، (اخبار رسمی): استفاده از فرش به منظور زیبایی ، منحصر به ایران نیست و امروزه در سرتاسر دنیا کمتر خانه‌ای بدون فرش پیدا می‌شود. تقریبا همه از این کالای با ارزش هنری استفاده می‌کنند و به جرات می‌توان گفت که هر خانه‌ی بدون فرش، فضایی بی روح و سرد را تداعی می‌کند.
هر خانه‌ای بدون فرش، فضایی بی روح و سرد را تداعی می‌کند
سال‌هاست که در همه جای دنیا نیاز به خرید فرش از بین نرفته بلکه بیشتر نیز شده است. فرش دستباف تنها کف‌پوشی است که بر اثر عوامل مختلفی چون نور، پا خوردن و شست‌وشو نه تنها زیبایی و چشم نوازی خود را از دست نمی‌دهد، بلکه ارزش بیشتری نیز پیدا می‌کند. اگر قصد تهیه فرشی را دارید که از همه لحاظ مناسب باشد، بهتر است در خرید فرش مورد نظر خود دقت کنید. بنابراین قبل از خرید فرش دستباف، آشنایی کافی با انواع آن و نحوه تشخیص فرش مرغوب از فرش نامرغوب مهم است.
فرش‌های دستباف به دلیل الیاف طبیعی، نرمی و لطافت خاصی دارند و زمانی که روی آنها استراحت می‌کنید منجر به کمر درد نخواهند شد. از دیگر خاصیت آنها تغییر دما در فصول مختلف است؛ یعنی در تابستان، گرما و در زمستان، سرما را دفع می‌کنند. اما فرش‌های ماشینی فاقد چنین خاصیتی هستند. ویژگی مهم دیگری که باید به آن توجه کرد عدم تولید الکتریسیته‌ی ساکن در این نوع فرش‌ها به دلیل دارا بودن الیافی چون پشم ، ابریشم و پنبه به عنوان مواد اولیه در قالی دستباف است.
از دیگر جذابیت‌های فرش دستباف تنوع آنها از نظر طرح و رنگ است و با هر سبک و سلیقه‌ای متناسب هستند. از نظر کارشناسان فرش، قیمت یک فرش بیشتر به نقشه و رنگ، جنس نخ، تار و پود، پرز و میزان ریزبافی و درشت‌بافی آن ربط دارد و ارزش هنری آن هم به نقشه، میزان استفاده از رنگ‌های طبیعی و هماهنگی در قرارگرفتن رنگ‌ها در کنار هم است.
انواع فرش دستباف بر اساس جنس الیاف
- قالی تمام پشم
قالی تمام پشم یعنی فرشی که تار، پود و پرز آن همه از پشم باشد. از ویژگی‌های این نوع فرش دستباف، درشت بافت بودن آن است. قالی تمام پشم نسبت به سایر فرش‌های دستباف قیمتی ارزان‌تر دارد و یکی از دلایل این امر، عدم ظرافت بافت آن است. اما از خصوصیات مثبت آن باید مواردی چون دوام بالا و مقاوم‌بودن، قدرت برگشت‌پذیری پرزها پس از پاخوردن و قدرت بالای جذب رطوبت اشاره کرد.
- قالی تمام ابریشم
قالی تمام ابریشم نیز همانطور که از نامش پیداست به فرشی گفته می‌شود که تار و پود و پرز آن همگی از ابریشم باشد. این فرش دستباف ارزش هنری و قیمت بسیار بالایی دارد و یکی از دلایل این امر هم ظرافت بسیار زیاد بافت آن است. بر خلاف تصور، این فرش‌ها با وجود ظرافت و لطافتی که دارند بسیار مقاوم‌اند و در برابر لکه‌ها خیلی آسان تمیز می‌شوند، اگر لک‌های روی فرش تمام ابریشم ایجاد شود، کافی است آن را با یک دستمال مرطوب و کمی شامپو فرش شست تا مثل روز اول شود.
- قالی گل ابریشم
چله‌ی این فرش از پشم است و گل‌ها و برگ‌های موجود در نقشه از نخ ابریشم و بقیه پرزها از پشم بافته شده‌اند. شاید بتوان این نوع فرش دستباف را با قیمت کمتری نسبت به قالی تمام ابریشم تهیه کرد. این قالی‌ها ارزش هنری بسیار زیادی دارند و می‌توانند با فرش‌های تمام ابریشم رقابت کنند.
- قالی چله پشم
قالی چله پشم در واقع به فرشی گفته می‌شود که چله آن از پشم است در حالیکه پرزهایی آن می‌تواند از پشم نباشد.
- قالی کف ابریشم
قالی کف ابریشم نیز فرشی است که چله آن از جنس پشم است اما تمام زمینه آن از ابریشم بافته شده است.
راهکارهای تشخیص کیفیت فرش دستباف
- بررسی فرش از لحاظ طرح و اندازه
یکی از مواردی که برای خرید فرش دستباف باید در نظر داشت، بررسی آن از نظر ابعاد است. البته وجود چند سانتیمتر اختلاف در ابعاد فرش دستباف در قسمت‌های بالا و پایین آن کاملا طبیعی است اما باید دقت داشت که بیشتر از چند سانتیمتر اختلاف وجود نداشته باشد. برای تشخیص تقارن طرح بافته شده و همچنین اختلاف ابعاد لازم است فرش را از وسط تا کرد. از دیگر مواردی که باید به آن دقت داشت چک کردن تمامی طرح‌ها است زیرا ناتمام ماندن آنها از معایب فرش به حساب می‌آید و هر گونه مشکلی از قیمت و کیفیت فرش می‌کاهد.
