، تهران , (اخبار رسمی): سرطان مقعد یا تومور مقعد به رشد غیر طبیعی سلول‌های این ناحیه اطلاق می‌شود که در واقع حاصل رشد سرطان روده بزرگ است که تا مقعد ادامه یافته است.
سرطان مقعد یا تومور مقعد بیماری نادری است که به رشد غیر طبیعی سلول‌ها در این ناحیه اطلاق می‌شود. مقعد منفذ باز و عضلانی در انتهای روده بزرگ است که توسط عضلات اسفنکتر کنترل می‌شود و وظیفه خروج مدفوع از بدن را بر عهده دارد. شایع‌ترین نشان این بیماری خونریزی از مقعد و درد مقعد است.
سرطان مقعد چیست؟
مقعد منفذ باز عضلانی است که توسط عضلات اسفنکتر باز و بسته می‌شود و ناحیه‌ای که مقعد را به رکتوم متصل میکند کانال مقعد نام دارد. کانال مقعد حدود ۴ سانتیمتر طول دارد. این سرطان در واقع حاصل رشد سرطان روده بزرگ است که تا مقعد ادامه یافته و آن را درگیر کرده است. این سرطان بیماری نادری است که معمولاً تا زمان پیشرفت بیماری علامت خاصی را ایجاد نمی‌کند. اگر این بیماری در مراحل اولیه شناسایی شود امکان درمان آن بسیار بیشتر است.
چند نوع سرطان مقعد وجود دارد؟
انواع سرطان این ناحیه به این شرح است:
- آدنوکارسینوماها: شایع ترین نوع سرطان مقعد که در درون یاخته‌های غدد مولد مخاط شکل می‌گیرد. این یاخته‌ها در حالت عادی وظیفه روان کاری دیواره داخلی مقعد را بر عهده دارند.
- تومورهای کارسینوید: تومورهای کارسینوید مولد تولید هورمون هستند. این نوع تومور ممکن است در هر قسمتی از بدن مشاهده شود اما بیشترین آمار ایجاد آن در روده بزرگ است. این نوع سرطان مقعد بسیار کند رشد کرده و معمولاً در ابتدا از نوع خوش خیم است.
- لیمفوماها: این تومور در غدد لنفاوی بدن ایجاد شده و مربوط به بیماری‌های سیستم مصونیت بدن است. این تومور به غیر از مقعد ممکن است در هر قسمت دیگری از بدن نیز پدیدار شود.
درجه بندی سرطان مقعد
درجه بندی سرطان مقعد بر اساس سه مولفه سایز تومور، موقعیت تومور، میزان گسترش تومور صورت می‌گیرد که عبارتند از :
- مرحله اول: این بیماری تنها محدود به مقعد می‌شود و تومورها تنها جداره یا غشاء مخاطی مقعد را درگیر میکند.
- مرحله دوم: با پیشرفت بیماری، تومورها گسترش یافته و به لایه‌های دیواره مقعد می‌رسد.
- مرحله سوم: بافت‌‌های سرطانی از دیواره‌های مقعد عبور کرده و به روده بزرگ، مثانه یا مجرای ادرار نفوذ میکند.
- مرحله چهارم : این حالت پیشرفته‌ترین نوع سرطان مقعد است، که غدد سرطانی به همه نواحی بدن نفوذ کرده و غدد لنفاوی را نیز درگیر میکند.
بارزترین علائم و نشانه‌های سرطان مقعد
در بیشتر موارد این نوع سرطان علائم و نشانه خاصی را ایجاد نمی‌کند، اما بارزترین نشانه آن که زودتر از سایرین نمایان می‌شود، خونریزی از مقعد است. اغلب افراد این خونریزی‌ها را نشانه‌ای از سایر بیماری‌های مقعد مانند بواسیر (هموروئید) می‌دانند از همین روی دیرتر برای درمان آن اقدام می‌کنند. برخی از مهمترین علائم سرطان مقعد به این شرح است:
- خونریزی از مقعد
- درد ناحیه مقعد
- رشد توده در کانال مقعد
- خارش مقعدی
- بی اختیاری مدفوع یا تغییرات دیگر در حرکات روده و اجابت مزاج
- ترشحات غیر طبیعی از مقعد
- غدد لنفاوی متورم در ناحیه مقعد یا کشاله ران
- ایجاد زخم‌هایی در اطراف ناحیه مقعد
نشانه‌های ذکر شده می‌تواند نشانه‌ای از سایر بیماری‌ها نیز باشد پس لازم است برای تشخیص قطعی به پزشک متخصص مراجعه کرد.
