، تهران , (اخبار رسمی): در روزهایی که حال بسیاری از کسب‌وکارهای کشور رضایت‌بخش نیست، شنیدن اخبار ایجاد و گسترش شرکت‌های جدید که متکی بر فناوری و دانش روز هستند یا همان شرکت‌های دانش‌بنیان امیدبخش است؛ اما اگر عنوان دانش‌بنیان، اعطا یا خرید لقب در دوران سلاطین را تداعی کند، آنگاه امیدمان، به یاس و نگرانی تبدیل می‌شود.
تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان در سال 1392 حدود 55 عدد بود، اما در سال 1396 از مرز 3000 گذشته و به نظر می‌رسد که اشتیاق برای کسب عنوان دانش‌بنیان، به نخستین ماموریت بسیاری از شرکت‌ها تبدیل شده است
نگاهی کوتاه به فضای کسب‌وکارهای نوپا در کشور نشان می‌دهد که دست‌کم در ظاهر، چیزی از کشورهای پیشرفته در غرب و شرق جهان، کم نداریم. بسیاری از عناوین فعالیت‌های نوآوری و تولید و عرضه و خدمات‌رسانی از اقصی‌نقاط دنیا، در ایران هم نمونه‌هایی مشابه و هم‌تراز دارند. این درحالی است که پایان‌نامه‌های دانشجویی هم سرشار از عناوین امیدبخش و جذاب و عمیق علمی هستند. دانشگاه‌های کشور، برخلاف همه محدودیت‌ها به منابع مختلف علمی دسترسی دارند و اساتید مجرب، آموخته‌های ارزشمند خود را با اشتیاق به دانشجویان عرضه می‌کنند. انواع جلسات و کنفرانس‌های علمی، تجاری، آموزشی و انگیزشی برگزار می‌شود، و بخشی از بودجه کشور، طبق قانون اساسی به ایجاد امکان آموزش رایگان از ابتدایی تا سطوح عالی اختصاص دارد. دولت، تشکیلات مختلف ستادی را برای تشویق دانش‌آموختگان به تجاری‌سازی طرح‌ها و برنامه‌های‌شان تدارک دیده و نظام بانکی را هم مکلف به حمایت از آنها کرده است. اما اوضاع تفاوت مشخصی نکرده و ما همچنان در وضعیت نه چندان رضایت‌بخش نیاز به تولیدات فناورانه و خدماتی خارجی هستیم.
طبق آمار، تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان که در سال 1392 حدود 55 عدد بود، در نیمه نخست سال 1396 از مرز 3000 گذشته و به نظر می‌رسد که اشتیاق برای کسب عنوان دانش‌بنیان، به نخستین ماموریت بسیاری از شرکت‌های نوپا تبدیل شده است. نکته جالب اینکه برمبنای یک گزارش، رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی کشور می‌گوید که مبلغ 3000 میلیارد تومان بودجه برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بینان درنظر گرفته‌اند؛ که نزدیک به 707 میلیارد تومان از آن را به شرکت‌های متقاضی اختصاص داده‌اند. در همین آمارها، از اختصاص 200 میلیارد تومان برای دفتر کار به شرکت‌ها و پرداخت 891 میلیارد تومان وام نیز صحبت شده و آن را چنین باید تعبیر کرد که بیش از هزارمیلیارد تومان از منابع مالی، به نحوی صرف شده که امیدی به بازگشت آن نیست؛ چرا که هزینه دفاتر کار، به سادگی قابل‌برگشت نیست و شرکت‌های دانش‌بنیان نوپا که هنوز محصول و خدمات سودآوری ارائه نکرده‌اند هم به خیل بدهکاران بانکی پیوسته‌اند.
پرسش مهم این است که چرا خلق بیش از 3000 شرکت دانش‌بنیان، منجر به تغییری قابل‌لمس در صحنه اقتصادی کشور نشده است؟ آیا شرکت‌های مورد اشاره، فعال و به‌سرعت منحل شده‌اند؟ آیا روند شروع به کار و ارائه محصول یا خدمات در این شرکت‌ها طولانی‌تر از انتظار است؟ آیا عنوان دانش‌بنیان، برای این شرکت‌ها با توقع متعارف از آنها سازگاری ندارد؟ اساسا اطلاق این عنوان به جز درگیرشدن در چنبره وعده و وعیدهای دیربازده و بدهکارشدن به نظام بانکی ثمر دیگری هم برای این شرکت‌ها داشته است؟ به نظر می‌رسد که در دستیابی به هدف خلق و حمایت از کسب‌وکارهای فناورانه هم دچار اشتباه شده‌ایم. در جهان واقعی و به ویژه دنیای رقابتی و رو به تحول کسب‌وکار، نه عناوین، بلکه دست‌ها و اندیشه‌ها کار می‌کنند. ارزش‌آفرینی، خلاقیت، و نوآوری، زاییده تلاش و دانش‌اندوزی است؛ نه نام‌ها و عناوین. نیروهای خلاق و پرنشاط برای ارزش‌آفرینی در فضای کسب‌وکار کشور، نه نیازمند ملقب‌شدن به عنوان دانش‌بنیان و مفاخرالمشاغل هستند و نه محتاج وام بانکی؛ بهتر است بیش از هر چیز، به بهسازی فضای کار، روان‌سازی فرآیندها و شفاف‌کردن مناسبات و الزامات بیندیشیم.
مهران امیری - مدیر فناوری شتابدهنده نوتاش
### پایان خبر رسمی