، تهران , (اخبار رسمی): رابطه‌ی سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاهها (سمت) با کشور پهناور چین، به سال‌ها قبل بازمی‌گردد که این دو مرکز، با امضای تفاهم‌نامه‌ای، فعالیت‌های علمی خود را با انتشار کتاب مشترک، آغاز کردند.
در این سال‌ها چندین‌بار مسئولان و مدیران دانشگاه یونن چین مهمان «سمت» بوده‌اند و این‌بار و همزمان با برگزاری نمایشگاه کتاب پکن، دکتر احمدی رئیس و محمدرضا سعیدی معاون نظارت علمی وفنی سازمان «سمت» برای گسترش روابط علمی دوسویه، مهمان چین شدند. بنا به گفته‌ی رئیس سازمان «سمت»، توافق برای راه‌اندازی کرسی زبان فارسی در دانشگاه یونن به پیشنهاد وی، مهم‌ترین دستاورد این سفر بین‌المللی بوده است. گفتگو با این دو مسئول سازمان مطالعه و تدوین (سمت) درباره جزئیات این سفر مهم، در پی می‌آید:
گویا سفر هیأت «سمت» به سرزمین شگفتی‌ها، محدود به حضور در نمایشگاه پکن نبوده است و بازدیدی از دانشگاهی در جنوب چین داشته‌اید. دلیل سفرتان به این دانشگاه چه بود؟
احمد احمدی: در سفر به چین، آنچه برای ما مهم‌تر بود، سفر به یونن، مرکز استان کانمینگ و شهری مهم در جنوب چین بود؛ شهری زیبا و آباد و نزدیک به دریا با 6 میلیون نفر جمعیت، که دانشگاهی بسیار مهم و بزرگی دارد. این سفر به دعوت دانشگاه یونن و برای تجدید و گسترش تفاهم‌نامه پیشین بین ما و این دانشگاه انجام شد. ناگفته نماند یونن شهر مسلمان‌نشین چین است و نسبت به سایر شهرهای این کشور، فضای اسلامی‌تری دارد.
محمدرضا سعیدی: در جلسات مختلف که میزبان هیأت‌هایی از دانشگاه یونن بودیم، دوستان چینی ما به دلیل جایگاه و شخصیت علمی دکتر احمدی، به ایشان علاقه بسیاری پیدا کرده بودند و همواره تقاضای بازدید ایشان را از دانشگاه یونن داشتند. وقتی به یونن رسیدیم، استقبال بسیار خوبی داشتند و با احترامی فراتر از حد انتظارمان با ما برخورد کردند.
لطفاً در مورد دانشگاه یونن توضیح دهید. کلیت این بازدید چه بود؟
محمدرضا سعیدی: دانشگاه جامع یونن، از سال 1923 تأسیس شده و صدها هیأت علمی و 30 هزار دانشجو در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دارد.
در واقع قدمت آن از دانشگاه تهران نیز بیشتر است.
محمدرضا سعیدی: بله. بازدید از دانشگاه یونن، کتابخانه دانشگاه، مرکز تحقیقات راه ابریشم، ساختمان قدیمی دانشگاه و مرکز نشر دانشگاه یونن، از برنامه‌های ما در این سفر بود که برای ما بسیار جالب بود.
در بدو ورود، در ضیافتی که یکی از اساتید بازنشسته فلسفه کنفسیوس و به افتخار دکتر احمدی برگزار شده بود حضور یافتیم و دو استاد با هم مباحثه فلسفی داشتند و به مفاهیم جالبی نیز رسیدند که ما هم استفاده کردیم.
احمد احمدی: دانشگاه یونن در فضایی بسیار سرسبز و دلنشین و در مساحت 3 میلیون مترمربع و بر اساس فلسفه کنفسیوس که ترکیب کوه و درخت و آب است، بنا شده. خانم «وو شی» معاون انتشارات دانشگاه یونن، پیش‌تر به ایران و «سمت» آمده بود و پس از این سفرها، برای پدرش درباره من تعریف کرده بود. پدر ایشان که استاد بازنشسته دانشگاه یونن در رشته فلسفه کنفسیوس است، شب اول ضیافتی ترتیب داد و دعوت‌مان کرد و در آن جلسه دو ساعتی را به مباحثه فلسفی گذراندیم که بسیار قابل توجه بود. او می‌گفت که در فلسفه کنفسیوس باید به آسمان معتقد باشیم و در مباحثه ثابت کردم یک قدرت و شنوایی ورای این آسمان وجود دارد که همان خداست.
