، تهران , (اخبار رسمی): سندرم روده تحریک پذیر در واقع نوعی اختلال در عملکرد صحیح روده است که با علامت غالب اسهال، یبوست و یا هر دو مشخص می‌شود.
افراد درگیر با این اختلال تنها ممکن است به علت اسهال و یبوست مداوم به شقاق یا بواسیر مبتلا شوند
از آنجایی که علت دقیق بروز سندروم روده تحریک پذیر به درستی مشخص نیست در نتیجه روش دقیقی مانند انجام آزمایش یا عکس‌برداری نیز برای تشخیص این عارضه وجود ندارد بلکه تنها راهکار تشخیص این اختلال استفاده از روش‌های افتراقی به این منظور است.
تشخیص سندرم روده تحریک پذیر
برای تشخیص اختلال سندروم روده تحریک پذیر از روش‌های افتراقی برای این منظور استفاده می‌شود یعنی جهت تشخیص این عارضه با رد سایر اختلال‌ها که علائم مشابه این سندروم دارند، اختلال تشخیص قطعی داده می‌شود. قبل تشخیص این اختلال فرد باید از نظر ابتلا به سایر بیماری‌های روده از جمله رد کردن عفونت‌های انگلی، عدم تحمل لاکتوز، رشد بیش از حد باکتری‌ها در روده باریک و اختلال سلیاک مورد بررسی قرار گیرد. به همین جهت این بیماران باید مورد آزمایش‌هایی از جمله کونولوسکوپی قرار گیرند. همراه با رد احتمالات ذکر شده پزشکان از روش‌های دیگری برای تشخیص این عارضه استفاده می‌کنند، که در ادامه به آنها پرداخته شده است:
معاینه بیمار
در این مرحله پزشک بیمار را از نظر نشانه‌هایی که این عارضه برای فرد ایجاد می‌کند، مورد بررسی قرار می‌دهد. علائم شایع ابتلا به سندروم روده تحریک‌پذیر شامل درد شکمی، احساس ناگهانی نیاز به توالت، اسهال، یبوست و … است. (علائم ذکر شده ممکن است نشانه‌ای از سایر بیماری‌ها باشد که نیاز به انجام آزمایش‌های متعدد است.)
- بررسی سابقه خانوادگی بیمار از نظر ابتلا به سلیاک یا حساسیت نسبت به لاکتوز
- بررسی شرایط روحی و روانی بیمار از نظر تجربیات تلخ یا استرس‌های شدید
- معاینه و بررسی شکم بیمار از نظر احساس درد، نفخ و …
معیار تشخیصی رم
بررسی دقیق علائم بیمار و تطبیق آنها با معیارهای تشخیصی روش رم از روش‌های تشخیص این سندروم است. در این مورد لازم است بیمار بدون احساس ترس یا خجالت تمامی موارد را با جزئیات ذکر کند و هیچ موردی را مخفی نکند. برخی از علائم بر حسب این معیار به این شرح است:
درد شکم: در صورتی که شخص با وجود درد متوالی شکم حداقل دو معیار دیگر از روش تشخیصی رم را دارا باشد، احتمالاً پزشک تشخیص سندروم روده تحریک پذیر می‌دهد. (بررسی میزان درد شکم بر طبق این روش تشخیصی بیمار باید 3 ماه به طور متوالی حداقل برای یک بار در هفته دچار دردهای شکمی باشد. که در این حالت در صورت مثبت بودن پاسخ پزشک سایر علائم را مورد بررسی قرار می‌دهد.)
تغییرات درد شکم با دستشویی رفتن: بر طبق این معیار تشخیصی دردی که به صورتی با دستشویی رفتن در ارتباط است میتواند نشانه‌ای از سندروم روده تحریک‌پذیر باشد. (باید سعی شود به یاد داشت قبل از دستشویی رفتن دقیقا چه اتفاقی برای رخ می‌دهد، اگر قبل از اینکه شخص به دستشویی برود دچار شکم درد می‌شود و اگر بعد از دستشویی رفتن احساس بهتری دارد احتمالاً دچار این سندروم است.)
