستا امیر هامونی مدیرعامل فرابورس ایران در گفت‌وگویی وضعیت فرابورس و نقش ان در اقتصاد ملی را تشریح کرده است.
اکنون چه تعداد شرکت در فرابورس پذیرفته شده‌اند؟
بازار سهام فرابورس ایران شامل بازارهای اول، دوم و پایه است که سهام شرکتهای پذیرش شده در بازارهای اول و دوم مورد معامله قرار می‌گیرد و بازار پایه طبق دستورالعمل جدیدی در سه تابلو، معاملات سهام شرکتهای موجود در آن صورت خواهد گرفت. اما اکنون معاملات سهام شرکت‌ها در این بازار نیز در بازارهای پایه عادی و توافقی انجام می‌شود.
در بازار اول فرابورس ایران اکنون نماد 29 شرکت، در بازار دوم 55 شرکت، در بازار پایه عادی 11 شرکت و در بازار پایه توافقی 162 شرکت درج شده است.
درباره بازار پایه لازم به توضیح است که این بازار به منظور ایجاد قابلیت نقل و انتقال سهام شرکتهای سهامی عام که در بورس یا سایر بازارهای فرابورس پذیرش نشده‌اند، ایجاد شده و در این بازار اکنون امکان معاملات سهام تمامی شرکتهای سهامی عام وجود دارد.
همچنین طبق دستورالعملی که به تازگی درباره آن به تصویب رسیده شرکتهای درج شده در سه تابلوی مختلف طبقه‌بندی می‌شوند که تابلوی «الف» مختص بورس‌ها، سپرده‌گذاری مرکزی و نهادهای مالی بوده و مابقی شرکت‌ها به تناسب میزان نقدشوندگی و شفافیت اطلاعاتی به ترتیب در تابلوی «ب» و «ج» قرار می‌گیرند.
نقش فرابورس ایران در رونق و اثربخشی بیشتر بازار سرمایه را بیان کنید؟
در عصر حاضر بازارهای مالی با بر عهده گرفتن تأمین مالی بنگاه‌های اقتصادی، وظیفه پشتیبانی از بخش واقعی اقتصاد را بر عهده داشته و نقش پررنگی در توسعه و رشد پایدار اقتصادی کشورها ایفا می‌کنند.
این جایگاه بازارهای مالی در اقتصاد که در راستای حرکت سیستم تأمین مالی اغلب کشورها از بانک به بورس شکل گرفته است، موجب شده تا روز به روز با توسعه بیش از پیش ابعاد بازار سرمایه برای پاسخگویی به انواع نیازهای تأمین مالی در کشورهای مختلف روبه‌رو باشیم.
در همین حال همسو با تحولات بازارهای مالی جهانی در کشور ما نیز فرابورس ایران به‌عنوان یکی از ارکان اصلی بازار سرمایه، آبان سال 1387 فعالیت خود را تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار آغاز کرده تا با هدف هدایت جریان نقدینگی به سرمایه‌گذاری مولد، تخصیص بهینه منابع، توزیع متناسب درآمد و ارتقای شفافیت محیط کسب و کار به تأمین مالی پایدار اقتصاد کشور کمک کند.
برای دستیابی به این هدف در طول سال‌هایی که از عمر فرابورس گذشته این رکن بازار سرمایه تلاش کرده با تنوع‌بخشی و نوآوری در زمینه بازارها و ابزارهای تأمین مالی که بسیاری از آنها مانند اسناد خزانه اسلامی، اوراق رهنی (MBS)، صندوق زمین و ساختمان، صندوق سرمایه‌گذاری قابل معامله (ETF) و اوراق مرابحه برای نخستین بار وارد بازار سرمایه کشور شده‌اند، رسالت خود را در خصوص ایفای نقش شایسته در توسعه اقتصاد ملی به خوبی محقق ساخته و به این طریق پیشران بازار سرمایه کشور باشد.
در این میان از آنجاکه دلیل عمده بنگاه‌های اقتصادی برای حضور در بازار سرمایه، دسترسی به تأمین مالی راحت‌تر برای پیشبرد طرح‌های توسعه‌ای به شمار می‌رود، یکی از مهمترین اهدافی که همواره فرابورس در راستای آن کوشش کرده فراهم ساختن بستر و سازوکارهای ساده‌تر برای پذیرش بنگاه‌های اقتصادی است.
