، تهران , (اخبار رسمی): هیچ کس بهتر از خود شخص نمیداند چه چیزی در خانه به او حس مکان و آرامش میبخشد. استفاده از سنگهای طبیعی، چوبهای خیزران و یا حتی یک آویز اسپند بافته شده، میتواند آرامش عمیقی را در درون ساکنین خانه ایجاد کند، که هیچ طراحی نمی تواند چرایی آن را درک کند.
به گزارش کارگشا - سامانه جامع صنعت ساختمان، تاریخچه و ریشههای شکل گیری دکوراسیون داخلی خیلی قدیمی تر از خود ساختن بناهای معماری است. بر اساس پژوهشهای باستان شناسی، انسانهای اولیه بعد از اینکه غار را به عنوان یک مکان خود ساخته از طرف طبیعت برای سکونت انتخاب کردند، شروع به ترسیم طرحهایی بر دیوارههای داخلی با اشکالی از انواع گل و گیاه و حیوانات مختلف کردند و این شروعی بر شکل گیری اولین نمونههایی از طراحی دکوراسیون داخلی شد.
[طراحی دکوراسیون داخلی با روش «خود طراحی، خود اجرایی» (DIY)] قبل از انقلاب صنعتی و شروع معماری مدرن، بناهایی که ساخته میشد جدارههای خارجی و داخلی آن تفاوت آنچنانی نداشت و در اکثر مواقع مصالح بکار رفته در هردو جداره یکسان بود. مثلاً قلعهها و خانههای که بیرون اش سنگ یا خشت بود همان خشت او سنگ جداره داخلی را هم تشکیل میداد. اما با گذشت زمان کم کم هرخانه ای و هر مکانی دارای دو ماهیت درونی و بیرونی گردید، که گه گاهی تفاوت ماهوی بین درون و بیرون یک بنا وجود داشت. امروزه این نوع تفاوت را دکوراسیون داخلی مینامند.
جایگاه علم و هنر در طراحی دکوراسیون داخلی
دکوراسیون داخلی ترکیبی از علم و هنر است، نوعی خلق فضای خاص برای لحظاتی خاص تر. خانه ای که ساخته میشود، میکوشد درونش را با مصالحی متفاوت تر جلا دهد. حسی را پدیدار کند که در اعضای خانه تاثیر گذار باشد. خانه ای که گاستون باشلار از نظر پدیدارشناسی هرمونوتیک آن را مکانی برای تخیل کردن نامید.
مانند «خانه ای که پنجرههای چوبی اش باز میشوند تا پردههای توری سفید رنگ اش از آن به سمت بیرون بلغزند و پیچ تاب بخورند تا خنکی نسیم شبنگاهی را به داخل بکشانند. این همان خانه ای است که لوسترهای طلایی رنگ اش با شعلههای شمعی از سقف آن آویزانند تا نور زرد را به چهره قاب عکسهایی که بر روی میزی از جنس بلوط اند بتابانند و حس گرمای شومینه ای که در گوشه ای از اتاق با صدای سوختن چوب چِرت ِچرت میکند را دوچندان کنند.
خانه ای که بوی شب بوهای حیاط اش با بوی نم نم باران بهاری از لابه لای توری پنجرهها به داخل میآید و در درون اتاق خوابی با رنگ صورتی میپیچد. صدای شرشر ناودان فلزی که از پشت بام سر ریز و از زیرکف چوبی اتاق میگذرد، همانند رودخانه ای در زیر کالبد خانه، جاری است. راهروی نیمه تاریک این خانه، روشنایی اش را از چراغهای شمعی سفید دیواریش میگیرد، که حس خاصی را در امتداد دیوارهای یشمیش تداعی میکند. سنگینی رد پای آدمی بر روی دوش پارکت چوب گردویی است که، بازتاب نور شمع در بافتهای قهوه ای و تیره و روشن اش چشم نوازی خاصی را دارد. آشپزخانه ای که از لابه لای چهار چوب درش خط نوری را به داخل راهروی تاریک میتاباند تا وقتی درب چوبی اش را باز میکنید بوی شوید، بوی ریحان و بوی ادویه جات تازه را حس کنی. بوی سیر و ترشی را حس میکنی که در خمره سفالی اش سالها است منتظر رسیدن است. کابینتهایی از چوب با بافتی زبر که سرانگشتان دستت را قلقلک میدهند.»
این نوشته بیانگر تاثیر طراحی و دکوراسیون داخلی بر روح و روان انسانی است. دکوراسیون داخلی نوعی جان بخشی به فضا و روح دادن به مکان است. هر بنای معمارانه ای در نهایت باید با مصالحی ساخته شود و این نوع ترکیب هوشمندانه مصالح است که فضا را خلق و کاربری آن را به عنوان روح مکان در درون آن میدمد. آجر، چوب، سنگ خام و هرچیزی که بتوان در درون بنا استفاده کرد روح خاصی دارند و گاهی حتی متضاد از هم میتوانند مفهومی، عجیب را خلق کنند.
