، ارومیه , (اخبار رسمی): شروع یک کسب و کار جدید به عنوان پرورش کبک برای بیشتر افراد ناآشنا و عجیب است. کبک به دلیل شرایط اندک دشوار پرورش خود بیشتر به عنوان پرنده‌ای که مورد شکار قرار می‌گیرد شناخته می‌شود.
برای کبک در هر استان از کشور یک نام محلی مختلف می‌توان به زبان آورد برای مثال نام‌های چون، خاسه‌کو، زرج، کو، کوک، ژرژ و … نام‌هایی است که بر کبک نهاده‌اند
مقدمه ای بر پرورش کبک
شروع یک کسب و کار جدید به عنوان پرورش کبک برای بیشتر افراد ناآشنا و عجیب است. کبک به دلیل شرایط اندک دشوار پرورش خود بیشتر به عنوان پرنده‌ای که مورد شکار قرار می‌گیرد شناخته می‌شود. این در حالی است که می‌توان با اندکی تجربه و زمان به یک پرورش‌دهنده کبک تبدیل شد و این پرنده را دور از زیستگاه طبیعی خودش پرورش داد و از گوشت بسیار لذیذ و تخم آن استفاده خوراکی و تجاری کرد.
گوشت کبک خاطره خوشی برای بسیاری از افرادی که بر روی آتش آن را کباب کرده‌اند به همراه دارد. اولین دیدگاه برای رسیدن به این گوشت شکار کبک است. گوشت کبک به عنوان یک غذای لوکس به دلیل شرایط پرورش خاص خود دارای قیمت بالاتری نسبت به سایر پرنده‌ها است. وزن یک کبک نر در حدود ششصد گرم بوده و ماده آن صد گرم کمتر از نر وزن دارد. یک کبک ماده می‌تواند در اولین دوره خود به طور متوسط ۳۵ تخم بگذارد و این تعداد در دوره بعد به بیش از ۵۵ تخم می‌رسد. لازم است بدانید این روند تا سه سال می‌تواند ادامه داشته باشد و یک کبک ماده تا سه سال تخم نطفه دار می‌دهد.
یک کبک ماده با اجرای سیستم پرورش طیور تحریک نوری در طول ۳۶۵ روز سال تا دو دوره اقدام به تخمگذاری می‌کند. نکته بسیار مثبت آن در این است که درصد نطفه‌داری این تخم‌ها در کبک بسیار بالا بوده و می‌توان با مدیریت صحیح و به کارگیری دستگاه جوجه کشی حرفه‌ای تا بیش از نود درصد از تخم‌های نطفه‌دار جوجه گرفت. بعد از آنکه کبک به دنیا آمد در زمانی کمتر از چهار ماهگی به بلوغ جسمی خود می‌رسد و وزنی در حدود پانصد گرم را به خود می‌گیرد. کبک از جمله پرندگانی است که نسبت به بیماری‌ها مقاومت خوبی از خود نشان داده و می‌تواند سلامتی خود را حفظ کند.
در کشور ایران نیز یزد به عنوان یکی از پرچم‌داران پرورش کبک شناخته می‌شود. با وجود آموزش‌های مناسب که در سالیان اخیر به علاقه‌مندان داده شده است باز بازار برای پرورش‌دهندگان جدید باز است و افراد می‌توانند در محیط های کوچک و بزرگ اقدام به پرورش کبک کنند.
کبک Alectoris Chukar:
برای کبک در هر استان از کشور یک نام محلی مختلف می‌توان به زبان آورد برای مثال نام‌هایی چون خاسه کو، زرج، کو، کوک، ژرژ و … نام‌های است که بر کبک نهاده‌اند. کبک به طور طبیعی در مناطق سخت و سنگی زندگی می‌کند. این پرنده را می‌توان در کوه‌ها، صخره‌ها، دره‌ها و مناطق خشک مشاهده کرد. کبک به صورت طبیعی وزنی در حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ دارد ولی وقتی آن را در محیط پرورش بزرگ کنید وزن آن (کبک نر سویه ایرانی) می‌تواند بین ۵۰۰ تا ۸۰۰ گرم باشد.
عادت رفتاری کبک به این صورت است که در صبح هنگام و بعد از ظهر بر روی زمین چرا می‌کنند. به طور معمول یک کبک اقدام به پرواز نمی‌کند مگر آنکه احساس خطر کند. در چنین شرایطی نیز پرواز کبک بسیار کوتاه و در مسیرهای سراشیبی است. حتما ضرب‌المثل معروف کبک را شنیده‌اید که «سرش را مثل کبک زیر برف کرده» این همان موضوع عدم توانایی کبک در پرواز است.
برای اولین دوره اعراب به دلیل لذت فوق‌العاده گوشت کبک اقدام به شکار این پرنده کردند. البته در آن دوران روش‌های شکار سخت و غیر اصولی بوده و سعی می‌کردند با پراندن پرنده در جهت‌های مختلف آن را خسته کنند تا وقتی سر در برف فرو برد با دست آن را بگیرند. در تاریخچه کبک سه صفت «خرامیدن، قهقهه زدن و سر در برف فرو بردن، نام برده شده است. جالب است بدانید داستان فرو کردن سر در برف کبک در شکار آن در طول تاریخ قصه طولانی داشته است و بسیار از اشعار در وصف حال کبک شعرها سروده‌اند. «سرش را مثل کبک زیر برف کرده.»