محمدرضا سعیدی: به توصیه خانم وو شی، از مرکز تحقیقات راه ابریشم این دانشگاه دیدن کردیم. سپس بازدیدی از کتابخانه عظیم این دانشگاه و دیداری هم با رئیس دانشگاه داشتیم که طی این دیدار، به افتخار حضور دکتر احمد احمدی در دانشگاه، به صورت نمادین درختی با نام درخت محبت و دوستی در محوطه یادبود دانشگاه کاشته شد که روی آن نیز پلاکی با این عنوان درج شد: «دکتر احمد احمدی؛ رئیس سازمان «سمت» از ایران. رئیس دانشگاه یونن در این دیدار گفت: «رئیس سازمان «سمت» مهم‌ترین شخصیتی است که تاکنون به دانشگاه ما آمده است». این جمله، عین عبارتی بود که مترجم برای ما ترجمه کرد.
احمد احمدی: چینی‌ها از مهارت من در کاشت درخت و رعایت ظرافت‌های آن تعجب کردند، گفتم من کشاورز زاده هستم (می‌خندد).
در مورد مرکز تحقیقات جاده ابریشم و نقش ایران و «سمت» در آن بفرمایید.
احمد احمدی: احیای مسیر راه ابریشم از سیاست‌های کشور چین است که حکومت، از دانشگاه یونن خواسته است برای احیای دوباره، آن را از نظر علمی بررسی کنند. با توجه به اینکه جاده‌ی ابریشم از داخل ایران می‌گذشت. ما هم با آنها توافق کردیم تا حدی که از ما ساخته است، کمک کنیم. قرار است دکتر سعیدی که عضو هیأت علمی گروه باستان‌شناسی نیز هستند، تیمی گرد آورند تا کمیته‌ای از سوی ایران در آنجا تشکیل دهیم.
در واقع می‌توان گفت فعالیت «سمت» در مرکز تحقیقات جاده ابریشم، حرکتی در راستای سیاست تجاری‌سازی علوم انسانی به شمار می‌رود. آیا این سفر ره‌آورد دیگری هم برای «سمت» داشت؟
احمد احمدی: مهم‌ترین ره‌آورد این سفر، توافق برای راه‌اندازی کرسی زبان فارسی در دانشگاه یونن بود. وقتی آقای «شی خی تو» رئیس دانشگاه درباره دانشگاه توضیح می‌داد، گفت اینجا دانشگاهی جامع با 30 هزار دانشجوست که همه رشته‌ها به جز پزشکی را دارد و رشته‌های پزشکی آن نیز در حال راه‌اندازی است. همان موقع پرسیدم چرا رشته زبان فارسی ندارید؟ این پیشنهاد من برای‌شان قابل توجه بود. پیشنهاد کردم که «سمت» از سوی ایران کمک می‌کند تا کرسی زبان فارسی در این دانشگاه تأسیس شود. مسئولان دانشگاه یونن از پیشنهادم استقبال و ابراز اشتیاق فراوانی کردند.
دانشگاه یونن کتابخانه‌ای وسیع با بیش از 3 میلیون نسخه کتاب دارد. در بازدید از کتابخانه‌شان و در راستای راه‌اندازی کرسی زبان فارسی، پیشنهاد دادم تعدادی از کتاب‌های زبان فارسی «سمت» را برای‌شان بفرستیم و از پیشنهادمان بسیار خوشحال شدند و گفتند آنها را در جایگاه مخصوصی به نام «سمت» در کتابخانه قرار خواهند داد.
ما چیزهای زیادی در این سفر از مردم چین آموختیم؛ مردمی پرتلاش و خستگی‌ناپذیر که کار برای‌شان همه‌چیز است. این کشور با جمعیت میلیاردی، با تلاش مردم و با درایت و مدیریت حرفه‌ای به این خوبی و نظم اداره می‌شود. آموختنی آنجا فراوان است و اگر کسی روحیه جامعه‌شناسی و تحلیل داشته باشد، می‌تواند از تکه تکه این کشور و مردم، درسی بیاموزد. ولی در کل، بسط و گسترش تفاهم‌نامه قبلی و طرح تأسیس کرسی زبان فارسی در دانشگاه یونن و تشکیل کمیته مشترک برای عملی شدن تفاهم‌نامه، ره‌آوردهای اصلی سفر ما به چین بود.
