، تهران , (اخبار رسمی): در قسمت قبل به معرفی اولیه فین تک پرداختیم و بازیگران اصلی این حوزه را شناختیم. همچنین حوزه‌های فعالیت این فناوری، ویژگی‌ها و دلایل رشد آن را نیز بررسی کردیم. حال باید دید که چه ارزش‌هایی را استارتاپهای فین تک برای خدمات مالی به ارمغان آورده‌اند و دیدگاه بانکداری سنتی به این جریان چگونه است.
استفاده از فناوری های نوین برای پرداخت و تعاملات مالی در کنار تعامل با استارتاپهای فین تک قدم مثبتی در راستای بقای بانکها در حوزه سیستم های پرداخت و مالی خواهد بود
ارزش افزوده‌های فین تک برای کسب و کارها
اگر به استارتاپهای فین تک که اخیرا ایجاد شده اند دقت شود، میتوان تصور کرد که این خدمات مالی تنها برای مشتریان هستند؛ اما با بررسی دقیق‌‌تر مشخص می شود که کسب وکارها نیز مزایای مختلفی را از بسترهای فین تک دریافت میکنند. از جمله این موارد میتوان به ارزش افزوده‌های ذیل اشاره کرد:
- فعالیت در خارج از مرزهای کشور خود
اکنون ما در زمانی زندگی می‌کنیم که هیچ حد و مرزی در آن وجود ندارد، با استفاده از اینترنت ما به یک شهروند جهانی تبدیل شده ایم. برای این که کسب و کارهای مان به صورت جهانی توسعه پیدا کنند باید بتوانیم خارج از مرزهای کشورمان فعالیت کنیم. فین تک با حذف فضاهای فیزیکی و مرزهای جغرافیایی به خوبی قادر است بر این مهم فائق آید و آنچه مسلم است این است که به جهت رسیدن به این هدف نیازمند وجود استارتاپ‌هایی که در حوزه‌های پولی و بانکی فرامرزی فعالیت دارند هستیم.
- دسترسی سریع و آسان به اطلاعات
اصلی‌ترین مزیت فین تک ایجاد شفافیت و راحتی است، با استفاده از تکنولوژیهای فین تک همه به آسانی قادر خواهند بود تمام فعالیت‌های پولی، مالی و بانکی خود را رصد کنند. حتی تکنولوژی هایی ایجاد شده‌‌اند که میتوانند تراکنشها را به داده‌‌ها متصل کرده و با خودکار سازی کل چرخه‌ی پرداخت از صدور صورتحساب تا پرداخت وجه، کسب وکارها می توانند به راحتی به اطلاعاتی مانند فاکتورها و دستورالعمل‌‌های پرداخت دسترسی آسان پیدا کنند. بنابراین کسب وکارها بدون هیچ مشکلی تمام فرآیند‌های مالی خود را به صورت اینترنتی و شفاف به انجام خواهند رساند.
- ایجاد بسترهای مشتری پسند و افزایش فروش
امروزه راه های بسیاری برای افزایش نرخ تبدیلات و فروش وجود دارد. با توسعه ی فین تک صاحبان کسب وکارها قادر خواهند بود از بسترهایی استفاده کنند که مردم را به خرید تشویق کرده و به طرق مختلف محصولات خود را به مشتریان شناسانده و از این طریق فروش خود را افزایش دهند. به عبارت دیگر، خدمات فین تک می‌تواند در قالب‌هایی چون NFC، QR code، USSD، M-POS، IVR، IPG، SAT ارائه شود. به علاوه، فین تک با حذف محدودیتهای زمانی و مکانی، امکان عرضه ی محصولات در هر مکان و هر زمان را برای صاحبان کسب و کار را فراهم می‌آورد.
- پیدا کردن سرمایه گذاران حرفه‌ای
یکی از چالش‌های کسب و کارهای امروزی پیدا کردن سرمایه گذار است، با توسعه‌‌ی این صنعت کسب وکارها با سرمایه گذاران مختلفی از سراسر دنیا ارتباط برقرار خواهند کرد. سرمایه گذاران نیز با توسعه این بسترها قادر خواهند بود تصمیمات بهتری اتخاذ کنند، چرا که با توسعه زیرساخت آنها به راحتی میتوانند آینده سرمایه گذاری خود را بر روی هر پروژه و محصول رصد کرده و پیش بینی کنند. علاوه بر آن، اخیرا استارتاپهای وام‌دهنده‌‌ی بسیاری ایجاد شده‌‌اند که بدون پیچیدگی‌‌های سیستم بانکی به کسب و کارهای کوچک وام میدهند.
