، (اخبار رسمی): اختلال اضطراب می‌تواند توسط یک دکتر روانپزشک یا دکتر روانشناس درمان شود. یک دکتر روانشناس می‌تواند با مشاهده علائم اضطراب در فرد، تشخیص نوع اختلال و ارائه برنامه سبک زندگی به فرد در درمان اضطراب کمک کند.
اضطراب یک واکنش طبیعی بدن است که ذهن و جسم انسان را درگیر می‌کند. همچنین اضطراب نقش مهمی در حفظ سلامت و بقای انسان بر عهده دارد؛ بدین‌صورت که وقتی انسان احساس خطر و تهدید می‌کند، اضطراب به‌عنوان یک سیستم هشداردهنده در انسان فعال می‌شود.
هنگامی‌که بدن و ذهن انسان نسبت به تهدید یا خطر واکنش نشان می‌دهد، شخص واکنش‌ها و علائم فیزیکی اضطرابی مثل ضربان شدید قلب و تنفس سریع، گرفتگی عضلات، عرق کردن کف دست‌ها، حالت تهوع، لرزش دست‌ها و پاها را تجربه می‌کند. این احساسات بخشی از پاسخ جنگ‌وگریز بدن هستند که توسط ترشح هورمون آدرنالین و سایر مواد شیمیایی مغز به منظور آماده‌سازی بدن برای فرار سریع از خطر ایجاد می‌شود.
واکنش بدن به احساس خطر می‌تواند آرام یا شدید باشد. پاسخ جنگ‌وگریز بدن به‌محض احساس تهدید فعال می‌شود. این پاسخ در طی چند ثانیه در مرکز تفکر مغز (کورتکس) به‌منظور بررسی موقعیت و ارزیابی اینکه تهدید واقعی است یا خیر اتفاق می‌افتد. اگر دلایل منطقی مبنی بر احتمال وجود خطر و تهدید از طریق مغز ارسال شود، احساس اضطراب به‌منظور هوشیار نگه‌داشتن فرد ادامه می‌یابد و علائم فیزیکی مثل تنفس سریع یا تپش قلب، گرفتگی عضلات، عرق کردن کف دست‌ها ادامه می‌یابد.
اضطراب طبیعی
اضطراب ممکن است گاهی اوقات برای هر شخصی اتفاق افتد. اضطراب به‌عنوان حالتی از احساس نگرانی و پریشانی، احساس عصبانیت، احساس ترس یا دلهره در مورد آنچه اتفاق افتاده یا آنچه قرار است در آینده اتفاق بیفتد توصیف می‌شود. البته ترس، احساسی است که ما در حین وجود خطر تجربه می‌کنیم؛ درحالی‌که اضطراب یک حس پیش‌بینی کننده خطر یا نشانه تهدیدی در آینده است.
احساس اضطراب بسته به شخص و شرایطی که فرد در آن قرار دارد می‌تواند خفیف یا شدید باشد. اضطراب خفیف ممکن است با احساس پریشانی یا احساس عصبانیت همراه باشد.
اضطراب شدید می‌تواند با حس ترس و دلهره، هراس یا احساس وحشت تجربه شود. احساس استرس و نگرانی نیز حالتی از اضطراب هستند. همچنین احساس خجالت و ترس در هنگام ملاقات افراد غریبه و ناشناس نیز حالتی از اضطراب به‌حساب می‌آید.
البته طبیعی است که قرار گرفتن در موقعیت‌های جدید، ناآشنا و یا چالش‌برانگیز احساس نگرانی و اضطراب را در افراد ایجاد کند. احساس اضطراب یا عصبانیت در مواجهه با یک آزمون مهم، تاریخ مهم در زندگی، یا سخنرانی در جمع نیز امری طبیعی است. اگرچه این موقعیت‌ها درواقع امنیت یک شخص را تهدید نمی‌کند، اما باعث می‌شود که فرد به دلیل خجالتی، نگرانی از بروز اشتباه، شکستن غرور ، ترس از عدم پذیرش یا طرد شدن، احساس نگرانی و اضطراب کند.
علائم فیزیکی مانند تپش قلب، عرق کردن کف دست، درد معده (معده عصبی) می‌تواند به دلیل اضطراب طبیعی در فرد ایجاد شوند. ازآنجایی‌که احساس اضطراب فرد را در مقابل مشکلات هوشیار، متمرکز و آماده می‌سازد، وجود اندکی اضطراب به ما کمک می‌کند تا در شرایط حساس و مهم زندگی به بهترین شکل عمل کنیم. اما احساس اضطراب شدید می‌تواند در عملکرد طبیعی انسان اختلال ایجاد کند. اضطراب شدید همچنین می‌تواند باعث احساس سرخوردگی، سردرگمی و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزانه شود.