- بررسی فرش در نور طبیعی
راهکار پیشنهادی دیگر، بررسی و مطالعه فرش از زوایای مختلف و در نور طبیعی است. رنگ فرش در جهت خواب آن تیره‌تر از رنگ آن در جهت عکس خواب فرش به چشم می‌آید؛ بنابراین اگر فرش را در جهت عکس آن نگاه کرد راحت‌تر می‌توان طرح و خطوط آن را بررسی کرد. برای اینکه تشخیص داد رنگ فرش طبیعی و غنی است، بهتر است قسمت انتهایی پرز با رنگ سطح فرش را مقایسه کرد تا اختلافی نداشته باشند. هرگونه اختلاف رنگ بین انتها و ابتدای پرزها حاکی از رنگ شدن پرزها توسط جوهرهای شیمیای است. همچنین می‌توانید برای اطمینان یک تکه پارچه مرطوب را بر روی قسمت‌های رنگی بکشید و میزان رنگ‌دهی پرزها را تست کرد.
- بررسی کیفیت پرزهای فرش دستباف
قبل از خرید فرش حتما آن را از نظر کیفیت پرزها مورد بررسی قرار دهید. پرز فرش باید با دوام، درخشان و انعطاف پذیر باشد اما خوب است بدانید که فرش‌هایی با پرز نرم نسبت به فرش‌هایی که پرز ضخیم‌تری دارند، دوام کمتری خواهند داشت، تمایل بیشتری به جذب گرد و خاک داشته و فرش‌هایی با پرزخشن به سادگی تمیز نمی‌شوند.
- بررسی فرش از لحاظ پوسیدگی و رفو شدگی
به عنوان خریدار فرش باید دقت کرد که همیشه بافت‌های مشکل‌دار یا رفو شدگی‌ها با بررسی پشت فرش قابل تشخیص است. معمولا قسمت‌هایی از فرش که رفو شده باشد زبرتر و محکم‌تر از سایر نقاط هستند و با کمی دقت می‌توان علامت‌هایی چون سوزن خوردگی را مشاهده کرد. اگر نسبت به پوسیده بودن فرش شک دارید می‌توانید آن را تا کنید تا در صورت پوسیده بودن صدای شکستگی آن را بشنوید.
- چک کردن و بررسی پرزها
ارتفاع پرزها در قسمت‌های مختلف فرش باید به یک اندازه باشد و به اصطلاح موج نداشته باشد. برای چک کردن ارتفاع پرزهای فرش بهتر است پرزها را با دست مالش داد تا در صورت وجود نامنظمی در آنها متوجه این امر شد. شاید فکر کنید تنها دلیل نامنظم بودن پرزهای فرش عدم پرداخت صحیح و منظم باشد اما باید گفت بعد از خرید و با شستشوی خشن، این مشکل می‌تواند رخ دهد.
مطالعه شناسنامه پشت فرش (نحوه تراکم و کوبیدگی پودها و یکنواختی طرح)
چون بافت فرش جزو مهم‌ترین موارد است که باید قبل از خرید بررسی شود، بهتر است با نگاه کردن به پشت فرش از کیفیت بافت آن مطمئن شد. با چک کردن و دقت به پشت هر فرش می‌توان اطلاعات مفیدی از قبیل تعداد گره‌ها، نحوه تراکم و کوبیدگی پودها، یکنواختی طرح، شمارش دقیق گره‌ها و ... را به دست آورد. البته لازم است بدانید که پود فرش‌های یک پوده هیچگاه به چشم نمی‌آید و تنها در فرش‌های دو پوده دیده می‌شود. در این حالت نیز هر چه ردیف‌های بافته شده بهتر کوبیده شده باشند، پودها کمتر مشاهده خواهند شد.
دقت در ایرادات فرش قبل از خرید
از آنجاییکه معمولا فرش خریداری شده دیگر توسط فروشنده پس گرفته نمی‌شود ، بهتر است قبل از خرید، تمامی ایراداتی که ممکن است وجود داشته باشد را بررسی نمود:
- دورگه بودن زمینه
گاهی ممکن است رنگ قسمت بالای زمینه قالی از رنگ قسمت پایینی آن کم‌رنگ‌تر یا پررنگ‌تر باشد. به این اختلاف رنگ اصطلاحا دورگه بودن گفته می‌شود. این ایراد اساسی به شدت قیمت فرش را کاهش می‌دهد. بنابراین بهتر است قبل از خرید، فرش مورد نظر خود را با دقت، زیر نور بررسی کنید.
- شکستگی گل قالی
از آنجاییکه تمامی طرح‌ها و گل‌هایی که در بافت یک فرش به کار می‌روند اعم از گل‌های شاه‌عباسی، آویزان، ستاره‌ای و... اندازه استانداردی دارند که تنها کارشناسان، بافندگان و فروشندگان قالی از آن اطلاع دارند، تشخیص ایرادات در بافت آنها برای یک خریدار معمولی کار سختی است. البته شاید این امکان وجود داشته باشد که بتوان برخی عدم قرینگی‌ها و ناموزون بودن‌ها را تشخیص داد اما بهتر است برای تشخیص این مشکل از یک متخصص کمک گرفت.
- کم‌بافی
هنگام خرید فرش حتما به پشت آن نگاه گنید. اگر اندازه گره‌ها متفاوت، نامنظم و با فاصله باشد یا گره‌ها خوب شانه نخورده و پرزها کشیده نشده باشد، بافنده آن بی‌دقت بوده و فرش به هیچ عنوان کیفیت لازم را ندارد.
علاقه‌مندان می‌توانند به سایت زیلومه مراجعه کرده و در زمینه فرش ، گلیم و گبه اطلاعات بیشتری به دست آورند.
### پایان خبر رسمی