، آمل , (اخبار رسمی): ویتامین D برای تقویت استخوانها و ماهیچهها لازم است. بدون ویتامین D، بدن ما نمیتواند به طور موثر کلسیم را که برای سلامت استخوانها و سایر فرایندهای ایمنی ضروری است جذب کند.
احتمالا همه میدانیم کودکانی که بدن آنها به اندازه کافی ویتامین D دریافت نمیکند دچار بیماری خاصی به نام راشیتیسم میشوند. در بیماری راشیتیسم، کودک دچار ضعف مفرط استخوان میشود که این ضعف استخوانی در نهایت باعث ناهنجاریهای ظاهری و اسکلتی در پاها میشود و پاها به دلیل عدم مقاومت کافی استخوانها، به صورت پرانتزی و خمیده در میآیند.
برای جلوگیری از این پدیده، در وهله اول خوردن شیر مادر به اندازه کافی و به مدت حداقل شش ماه و حداکثر دوسال، قرار گرفتن کودک در نور خورشید و دریافت مشاورههای پزشکی جزو اولویتهای موجود هستند.
نکته جالب درباره شیر مادر که با موضوع این گزارش نیز ارتباط دارد این است که ماده حیاتی ویتامین دی که اصولا در بدن تولید نمیشود و در اکوسیستم حیات هم بسیار منابع محدودی دارد، در شیر مادر هم ممکن است به اندازه کافی نباشد. این مساله در شرایطی که مادر از نور خورشید به اندازه کافی بهره نبرده باشد یا یک رژیم غذایی سرشار از ویتامین دی را در دوران حاملگی دریافت نکرده باشد، وخیم تر خواهد بود. بنابراین به مادران توصیه میشود که در رژیم غذایی خود مقدار کافی از منابع تامین ویتامین دی و کلسیم مانند ماست و نظایر آن بگنجانند. به این دلیل اغلب اوقات برای کاهش ریسک عوارض ناشی از کمبود احتمالی ویتامین دی در شیر مادر پزشکان برای همه نوزادان ویتامین دی تجویز میکنند.
در این جا اشاره به این مساله شاید بی مناسبت نباشد که ترکیب شیر مادر به اندازه کافی مواد معدنی، آهن، کلسیم، سدیم، منیزیم، سلنیوم، روی و نظایر آن را دارد که برای ساختن استخوانهای قوی و استحکام عضلهها و ... لازم است.
دوران کودکی آغازی برای یک راه طولانی
اما همه چیز در این جا به پایان نمیرسد. با آغاز دوره کودکی، نوجوان و جوانی و تا ابتدای میانسالی بدن انسان برای تامین کلسیم مورد نیاز بدن برای تقویت ساختار اسکلتی و استخوانی خود، به طور مرتب به دریافت این دو ماده اساسی یعنی ویتامین دی و کلسیم نیاز دارد.
ویتامین دی که در سنین اولیه کودکی نقش اصلی را در تحکیم استخوان و جلوگیری از بیماریهای مرتبط با استخوان، بازی میکند در دورههایی که بر شمردیم نیز نقش اصلی را ایفا میکند؛ اما این بار نقش این ماده در تعامل با کلسیم معنا پیدا میکند. به این معنا که بدون ویتامین دی، بدن کلسیم دریافتی را حتی اگر آگاهانه در ماده غذایی روزانه افراد قرار گیرد جذب نمیکند و از طریق رودهها این ماده حیاتی دفع میشود.
موضوع این گزارش، تغذیه در دوران شیرخواری نیست، اما شروع بحث با این موضوع بدان معناست که بدن انسان از ابتدای تولد تا پایان زندگی به دو ماده اساسی در کنار هم یعنی کلسیم و ویتامین دی نیازمند است.
کمبود این مواد در بدن باعث ناهنجاریهای مختلفی میشود که مهمترین آن پوکی استخوان یا Osteoporosis است که امروزه جهان به سبب سرعت گسترش این بیماری خطرناک برنامههای متنوع و متعددی را برای اطلاع رسانی و معرفی محصولات و فراوردههای خوراکی حاوی این مواد آغاز کرده است.
در کشور ما نیز اگرچه مطالعات منطقه ای و ملی فراوانی توسط نهادهای دانشگاهی صورت گرفته و نتایج آن در قالب هشدارهای سلامتی و لزوم به کار بستن برنامههای ملی پیشگیری از پوکی استخوان منتشر شده؛ اما ظاهرا در عرصه عملیاتی و برنامه ریزیهای کلان، کار قابل ملاحظه ای صورت نگرفته است.
شرکتهای مواد غذایی و نگرانی برای سلامت مردم
این نقصان باعث شده است که شرکتهای تولید کننده مواد لبنی با تکیه بر تحقیقات موجود و پژوهش تیمهای تحقیق و توسعه خود به سمت تولید محصولاتی بروند که به راحتی بتواند این دو ماده حیاتی را برای شهروندان و هموطنان ایرانی فراهم نماید.
کلسیویتا یک تیر و چند نشان
یکی از شرکتهایی که در این زمینه پیشگام بوده و نتیجه سیاستگذاریهای مستقل آن در حوزه افزایش شاخص سلامت جامعه، منجر به تولید محصولی کارآمد و موثر شده است، برند کاله است که با تولید ماست ویژه کلسیویتا به جنگ پوکی استخوان در کشور ما رفته است.
این سیاست گذاری در راستای مسئولیت اجتماعی یا social responsibility و مشتری مداری پایدار یا Stable customer orientation بوده است. شاید نگاهی به قیمت مناسب این محصول استراتژیک و ملی این مساله را به خوبی ثابت کند.