اختلال اضطراب چیست؟
اختلال اضطرابی یکی از شایع‌ترین مشکلات مربوط به سلامت روان است که می‌تواند در هر سن و سالی (کودک و نوجوان و بزرگ‌سال) اتفاق افتد. انواع مختلفی از اختلالات اضطرابی با علائم متفاوت وجود دارد که دارای ویژگی‌های مشترکی هستند: احساس اضطراب اکثر اوقات در فرد تجربه می‌شود، خیلی شدید است، احساسی فراتر از وضعیت حال است و زندگی روزانه و شادی فرد را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علائم اختلال اضطراب می‌تواند ناگهانی باشد یا به‌مرور اتفاق افتد و آن‌قدر ادامه یابد تا شخص متوجه شود که مشکلی در او وجود دارد. گاهی اضطراب موجب احساس عذاب وجدان یا احساس پوچی در شخص می‌شود، بی آنکه دلیل خاصی داشته باشد. شایع است که افراد مبتلا به اختلالات اضطرابی دلیل احساس نگرانی‌های خود را نمی‌دانند.
اختلالات اضطرابی مختلف دارای علائم مخصوص به خود هستند:
اختلال اضطراب فراگیر: در این اختلال اضطراب شایع، یک شخص درباره خیلی چیزها احساس نگرانی مفرط دارد. به عنوان مثال، شخص مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر ممکن است در مورد امنیت، سلامت خانواده و آینده خود احساس نگرانی کند. این افراد ممکن است همیشه بدترین حالت ممکن یک اتفاق را در ذهن خود تجسم کنند.
علاوه بر احساس نگرانی و وحشت، افراد مبتلا به اختلال اضطراب فراگیر ممکن است علائم جسمی اضطراب مانند درد قفسه سینه، سردرد، احساس خستگی، گرفتگی عضلات، شکم‌درد یا حالت تهوع را نیز تجربه کنند. اختلال اضطراب فراگیر می‌تواند فرد را از ادامه تحصیل، کار یا هر فعالیت اجتماعی دیگری بازدارد. احساس نگرانی در افراد مبتلابه اختلال اضطراب فراگیر می‌تواند شبیه یک بار مسئولیت احساس شود که زندگی را از کنترل آن‌ها خارج کرده است.
اختلال وسواس فکری: در اختلال وسواس فکری (OCD)، اضطراب می‌تواند به شکل وسواس فکری (افکار بد) و وسواس عملی (اجبار به اقدام کاری برای رهایی از احساس اضطراب) در آید.
فوبیا: فوبیا یک نوع اختلال احساس ترس شدید در شرایطی خاص یا ترس از چیزهایی که در واقع خطرناک نیستند، مانند ترس از ارتفاع با ترس از هواپیما است. فوبیا معمولاً سبب می‌شود تا شخص از انجام کارهایی که در موردش نگران هستند اجتناب کنند.
ترس اجتماعی: ترس یا اضطراب اجتماعی در مواقع حضور یا صحبت در میان جمع اتفاق می‌افتد. در اضطراب اجتماعی شدید افراد از صحبت کردن در میان جمع احساس وحشت می‌کنند.
حملات پانیک: حملات پانیک یا وحشت‌زدگی گونه‌ای از اختلالات اضطرابی‌اند که بی‌هیچ دلیل خاصی اتفاق می‌افتند. در حمله پانیک شخص علائم فیزیکی شدید و ناگهانی دارد که می‌تواند شامل تپش قلب، سرگیجه، بی‌حسی بدن باشد که به علت واکنش طبیعی بدن در مقابله با ترس ایجاد می‌شود. ترس از مکان‌های شلوغ (Agoraphobia ) یک حالت ترس شدید و نوعی حمله پانیک است که فرد را از ورود به مکان‌هایی که احتمال وحشت‌زدگی بازمی‌دارد.
اختلال استرس پس از سانحه (PTSD): این نوع از اختلال اضطرابی حاصل تجربه یک اتفاق آسیب‌زا و وحشتناک در گذشته فرد است. علائم اختلال استرس پس از سانحه شامل مرور اتفاقات تلخ گذشته در ذهن، کابوس شبانه و احساس ترس مداوم پس از وقوع حادثه است.
