، تهران , (اخبار رسمی): روش تحریک مغناطیسی مغز (rTMS) یک شکل غیرتهاجمی از تحریک مغز است که برای درمان افسردگی استفاده میشود. برای موثر بودن آر تی ام اس نیاز است درمان در چندین جلسه به صورت منظم انجام شود. اگر rtms برای شما موثر باشد، علائم افسردگی ممکن است بهبود یابند یا به طور کامل از بین بروند.
روش آر تی ام اس معمولا در کلینیک پزشک انجام میشود. برای موثر بودن نیاز است درمان در چندین جلسه به صورت منظم انجام شود. به طور کلی، جلسات روزانه، پنج بار در هفته به مدت چهار تا شش هفته انجام میشود.
تحریک مغناطیسی مغز (TMS) یک روش غیر تهاجمی است که از میدانهای مغناطیسی برای تحریک سلولهای عصبی در مغز برای بهبود علائم افسردگی استفاده میکند. TMS معمولا زمانی استفاده میشود که سایر درمانهای افسردگی مانند مصرف دارو و رواندرمانی موثر نبوده باشند.
این درمان برای افسردگی شامل ارسال پالسهای مغناطیسی تکراری است، بنابراین به آن TMS تکراری یا rTMS میگویند. در این مقاله به بررسی درمان افسردگی با rTMS میپردازیم.
درمان افسردگی با دستگاه rTMS چگونه است؟
در طول جلسه rTMS، یک سیم پیچ الکترومغناطیسی روی پوست سر در نزدیکی پیشانی قرار میگیرد. با استفاده از یک الکترومگنت پالسهای مغناطیسی بدون درد ارسال میشود که سلولهای عصبی در ناحیهای از مغز که در کنترل خلق و خو و افسردگی نقش دارند را تحریک میکند.
در واقع با این اقدام نواحی از مغز که به دلیل افسردگی غیرفعال شدهاند، مجددا فعال میشوند.
اگرچه چرایی عملکرد rTMS به طور کامل درک نشده است، اما به نظر میرسد تحریک مغناطیسی مغز با دستگاه rtms بر عملکرد مغز تاثیر میگذارد و به نوبه خود باعث کاهش علائم افسردگی و بهبود خلق و خو میشود.
روشها و تکنیکهای مختلفی برای انجام این روش وجود دارد. دکتر حمیدرضا رخصتیزدی به عنوان بهترین متخصص مغز و اعصاب در تهران بعد از معاینه و با توجه به شرایط بیمار، موثرترین روش را برای درمان افسردگی انتخاب میکند.
عوارض جانبی تحریک مغناطیسی مغز
روش rTMS یک شکل غیرتهاجمی از تحریک مغز است که برای درمان افسردگی استفاده میشود. در این روش برخلاف تحریک عصب واگ یا تحریک عمقی مغز نیازی به جراحی یا کاشت الکترود نیست و برخلاف شوک درمان برقی (ECT)، روش rTMS باعث تشنج نمیشود یا نیاز به آرامبخشی با بیهوشی ندارد.
با وجود اینکه تحریک مغناطیسی مغز یک روش ایمن و بیخطر محسوب میشود، با این حال میتواند باعث ایجاد عوارض جانبی محدودی در بیماران شود.
عوارض جانبی rTMS را میتوان به دو دسته عوارض خفیف و شدید تقسیمبندی کرد.
عوارض جانبی خفیف
عوارض جانبی معمولا خفیف تا متوسط هستند و مدت کوتاهی پس از یک جلسه بهبود مییابند و به مرور زمان با جلسات اضافی کاهش مییابند. این عوارض جانبی ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- سردرد
- حساسیت پوست سر در محل تحریک
- سوزن سوزن شدن، اسپاسم یا انقباض عضلات صورت
- سبکی سر
پزشک میتواند سطح تحریک را برای کاهش علائم تنظیم کند یا ممکن است توصیه کند که قبل از درمان از داروهای مسکن بدون نسخه استفاده کنید.
عوارض جانبی شدید
عوارض جانبی شدید در درمان rTMS نادر است. برخی از این عوارض عبارتند از:
- تشنج شیدایی، به ویژه در افراد مبتلا به اختلال دوقطبی
- از دست دادن شنوایی در صورتی که از محافظ گوش استفاده نشود
چه کسانی نباید درمان rTMS داشته باشند؟
قبل از درمان با دستگاه rTMS لازم است اقدامات زیر انجام شود:
- معاینه فیزیکی و احتمالا انجام برخی آزمایشات ارزیابی روانپزشکی برای بررسی شدت افسردگی
این ارزیابیها به دکتر متخصص مغز و اعصاب کمک میکند تا تشخیص دهد آیا درمان آر تی ام اس برای شما مناسب است یا خیر.