بعد از فراگیر شدن معماری مدرن و تاثیر غیر قابل انکار آن بر معماری جهان حواس انسانی با ترکیب مصالحی بی جان به فراموشی سپرده شد. همه جا را بتن و فولاد سرد فرا گرفت. رنگ غالب، سفید و سیاه شد و انگار برای همیشه روح معماری از کالبدش جدا ماند. دیدن مهمتر از شنیدن شد و بوییدن و چشیدن به کلی فراموش گردید. انگار سرانگشتان انسانهای مدرن کرخت شده و دیگر توان لمس کردن را به کلی از دست داده اند. همه جا را مکعبهای بتنی فرا گرفت. ساختمانهای بلند و یک شکل، خانههای که تکرار قبلی در بعدی تکرار میشود و هنر از طراحی داخلی و خارجی بناها رخت بسته تا جایی که خانه، ماشینی برای زندگی نامیده شد و معمار، ماشینی برای خانه سازی.
در اینجا بود که صنعت هنر را بلعید و در درون کورههای مذابش ذوب کرد. آن را از دیدگان حواس انسانی مهو نمود. چوب دیگر از خانهها برچیده شد و بجایش پودر سفیدی که در کوره خشم صنعت با آتشی سوزان سوخته بود، دیوارهای بلند خانه را فتح کرد و خانه نشین شد.
صنعت صورت سنگها را تراشید تا آنچه را که خود از روی خودخواهیش بود به نمایش درآورد. شیشههای سفید و شفاف بی جان را به جای شیشههای رنگی نشاند و محرمیت درون خانهها را شکست تا بدین گونه بتواند از پنجرههای شفاف به زندگی انسانهای مدرن تنها سرک کشد.
مدرنیته صنعتی بیشترین تاثیر را در شکل گیری امروزی دکوراسیون داخلی گذاشت و به مرور زمان طبیعت را از طبیعت انسان گرفت و او را اسیر مواد و مصالحی بی جان و بی روح صنعتی نمود. همه چیز مصنوعی شد: سنگ مصنوعی، چوب مصنوعی، رنگ مصنوعی و ... بدین گونه ترکیب هنر با علم، مصالحی را خلق کرد که روحی نداشت و با گذشت اندکی از زمان، رنگ از چهره میباخت و به سرعت شکل اش تغییر میکرد و گذر زمان برایش ارزشی را خلق نمی نمود: برخلاف مصالح حقیقی و طبیعی زمین.)
انســـــــان، صنعــــــــت، طراحی داخــــــلی
اما بعد از چند دهه استثمار سنگین انسان توسط صنعت، اینک در جهان طراحی، دکوراسیون داخلی به سمت «خود طراحی خود اجرایی» یا (DIY) میرود. یعنی خودِ ساکنین خانه شروع به طراحی و خلق چیزی میکنند که خود بخشی از آن هستند. زیرا هیچ کس بهتر از خود شخص نمی داند چه چیزی در خانه به او حس مکان و آرامش را میبخشد. استفاده از سنگهای طبیعی، چوبهای خیزران و یا حتی یک آویز اسپند بافته شده، میتواند آرامش عمیقی را در درون ساکنین خانه ایجاد کند، که هیچ طراحی نمی تواند چرایی آن را درک کند.
شاید صندلیهای چوبی میز غذاخوری با همان جرجر کردنشان بهتر از صندلیهای سرد فلزی برای ساکنین این خانه، حس در خانه بودن را تداعی کنند. هر آن چیزی که ساکنین خانه خود برای خود طراحی میکنند مقیاسی انسانی دارد و ابعاد و اندازههای آن نه براساس استانداردهای خودخواهانهی صنعت بلکه براساس مقیاس واقعی خود ساکنین بنا طراحی و ساخته میشوند.
«خود طراحی» دکوراسیون داخلی نه فقط حس مکان را خلق میکند بلکه ابعاد و اندازهها را هم میتواند مفهومی تازه ببخشد. همیشه این سئوال برای من مطرح است: «چه کسی گفته است پنجره خانهی من، صندلی میز غذاخوری من و حتی وان حمام من، باید به اندازه پنجره، صندلی و وان حمام خانه ای آقای اسمیت در لندن باشد؟»
آیا جز این است که صنعت میخواهد من و آقای اسمیت را تابع اندازههای خود کند نه خود را تابع اندازههای ما؟ و این نشانگر خوی استثماری صنعت حتی در دکوراسیون داخلی است. برای رهایی از این استثمار باید هنر را درک کنیم و خود طراح دکوراسیون داخلی خانهی خود باشیم.
پس با ما باشید تا از خانهی خود لذت ببرید...
### پایان خبر رسمی