، تهران , (اخبار رسمی): گفته اند: «آب مایه آبادانی است». اما ، می توان این ضرب المثل را به این شکل تغییر داد: «آب مایه سلامتی است». البته اگر آب آشامیدنی سالم نباشد، همین آب منشاء انواع بیماری هاست.
آب تقریبا دو سوم از وزن بدن انسان را تشکیل می دهد و اصلی ترین عنصر در سلول انسان می باشد. واکنش تعادل آب در بدن شامل مصرف و از دست دادن آب می باشد.
تاریخ توجه به آب معدنی در ایران
توجه به آب آشامیدنی سالم با رویکرد علمی، آکادمیک و مدرن تقریبا به سال های اولیه تاسیس دانشگاه تهران باز می گردد.
با شروع به کار دانشگاه تهران در سال 1313 به تدریج مطالعات بومی در زمینه الزامات و اصول بهداشت عمومی جامعه آغاز شد. همان زمان استادان و دانشمندان ایرانی و همکاران خارجی آن ها دریافتند که یکی از اصول اولیه تامیل سلامت مردم در اختیار قرار دادن آب آشامیدنی سالم است.
در این سالها بود که تعدادی از استادان دانشگاه تهران و متخصصین آب شناسی مطالعات گسترده ای را در زمینه آب های معدنی ایران به عنوان منبع اصلی شرب بهداشتی مردم شروع کرده و در این زمینه کتاب های متعددی را به رشته تحریر در آوردند.
از جمله این که در سال های بعد از 1318 در دانشکده داروسازی تهران توسط مرحوم دکتر مافی و دکتر صادق مقدم و پس از آن توسط آقای دکتر محمد جواد جنیدی از اساتید رشته آبشناسی مطالعاتی شروع شد که در نهایت توسط دکتر عباس خدابنده، استاد آبشناسی و رئیس اسبق دانشکده داروسازی ادامه یافت و طی سال های 1340 به بعد آقایان دکتر محمدرضا غفوری و دکتر محمود شریعت نیز در بررسی آب های معدنی ایران مشارکت نمودند.
شروع صنعت آب معدنی
این مطالعات اگرچه خیلی سریع به تولید و توزیع آب های معدنی و آب های بسته بندی شده منجر نشد، اما زمینه های علمی این کار را پایه گذاری کرده و با گوشزد کردن الزمات بهداشتی آب اشامیدنی، آن را به عنوان یک مساله حیاتی مطرح کرد.
برپایه همین مطالعات بود که در از ابتدای دهه 1350 صنعت آب های معدنی و آب آشامیدنی بسته بندی شده پایه گذاری شد و مردم ایران برای اولین بار با محصولاتی تحت عنوان آب معدنی یا بسته بندی شده آشنا شدند.
اولین کارخانه آب بسته بندی ایران به نام آمولو در سال 1350 با استفاده از آب خروجی از چشمه آب معدنی پرسم واقع در دامنه رشته کوههای البرز تاسیس شد که محصولات خود را در بطری های شیشه ای به بازار عرضه کرد. املاح در مقادیر بالا از ویژگی های منحصر به فرد این چشمه به شمار می رفت . البته تولیدات کارخانه آب معدنی آمولو در مقیاس و ظرفیت کم بود اما به تدریج برند هایی در داخل ایران و برندهای بزرگ بین المللی خارجی در ایران شروع به فعالیت در این زمینه کردند که برای مثال می تواند به تولید آب معدنی «دسانی» اشاره کرد که تحت لیسانس کوکاکولا تولید و عرضه می شود و یکی از استانداردترین آب های معدنی در ایران به شمار می رود.
انواع آب بسته بندی شده
براساس طبقه بندی انجام گرفته توسط سازمان ملی استاندارد، انواع آب بسته بندی عبارتند از: «آب معدنی طبیعی»، «آب آشامیدنی بسته بندی شده»
آب معدنی طبیعی
آب معدنی طبیعی آبی است که نسبت به آب آشامیدنی بطری شده از نظر محتوای املاح معدنی خاص، عناصر کمیاب Trace Elements و دیگر ترکیبات متفاوت است.
آب معدنی طبیعی از منابع طبیعی مانند چشمه و نقاط حفاری شده از سفره های آب زیر زمینی به دست می آید و کلیه اقدامات احتیاطی برای جلوگیری از هرگونه آلودگی یا تأثیرات خارجی روی کیفیت آن باید انجام گیرد.
ترکیبات آب معدنی معمولا در فصول مختلف سال از ثبات نسبی برخوردار است و تحت شرایطی جمع آوری می شود که در پروسه تولید تا مصرف ویژگی های خاص آن تغییر نکند. برای مثال آب معدنی باید در نزدیک ترین محل ممکن به سرچشمه، تحت شرایط بهداشتی خاص بسته بندی شود و هیچ فرآیند پالایش و تصفیه به جز فرایندهایی که در استاندارد ملی ایران تعیین شده در مورد آن به کار نرود .