از آنجا که بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران، آینده صنعت بانکداری را در گرو رشد چنین استارت آپ‌‌هایی میدانند، تمایل به سرمایه گذاری در این شرکتهای نوپا هم افزایش پیدا کرده است. بر اساس گزارش CB Insights، میزان سرمایه گذاری در حوزه فین تک در سال 2010 بالغ بر 2 میلیارد دلار و در سال 2014 با رشد 600 درصدی، 12 میلیارد دلار بوده است.
رشد استارتاپهای فین تک
شرکتهای فین تک قرار نیست بانکها و موسسات مالی سنتی و قدیمی را از بین ببرند. این استارتاپها هنوز نوپا و کوچک هستند و نتوانسته‌اند تمام مشتریان قدیمی‌و وفادار بانکها را به خودشان جلب کنند. استارتاپهای فین تک با سه روش اساسی صنعت مالی و بانکداری را متحول کرده و دوباره شکل میدهند.
- کاهش هزینه و افزایش کیفیت
روش اول این است که بازیگران عرصه فین تک هزینه‌ها را کاهش داده و در عین حال کیفیت ارائه سرویس‌های مالی را افزایش میدهند. شرکتهای کوچک مجبور به رعایت همه قوانین سخت و دست و پا گیر سیستم های قانون گذاری و شبکه شعبات موسسات و بانکها نبوده و الزامی‌برای محافظت از تجارت‌‌های موجود ندارند. به عنوان مثال بیش از نیمی از درخواست وام‌‌ها از استارتاپ وام دهنده Funding Circle در خارج از ساعت کاری عادی و اغلب از سوی کسب و کارهای کوچک می‌‌آید. استارتاپ TransferWise هم هزینه جا به جایی و انتقال پول به خارج از مرزها را تا نصف بانکهای سنتی کاهش داده است.
- ارزیابی خطرها و ریسک‌ها
دومین راه موثر این استارتاپها توانایی هوشمندانه آنها در ارزیابی خطرها و ریسک‌های احتمالی است. این شرکتهای کوچک همه چیز را از بررسی های مطرح شده در رسانه و شبکه‌های اجتماعی گرفته تا اطلاعات منتشر شده در زمینه های مختلف ارزیابی میکنند تا متوجه شوند که کسب و کارهای کوچک دقیقا چه اهدافی دارند و چه اقداماتی برای رسیدن به آنها انجام میدهند تا به این ترتیب بتوانند در این مسیر به خوبی و درستی قرار بگیرند.
- دسترسی آسان
سومین روش این شرکتهای نوپا و کوچک برای تنفس در صنعت بانکداری، ایجاد دسترسی‌های متنوع، با ثبات، معتبر و آسان برای مشتریانشان است. یکی از مهم‌‌ترین ابزارهایی که این شرکتهای نوپا در این مورد در اختیار دارند اینترنت است. استارت آپ‌‌های فین تک که اغلب مبتنی بر اینترنت هستند، دیگر کمتر تحت تاثیر محدودیتهای اعمال شده در مرزهای جغرافیایی قرار می‌‌گیرند و به این دلیل است که میتوانند آزادانه به فعالیت در کشورها و شهرهای مختلف جهان پرداخته و صنعت پرداخت را متحول سازند.
