، قم , (اخبار رسمی): السعادة والإسعاد کتابی است در سیرت و اخلاق انسانی و قوانین سیاست و اصول تربیت و تدبیر منزل که مؤلف از ترجمه‌های عربی مؤلفات افلاطون و ارسطو و سایر فلاسفه یونان استخراج کرده و با نکات و تعلیمات و اندرزها و دستورها و حکایاتی که در کتب ایران و هند و عرب یافته است کتابی ترتیب داده است.
السعادة و الإسعاد فی السیرة الإنسانیة اثر شیخ ابوالحسن أبی ذرّ محمد بن یوسف عامری نیشابوری و در گذشته به سال ۳۸۱ هجری قمری، کتابی است ارزشمند که در شش جزء ترتیب یافته و ساختار تربیتی اخلاقی و سیاسی از أهم مؤلّفه‌های آن محسوب می‌شود.
بخت‌ورزی و سعادت‌مندی اصولی دارد که در گفتار ادیان و شریعت‌های نورانی و در قالب سخنان حکیمانه آمده است و رعایت آنها بنای بخت‌یاری می‌شود. این تدابیر چنان با عظمت است که عایدی و مراد بودن آنها به دیگران نیز تسرّی می‌یابد و انگیزه مهم بخت‌آوری دیگران می‌شود.
ارسطوطالس پس از آنکه انواع مقاصد و غایات انسانی را در زندگانی این جهانی از مد نظر گذرانیده و آنها را شایسته این ندانسته بود که مقصود و مقصد فیلسوف باشد، یک منظور اعلى و کمال مطلوب از برای حکیم و فیلسوف مقرر کرده بود که عبارت باشد از کسب سعادت از برای خود و دیگران. بنای کتاب اخلاق او براین فکر و مرام است که انسان را چگونه می‌توان خوشبخت و خوشحال کرد. همه مقاصد دیگر انسان، به عقیده او، برای فایده و مراد دیگری است که از انها عاید تواند شد و سعید بودن یگانه مقصودی است که بذاته مطلوب است.
کتاب السعادة والإسعاد مشتمل بر اصول اخلاقی و تدابیر عملی است که در حیات دنیا از برای سعید شدن و سعید کردن ضروری شناخته شده است. این اصول و تدابیر را مؤلف کتاب از ترجمه‌های عربی مؤلفات افلاطون و ارسطو و سایر فلاسفه یونان استخراج کرده و با نکات و تعلیمات و اندرزها و دستورها و حکایاتی که در کتب ایران و هند و عرب یافته است و مناسب و مؤید گفته های یونانیان تشخیص داده است درآمیخته و کتابی در سیرت و اخلاق انسانی و قوانین سیاست و اصول تربیت و تدبیر منزل از آن ترتیب داده است.
اغلب کتبی که مأخذ مؤلف بوده، مخصوصا ترجمه‌های کتاب‌های یونانی که در دسترس حکمای اسلام بوده است، از میان رفته و فقط از راه تألیفات شبیه به این کتاب است که ما می‌توانیم بدانیم اهل فلسفه و حکمت در عالم اسلامی از چه مآخذ و منابعی حاصل فکر و تعمق فلاسفه قدیم یونان را شناخته و اقتباس کرده و مبنای اندیشه‌ها و نوشته‌های خود ساخته‌اند.
مؤلف این کتاب ابوالحسن محمد العامری در سال‌های مابین وفات فارابی و ظهور ابن سینا مقام ریاست فیلسوفان مسلمان را داشته است و در توفیق فلسفه یونانی با شریعت اسلامی جهد وافی مبذول داشته و کتب فراوان در مواضیع فلسفی تألیف کرده است.
پدر مؤلف به ابو ذرّ یوسف مسمّی بوده است و بدین سبب غالبا خود را به کنیة ابوالحسن ابن ابی ذرّ نام می‌برد. منشأ و موطن او شهر نیشابور بوده است و برای تحصیل و تعلم و استفاده و بحث و تدریس به اهمّ بلاد اسلامی سفر کرده است. نزد ابو زید احمد بن سهل بلخی درس خوانده، با ابوالفضل ابن‌العمید و ابوالفتح ابن‌العمید و ابوالحسین عتبی و ابوسعید سیرافی و ابوالنضر نفیس و ابوسلیمان منطق سجستانی و ابوحیان توحیدی و ابوعلی مسکویه مصاحبت و معاشرت داشته، با صوفیه محشور بوده و تصوف را دوست می‌داشته و درآن باب کتاب تألیف کرده بوده است.
ابوبکر کلابادی صاحب کتاب التعرف که یک سال قبل از او فوت شد از او دو بار نقل مطلب کرده و ابوحیان توحیدی در تألیفات خود، از آن جمله در مقابسات و الإمتاع والمؤانسه و اخلاق الوزیرین، کراراً او را ذکر کرده و برخی از آراء و اقوال او را آورده است.
وفات او در روز ۲۷ ماه شوال ۳۸۱ هجری قمری بوده و چون استاد او ابوزید بلخی در ۳۲۲ درگذشته بوده و او قریب به شصت سال بعد از آن تاریخ زنده بوده است، می‌توان یقین داشت که به سن کمال پیری و پختگی رسیده بوده است.
تأثیر او در ذهن معاصرینش بسیار قوی بوده و به اعتقاد عموم ایشان یکی از حکمای بزرگ بشمار می‌رفته است، چنانکه توحیدی در کتاب المقابسات و ابوعلى مسکویه در جاویدان خرد، برخی از آراء و اقوال و حکمت‌های او را نقل کرده‌اند و ابوسلیمان منطقی سجستانی در کتاب صوان الحکمة از سیرت او و عقایدش شرح مفصلی آورده است.
از مصنفات عامری هشت یا نه کتاب و رساله معروف است که عبارتند از:
- القول فی الإبصار والمبصر؛
- الإعلام بمناقب الإسلام؛
- الأمد على الأبد در تاریخ فلسفه؛
- انقاذ البشر من الجبر والقدر؛
- التقریر لأوجه التقدیر؛
- الفصول فی المعالم الإلهیة؛
- کتابی در حکمت؛
- السعادة والإسعاد.
علاقه مندان جهت دسترسی و خرید کتاب السعادة و الإسعاد فی السیرة الإنسانیة می‌توانند به سایت فروشگاه اینترنتی انتشارات آیت اشراق به آدرس ayateeshraq.com مراجعه کنند.
### پایان خبر رسمی