انواع آب معدنی طبیعی
آب معدنی طبیعی هنگام توزیع در بین مصرف کنندگان ممکن است به یکی از اشکال زیر که البته مطابق با تعاریف استاندارد ملی ایران است، وجود داشته باشد:
آب معدنی طبیعی گازدار
آب معدنی طبیعی بدون گاز
آب معدنی طبیعی گازدار شده
آب معدنی طبیعی گاززدایی شده
آب معدنی طبیعی غنی از گاز اکسیژن
آب آشامیدنی بسته بندی شده
آب آشامیدنی بسته بندی شده
آب ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻨﺪی، طبق تعریف وزارت نیرو، مندرج در دستورالعمل تولید این نوع آب، ﺑﻪ آﺑﯽ اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت درﺑﺴﺘﻪ ﭘﻠﻤﺐ ﺷﺪه در ﻇﺮوف ﻣﺨﺼﻮص و ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻣﻮرد ﺗﺄﯾﯿﺪ وزارت ﺑﻬﺪاﺷﺖ، درﻣﺎن و آﻣﻮزش ﭘﺰﺷﮑﯽ ﺑﺮای ﺷﺮب ﻣﺮدم ﺗﻬﯿﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد.
آب ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪی را ﻣﯽﺗﻮان از ﻫﺮ ﻧﻮع ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺳﻄﺤﯽ و زﯾﺮزﻣﯿﻨﯽ (ﺑﻪاﺳﺘﺜﻨﺎی ﺷﺒﮑﻪ آب ﺷﺮب) ﭘﺲ از ﺣﺼﻮل اﻃﻤﯿﻨﺎن از رﻋﺎﯾﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ و اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﻻزم، ﺑﺎ رﻋﺎﯾﺖ ﻣﻘﺮرات اﯾﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪی و ﺑﻪ ﻓﺮوش رﺳﺎﻧﺪ.
البته در زمینه آب های آشامیدنی بسته بندی شده در دنیا و سازمان های مختلف تعاریف نسبتا متفاوتی وجود دارد اما، بدون تردید استانداردهای متنوع و مختلفی در کشورهای مختلف جهان وجود دارد که هدف آصلی آن ها تامین سلامت این آب هاست. در ایران هم در حال حاضر استاندارد ها مبتنی بر کدکس است که یک استاندارد معتبر بین المللی است و به عنوان استاندارد مرجع در روابط بین الملل( WTO ) تلقی می شود.
آب عنصر حیاتی برای بدن
پس از هوا، ضروری ترین عنصر حیات آب است. به همین دلیل دسترسی به آب پاک و سالم همواره از مهمترین دغدغه های جوامع بشری از دیرباز تاکنون بوده است .
آب تقریبا دو سوم از وزن بدن انسان را تشکیل می دهد و اصلی ترین عنصر در سلول انسان می باشد. واکنش تعادل آب در بدن شامل مصرف و از دست دادن آب می باشد. وسیع ترین مقدار آب بدن از طریق خوردن وآشامیدن تامین می شود، همچنین واکنش های متابولیکی نرمال نیز مقدار کمی آب تولید می کنند.
تحقیقات نشان می دهد بسیاری از واکنش های شیمیایی بدن از طریق آب انجام می شود، لذا همه فعل و انفعالات فیزیولوژیکی بدن در شرایط کمبود آب آسیب محسوسی می بیند.
خلاصه عملکردهای ویژه آب در بدن انسان عبارتند از:
حلالیت و انتقال اکسیژن و مواد غذایی به داخل سلول و بافت های حیاتی
مرطوب نمودن هوا در ریه ها
موثر در متابولیسم
تنظیم دمای بدن
دفع سموم بدن
نقش کاتالیستی آب در فعل و انفعالاتی که منجر به تجزیه مواد غذایی پیچیده به شکل ساده تر می شود
نرم کنندگی در غشاء زلالی ((Synovial
نرم کنندگی در مفاصل
اثرات مثبت مصرف آب در بدن
آب درمان و تسکین انواع عارضه ها
با توجه به این که بیش از 80 درصد از ساختمان مغز انسان از آب تشکیل شده است در بسیاری از مواقع علت سر درد در افراد، بروز پدیده کم آبی بافت های بدن یا dehydration است، لذا با مصرف کافی آب در طول روز می توان از بروز سر درد با علت کم آبی پیش گیری کرد .
همچنین مصرف مستمر آب می تواند در زمینه کاهش کمردرد، شادابی و طراوت پوست، افزایش بهره وری و افزایش قدرت تمرکز، تسهیل در امر هضم غذا در دستگاه گوارش و رفع یبوست، کاهش گرفتگی عضلات و رگ به رگ شدن، افزایش مقاومت بدن در ابتلاء به بیماری، رفع خستگی، کاهش احتمال سرطان، راندمان بهتر در فعالیت ورزشی، کاهش وزن، ایجاد احساس مطلوب روانی و... موثر باشد.
### پایان خبر رسمی