در صورت وجود هر یک از موارد زیر حتما قبل از شروع درمان آن را با پزشک خود درمیان بگذارید:
- اگر باردار هستید و یا قصد دارید باردار شوید
- وجود هرگونه وسیله پزشکی فلزی یا کاشته شده در بدن
- مصرف هرگونه دارویی
- سابقه تشنج یا سابقه خانوادگی صرع
- سایر اختلالات سلامت و روان مانند سوء مصرف مواد، اختلال دوقطبی و روانپریشی
- آسیب مغزی ناشی از بیماری یا ضربه، مانند تومور مغزی، سکته مغزی و تروما
- سردردهای مکرر یا شدید
- اگر قبلا تحت درمان با rTMS بودهاید
ذکر این نکته ضروری است که در برخی موارد، افرادی که دارای ایمپلنت یا دستگاههای فلزی هستند میتوانند rTMS داشته باشند. با این حال، به دلیل میدان مغناطیسی قوی تولید شده در طول درمان، این روش برای برخی از افرادی که دارای دستگاههای زیر هستند توصیه نمیشود:
- گیره یا سیم پیچ آنوریسم
- استنتها
- محرکهای کاشته شده
- وسایل الکتریکی کاشته شده، مانند ضربانساز یا پمپهای دارویی
- الکترودهایی برای نظارت بر فعالیت مغز
- کاشت حلزون شنوایی
- هر گونه ایمپلنت مغناطیسی
- قطعات گلوله
مراحل درمان افسردگی با آر تی ام اس
تحریک مغناطیسی مغز برای درمان افسردگی معمولا در مطب یا کلینیک پزشک انجام میشود. برای موثر بودن نیاز است درمان در چندین جلسه به صورت منظم انجام شود. به طور کلی، جلسات روزانه، پنج بار در هفته به مدت چهار تا شش هفته انجام میشود.
قبل از شروع درمان، پزشک باید بهترین مکان برای قرار دادن آهنرباها روی سر و بهترین دوز انرژی مغناطیسی را برای بیمار شناسایی کند. اولین جلسه درمان rTMS معمولا حدود 60 دقیقه طول میکشد.
به احتمال زیاد، در اولین قرار جلسه درمانی اقدامات زیر انجام میشود:
- شما را به اتاق مخصوص میبرند، از شما میخواهند که روی یک صندلی دراز بکشید و گوشگیرهایی به شما داده میشود تا در طول درمان استفاده کنید.
- یک سیم پیچ الکترومغناطیسی روی سر شما قرار میگیرد و به طور مکرر خاموش و روشن میشود تا پالسهای تحریککننده تولید کند. این امر منجر به تولید صدای ضربهزدن یا کلیک میشود که معمولا چند ثانیه طول میکشد و پس از آن یک مکث ایجاد میشود. همچنین ممکن است بر روی پیشانی نیز احساس ضربهزدن داشته باشید. این بخش از درمان تحت عنوان نقشهبرداری از مغز نامیده میشود.
- پزشک مقدار انرژی مغناطیسی مورد نیاز را با افزایش دوز مغناطیسی تعیین میکند تا زمانی که انگشتان یا دستان شما منقبض شوند. که به عنوان آستانه حرکتی شما شناخته میشود و به عنوان یک نقطه مرجع در تعیین دوز مناسب برای شما استفاده میشود. در طول دوره درمان، بسته به علائم و عوارض جانبی، شدت امواج را میتوان تغییر داد.
- در طول درمان شما کاملا بیدار و هوشیار خواهید بود و تنها ممکن است در مدت کوتاهی پس از شروع درمان، کمی احساس ناراحتی در پوست سر داشته باشید.
نتایج درمان افسردگی با تحریک مغناطیسی مغز
اگر rTMS برای شما موثر باشد، علائم افسردگی ممکن است بهبود یابند یا به طور کامل از بین بروند. کاهش علائم ممکن است چند هفته درمان طول بکشد.
پس از اتمام یک سری درمان rTMS، درمانهای سنتی افسردگی مانند مانند دارو درمانی و روان درمانی ممکن است به عنوان درمان مداوم توصیه شود.
با این حال، اگر افسردگی با rTMS بهبود یابد ولی بعدا دوره دیگری از علائم را تجربه کنید، درمان rTMS میتواند تکرار شود. این دور از درمان را القای مجدد مینامند.
### پایان خبر رسمی