روش‌های شکار کبک
شکار این پرنده به روش‌های مختلف صورت می‌گیرد. در مراحل شکار بسته به تبحر فرد شکارچی از تور، تله، اسلحه شکاری و … استفاده می‌شود. معمولا در کشور ما فصل شکار از اوایل ماه چهارم شروع می‌شود، درست زمانی که جوجه‌های کبک به سن حدود سه ماهگی خود رسیده‌اند و کم کم دور از پدر و مادر خود به صورت مستقل زندگی می‌کنند. البته در برخی از سال‌ها شکار در این فصل نیز ممنوع اعلام می‌شود و باید به این نکته دقت داشته باشید.
در زندگی کبک‌ها منابع آبی بسیار ارزشمند است. افراد محلی معمولا راحت‌ترین روش برای شکار کبک را انتخاب می‌کنند و در زمان‌های خاص (معمولا بامداد یا به وقت غروب خروشید) با قرار دادن تله‌های در مسیر منابع آبی یا اطراف آن اقدام به شکار این پرنده می‌کنند. البته با تورهای مخصوص نیز می‌شود این کار را انجام داد.
نکته جالب در این روش شکار کردن، ایجاد صداهای شبیه به پرنده کبک نر است. بسیاری از شکارچی‌ها با خود سوت‌هایی به همراه دارند که صدای پرنده کبک نر را تقلید می‌کند. برخی نیز صدا کبک را ضبط کرده و آن را پخش می‌کنند. این روش باعث می‌شود اعتماد سایر کبک‌ها به محل جذب شود. یک روش همراه با خشونت بیشتر در بین شکارچیان رواج دارد و آن هم استفاده از سگ‌های شکاری است. سگ‌های شکاری تربیت شده در بین درختچه‌ها رها می‌شوند و اقدام به شکار کبک‌ها می‌کنند.
هدف از پرورش کبک
شروع یک کسب و کار اگر بدون برنامه و هدف باشد درصد بالایی از شکست را به همراه دارد. در پرورش کبک باید هدف داشت، یعنی بدانیم هدف از پرورش کبک چیست، چطور باید این پرنده را پرورش دهیم، کجا آنها را نگهداری کنیم و کبک‌های خود را چگونه به بازار عرضه کنیم.
در مسیر پرورش کبک می‌توان سه هدف را در نظر گرفت:
- پرورش کبک مولد
- تولید جوجه یک روزه
- تولید نیمچه گوشتی
برای هر سه مورد یک توضیح کوتاه در ادامه ارائه می‌شود تا آشنایی اولیه با این موارد ایجاد شود. در ادامه به بررسی دقیق‌تر هر یک از موارد پرداخته شده است.
پرورش کبک مولد چیست؟
کبک مولد بنای پرورش کبک است. مرحله اول از این مسیر را می‌توان به کبک مولد نسبت داد. کبک مولد تخمگذار به دسته‌ای از کبک‌ها گفته می‌شود که با تخمگذاری باعث ارتقاء گله و به دنیا آمدن جوجه‌های یک روز می‌شوند.
تولید جوجه یک روزه چیست؟
برخی از پرورش‌دهندگان تنها قسمتی از مسیر پرورش کبک را انتخاب می‌کنند. یعنی با استفاده از دستگاه جوجه کشی صنعتی اقدام به تولید جوجه‌های یک روزه کبک برای سایر پرورش‌دهنده‌ها می‌کنند.
تولید نیمچه گوشتی چیست؟
نیمچه گوشتی پرنده‌ای است که از تخم نطفه‌دار جوجه گوشتی به دنیا آمده و بزرگ شده است. هدف از پرورش نیمچه گوشتی استفاده از گوشت آن است.
جالب است بدانید!
جالب است بدانید که هر سه هدف کاملا وابسته به هم هستند. در سالن‌های بزرگ پرورش کبک هر سه هدف تحت کنترل یک مجموعه واحد صورت می‌گیرد. این در حالی است که در سالن‌های کوچک هر یک مسئولیتی از مسیر پرورش کبک را عهده‌دار می‌شوند. در این مسیر، کبک دار یک جوجه کبک را تا رسیدن به اندازه نیمچه کبک تخمگذار بزرگ می‌کند و سپس اقدام به تشخیص جنسیت کبک‌ها گله خود کرده و به نسبت سه به یک یعنی سه ماده و یک نر در سن حدود ۶ هفتگی کبک‌ها را به فروش می‌رساند. پایان این مرحله، شروع مرحله دوم یعنی داشتن گله و به دنیا آوردن جوجه‌های یک روزه است. با رسیدن ماده‌ها به سن بلوغ شروع به جفت‌گیری کرده و سپس تخمگذاری می‌کنند. در این مدت کبک‌دار روزانه سه نوبت اقدام به جمع‌آوری تخم‌های نطفه‌دار می‌کند و در محیطی مناسب برای جوجه‌کشی و قرار دادن در دستگاه جوجه‌کشی آماده می‌کند. سپس تخم‌های جوجه کشی شده و با گذشت ۲۴ روز جوجه‌های کبک گوشتی به دنیا آمده و به پرورش‌دهندگان کبک گوشتی فروخته می‌شوند. این چرخه به همین منوال ادامه میابد. انتهای هر دوره چرخه نیز فروش کبک‌های گوشتی ۱۲ – ۱۴ هفتگی به کشتارگاه‌ها برای عرضه گوشت آنها به بازار است.
### پایان خبر رسمی