، تهران , (اخبار رسمی): علت اصلی معمولاً کندی سرعت عبور مواد از کولون و یا اختلال دفع است. برخی از بیماری‌ها دچار یبوست می‌شوند مانند رژیم کم‌فیبر یا کم‌آبی، کم‌کاری تیروئید، بیماری دیابت، تومورها و سرطان‌های روده.
یبوست یا خشکی مزاج عارضه‌ای در دستگاه گوارش است که به موجب آن مواد دفعی در رودهٔ بزرگ سفت می‌شوند و دفع آنها با درد و سختی همراه می‌شود. یبوست حاد ممکن است سبب بسته شدن روده شود، که به نوبه خود ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد. علل بروز این عارضه ممکن است رژیم غذایی نامناسب، بر هم خوردن تعادل هورمونی، اثر جانبی داروهای مصرفی و یا آناتومی بدن باشد. روش‌های درمان شامل اصلاح رژیم غذایی و تمرینات ورزشی است.
یبوست سرچشمه بسیاری از امراض است و نوع مزمن علاوه بر ناراحتی در هنگام دفع، انسان را بیحال و کسل کرده و خمیازه ایجاد می‌کند. همین طور باعث بد مزه شدن دهان شده و اشتها را از بین می‌برد به همین دلیل درمان ان باید جدی گرفته شود.
یبوست مزمن
هرچند یبوست گاه به گاه و موقتی بسیار معمول است، بعضی افراد دچار یبوست مزمن بوده که باعث مشکل در زندگی و توانایی انجام وظایف روزانه آنها می‌شود. یبوست مزمن می‌‌تواند باعث زورزدن بیش از حد برای دفع مدفوع و سایر مشکلات شود. درمان یبوست مزمن بسته بدلیل آن متفاوت است.
علایم یبوست
علایم و نشانه‌های یبوست مزمن شامل:
- اجابت مزاج کم تر از 3 بار در هفته
- مدفوع بزرگ و یا سخت
- فشار و زورزدن زیاد برای اجابت مزاج
- احساس اینکه در روده و یا مقعد چیزی مانع دفع مدفوع می‌شود
- احساس اینکه روده و یا مقعد کاملا از مدفوع تخلیه نشده است
- نیاز به کمک برای دفع مدفوع از مقعد همچون فشار دادن شکم و یا استفاده از انگشت برای پاک کردن مقعد از مدفوع
یبوست زمانی مزمن نامیده می‌شود که افراد حداقل 2 تا از این علایم را در طول 3 ماه گذشته داشته باشند. در صورتیکه فرد تغییرات مداوم و غیرقابل توضیحی در مدفوع خود حس کند باید به پزشک مراجعه کند.
علل یبوست
علائم و نشانه‌های یبوست مزمن شامل:
علت اصلی معمولاً کندی سرعت عبور مواد از کولون و یا اختلال دفع است. برخی از بیماری‌ها موجب یبوست می‌شوند مانند رژیم کم‌فیبر یا کم‌آبی، کم‌کاری تیروئید، بیماری دیابت، تومورها و سرطان‌های روده. هنگامی که غذا وارد روده می‌شود آب و مواد مغذی از آن جدا شده و مواد زائد به صورت مدفوع باقی می‌مانند و به وسیله انقباض ماهیچه‌ها در روده حرکت می‌کند. مصرف کم فیبر و آب و نداشتن فعالیت بدنی و جلوگیری از دفع این امر را دشوار و سخت می‌کند.
درمان یبوست
روش درمان براساس علت یبوست تعیین می‌شود. در ابتدا باید رژیم غذایی این افراد اصلاح شود. در صورتی که جواب مناسب گرفته نشد، از داروهای ملین و به ترتیب از داروهای بی ضرر، کم ضرر و داروهای محرک شروع می‌شود تا به نتیجه مطلوب رسید. البته تمام بیماران نیازمند مصرف دارو نیستند. در صورت امکان قطع داروهایی که منجر به یبوست می‌شود از راه‌های درمان است. درمان کم‌کاری تیروئید و سایر بیماری‌ها باید انجام شود.
برخی از ملینهای معروف عبارتند از هیدروکسید منیزیم، روغن‌های معدنی مانند پارافین، داروهای گیاهی مانند سنا، سی لاکس و پسیلیوم، ملینهای اسموتیک مانند لاکتولوز، بیزاکودیل و روغن کرچک.
توصیه‌های تغذیه‌ای برای کاهش یبوست
روزانه ۱۰-۸ لیوان مایعات مصرف شود. مثلاً هریک ساعت یکبار ۱ لیوان آب خورد. آلو یا آب آلوی گرم ملین است. سایر میوه‌های ملین شامل: انجیر، انگور، هندوانه، توت فرنگی، گلابی، زردآلو، زیتون، هلو، آب سیب، کیوی و ... .
به، سیب و موز مصرف نشود. رژیم غذایی باید پرهیز باشد، برای این منظور نان و غلات سبوسدار و حبوبات و میوه و سبزی مصرف شود. می‌توان روزانه ۱ قاشق مرباخوری سبوس برنج همراه با آب خورد. (رژیم پرفیبر در بیمارانی که پوست آنها به علت اختلالات نورولوژیک است نمی‌تواند موثر باشد) روزانه حداقل ۵ واحد میوه و سبزی تازه مصرف شود.
پسیلیوم (اسفرزه) یک ملین حجم دهنده مدفوع است که آب موجود در روده را جذب کرده و سبب افزایش حجم مدفوع و دفع آن می‌شود. باید همراه با مقادیر زیادی آب یا مایعات خورده شود (به ازای هر قاشق چایخوری ۲۴۰ سی سی یا۱لیوان مایعات خورد).
روغن کرچک به دفع کمک می‌کند ولی استفاده آن در بلند مدت سبب کاهش جذب کلسیم و ویتامین‌های محلول در چربی مثل A,D،E,K می‌شود. سنا، دانه کتان، شنبلیله، ریواس برای یبوست توصیه می‌شود (سنا بیشتر از ۲ بار در هفته توصیه نمی‌شود.) نعناع و چای بابونه سبب کاهش علایم یبوست می‌شود. چای زیاد پر رنگ مصرف نشود.
در مدتی که فرد یبوست دارد ماست مصرف نشود و به جای آن شیر خورد. مرزه و دارچین استفاده نشود. بیشتر غذاهایی که با نان سبوسدار خورده می‌شود مصرف شودو کمتر برنج خورد. استرس و اضطراب کاهش یابد. حتماً فعالیت بدنی داشت و روزانه حداقل ۳۰ دقیقه پیاده روی کرد. برقراری نظم برای دفع داشت و به محض احساس دفع اجابت مزاج انجام شود.
### پایان خبر رسمی