، قم , (اخبار رسمی): حروفیه پیروان فضل‌اللّه نعیمی استرآبادی و جنبشی سیاسی اجتماعی با عناصری از تصوف، باطنی‌گری، آموزش‌های اسماعیلیان و غالیان در اواخر سده هشتم هستند. از آن جایی که فضل‌اللّه برای حروف ویژگی‌های اسرارآمیزی قائل بود، به فضل‌اللّه حروفی مشهور شد و پیروانش به حروفیه شهرت یافتند.
مکتب فضل‌اللّه حروفی در ایران و عثمانی و مصر پیروان فراوانی یافت؛ ولی در خلال قرن‌ها، پیروانش به اتهام داشتن عقاید بدعت‌آمیز، در این ممالک سرکوب و قتل‌عام شدند.
بررسی نحله‌های فکری موجود در جهان اسلام و روش‌های عملی آنها می‌تواند از جهات گوناگون امری مهم تلقی شود. خصوصا در زمان حاضر که بازار فرقه‌سازی و فرقه‌گرایی داغ است. طریق حق و صراط مستقیم که استواریش را خداوند بر عهده دارد، همیشه راهزنانی از جنس اندیشه داشته است.
گاه یک فکر کج زیر بنای افکار و عقایدی می‌شود که تا ثریا کژی آن ادامه می‌یابد. یک برداشت غلط از آیه یا روایتی می‌تواند در طول زمان موجب گمراهی توده‌های بزرگی از اجتماع مسلمانان شود و یک بدعت فکری یا عملی می‌تواند سلسله وار و به صورت تصاعدی کجفکریها و کجروی‌های بیشتری به بار آورد. یک بی مبالاتی در فهم متون دینی و انحراف و عدم صیانت از روش‌های صحیحِ آن، به صورت اثری پروانه‌ای در دراز مدت طوفانی از کجفکریها به بار می‌آورد.
تأویلات غلط و بدتر از آن روش‌های تأویلی اشتباه در طول تاریخ موجب فرقه‌سازی‌ها و سلسله‌پردازی‌های فراوانی شده و نه تنها باعث فاصله گرفتن از سزاجت فطری اسلام شده، بلکه بدعت‌ها و گمراهی‌های فراوانی به بار نشانده است. به کار گیری علم حروف و اعداد یا استفاده بی جا از محاسبات عددی در فلسفه یا علوم قرآنی از جمله این انحرافات است. این روش تأویلی اشتباه را می‌توان در سنت‌های فکری یهود نیز ریشه‌یابی کرد.
معمولا نحله‌های مختلف فکری و عملی یک بخش از تعالیم اسلام را گرفته و به نحو مبالغه آمیزی آن را پرورش داده و در نتیجه پیروان خود را از جاده اعتدال و از صراط سویّ منحرف کرده، چرا که شاقول ائمه اطهار (ع) را گم کرده‌اند. گاهی مبهوت متن احادیث ضعیف شده، گاهی با فکر خود اصول و فروع دین را سنجیده، گاهی بر رؤیا و مکاشفه‌های مخلوط با وهم و خیال تکیه کرده، گاهی تقلید از رهبر و مرشد را عین دینداری دانسته و …
حروفیه از جمله نحله‌های شیعی بود که در دوره خود بسیار گسترش یافت و تأثیر زیادی در جهان اسلام از خود باقی گذاشت. توده‌های گسترده‌ای از مردمی که از ظلم و ستم مغول‌ها در عسر و حرج به سر می‌بردند و شیعیانی که هم از مغول‌ها آسیب می‌دیدند و هم از سنی‌های متعصب، در یک دوره زمانی در حوزه جغرافیایی بزرگ نجات خود را در حروفیه یافتند. لذا اقبال فراوانی به حروفیه شد و به نسبتی که افکار انقلابی آنها گسترش می‌یافت دیگر تفکراتشان نیز گسترش یافت. تفکراتی که نقاط ضعف زیادی داشت اما چه بسا جامعه آن روز آمادگی نقادی آنها را نداشت.
برخی از عناوین مباحث مطرح شده در این کتاب:
ضرورت بحث از حروفیه/ خلاصه‌ای از زندگی فضل الله حروفی و تاریخ حروفیه/ شخصیت‌ها و متون حروفی/ کلمات رمزی حروفیه/ سلسله‌های صوفیه و جایگاه حروفیه در آنها/ تاریخچه‌ای از توجه به حروف و اعداد/ علم حروف و اعداد در سنت مسیحی/ تأثیر متقابل ادیان سه گانه در زمینه علم حروف و اعداد/ علم حروف و اعداد در فرهنگ اسلامی/ رویکرد عرفای اسلامی به علوم حروف و اعداد/ تأویل نزد حروفیه/ عرفان نظری حروفیه/ حقیقت وجود یا اصالت حروف/ توحید نزد حروفیان/ صفات و اسماء خداوند/ حضرات خمس (اعیان ثابته و مظاهر اسمائیه)/ جبر گرایی/ انسان کامل و مراتب آن/ عالم مثال و برزخ/ معاد یا عود روح و مظاهر آن به سوی خداوند در قیامت کبری/ میزان و بهشت و دوزخ/ عرفان عملی حروفیه/ حروفیه و تشیع/ حدیث گرایی حروفیه/ حروفیه و ملامتی‌گری/ حروفیه و خدایی انسان یا فضل الله حروفی/ شطح، زمینه خدا انگاشتن فضل/ آیا حروفیه از علم جفر یا دیگر علوم غریبه استفاده می‌کرده اند؟/ استفاده از محاسبات عددی حروف و ارزش معرفتی آن/ داوری در داوری‌هایی که در باره حروفیان صورت گرفته است.
علاقه مندان جهت دسترسی و خرید کتاب حروفیه بین نفی و اثبات می‌توانند به سایت فروشگاه اینترنتی انتشارات آیت اشراق به آدرس ayateeshraq.com مراجعه کنند.
### پایان خبر رسمی