، مشهد , (اخبار رسمی): فسفر از نظر فراوانی در بدن، پس از کلسیم است. در بدن حدود 800 گرم فسفر وجود دارد که حدود 85 درصد آن در استخوان‌ها و دندان‌ها به صورت فسفات کلسیم یافت می‌شود و بقیه آن در بافت‌های نرم مانند ماهیچه‌ها و سایر اندام‌های داخلی است. در ادامه به اختصار نقش فسفر در سلامت بدن بررسی شده است.
نقش فسفر در سلامت بدن
فسفر علاوه بر شرکت در فیزیولوژی استخوان، در تشکیل آدنوزین تری فسفات (ATP) نقش داشته و همچنین در اسیدهای نوکلئیک یافت می‌شود که جزئی از سلول‌ها را تشکیل می‌دهند و با ساخت پروتئین‌های بدن و انتقال خصوصیات ارثی ارتباط دارند. آدنوزین تری فسفات (ATP) یک نقش کلیدی در فرآیندهای پیچیده‌ای که توسط آن‌ها، بدن با اکسیداسیون مواد غذایی انرژی کسب می‌کند به عهده دارد. فسفر در متابولیسم چربی‌ها و پروتئین یک جزء ضروری محسوب شده و یون‌های فسفر موجود در خون به حفظ ثبات PH در حدود 4/7 کمک می‌کنند.
برخی از نقش‌های فسفر در بدن شامل موارد زیر است:
- تنظیم اسیدیته خون
- ذخیره و انتقال انرژِی
- تقسیم سلولی و تولید مثل
- موجود در پروتئین‌های بدن
- جزئی از ساختمان مولکول‌های وراثتی موجود در سلول‌های بدن (RNA و DNA)
نکته مهم
برای جذب بهتر کلسیم، برقراری نسبت متعادل میان این عنصر و فسفر دریافتی ضروری است. به طور مثال شیر مادر بهترین نسبت را از این نظر داشته و به همین دلیل نیز کلسیم شیر مادر بالاترین جذب را برای شیرخوار دارا است. همچنین توصیه سنتی وجود دارد که پنیر (منبع غنی از کلسیم و ضعیف از فسفر) همراه گردو (منبع غنی از فسفر و ضعیف از کلسیم) مصرف شود. شاید توجیه توصیه تا حد زیادی به برقراری نسبت مناسب بین کلسیم و فسفر دریافتی مربوط بوده است.
مقدار نیاز بدن به فسفر
مقدار مورد نیاز 700 تا 1200 میلی گرم در روز است.
کمبود فسفر در بدن
کمبود فسفر در انسان نادر است اما در اثر مصرف بعضی داروها ممکن است جذب فسفر کاهش یابد. مثل آنتی اسیدهایی که برای معده درد تجویز می‌شود، مانند ئیدروکسید آلومینیوم که در طولانی مدت موجب کاهش فسفر می‌شود. البته در افرادی که مبتلا به هیپرپاراتیروئیدیسم ( بزرگ شدن غده پاراتیروئید) هستند و در کودکان نارس، احتمال کمبود فسفر وجود دارد. علائم کمبود فسفر از اختلال در عمل ATP انرژی زا شروع می‌شود. در اثر کمبود فسفر، اختلال عصبی، اسکلتی ، خونی و کلیوی به جود خواهد آمد. سالمندان و بانوان یائسه باید دقت داشته باشند که نیاز بیشتری به فسفر دارند تا مبتلا به پوکی استخوان نشوند.
عوارض کمبود فسفر
مغز و سیستم عصبی از نظر فسفر غنی بوده و هیچ‌گونه خطری از جهت کمبود فسفر برای بدن وجود ندارد (مگر در شرایط قحطی‌زدگی). از جمله عوارض کمبود فسفر می‌توان به نارسایی تنفسی، عدم توانایی تشکیل ATP و نارسایی رشد اشاره کرد.
دامنه وسیعی از نشانه‌های عصبی می‌تواند در اثر کمبود فسفر پدید آید:
- تحریک پذیری
- خستگی
- تشویش و نگرانی
- ضعف
- بی حسی
- اختلالات حسی
- اختلال در تکلم (دیس آرتری)
- بلع دشوار (دیس فاژی)
- دو بینی
- گیجی
- تشنج و کما
- تداخل های احتمالی
موارد زیر می‌تواند باعث کاهش فسفر شود:
- آلبومین شامل آنتاسید
- آهن
- منیزیوم
- ناکافی بودن ویتامین D
- مواد غذایی غنی از فسفر
فسفر بیشتر در منابع حیوانی موجود است. گوشت‌های گاو و گوسفند، ماکیان و ماهی که غنی از پروتئین هستند، فسفر زیادی دارند یعنی در حقیقت هر جا پروتئین هست، فسفر زیادی یافت می‌شود. لبنیات، حبوبات مثل عدس، دانه‌هایی مثل بادام و تخم مرغ نیز محتوی فسفر هستند.
### پایان خبر رسمی