همچنان که گفته شد دسترسی و جذب دو ماده موجود در کلسیویتا، به استناد گزارشهای بین المللی و هزاران تحقیق صورت گرفته، به صورت جداگانه و از منابع متعدد، امری ساده نیست و لزوم تعامل این دو ماده در یک زمان لزوم تولید محصولی را گوشزد میکند که شهروندان با گنجانیدن آن در رژیم غذایی روزانه از تبعات فقر این مواد در امان باشند. تبعاتی که برای مثال، پوکی استخوان در دوره 50 سالگی به بعد مهم ترین آنهاست.
خوشبختانه در ایران چنین محصولی به ارزانی و فراوانی در اختیار تودههای مردم قرار داده شده است.کافی است به صورت روزانه در میان لبنیات مصرفی خانوار یکی از انواع ماستهای کلسویتای کاله را که در بسته بندیهای خاص قرمز رنگ و در وزنهای مختلف تولید شده است در رژیم غذایی خانواده خود بگنجانیم.
این محصول با میزان مورد نیازی از ویتامین دی و کلسیم غنی شده است تا جایی که از نظر دریافت کلسیم بدن، مصرف یک پیاله ماست کلسیویتا برابر با مصرف دو پیاله از ماستهای دیگر است. ضمن این که بعد از مصرف، فرایند جذب با کمک ویتامین دی موجود در این محصول شکل حداکثری صورت میگیرد. خصوصیتی که سایر ماست های معمولی از آن بی بهره هستند.
لزوم اطلاع رسانی درباره کلسیویتا
برای تهیه این گزارش نگاهی به یکی از صفحات مخصوص فروش محصول کلسیویتا در یکی از بزرگترین فروشگاههای اینترنتی ایران انداختیم. مصرف کنندگان ماست در بخش نظرات، دیدگاههای خود را درباره این محصول بیان کرده اند. با کمال تعجب در میان پیامها هیچ کس سخنی از هدف اصلی این محصول یعنی غنای ویتامین دی و کلسیم با هم و هدف نهایی این محصول از نظر تامین سلامت استخوان در جامعه به شکل گسترده سخنی به میان نیاورده است.
اکثر پیامها و اظهار نظرهایی که در این گونه صفحات در باره کلسیویتا از سوی مصرف کنندگان اظهار شده مربوط به خوشمزه بودن، و خصوصیاتی از این دست است. از این جهت به نظر میرسد که برای معرفی این محصول در جامعه و هدف ذاتی تولید و عرضه آن یعنی تامین سلامت حداکثری جامعه و جلوگیری از ابتلای گسترده مردم به پوکی استخوان باید اطلاع رسانی شود.
اولین نقطه این اطلاع رسانی هم مربوط به صدها فروشگاه اینترنتی و حتی هزاران فروشگاه فیزیکی است که باید به وضوح با برچسبهای مشخص، برجستگی این محصول و تفاوت عمده آن با محصولات دیگر را ذکر کرده و کمی درباره مساله پوکی استخوان و نقش کلسیویتا در جلوگیری از آن اطلاع رسانی صورت گیرد.
حتی به نظر میرسد در بسته بندی این محصول بهتر است روی مساله پوکی استخوان و اثرات این محصول بر جلوگیری از آن در تمام ادوار زندگی افراد اطلاع رسانی واضح تری صورت گیرد تا کسانی که تصور میکنند ماست به طور کلی حاوی کلسیم است و سلامت استخوانهای آنها با مصرف هر ماستی تضمین میشود، بدانند که بدون عنصر مکمل ویتامین دی، بدن بخش عمده کلسیم دریافت شده را در محیط رودهها از دست میدهد و به جای جذب در سلولها به خارج از بدن منتقل میشود.
از این روست که ترکیب ویتامین دی و کلسیم در ماست کلسیویتای کاله اهمیت شایان توجهی مییابد که همچنان که اشاره شد، در حال حاضر درک عمومیاز ماهیت و اثرات این ترکیب خاص به اندازه کافی نیست.
همه تحقیقات یک حرف را میزنند
یک مطالعه گسترده و وسیع با عنوان «غربالگری پوکی استخوان: بیانیه و توصیه گروه ویژه خدمات پیگیرانه ایالات متحده» پس از ذکر ابعاد مختلف پوکی استخوان و تاثیرات مخرب اجتماعی و اقتصادی آن و روشهای غربالگری و پیشگیری، در بخش مربوط به «رفتار» بیماران این طور مینویسد: «علاوه بر مصرف کافی کلسیم و ویتامین D و ورزشهای تحمل وزن، چندین درمان دارویی توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای کاهش شکستگیها از جمله بیس فسفوناتها، هورمون پاراتیروئید، رالوکسیفن و استروژن تایید شده است.»
همان طور که میبینیم تمام پژوهشها در نقاط مختلف دنیا مصرف همزمان کلسیم و ویتامین دی را نه تنها در راستای پیشگیری از ابتلا به پوکی استخوان، حتی در مراحل درمان، اعم از گریدهای اولیه یا پیشرفته بر مصرف ویتامین دی و کلسیم تاکید میکنند.
این همان پیشنهادی است که خوش بختانه شرکت کاله با تولید و عرضه محصول ماست کلسیویتای خود به طور مستقل و مسئولیت مدارانه و فارغ از عملکرد نهادهای نظارتی در دسترس مردم ایران قرار داده است.
با همه این اوصاف، متاسفانه هنوز میزان آگاهی جامعه از اثرات عمیق این محصول و مصرف روزانه آن بر زندگی امروز و آینده فرد و خانواده ایرانی کافی نیست.
منابع:
سایت دیجی کالا بخش فروش کلسیویتای کاله و سایت های دیگر
مجله پزشکی سلامت ایرانیان آمریکا (سیب)
Screening for Osteoporosis: U.S. Preventive Services Task Force Recommendation Statement
### پایان خبر رسمی