، تهران , (اخبار رسمی): گاهی‌اوقات تنبیه صرفا به‌این‌دلیل انجام می‌شود که کودک به حرف ما گوش نداده و با نافرمانی سبب عصبانیت ما شده است؛ در این شرایط اغلب تنبیه از هدف اصلی خود دور می‌شود.
به گزارش اخبار رسمی به نقل از روابط عمومی معونت اجتماعی نیروی انتظامی ،فائزه دشتی، روانشناس کودک با اعلام این موضوع درباره شیوه های تربیتی کودکان گفت: در سال‌های گذشته کتک خوردن بچه‌ها از دست پدر و مادر، امری عادی و لازمه تربیت به‌نظر می‌رسید. بزرگترها معمولا تنبیه بدنی و کلامی را که گاهی به شیوه‌های تندی انجام می‌شد، به‌عنوان یک روش لازم برای تربیت بچه‌هایی سربه‌راه و مؤدب مورد استفاده قرار می‌دادند؛ اما به‌مرور زمان با افزایش سطح آگاهی افراد و پذیرفته شدن راهنمایی‌های مشاوران و کارشناسان تربیتی، این روش تربیتی تا حد زیادی مطرود شد.
وی ادامه داد: امروزه روان‌شناسان معتقدند که تنبیه لازمه تربیت کودکان است، اما باید با شیوه‌های اصولی و درست به این عمل اقدام کرد؛ در غیر این صورت در فرایند تربیتی بچه‌ها اثرات مخرب و غیرقابل‌جبرانی برجای می‌گذارد. در این مطلب قصد داریم با استفاده از راهنمایی‌های مشاوران، شیوه‌های صحیح تنبیه کودکان را به والدین ارائه دهیم. فائزه دشتی کارشناس‌ارشد روان‌شناسی کودکان، به ارائه چند شیوه صحیح تنبیه کودکان می‌پردازد.
هدف تنبیه
این روانشناس کودک افزود: به‌طورکلی هدف از تنبیه، آگاه کردن کودک از کار ناپسندی که انجام داده و اصلاح رفتار او است. پذیرش مؤثر این تغییرات توسط کودک در گرو استفاده از شیوه‌هایی است که ضمن نگه‌داشتن حرمت نفس او، بتواند توانایی تشخیص رفتار درست از نادرست را در او تقویت کند. به‌همین‌دلیل والدین باید برای تنبیه و تأدیب فرزندشان، به شیوه‌ای متوسل شوند که بتواند این اهداف را درپی داشته باشد. گاهی‌اوقات تنبیه صرفا به‌این‌دلیل انجام می‌شود که کودک به حرف ما گوش نداده و با نافرمانی سبب عصبانیت ما شده است؛ در این شرایط اغلب تنبیه از هدف اصلی خود دور می‌شود.
دشتی گفت: روان‌شناسان معتقدند جدای از اینکه باید با شیوه صحیح کودک را تنبیه کرد، باید او را با چرایی و چگونگی فرایند تنبیه آشنا کرد. چون بچه‌ها هیچ درکی از تنبیه ندارند و نمی‌دانند که به چه دلیل والدین این رفتار را با آن‌ها کرده‌اند، پس باید حدومرزها را برای کودک مشخص کنیم. اگر یکبار کودک را برای انجام عملی تنبیه کنیم و دفعه بعد با انجام دقیقا همان عمل واکنش نشان ندهیم، هم او را سردرگم کرده‌ایم و هم تنبیه را بی‌اثر می‌کنیم. فراموش نکنید که تنبیه زمانی می‌تواند به نتیجه مثبتی در تربیت کودک منجر شود که با روش درست اعمال شود؛ چون در غیر این صورت می‌تواند باعث آسیب روانی در کودک شود.