دیدگاه بانکداری به فین تک
بر خلاف تصور عموم، در سال‌های اخیر با رشد فین تک، حوزه بانکداری بیشتر از آنکه فین تک را رقیب خود بداند، این حوزه فناوری را راهی برای پیشرفت و بقای خود می‌پندارد و از آن در جهت گرفتن سهم بیشتری از بازار پرداخت و تعاملات مالی بهره می‌برد. تحلیل و بررسی شرکت بین المللی Capgemini (فعال در حوزه مشاوره اقتصادی و سرمایه گذاری) از رفتار بانکهای اروپایی با کسب و کارهای حوزه فین تک چنین نشان می‌دهد که 65درصد بانکها، شرکتهای فین تک را شریک تجاری خود میدانند و حدود 30درصد آنها را رقیبان خود می‌پندارند. این نوع دیدگاه نشان دهنده آن است که اکثر بانکها برای بقای خود و همچنین داشتن سهم بیشتر از بازارهای حوزه پولی و بانکی، استارتاپها را حمایت کرده و از آنها در جهت جذب بیشتر مشتری برای منافع خود استفاده میکنند. استراتژی بانکها در مواجه با شرکتهای فین تک به چهار بخش اصلی و عمده تقسیم می‌شود. 46درصد آنها همکاری، 44درصد سرمایه گذاری، 43درصد رقابت و 18درصد پذیرندگی را برای فین تک‌ها به ارمغان می‌آورند.
بانکها ویژگی‌هایی چون اعتماد مشتری، تعداد بالای مشتری و تجربیات خوبی در مواجه با رگولاتورها را دارا بوده و در مقابل شرکتهای فین تک چابکی، خلاقیت و قابلیت جذب مشتریان علاقه‌مند به دنیای دیجیتال را با خود به همراه دارند. لذا همکاری و تعامل مثبت این دو بازیگر اصلی را میتوان نقطه عطفی برای توسعه فناوری‌های مالی و در کنار آن رضایتمندی مشتریان دانست.
برای رفع موانع فین تک میتوان از BIAN به‌عنوان مرجع معماری صنعت بانکداری که رشد قابل توجهی داشته است، استفاده کرد. در BIAN سلسله مراتبی وجود دارد که طی آن حوزه‌‌ها را از یکدیگر جدا شده و در هر حوزه، عملیات مختص همان حوزه، مشخص شده است. از BIAN همچنین میتوان برای طراحی API و FinTech نیز استفاده کرد. استانداردهای تعریف شده در BIAN و همچنین نقد و بررسی‌ها و نیازسنجی‌های بانکی آن در نهایت میتوانند به خلق یک ایده BIAN و یا یک API برای پاسخ به نیازهای بانکی و همچنین مشتریان آن منجر شود. استارتاپهای فین تک همان (ضدی) هستند که کلیشه‌‌ها را کنار می زنند و شیوه جدیدی از بانکداری را معرفی میکنند.
حال آنکه که در کنار این تحولات سیستم‌های مالی در جهان، دیدگاه بانکداری در ایران در مواجه با فین تک چگونه است! هم اکنون اقتصاد ایران در مرحله‌ای است که در آن بانکداری سنتی کاملاً از بین نرفته است و استارتاپهای فین تک نیز مجال ایجاد انقلاب و یا تحولی جدیدی را پیدا نکرده‌اند. که خود این موضوع و علل عدم رشد فین تک در ایران مثنوی هفتاد من کاغذ خواهد بود. این در حالی است که به روشنی کاهش میزان تراکنشها در شعب کاملا مشهود و مشخص است و این امر بانکها را مجبور می‌کند تا محیطی مبتنی بر فروش ایجاد کنند تا بتوانند هزینه‌های شعب را جبران کنند. استفاده از فناوری‌های نوین برای پرداخت و تعاملات مالی در کنار تعامل با استارتاپهای فین تک قدم مثبتی در راستای بقای بانکها در حوزه سیستم‌های پرداخت و مالی خواهد بود. زیرا پیش بینی می‌شود که طی دهه آینده شعبه‌هایی که در آنها تنها خدمات پایه همانند سپرده گذاری انجام می‌شود با توجه به عدم انطباق و توسعه با فناوری تعطیل شوند.
در انتها باید گفت که توسعه فناوری در کنار افزایش توقع مشتریان از سیستم‌های مالی اجباری برای توسعه زیرساخت‌ها و تعامل بانکداری با این جریان خواهد بود؛ زیرا عدم توجه به فناوری‌های مالی می‌تواند به ضرر بانکداری باشد و این عقب نشینی و عدم توجه به فین تک پایانی جز شکست بانکداری نخواهد داشت.
سید علیرضا سید صدری - مدیر تحقیق و توسعه شتابدهنده نوتاش
### پایان خبر رسمی