، بجنورد , (اخبار رسمی): پرورش حلزون برای استفاده در طب سنتی، ساخت لوازم آرایشی و همچنین به عنوان خوراکی رواج دارد.حلزون یا لیسَک نوعی نرم‌تن در رده شکم‌پایان است. علت اینکه حلزون را در رده شکم‌پایان قرار داده‌اند این است که در حقیقت تمام قسمت زیرین بدنش، پای آن به‌شمار می‌رود.
پرورش حلزون برای استفاده در طب سنتی، ساخت لوازم آرایشی و همچنین به عنوان خوراکی رواج دارد.
آشنایی با حلزون Snail
حلزون یا لیسَک نوعی نرم‌تن در رده شکم‌پایان است. علت اینکه حلزون را در رده شکم‌پایان قرار داده‌اند این است که در حقیقت تمام قسمت زیرین بدنش، پای آن به‌شمار می‌رود.
زیست‌شناسان تا به امروز بیش از ۳۰ هزار گونه حلزون را شناسایی کرده‌اند. حلزون از محیط زیست بسیار متنوعی برخوردار است. محل زندگی بعضی از گونه حلزون‌ها در دریا بوده و بعضی از گونه‌های آن در آب‌های شیرین یا در باغ‌ها زندگی می‌کنند. حلزون از انواع گیاهان تغذیه می‌کند.
ظاهر حلزون
بدن حلزون شامل قسمت‌هایی از جمله سر، که دارای یک جفت بازوی حسی است، یک پای شکمی و پهن عضلانی که نوعی عمل خزیدن را انجام می‌دهد و یک توده احشایی پشتی و گنبد مانند که بیشتر اندام‌های داخلی در آن جای داشته‌اند. حلزون‌ها معمولاً صدف دارند اما برخی از گونه‌های بی‌صدف آن نیز مشاهده شده‌است. چشم حلزون معمولاً بر روی دو شاخک روی سر آن قرار گرفته‌است. مرحله لاروی حلزون، ولیگر نام دارد که مجهز به یک کمربند مژکی ظریف است و آن را به عنوان عضو شنا به کار می‌برد. قسمت پشتی ولیگر بعداً کاملاً بزرگ می‌شود و توده احشایی در حال رشد به سمت پشت برآمدگی می‌یابد. اما این رشد رو به بالا در طرف راست و چپ بطور یکسان صورت نمی‌گیرد و نتیجه آن پیچ‌خوردگی توده احشایی و صدفی است که روی این توده را می‌گیرد.
راه رفتن
حتماً هر شخصی به راه رفتن این جانور توجه کرده است. با آنکه پا ندارد ولی خیلی راحت بر روی زمین جابه‌جا می‌شود. حلزون را نرمتنی شکم‌پا می‌نامند چرا که در حقیقت تمام قسمت زیرین بدنش، پای آن به‌شمار می‌رود. پس حلزون پایی دارد بسیار پهن و صاف و به کمک عضلات آن خود را بر روی زمین می‌لغزاند و به این‌گونه روی زمین راه می‌رود. این جانور برای آنکه حرکات خود را آسان‌تر انجام دهد، از غده‌هایی که در پا و شکم خود دارد ماده‌ای چسبناک می‌تراود و جاده خود را لیز و هموارتر می‌کند. این مادهٔ چسبناک باعث می‌شود تا حتی اگر حلزون از روی یک لبه تیغ عبور کند بدنش آسیبی نبیند و در صورت عبور از یک سطح خیلی لیز می‌تواند سر بخورد.
رشد
رشد رو به بالا همچنین سبب می‌شود که لوله گوارشی به شکل U درآید و مخرج کاملاً به دهان نزدیک شود. مجموعه توده احشایی ولیگر نسبت به بقیه بدن معمولاً معادل ۱۸۰ درجه در خلاف جهت حرکت عقربه‌های ساعت می‌چرخد. در نتیجه، فضای جبه در جلو و در بالای سر قرار می‌گیرد، آبشش‌ها جلویی می‌شوند، مخرج سوراخ‌های دفعی و تناسلی همه در جلو قرار می‌گیرند و به فضای جبه باز می‌شوند. لوله گوارشی از شکل U به صورت یک قطعه درمی‌آید و قلب می‌چرخد.
