، تهران , (اخبار رسمی): دوچرخههای کوهستان دارای تنه محکم، مقاوم و لاستیک ضخیم و عاجدار هستند که باعث بالا رفتن اصطکاک با زمین و حرکت بهتر در محیطهای کوهستانی میشود . فرمان صاف یا با انحنای کم آنها برای دید و کنترل بهتر و کمک فنر است تا ضربهها را بگیرد .
تنه مهمترین قسمت دوچرخه در تعیین کیفیت و کارایی آن است.
فروشگاه اینترنتی دونینو، دندههای زیاد آن برای این است که بتوان در شیبهای تند با کمک آن بالا رفت و دارای ترمزهای مقاوم هستند که در سراشیبیهای کوهستان عملکرد خوبی داشته باشند.
تنه دوچرخه کوهستان
تنه مهمترین قسمت دوچرخه در تعیین کیفیت و کارایی آن است. تنهها از جهات مختلف قابل تقسیمبندی هستند. وزن، مقاومت و عکسالعمل در مقابل انواع نیروها، اندازه، هندسه تنه که برای کاربرد خاص بنا به رشته مورد استفاده برای آن طراحی شدهاند، جنس آلیاژ به کار رفته در آنها، رنگ و هزینه ساخت.
تنه دوچرخه معمولا از قسمتهای زیر تشکیل میشود:
لوله زین، میله تنه، پیشانی، توپی تنه، میله تحتانی و قسمتی که معمولا به شکل دو مثلث در عقب تنه قرار دارد که اکسل عقب نامیده میشود و محور چرخ عقب به آن متصل میشود. ممکن است روی تنه سوراخها و زوائدی تعبیه شود، از جمله سوراخهای عبور روکشهای ترمز و دنده، محل نصب قمقمه، محل نگهداری تلمبه، محل نصب ترمز عقب و دیسک، نگهدارندههای ترک بند، شبرنگها، فنرهای تنه و محل نصب شانژمان (گوشواره)
انواع آلیاژهای تنه
تنه دوچرخه کوهستان از پنج نوع آلیاژ ساخته میشود
تنه تیتانیوم: این تنهها از فلز گرانبهای تیتانیوم ساخته میشوند و از مزیت عمده آنها این است که بسیار سبک، خشک و دارای انعطافپذیری کم و مقاوم هستندو نسبت به ضربات و فشارها حساس نیست و دارای عمر محدود نیستند. از مهمترین معایبشان قیمت بالای مواد اولیه یعنی تیتانیوم، حساس و سخت بودن نوع جوشکاری و در نتیجه هزینه بالای ساخت است که می تواند قیمت تنه را تا 10 هزار دلار هم برساند.
تنه کربن: کربن در ابتدا به صورت الیاف پارچهای است که با قالبگیری و مواد مخصوص به شکل دلخواه تولید میشود. تنههای ساخته شده از کربن بسیار سبک است ولی از قیمت بالایی برخوردار است. از معایب بزرگ کربن این است که در برابر ضربه مستقیم بسیار شکننده است و در برابر اشعه uv آفتاب ضعیف است و نور باعث پوسیدگیاش میشود. معمولا تولیدکنندگان به سبب زیبایی ظاهری الیاف کربن ترجیح میدهند تنه را رنگ نکنند تا زیباییش از بین نرود. رویش را با لایه نازکی از مواد، تیره رنگ میکنند تا همانند عینک دودی اشعه مضرر خورشید را جذب کند. از طرفی قسمتهای شکستهشده و ضربهدیده مانند جوشکاری در تنههای فلزی به هیچ عنوان قابل ترمیم نیستند و تنه باید تعویض شود. اگر شاهد ضربه مستقیمی بودید، هر لحظه امکان دارد که آن قسمت بشکند و خطرات جانی در پی دارد.
در عوض به علت سبکی فوقالعاده، تنه خشک است و انعطاف اضافه ندارد و بسیار خوب رکاب خورده است و شما با سرعت و بازده بسیار بالا میتوانید از دوچرخهسواری خود لذت ببرید.
تنه آلومینیوم: از جنس فلز آلومینیوم ساخته میشود و از رایجترین تنههای ساختهشده در این دوره به شمار میرود. آن هم به سبب سبکی و فرآیند تولید آسانش است. ولی عملیات حرارتی فوقالعاده حساس و دقیق و غیرقابل بازگشتی دارد به گونهای که محل جوشکاری یک بار توانایی تحمل حرارت جوشکاری را دارد و برای بار دوم جوش نمیپذیرد. از همین رو اگر تنه آلومینیومی از محل نزدیک جوش بشکند دیگر تعمیر اساسی نمیشود و باید آن را تعویض کرد. از دیگر مزایای آلومینیوم قابلیت ترکیب با با عناصر مختلف و در نتیجه ساخت آلیاژهای آلومینیومی است که بسیار سبک و مقاومند.
تنه کرومولی: از آلیاژ cr-mo ساخته میشود که سبک و دارای مقاومت بالاست و به ذلیل قرار نگرفتن در معرض عوامل زنگزدگی دارای عمر بینهایت است. از معایب بزرگ آن فرایند تولید سخت نسبت به آلومینیوم است که بیشتر کارخانجات دنیا به دلیل راحتی تولید تنه آلومینیوم دیگر کمتر از این تنهها استفاده میکنند .