محمدرضا سعیدی: پس از بازگشت از چین، با تأکیدهای دکتر احمدی پیگیر موارد مطرح شده در دانشگاه یونن هستیم و 200 نسخه کتابی که قولش را داده بودیم هم ارسال شد؛ این اولین گام «سمت» برای نشان دادن اهتمام ما به همکاری‌های دوسویه است. ان‌شاءالله کرسی زبان فارسی نیز در مهرماه در یونن آغاز به کار می‌کند.
پیش از سفر نیز پیشنهاد ترجمه دو کتاب به زبان چینی از سوی «سمت» مطرح و برای آنها ارسال شد که در جلسه‌ای که در یونن داشتیم، از این طرح استقبال زیادی شد و مقرر شد که دانشگاه یونن با توجه به نیاز علمی دانشگاه و جامعه علمی خود، از 80 کتاب برگزیده‌ای که در نمایشگاه پکن عرضه کرده بودیم، تعدادی را برای ترجمه انتخاب کند.
با توجه به سابقه رابطه «سمت» با چینی‌ها به ویژه دانشگاه یونن، می‌توان ارزیابی نسبی از نیازهای علمی این کشور در زمینه علوم انسانی داشت؟ در واقع این همکاری‌های دوسویه تاکنون توانسته است نقشی در دیپلماسی فرهنگی ایفا کند؟
محمدرضا سعیدی: این یک بحث چندوجهی است. آگاهی‌مان از چین باید بیشتر شود؛ ما هنوز در حال دانستن ندانسته‌های یکدیگر هستیم و امروز در این مرحله به سر می‌بریم. شناخت دو کشور از یکدیگر و شناخت نیازهای علمی یکدیگر در سطح اولیه است و ما در حال حاضر در مرحله ارزیابی و سنجش هم قرار داریم؛ یعنی گام‌های اولیه را برداشته‌ایم که تاکنون بسیار رضایت‌بخش بوده است.
احمد احمدی: می‌گویند چین اولین کشوری است که دستور زبان فارسی را نوشته است و هنوز هم نسخه اولیه آن موجود است. حال سعی داریم با تبادل فرهنگی کتاب‌های مطرح و اساسی زبان فارسی و کتاب‌هایی که درباره چین در ایران منتشر شده را در اختیار آنها قرار دهیم.
در واقع «سمت» در راستای تحقق حدیثی از پیامبر اکرم (ص) که می‌فرماید: «اُطلُبوا العِلمَ ولَو بِالصِّینِ؛ فإنَّ طَلَبَ العِلمِ فَریضَةٌ عَلى کُلِّ مُسلِم» (دانش را فراگیرید، گرچه در چین باشد؛ زیرا طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است) عمل کرده است.
قرار است دانشگاه یونن، دو کتاب «مقدمه فرهنگ چین» و «تاریخ فلسفه چین» را نیز به نگارش درآورد که توسط سازمان ما به فارسی برگردان شده و در اختیار محققان و دانشجویان فارسی‌زبان قرار گیرد. همچنین مقرر شده است که انتشارات دانشگاه یونن فهرست کتاب‌های ایرانی منتشر شده در چین را تهیه کرده و «سمت» نیز فهرست کتاب‌های چینی به چاپ رسیده در ایران را تهیه نموده و در اختیار یکدیگر قرار دهند. تبادل متقابل اطلاعات و تجربیات علمی و تحقیقاتی بر اساس نیاز طرفین، از توافق‌های صورت گرفته بین ما و دانشگاه یونن است.
احمد احمدی: در واقع زمینه‌های اصلی همکاری بین «سمت» و یونن، تحقیق و ترویج فرهنگ چین و زبان چینی، ترجمه متقابل آثار کلاسیک فارسی و چینی، تهیه منابع آموزشی زبان فارسی و چینی، تحقیق و آموزش فرهنگ ایرانی و زبان فارسی و تحقیق و آموزش در زمینه علوم انسانی و ادیان دو کشور است.
### پایان خبر رسمی