با کودک حرف بزنید
فائزه دشتی استفاده از ارتباط کلامی را اولین و بهترین شیوه تنبیهی دانسته و می‌گوید: وقتی از فرزندتان خطایی سر زد، بهترین کار این است که روبه‌رویش بنشینید، مستقیم در چشم‌های او نگاه کنید و با او حرف بزنید. سعی کنید داد نزنید، بلکه با صدایی جدی و محکم به او بگویید کاری را که انجام داده است، دوست نداشتید. درنظر داشته باشید که کودک باید بداند دقیقا منظورتان کدام کار زشت او است. ضمن اینکه دقت کنید رفتار مشخص او را مورد سرزنش یا انتقاد قرار دهید، نه شخصیت و به‌طورکلی تمام عملکرد او را. از جملاتی مثل «همیشه همین کار بد رو تکرار می‌کنی» یا «من که می‌دونم گفتن فایده نداره» و جملاتی که باعث ایجاد احساس منفی نسبت به خود در کودک می‌شود، به‌هیچ‌وجه استفاده نکنید.
تنبیه همراه با عشق
دشتی با بیان این مطلب که متأسفانه برخی از والدین در مواقعی که کودک‌شان عمل بدی انجام می‌دهد یا آن‌ها را ناراحت می‌کند، با به‌کار بردن جمله مخربی چون «دیگه دوستت ندارم» سعی می‌کنند او را به شیوه‌ای مؤثر تنبیه کنند ، افزود: گفتن این جمله به کودک در هر شرایطی یک اشتباه بزرگ است.
این کارشناس‌ارشد روان‌شناسی کودکان می‌گوید: خیلی مهم است که در تنبیه کودکان، به کودک ابراز علاقه هم بکنید تا کودک بداند که این رفتار نادرست، باعث نشده که محبت شما به او کم شود. به‌عنوان‌مثال با حالت جدی و ناراحت به کودک خود بگویید: «با اینکه خیلی دوستت دارم، ولی این کارت رو دوست نداشتم، تو خیلی بچه خوبی هستی، ولی این کاری که کردی اصلا خوب نیست»؛ وقتی در حالت تنبیه این جملات را به‌کار می‌بریم، به کودک می‌گوییم که ما مشکلی با او نداریم و همیشه در هر شرایطی دوستش داریم؛ ولی به‌خاطر کار اشتباهش ناراحتیم و بهتر است کودک بداند که به‌خاطر چه موضوعی تنیبه شده است.
لحنی سرد، اما مؤدبانه
دشتی با اشاره به اینکه گاهی‌اوقات برخی والدین به‌قدری رابطه عاطفی با فرزندشان دارند و ارتباط آن‌قدر صمیمانه است که فرزند متوجه کوچکترین تغییر در رفتار و لحن والدینش می‌شود، گفت: در این شرایط بهترین شیوه استفاده از لحن رسمی و سرد در مقابل کودک خطاکار است.
دشتی می‌افزاید: با لحن سرد و عدم استفاده از کلمات و القاب محبت‌آمیز، سعی کنید به فرزندتان نشان دهید که از دستش ناراحت هستید. در مواقعی که ارتباط خیلی گرم و عاطفی است، به‌کار بردن این لحن سرد تنبیه مؤثری برای کودک است.
این روانشناس کودک می‌گوید: مثلا اگر شما همیشه کودک‌تان را با عناوینی مثل پسرم، دختر گلم، عزیزم، نازنینم و... خطاب کنید، وقتی خیلی رسمی فقط اسمش را صدا می‌زنید، کودک متوجه می‌شود که مادر از دست او ناراحت است که از پیشوند یا پسوند استفاده نکرده است. در این شرایط اگر فرزند بداند به چه دلیل از لحن گرم مادر محروم شده، سعی می‌کند رفتار اشتباه را تکرار نکند.
سکوت کنید
استفاده از سکوت تربیتی، روش تنبیهی مناسب دیگر است، دشتی در این خصوص نیز می‌گوید: سکوت تربیتی باید متناسب سن کودک انتخاب شود و بیشتر از حد و زمان تحمل او نباشد. معمولا برای این کار یک جای مشخص را درنظر می‌گیرند که کودک را برای دقایقی در آنجا قرار می‌دهند و بعد از توضیح دلیل اینکه چرا آنجا است، او را مدت معینی در این مکان نگه می‌دارند.
### پایان خبر رسمی