تنه آهنی: تولید با این شیوه در هیچ کارخانه معروفی انجام نمیپذیرد و سالهاست که منسوخ شده است. این تنهها دارای مواد اولیه ارزان هستند و نیازی به عملیات حرارت خاص و جوشپذیری مشکل ندارد ولی وزن آن بسیار سنگین است و فرایند تولید و ساختنش از آلومینیوم سختتر است و نیاز به پرس سخت و غیره دارد. در تولید این تنهها میتوان از لولههای استاندارد که در صنایع دیگر هم کاربرد دارد استفاده کرد. ولی آلومینیوم باید با قالب مخصوص آن هم فقط برای آن قطعه خاص تهیه شود. به همین دلیل بسیاری از تولیدکنندگان کارگاهی هم میتوانند به تولید تنههای آهنی مشغول شوند و هم اکنون بخش بزرگی از تولیدات داخل ایران را این تنه تشکیل میدهد.
چند نکته مهم:
تنه باید توانایی فشارهای ناگهانی ترمز را داشته باشد تا به مرور این تکانهای شدید را که بر اثر نیروی واکنش سریع ترمز در توقف ناگهانی حادث میشود، بتواند خنثی کند.
ترمر هیدرولیک دارای قیمت بالاست و در تنههای باکیفیت بالا به کار گرفته میشود. اگر فرد در ارتقای لوازم دوچرخه رده پایین خود بخواهد از ترمز هیدرولیک استفاده کند نمیتوان مطمئن بود که آن تنه بتواند با آن ترمز سازگاری داشته باشد و میتواند با شکستن یا جدا شدن قطعات تنه در هنگام دوچرخهسواری فاجعهآمیز باشد.
نکته بسیار مهم دیگر در تنهها، نوع طراحی و آیرودینامیکبودن آن است که حتی اگر بهترین قطعات را داشته باشد اما تنه رکابخور نباشد و شتاب لازم را نگیرد باعث اتلاف انرژی است.
مانند دیگر ماشینهای مکانیکی برای کنترل حرکت دوچرخه به کار میرود. فرمان در دوچرخههای کوهستان به شکل صاف یا با انحنای کم است که به دوچرخهسوار کمک میکند در حالت راحتتری روی زین بنشیند. عرض فرمان در دوچرخههای کورسی برای کمکردن مقاومت هوا کمتر است و در دوچرخههای کوهستان برای تعادل بهتر در سرعتهای کم، بیشتر است. البته در رشته دانهیل و فری راید عرض فرمان به دلیل کنترل بهتر از سایر رشتههای دیگر بهتر است.
انحنای فرمان نیز در دانهیل و فری راید بیشتر از کراس کانتری است. فرمان قوسدار مفاصل بالا تنه را در حالت خمیده نگه میدارد تا در ناهمواریها ضربات مستقیما به بدن دوچرخهسوار منتقل نشود. در کراس کانتری بیشتر فرمان صاف طرفدار دارد و این باز و بسته به موقعیت قرارگیری فرد بر روی دوچرخه قابل انتخاب است.
استفاده از دسته شاخ گاوی در سربالایی خوب است. به خصوص در هنگام بلند شدن روی تنه موثر است. عمده مزیتش قرار گرفتن فرد در موقعیت جدید در هنگام دوچرخهسواری است تا دستها و کمر فرد کمتر در حالت یکنواخت قرار بگیرد و مانع خستگی فرد میشود.
کرپی و کاسه دو شاخ
کرپی فرمان از جوشدادن دو میله یا به شکل یکپارچه ساخته میشود . کرپی در دوچرخه کوهستان دارای زاویه به سمت بالاست تا وضعیت قرارگیری فرد روی دوچرخه به سمت دیگر نگهدارنده میله فرمان است. کاسه دو چرخ هم از اجزا منحصر همان تنه استمی باشد و باید همراه تنه در خرید و فروشها عرضه شود و به صورت ساچمهای یا بیلبرینگی است و باعث اتصال دو شاخ جلو به تنه و گردش به طرفین چرخ جلو از بالا میشود و در صورت بلبرینگی نبودن یکی از مکانهایی است که باید گریسکاری بشود.
زین
هر چه استفاده دوچرخهسوار از دوچرخه بیشتر باشد اهمیت زین بیشتر میشود. معمولا افرادی که به شکل تفریحی، هفتهای یک بار، حدود یکی دو ساعت در هفته از دوچرخه استفاده میکنند متوجه زینها نمیشوند ولی برای افرادی که از دوچرخه به عنوان وسیله نقلیه یا مسابقه استفاده میکنند این مسئله بسیار مهم است خصوصا اگر قصد استفاده طولانیمدت را داشته باشند و بخواهند چندین روز متوالی رکاب بزنند توجه به نوع و جنس زین بسیار مهم است. زینها با توجه به نوع فعالیت دوچرخهسوار در رشته مربوط ساخته و انتخاب میشوند. زینها به دو صورت پهن و باریک هستند که نوع پهن برای دوچرخههای شهری و نوع باریک برای دوچرخه کوهستان کاربرد دارد. بهترین و راحتترین نوع زینها را میتوان از انواعی که با ژل ساخته میشوند نام برد که بسته به نوع ژل، انواع مختلفی را شامل میشوند و عوارض جانبی بسیاری از زینهای دیگر را ندارند. هم اینک زینهای کربنی نیز ساخته و به بازار عرضه میشود که سبک و در عین حال سفت هستند. نکته قابل توجه در دوچرخه سواری داشتن شلوار یا شورت پد دار است. خصوصا در زینهای خاص، باریک، خشک و حرفهای که میتواند بسیاری از ضربات و تماسهای وارده به اعصاب آن ناحیه را در دوچرخهسوار تا مقدار زیادی خنثی کند. عدم توجه به این مسئله میتواند عوارضی همچون عقیم شدن فرد در طولانیمدت را در پی داشته باشد.
معمولا بیشتر زینها در دنیا از فوم ساخته میشود، در نتیجه نرم نیست و نیاز به شلوار و شورت پددار را ضروری میکند.
### پایان خبر رسمی