مهم ترین علل و دلایل بروز سرطان مقعد
این نوع سرطان در اثر جهش ژنتیکی صورت گرفته و سلول‌های سالم را به سلول‌های سرطانی، تبدیل میکند. سلول‌های طبیعی به یک میزان معینی رشد کرده و در زمان معینی نیز از بین می‌روند در حالی که سلول‌های سرطانی بدون کنترل رشد کرده و از بین نمی‌روند و در نتیجه سرطان مقعد بروز میکند.
عوامل خطر سرطان مقعد
علت دقیق بروز سرطان مقعد مشخص نیست اما برخی از عوامل ریسک ابتلا به این سرطان را به شدت افزایش می‌دهد که عبارتند از:
- ویروس پاپیلومای انسانی (HPV): این ویروس عامل یک بیماری خطرناک مقاربتی، با نام زگیل تناسلی است که در حال حاضر قابلیت درمان ندارد. ورود این ویروس به بدن افزایش احتمال ابتلا به این بیماری را بالا می‌برد.
- فعالیت جنسی: احتمال بروز این بیماری در افرادی که قبلا رابطه جنسی مقعدی داشته‌اند بیشتر است.
- استعمال دخانیات: مصرف سیگار احتمال ابتلا به انواع سرطان را به شدت افزایش می‌دهد.
- دیابت نوع دوم: دیابت با افزایش خطر ابتلا به سرطان مقعد در ارتباط است.
- شرایط ارثی: بیشتر موارد سرطان مقعد از جهش اکتسابی ژن ناشی می‌شود. این تغییرات سرطانی در DNA است. از این روی سابقه شخصی ابتلا به سرطان یا پولیپ خطر ابتلا به این سرطان را افزایش می‌دهد.
- تضعیف سیستم ایمنی بدن: تضعیف سیستم ایمنی بدن احتمال بروز انواع بیماری‌ها و سرطان را به شدت افزایش می‌دهد. کاهش قدرت سیستم ایمنی می‌تواند به علت ابتلا به اچ آی وی، مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن، پیوند اعضا و … باشد.
- مصرف زیاد گوشت قرمز
سرطان مقعد را چگونه می‌توان تشخیص داد؟
راهکار تشخیص سرطان این ناحیه مانند تشخیص سرطان دهانه‌ی رحم است، برای تشخیص سرطان رحم از تست پاپ اسمیر استفاده می‌شود. به شکل مشابه سرطان مقعد نیز از طریق تست پاپ اسمیر قابل شناسایی است.
راه‌های درمان سرطان مقعد
درمان اولیه این نوع سرطان مانند اغلب سرطان‌ها شامل استفاده از رادیوتراپی (اشعه درمانی) و شیمی درمانی و یا هر دوی آنها است. اما اگر سرطان مقعد در مراحل پیشرفته تری باشد و امکان درمان آن با روش‌های اولیه امکان پذیر نباشد از درمان‌های جراحی برای مداوای بیمار استفاده می‌شود. برخی از روش‌های جراحی سرطان مقعد به این شرح است:
برداشت موضعی: در این روش تنها بخشی از مقعد که سلول‌های سرطانی در آن رشد کرده‌اند برداشته می‌شود. برداشت موضعی در مورد تومورهای کوچک در قسمت‌های خارجی از مقعد کاربرد دارد بنابراین اسفنکتر آسیب ندیده و کار دستگاه گوارش نیز با اختلال مواجه نمی‌شود.
برداشت شکمی: در طی این عمل جراحی که کولوستومی نیز نامیده می‌شود، مقعد و رکتوم برداشته می‌شود، بنابراین راه خروجی دستگاه گوارش به سطح شکم باز می‌شود و مدفوع از راه شکم از بدن خارج شده و در کیسه کولوستومی جمع آوری می‌شود. این منفذ بر روی شکم استوما نام دارد.
### پایان خبر رسمی