تغییرات عادات روده: تغییرات که به سبب احساس درد در دستشویی رفتن پدید می‌آید، از علائم سندروم روده تحریک پذیر است. (برای مورد بررسی قرار دادن تغییرات روده باید توجه کرد به طور مثال اگر شخص تا پیش از این یک بار در روز به دستشویی مراجعه می‌کند و حال این تعداد به 3 بار افزایش پیدا کرده می‌توان گفت از علل این اختلال است. همچنین سایر تغییرات از جمله اسهال، یبوست، زور زدن و … میتواند از علائم این عارضه باشد.)
تغییرات شکل و ظاهر مدفوع: هر تغییراتی در مدفوع از جمله وجود خون در مدفوع یا مخاط از نشانه‌های این عارضه به شمار می‌روند. (باید دقت داشت هر تغییراتی در مورد مدفوع باید مورد بررسی قرار گیرد، روان شدن مدفوع یا وجود مخاط در آن از نشانه‌های این اختلال است. به خصوص اگر این تغییرات همراه با درد است، احتمال ابتلا به این سندروم افزایش می‌یابد.)
علاوه بر نشانه‌های ذکر شده علائم دیگری مانند افزایش و کاهش وزن ناگهانی، استفراغ، تب و … از سایر نشانه‌های این سندروم به شمار می‌روند.
تشخیص افتراقی
یکی دیگر از روش‌های تشخیص قطعی این سندروم روده رد کردن احتمال سایر اختلال‌های مشابه با آن است که برای این منظور از روش‌های زیر استفاده می‌شود:
آزمایش خون: با انجام آزمایش خون با بررسی هموگرام (شمارش کامل خون یا CBC) می‌توان احتمال اختلال‌هایی از جمله کم خونی و عفونت و … را رد کرد.
آزمایش‌های مربوط به تست حساسیت لاکتوز: این آزمایش در مواقعی که با مصرف خوراکی خاصی دچار دل درد شده و یا سابقه خانوادگی ابتلا به سلیاک دارد انجام می‌گیرد تا احتمال ابتلا به این عارضه رد شود.
تست تنفس: انجام این آزمایش میتواند به پزشک در تشخیص باکتری در روده کوچک کمک کند. اگر شخصی قبلا جراحی انجام داده و یا مبتلا به دیابت باشد، احتمال وجود این باکتری‌ها بیشتر است.
آزمایش مدفوع :این آزمایش به پزشک در تشخیص عفونت باکتریایی یا انگل کمک می‌کند. این آزمایش همچنین پزشک را در کردن احتمال اختلال‌های التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسروز یاری می‌کند.
سیگموئیدوسکوپی، کولونوسکوپی: بررسی روده با انجام چنین آزمایشاتی صورت می‌گیرد به علاوه انجام عکس‌برداری به پزشک در تشخیص پولیپ یا زخم یا بافت‌های تحریک شده کمک خواهد کرد.
غربالگری سرطان روده بزرگ: یکی دیگر از احتمالات چنین نشانه‌هایی ابتلا به سرطان روده بزرگ است. البته این مورد اغلب برای افراد بالای 50 سال صورت می‌گیرد.
عوارض سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر را نمی‌توان اختلال دانست بلکه تنها یک سندرم است که شامل مجموعه از علائم خاص می‌شود. این سندرم به شدت زندگی فرد چه در کودکی و چه در بزرگسالی را تحت تاثیر خویش قرار داده و ممکن است موجب مشکلات روحی در فرد شود. اما نمی‌توان برای این اختلال عوارض جسمی خاصی را بیان کرد. سندوم روده تحریک‌پذیر برخلاف تصور برخی افراد ریسک ابتلا به اختلال‌های روده مانند سرطان یا کولیت را افزایش نداده و موجب تنگی روده نمی‌شود. افراد درگیر با این اختلال تنها ممکن است به علت اسهال و یبوست مداوم به شقاق یا بواسیر مبتلا شوند. البته این افراد مصونیت خاصی در برابر اختلال‌های گوارشی نداشته و مانند سایر افراد جامعه می‌توانند به زندگی خود ادامه دهند.
### پایان خبر رسمی