، قم , (اخبار رسمی): دو رساله از مهم‌ترین رسائل عرفانی و اخلاقی که درباره محاسبه نفس و خودسازی از دیدگاه عارفان شیعی است، بررسی شده است. نویسندگان این دو رساله با استناد به آیات قرآن کریم و روایات ائمه اطهار علیهم السلام دستورالعملهایی را جهت خودسازی و تهذیب نفس ارائه کرده‌اند.
متن عربی و ترجمه فارسی این دو رساله از مهم‌ترین رسائل عرفانی و اخلاقی درباره محاسبه نفس و خودسازی از دیدگاه عارفان شیعی است. نویسندگان این دو رساله که از بزرگترین عالمان و عارفان شیعه هستند در این رسالههای کوتاه با توجه به آیات قرآن کریم و روایات ائمه اطهار علیهم السلام دستورالعملهایی را جهت خودسازی و تهذیب نفس ارائه کرده‌اند.
رضی الدین ابوالقاسم علی بن موسی بن جعفر بن طاووس حلّی ملقب به رضی الدین و مشهور به سید بن طاووس در شهر حلّه عراق متولد شد. نسبت او از جانب پدر با سیزده واسطه به حسن بن علی و از جانب مادر به حسین بن علی می‌رسد، به همین خاطر به او «ذوالحسبین» نیز می‌گویند. گفته می‌شود که سید بن طاووس موفق به دیدار امام زمان (عج) شده است. سید بن طاوس علاوه بر تربیت شاگردان و تدریس علوم مختلف، همّت اصلی خود را بر سیر و سلوک و کسب معنویات و گسترش فرهنگ دعا و نیایش قرار داد.
کفعمی از دانشمندان و محدثان بزرگ جبل عامل است. وی از عالمانی بود که تمام زندگی و فرزندان خود را وقف خدمت به اسلام و اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله نمود. وی در اثر تلاش‌های شبانه‌روزی و استقامت در تحصیل علوم، به مرتبه‌ای از دانش رسید که شخصیت نگاران بعد از وی، احاطه و تسلط او بر علوم مختلف را ستوده و او را پرچمدار علم حدیث و کاشف گنجینه‌های علوم و حکمت دانسته و از وی به عنوان زینت‌بخش عصر خویش و افتخار دانشمندان امامیه یاد کرده‌اند.
او در نیایشگری بی‌نظیر بود، در زهد و تقوا و التزام به دستورهای شرع مقدس، شهره خاص و عام بود، تا آن جایی که در مورد زهد و عبادت او می‌گویند: «کفعمی به تمام اعمال، دعاها، عبادات و آداب زیارت‌هایی که در کتاب «مصباح» خود آورده است، عمل می‌کرد و در ساعاتی که وقت او اجازه نمی‌داد، دعاها و عبادات آن روز را همسر عالم و عابد وی به جای می‌آورد و این چنین بود که کتاب مصباح او بعد از تالیف، سریع به خانه‌های شیعیان راه یافت.»
کفعمی به دعاها و اثرات شگفت‌انگیز آن اعتقاد کامل داشت. او اعمال عبادی و دعاها و تعقیبات نقل شده از ائمه معصومین علیهم السلام را نه برای تفنن و یا به خاطر دیگران می‌نوشت؛ بلکه او اول، آن دستورها را خودش عمل می‌کرد، آن گاه با ایمان راسخ و اعتقاد یقینی، برای دیگران نقل می‌کرد. او آثار دنیوی و اخروی دعاها را با تمام وجود باور کرده بود.
کفعمی در زهد و عبادت و خودسازی، سرآمد عصر خویش و سرمشق عارفان و زاهدان بود. کتاب محاسبه النفس وی در نوع خود بی‌نظیر است و در مورد خودسازی و سیر و سلوک معنوی، عالی‌ترین رهنمودها را دارد.
اگر امروزه به کتاب‌های بزرگ و معتبر شیعه، همچون، وسائل الشیعه، مستدرک الوسائل و بحارالانوار رجوع شود، مشخص می‌شود که محدث کفعمی چقدر در نشر و گسترش احادیث و روایات ائمه نقش داشته است. شیخ حر عاملی در وسائل الشیعه، محدث نوری در مستدرک الوسائل و علامه مجلسی در بحارالانوار ده‌ها روایت در موضوعات مختلف علوم اسلامی، از محدث کفعمی نقل کرده است.
اهمیت این کتاب از دو جهت قابل بررسی است. اول اهمیت و ضرورت محاسبه نفس و مراقبت بر آن است که بر هیچ عاقل و خردمندی پوشیده نیست و جهت دوم بیان بزرگانی چون ابن طاوس و کفعمی در این باره است که خود وی بی شک در زمان زندگانی پا را از دایره الفاظ و اصطلاحات و علوم حصولی فراتر نهاده و مصداق عینی و تمثیل واقعی محاسبه نفس و عرفان عملی و سیر و سلوک حقیقی با استفاده از معارف اهل‌بیت گشته بودند.
علاقه مندان برای دسترسی به کتاب ترجمه و متن دو رساله در محاسبة النفس می‌توانند به سایت فروشگاه اینترنتی انتشارات آیت اشراق به آدرس ayateeshraq.com مراجعه کنند.
### پایان خبر رسمی