تحول به صورت تابیدگی بدون تردید نوعی سازگاری با روش زندگی در حال بلوغ است. حلزون‌ها با عقب کشاندن بدن به درون صدف از خود محافظت می‌کنند و چون صدف یک دهانه بیشتر ندارد، باز شدن دهان و مخرج در یک جا نوعی مزیت محسوب شده و دهان نزدیک‌تر به زمین خواهد بود. در عین حال با این پیچیدگی قسمت‌های سنگین بدن از سر راه دور شده، بر روی قسمت عقبی بدن واقع می‌شوند. در نتیجه مرکز ثقل طوری جابه‌جا می‌شود که حرکت شکم پای صدف‌دار آسان‌تر شود.
نگهداری و پرورش حلزون
نگهداری از لیسک‌ها آسان است. لیسک‌ها معمولاً در طبیعت حدود ۱۰ سال عمر می‌کنند. اما در قفس حدود ۳ تا ۷ سال عمر دارند. لیسک‌های بومی منطقه حتی تا ۱۵ سال هم عمر می‌کنند.
آنها برای انسان و سایر جانوران بی‌خطرند. نگهداری آنها بسیار کم خرج است و به ندرت به بیماری مبتلا می‌شوند. اگر هم بیمار شوند علایم بیماری را به موقع نشان می‌دهند و فرد وقت کافی دارد تا برای آنها کاری کند. حداقل توجه، برای نگهداری آنها لازم است، اما آنها بدون توجه می‌میرند.
لازم به ذکر است که پرورش حلزون‌ها نیاز به شرایط و ابزار خاصی دارد، برای مثال: ایجاد لوکیشنی طبیعی همراه با هایگرومتر (دستگاه اندازه گیری میزان رطوبت)، تمپرومتر (دستگاه اندازه‌گیری دمای هوا)، خاک مرطوب و نور کافی (شمع)، وزنه و دستگاه اندازه‌گیری سایز حلزون، کیت آنالیزگر ترکیبات خاک و شیشه‌های مخصوص برای مشاهده ی تخم‌ها از جمله این وسایل مورد نیاز است.
تغذیه حلزون
بیشتر حلزون‌ها برای تجزیه غذا، هزاران ساختار دندان مانند میکروسکپی در روی زبان تسمه مانندشان دارند که به نام سوهانک یا رادولا شناخته می‌شود. رادولا همانند یک سوهان عمل کرده و غذا را برای حلزون گرسنه به قطعات کوچکتر اره می‌کند. حلزون‌ها معمولاً گیاه‌خوار هستند و در اصل از سبزیجاتی مانند برگ‌ها، سافه‌ها و گل‌ها تغذیه می‌کنند. اما برخی از گونه‌های بزرگ‌تر حلزون، حیوانات شکارچی بوده و همه چیز خوار یا در برخی موارد کاملاً گوشت‌خوار هستند. به علت اندازه نسبتاً کوچک حلزون و حرکت آهسته آن، حلزون توسط بسیاری از حیوانات از جمله جوندگان، پرندگان، دوزیستانی مانند قورباغه و وزغ شکار می‌شوند. علاوه بر این، حلزون‌هایی که در محیط آبی و دریایی زندگی می‌کنند، توسط ماهی‌ها شکار می‌شود.
مکان و شرایط زندگی حلزون
آب و هوای مناسب برای پرورش حلزون دمای 15 تا 25 درجه سانتیگراد با رطوبت بالا (75 تا 95 درصد) است. خاک مناسب برای پرورش حلزون نباید مقدار زیادی شن و ماسه و یا خاک رس داشته باشد، محتوای 20-40 درصد مواد آلی و pH حدود 7 باشد.