اختلال اضطراب چگونه زندگی انسان اثر می‌گذارد؟
افرادی که به اختلالات اضطرابی مبتلا هستند، علائم اختلال در ابتدا می‌تواند عجیب و گمراه‌کننده باشد. همچنین برای برخی، علائم جسمی اختلال اضطراب می‌تواند شدید و آزاردهنده باشد.
برای برخی دیگر، احساس عذاب وجدان یا ترس از شکست که بی‌هیچ دلیل خاصی احساس می‌شود، احساس ناامنی، وحشت و ناتوانی در محافظت از خود را در فرد القا می‌کند. همه این علائم می‌تواند بر تمرکز، انگیزه، اعتماد به نفس، برنامه خواب و آینده شخص مضطرب تأثیر منفی بگذارد. افراد مبتلا به اختلال اضطرابی ممکن است از صحبت در مورد نگرانی‌های ذهنی خود با دیگران اجتناب کنند.
آن‌ها از قضاوت ناعادلانه یا نسنجیده می‌ترسند؛ بنابراین یکی از وجه اشتراک های افراد مبتلا به اختلال اضطرابی ترس از احساس تنهایی یا احساس درک نشدن از جانب دیگران است. گاهی افراد دارای اختلالات اضطرابی ممکن است در مورد خودشان احساس گناه و عذاب وجدان کنند.
آن‌ها احساس خجالت و شرمساری می‌کنند یا به‌اشتباه فکر می‌کنند که اضطراب به معنای ضعیف بودن یا یک نقطه‌ضعف شخصیتی است. اضطراب می‌تواند افراد را از ورود به مکان‌ها یا انجام کارهایی که لذت می‌برند دور کند.
خبر خوب اینکه متخصصان روانپزشکی و روانشناسی درک بهتری از اختلالات اضطرابی نسبت به گذشته پیدا کرده به طوری‌که فرد مبتلابه اضطراب با پیروی از روش درمان، احساس بهتری پیدا خواهد کرد.
علت اختلالات اضطرابی چیست؟
متخصصان روانپزشکی و مشاوره روانشناسی هنوز علت اصلی اختلالات اضطراب را نمی‌دانند. به نظر می‌رسد عوامل مختلفی ازجمله ژنتیک، بیوشیمی مغز فرد، پاسخ جنگ یا گریز فعال، شرایط زندگی استرس زا و رفتار آموخته‌شده در ابتلا به اضطراب مؤثرند.
احتمال ابتلا به اختلال اضطرابی در افراد دارای سابقه خانوادگی بیشتر است. احتمالاً دلیلش ژن‌هایی که بر ترشح مواد شیمیایی در مغز و تنظیم انتقال‌دهنده‌های عصبی اثر می‌گذارد باشد. اما این بدان معنی نیست که هر فرد دارای سابقه اختلال اضطرابی در میان اعضای خانواده، مشکل اضطرابی پیدا خواهد کرد.
حوادث و اتفاقاتی که فرد در زندگی خود تجربه می‌کند، می‌تواند عامل ایجاد اختلال اضطرابی در او شود. اختلال استرس پس از حادثه ( PTSD) مثال خوبی از این مورد است.
رشد و پرورش کودک در محیطی که اعضای خانواده همگی نگران و مضطرب هستند، به کودک به اشتباه می‌آموزد که دنیا یک مکان خطرناک و ناامن است. همچنین رشد و تربیت کودک در محیطی ناسالم (به‌عنوان‌مثال اگر کودک مدام تحت استرس حاصل از جنگ و دعوای والدین قرار دارد) کودک یاد می‌گیرد همیشه احساس ترس کند یا همیشه منتظر یک اتفاق وحشتناک در زندگی است.
اگر چه هر فردی در زندگی اضطراب طبیعی را تجربه می‌کند، اکثر افراد (حتی کسانی که شرایط و حادثه استرس‌زایی را در زندگی تجربه کرده‌اند) مبتلابه اختلال اضطرابی نخواهند شد. آن دسته از افراد هم که به اختلال اضطرابی مبتلا می‌شوند، می‌توانند با درمان و مراقبت از این مشکل رهایی یابند. فرد مضطرب با مراجعه به مرکز مشاوره و کمک از دکتر روانشناس می‌تواند راهکارهایی برای درمان اضطراب و دستیابی به صلح و آرامش در زندگی خود کسب کند.
### پایان خبر رسمی