به بیان دیگر سازوکارهایی ساده‌تر و تنوع در شرایط پذیرش شرکت‌ها در فرابورس ایران، امکانی را فراهم کرده تا بنگاه‌های اقتصادی بتوانند با کسب حداقل شرایط و در سریع‌ترین زمان ممکن، به این بازار مالی وارد شده و از تمامی مزایای شرکتهای پذیرفته شده در بازار مبادلات اوراق بهادار بهره‌مند شوند.
در واقع مواردی همچون سهولت پذیرش، تامین مالی، معافیت مالیاتی، معرفی شرکت به بازار، شفافیت اطلاعاتی، امکان انتشار اوراق بهادار در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس و تقویت برند از جمله مهمترین مزایای حضور شرکت‌ها در فرابورس ایران است که منجر به تامین مالی طیف وسیعتری از بنگاه‌های اقتصادی و در نتیجه اثرگذاری بیشتر نقش بازار سرمایه در تامین مالی اقتصاد می‌شود.
آیا بانک‌ها نیز در فرایند خرید و فروش اوراق فرابورس فعالیت می‌کنند؟
درباره برخی اوراق که توسط بانک‌ها منتشر می‌شوند، پذیره‌نویسی این اوراق یا بخشی از آن در بانک‌ها صورت گرفته و بازگشایی نماد و همینطور معاملات ثانویه آن در فرابورس ایران صورت می‌گیرد.
به عنوان مثال در آخرین مورد اوراق گواهی سپرده عام بانک پارسیان که پذیره‌نویسی آن در بانک پارسیان به مبلغ 20 هزار میلیارد ریال انجام شده بود در فرابورس ایران پذیرش شد تا با بازکشایی نماد معاملات ثانویه آن در این رکن بازار سرمایه صورت گیرد.
پیرامون خصوصی‌سازی و اجرای اصل 44 توسط فرابورس به‌عنوان بازاری خارج از بورس، چه اقداماتی صورت گرفته است؟
در فرابورس ایران بازاری اختصاصی تحت عنوان بازار سوم وجود دارد که مشخصاً اغلب عرضه‌های سازمان خصوصی‌سازی در این بازار انجام می‌شود و یکی از اهداف راه‌اندازی آن برای همین امر بوده است.
طبق آخرین آمارها از ابتدای امسال تاکنون 6405 میلیارد ریال سهم دولتی در بورس اوراق بهادار و فرابورس و نیز از طریق مزایده فروخته شده که از این میزان، 1987میلیارد ریال در بورس اوراق بهادار، 511میلیارد ریال در فرابورس و 3907 میلیارد ریال از طریق مزایده به فروش رسیده است. همچنین از 6 هزار و 405میلیارد ریال سهم دولتی واگذار شده در این مدت، 5443 میلیارد ریال به صورت بلوکی، 889 میلیارد ریال به صورت تدریجی و 73میلیارد ریال به صورت ترجیحی واگذار شده است.
افزون بر این؛ از این میزان واگذاری، 6283میلیارد ریال مربوط به شرکتهای گروه یک ماده دو قانون اصل 44 و 122میلیارد ریال مربوط به شرکتهای گروه دو ماده 2 این قانون بوده است.
ارزش کل معاملات این بازار از ابتدا تا به امروز به چه مبلغی رسیده و رشد آن چگونه بوده است؟
هنگامی که بازار فرابورس ایران در سال 88 راه اندازی شد، ارزش بازار آن رقم 2 هزار و 923 میلیارد ریال بود که در آخرین روز معاملاتی شهریورماه در سال جاری در پی پذیرش شرکتهای متعدد و انواع اوراق بهادار، صندوق‌های سرمایه‌گذاری قابل معامله و ... ارزش آن به رقم 973 هزار و 660 میلیارد ریال رسید. یعنی رشدی بیش از 33 هزار درصدی که ماحصل فعالیت و عملکرد رو به رشد این رکن بازار سرمایه به‌شمار می‌رود.
### پایان خبر رسمی