در بعضی شکم پایان به ویژه لیسه‌های خشکی و دریازی، صدف کوچک شده یا از بین رفته است. رشد در این موارد شامل بازشدگی است که در نتیجه توده احشایی تا حدودی یا به‌طور کامل به جایگاه نوزادی خود برمی‌گردد. لیسه‌های ساکن خشکی برای جلوگیری از خشک شدن باید در نقاط مرطوب به‌سر برند. این جانوران معمولاً شب‌ها از جایگاه خود خارج می‌شوند و از سبزی‌ها تغذیه می‌کنند. لیسه‌ها خسارات زیادی به باغ‌ها وارد می‌کنند. فضای جبه همه حلزون‌های ساکن خشکی از محفظه آبششی به محفظه ششی تغییر یافته است و این حلزون‌ها از هوا تنفس می‌کنند. پاره‌ای از این جانواران، سازگاری مجدد با محیط آب یافته‌اند اما هنوز هم با شش تنفس می‌کنند و برای گرفتن هوا باید گاهی به سطح آب بیایند.
دشمنان حلزون
حلزون‌ها دشمنان زیادی در طبیعت از جمله سوسک‌های زمینی، مارها، قورباغه‌ها و وزغ ها، لاک‌پشت‌ها و پرندگانی مثل: مرغ، اردک و غاز دارند.
انواع حلزون قابل پرورش
حلزون هرمافرودیت
حلزون، هم نر و هم ماده است بنابراین می‌تواند در یک زمان هم تخم و هم اسپرم را تولید کند. البته برای بارور کردن تخم‌ها، حلزون‌ها باید اسپرم‌های خود را با یکدیگر مبادله کنند. حیوانی که هم نر و هم ماده‌است، هرمافرودیت نام دارد. حلزون قهوه‌ای رنگ باغچه‌ای، در یک زمان حدود ۸۰ تخم کروی زرد یا سفید رنگ بر روی خاک سطحی باغچه می‌گذارد.حلزون می‌تواند بیشتر از ۶ بار در سال تخم‌ریزی کند. حدود دو سال طول می‌کشد تا یک حلزون بالغ شود.
حلزون‌های بدون صدف
در بعضی شکم پایان به ویژه لیسه‌های خشکی و دریازی، صدف کوچک شده یا از بین رفته‌است. رشد در این موارد شامل بازشدگی است که در نتیجه توده احشایی تا حدودی یا به‌طور کامل به جایگاه نوزادی خود برمی‌گردد. لیسه‌های ساکن خشکی برای جلوگیری از خشک شدن باید در نقاط مرطوب به‌سر برند. این جانوران معمولاً شب‌ها از جایگاه خود خارج می‌شوند و از سبزی‌ها تغذیه می‌کنند. لیسه‌ها خسارات زیادی به باغ‌ها وارد می‌کنند. فضای جبه همه حلزون‌های ساکن خشکی از محفظه آبششی به محفظه ششی تغییر یافته‌است و این حلزون‌ها از هوا تنفس می‌کنند. پاره‌ای از این جانواران، سازگاری مجدد با محیط آب یافته‌اند اما هنوز هم با شش تنفس می‌کنند و برای گرفتن هوا باید گاهی به سطح آب بیایند.
حلزون اسکارگو یا خوراکی
یکی از گونه‌های خوراکی حلزون، اسکارگو نام دارد. خوراکی که از حلزون اسکارگو تهیه می‌شود به همین نام نیز خوانده می‌شود. شاید بتوان گفت که تعداد خاصی از حلزون‌ها خوراکی هستند چرا که تعدادی از آنها آن‌قدر کوچک‌اند که مناسب خوردن نیستند. در فرانسه نوع خاصی از آن به نام Helix pomatia برای پختن استفاده می‌شود، پختن آن نیز به این صورت است که پس از خارج کردن گوشت از پوسته با کره، سیر و انواع ادویه‌ها طبخ شده و دوباره به داخل پوسته برگردانده می‌شوند.
انواع گونه‌های خاکی و خوراکی پرورش حلزون شامل موارد زیر است:
Cornu aspersum
Helix pomatia
Otala lactea
Iberus alonensis
Cepaea nemoralis
Cepaea hortensis
Otala punctata
Eobania vermiculata
Helix lucorum
Helix adanensis
Helix aperta
Theba pisana
Sphincterochila candidissima یا Leucochroa candidisima
Achatina fulica
### پایان خبر رسمی